Congolese president roept jongeren op massaal in dienst te gaan en Tutsi-rebellengroep M23 te bestrijden

De Congolese president Felix Tshisekedi heeft jongeren opgeroepen om massaal in dienst te gaan, zodat hij ze kan inzetten voor de strijd tegen de Tutsi-rebellengroep Mouvement du 23 mars (M23). Tshisekedi sprak woensdag voor het eerst publiekelijk sinds de rebellengroep maandag de oostelijke Congolese miljoenenstad Goma innam. De president kondigde „een krachtige en gecoördineerde reactie” aan, zo meldt onder meer persbureau AP.

Volgens Congo, de Verenigde Naties en de Verenigde Staten boden circa vierduizend Rwandese strijdkrachten ondersteuning bij de stadsinname, maar Rwanda ontkent de inzet van de eigen militairen. Momenteel strijden ruim honderd gewapende groepen, waaronder M23, om de macht in Oost-Congo.

„De aanwezigheid van duizenden Rwandese soldaten op ons grondgebied … (leidt) tot een escalatie met onvoorspelbare gevolgen”, beschreef de Congolese president de situatie.

Rwanda

Rwanda en Congo leven al decennia op gespannen voet met elkaar. In 1997 bezette Rwanda voor het eerst grote delen van Congo. Sinds het bloedige conflict in 2003 eindigde, oefent Rwanda rechtstreeks of via gewapende milities invloed uit op Oost-Congo. Het Congolese regeringsleger, dat gesteund wordt door een volksmilitie, VN-troepen en Europese huurlingen, is intussen weinig daadkrachtig.

Mede door Rwandese wapenleveranties leefde rebellengroep M23 in 2021 op. De groep controleert verschillende mijnbouwactiviteiten in Oost-Congo. Inmiddels zou er 150 ton coltan (erts) naar Rwanda zijn vervoerd. Ook goud gaat de grens over.

Humanitaire hulp

Intussen heeft Duitsland de gesprekken over humanitaire hulp met Rwanda stopgezet. Ook het Verenigd Koninkrijk stelt dat de jaarlijkse Britse ontwikkelingssteun van bijna veertig miljoen euro aan de Rwandezen in gevaar is. Verder roepen Afrikaanse landen volgens persbureau Reuters op tot een staakt-het-vuren.

Woensdag maakte hulporganisatie Artsen zonder Grenzen bekend dat het meer hulpverleners naar Goma in Oost-Congo stuurt. Verder zullen artsen gewonden blijven behandelen in het Kyeshero-ziekenhuis in Goma, ondanks de onveilige situatie. De hulporganisatie noemt de gevolgen van de gevechten tussen het Congolese leger en de rebellengroep „desastreus” voor de bevolking, omdat de miljoenenstad is afgesloten van de buitenwereld.

„In het Kyeshero-ziekenhuis doorboorde een kogel het dak van de operatiekamer tijdens een ingreep,” laat noodhulpcoördinator Virginie Napolitano vanuit Noord-Kivu weten aan Artsen zonder Grenzen. „Onze voorraden zijn geplunderd, wat medische hulp in en buiten Goma belemmert. Gewapende plunderingen hebben ook onze collega’s geraakt. Een van hen werd thuis neergeschoten. […] Dit is onacceptabel.”


Lees ook

EU kan niet wegkijken bij oorlogsmisdaden van Rwanda in Congo

EU kan niet wegkijken bij oorlogsmisdaden van Rwanda in Congo