N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Daantje Gratama (24) is vierdejaars student geneeskunde in Utrecht. Zij heeft een denktank opgezet, waarin studenten oplossingen zoeken voor problemen in de gezondheidszorg.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data98102825-a69884.jpg)
‘In de afgelopen jaren, van corona, was de gezondheidszorg voortdurend in het nieuws. Het ging over beddentekort, overbelast personeel, een dreigend zorginfarct; over medische behandelingen en verzorging die onbetaalbaar zouden worden.
„Ik dacht: er wacht mij een toekomst in de zorg, ik leer een hoop over ziekte en gezondheid – razend interessant allemaal! Maar waarom is er zo weinig aandacht voor de organisatie en financiering van de zorg in mijn studie? Soms zie ik die thema’s wel eens voorbijkomen, maar diepgravend is het meestal niet.
„Aan de ene kant heb je al die knelpunten. Aan de andere kant zeggen we, als samenleving: iedereen heeft recht op goede zorg. Daarbij weten we dat er steeds meer hoogbejaarde mensen komen, wat de zorg duurder maakt. Tegelijk zijn er in de toekomst steeds minder jongeren beschikbaar om zich te laten opleiden in een medisch beroep.
„Met medestudenten ben ik hierover in gesprek geraakt. Hoe zien wij onze toekomst? Welke problemen zien we in het zorgsysteem? Kunnen wij meedenken over oplossingen?
„Inmiddels hebben we een stichting opgericht om antwoorden te zoeken op die vragen. We hebben hiervoor de naam ‘Denktank Gezond Verstand’ bedacht. Problemen in de zorg zijn immers niet simpel op te lossen. Dit vergt samenwerking van mensen met allerlei deskundigheid, en geduldig uitpluizen van factoren die op elkaar inwerken. Gezond verstand, dus.
„Onze eerste activiteit staat inmiddels op de rails. In januari zijn we met een denktank van twintig studenten aan de slag gegaan. De groep is divers van samenstelling, met studenten geneeskunde, farmacie, biomedici, psychologie, neuropsychologie, datascience. Zo breng je kennis bij elkaar vanuit allerlei perspectieven.
„Ons eerste thema is preventie en vroegdiagnostiek. Vijf maanden lang, acht uur per week, werken we aan verschillende kwesties. We doen dit in samenwerking met een bedrijf dat wil bijdragen aan een gezondere bevolking. Natuurlijk kunnen we met z’n twintigen niet de hele zorg veranderen. Maar zo kunnen we, hoe beperkt ook, toch ons steentje bijdragen. En zelf krijgen we een bredere kijk op de zorg.
Spandoeken
„Zorg kost veel geld. Het algemene beeld is dat hierop bezuinigd wordt. Maar zo simpel is het niet. Dit jaar stijgen de zorguitgaven in Nederland voor het eerst tot boven de honderd miljard: van 97 miljard naar 103 miljard euro. De uitgaven groeien al tijdenlang veel harder dan de economie. Wat betekent dit voor onze toekomst, voor mijn generatie?
„Afgelopen donderdag is er in tientallen ziekenhuizen gestaakt voor een betere cao. Ik zie allerlei spandoeken hangen van boze zorgmedewerkers, als ik nu door het ziekenhuis loop. Tegelijk zie ik, van dag tot dag, zoveel mooie dingen gebeuren. Mensen werken keihard om goede zorg te geven. Ik vind dat dit méér aandacht verdient. Dit motiveert mij om arts te worden. Laten we, bij al die problemen, niet vergeten hoe mooi de zorg is. Dat kleine dingen grote betekenis kunnen hebben voor patiënten. Ziekte maakt mensen namelijk zo kwetsbaar.
„De grote uitdaging zal zijn de zorg zo in te richten dat daarvoor niet elk jaar méér geld nodig is. Dan moeten we nóg beter nadenken en praten over de menselijke maat in de zorg, over gezonde leefstijl, over ethische kwesties als kwaliteit van leven en levenseinde, over technologische innovaties, over het anders organiseren van de zorg.
„Het zijn allemaal vraagstukken waarmee onze denktank nog jarenlang vooruit kan.”
Opgetekend door Gijsbert van Es
