Doordat betrouwbare nieuwsmedia jongeren moeilijker bereiken op sociale media, komt op den duur „de vitaliteit van onze democratie” in het gedrang. Een kleine tachtig procent van de jongeren houdt zich via sociale media op de hoogte van het wereldnieuws. Instagram (65 procent), TikTok (40 procent) en YouTube (38 procent) zijn de meest geraadpleegde bronnen. Nieuwsmedia zouden daarom veel sterker aanwezig moeten zijn op die platforms en zich daar specifiek op jongeren moeten richten.
Dat stelt het Commissariaat voor de Media (CvdM) in het rapport Jongeren, Nieuws en sociale media dat deze dinsdag in Hilversum is gepresenteerd.
Anders dat vaak wordt gedacht hebben jongeren groot vertrouwen in – en veel belangstelling voor nieuwsmedia, zo blijkt uit het onderzoek van de toezichthouder. Maar jongeren komen ze minder tegen op sociale media, terwijl ze daar wel heengaan voor hun nieuws. Als positieve voorbeelden van nieuwsmedia die jongeren wél bereiken op de sociale platforms, noemen de onderzoekers NOS Stories, NOS op 3 en Cestmocro. Wanneer nieuws op sociale media wordt gebracht met een speciaal op jongeren gerichte invalshoek, dan stijgt de belangstelling onder jongeren aanzienlijk.
Verdienmodellen
Het rapport, opgesteld door Irene Costera Meijer, hoogleraar Journalistiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, Edmund Lauf en Karin Schut van het CvdM, is gebaseerd op onderzoek van marktonderzoeksbureau Ipsos I&O onder ruim tweeduizend jongeren (16-24 jaar). Met een kleine vijfhonderd mensen van de „de oudere generatie” (40-65 jaar) als controlegroep.
Volgens het rapport zitten de verdienmodellen van veel nieuwsmedia (abonnees, advertenties) een grotere aanwezigheid op sociale media in de weg. Het commissariaat raadt de overheid daarom aan om stimuleringsmaatregelen te nemen, zoals bijvoorbeeld belastingvoordeel of het verstrekken van speciale subsidies. Verder zouden volgens het CvdM grote techbedrijven zoals Meta (Insta, Facebook) en Google door middel van wetten en regels moeten worden gedwongen om nieuws prominenter te brengen in het aanbod, en om de nieuwsmedia ook iets aan hun aanwezigheid op de socials te laten verdienen.
Verder wil het CvdM dat de „nieuwswijsheid” van jongeren meer wordt gestimuleerd, vooral voor jongeren met een praktijkopleiding, zodat zij beter betrouwbare nieuwsbronnen van andere bronnen kunnen onderscheiden. Oudere en theoretisch opgeleide jongeren hebben een bredere interesse in nieuws dan tieners en praktisch opgeleiden. Jongens zijn meer geïnteresseerd in sport, economie en games. Vrouwen meer in sociale ongelijkheid en de maatschappelijke kant van mode en cosmetica.
Lees ook
De populariteit van Instagrampagina Cestmocro heeft ook een schaduwkant