Congo zet Rwandese ambassadeur uit wegens steun aan rebellengroep


Conflict In augustus dit jaar verklaarden de VN in een rapport „concreet bewijs” te hebben dat Rwandese strijdkrachten operaties uitvoerden ter ondersteuning van een rebellengroep die een gewelddadige opmars maakt in Congo.

Congolezen vluchten voor de gewelddadige opmars van de M23-rebellen, waarbij al honderden doden zijn gevallen.
Congolezen vluchten voor de gewelddadige opmars van de M23-rebellen, waarbij al honderden doden zijn gevallen.

Foto Moses Sawasawa/AP

De Democratische Republiek Congo (DRC) heeft de Rwandese ambassadeur Vincent Karenga 48 uur gegeven om het land te verlaten, omdat Rwanda de gewelddadige opmars van M23-rebellen in de oostelijke provincies van Congo zou steunen. Dat heeft Patrick Muyaya, woordvoerder van het Congolese parlement, zaterdag bekendgemaakt.

Congo beschuldigt Rwanda al jaren van steun aan de rebellengroep, maar Rwanda heeft dit altijd ontkend. In augustus dit jaar verklaarden de VN in een rapport „concreet bewijs” te hebben dat Rwandese strijdkrachten operaties uitvoerden ter ondersteuning van M23. Rwanda beweert dat DRC zou samenwerken met de militiegroep FDLR, een beruchte Hutu-rebellenbeweging die betrokken was bij de genocide van de Tutsi’s in Rwanda in 1994. De FDLR is sinds 2000 in een strijd verwikkeld met de overheid van Congo.

Monusco

Oost-Congo is rijk aan grondstoffen zoals koper, goud en diamanten. Hierdoor wordt de regio al decennialang geteisterd door gewapende milities en lokale troepen, die grondstoffen stelen en burgers verkrachten en vermoorden. Honderdduizenden burgers zijn uit de regio gevlucht. In 2010 werd de VN-vredesmissie Monusco opgericht om vrede en stabiliteit te brengen in Oost-Congo. De situatie is er sindsdien niet beter op geworden.


Lees ook: Het schrijnend arme Oost-Congo wordt langzaam maar zeker ontdaan van zijn goud

De M23 beweert de belangen van de Congolese Tutsi’s te willen beschermen tegen de Hutu-groepen. In 2013 werd een vredesakkoord gesloten, maar na een jarenlange rustperiode hervatte de groep in 2021 de gevechten. Volgens de rebellengroep zou de regering een akkoord over de demobilisatie van haar strijders niet hebben nageleefd. Sindsdien heeft M23 grote delen van het grondgebied van Noord-Kivu heroverd. In het afgelopen jaar zijn al bijna 200.000 mensen door de gewelddadige acties van de rebellen ontheemd geraakt. In juni waarschuwde Bintou Keita, hoofd van de VN-operatie in Congo, dat rebellengroep M23 steeds meer zou opereren als een professioneel leger — mogelijk dankzij buitenlandse steun.

Dodelijke protesten

De wederopstanding van de M23-rebellen heeft ook geleid tot dodelijke protesten tegen de VN-vredesmissie in de Democratische Republiek Congo, omdat burgers niet het gevoel hebben erdoor te worden beschermd. Bij de protesten zijn in één week 36 mensen, onder wie vier VN-medewerkers, om het leven gekomen. Zo’n 170 mensen raakten gewond.

De Monusco-missie, een van de grootste en duurste vredesmissies van de Verenigde Naties, komt binnenkort tot een eind. Het aantal VN-medewerkers in Oost-Congo wordt al jaren afgebouwd en het mandaat van de missie eindigt in december, maar er is een mogelijkheid dat Congo wil dat de VN sneller uit het gebied vertrekken. In september dit jaar vertrokken 250 Oekraïense militairen van de Monusco-missie terug naar huis om tegen de Russen te vechten.