Commissariaat treedt niet op tegen Ongehoord Nederland om racisme-item

Commissariaat voor de Media Ongehoord Nederland wordt niet extra gestraft voor twee controversiële uitzendingen van het programma Ongehoord Nieuws. Dat heeft het Commissariaat voor de Media bepaald.

Een verslaggever van Ongehoord Nederland aan het werk in Den Haag. Remko de Waal/ANP
Een verslaggever van Ongehoord Nederland aan het werk in Den Haag. Remko de Waal/ANP

Ongehoord Nederland wordt niet extra gestraft voor twee controversiële uitzendingen van het programma Ongehoord Nieuws. Het Commissariaat voor de Media, dat toeziet op naleving van de Mediawet, ziet geen grond om op te treden op basis van het wetsartikel waarin omroepinstellingen wordt verplicht haatzaaien te voorkomen. De rechter zou moeten bepalen of daarvan sprake was, schrijft het Commissariaat.

De NPO heeft vorig jaar november een zogeheten handhavingsverzoek gedaan na een uitzending van het programma Ongehoord Nieuws, waarin willekeurige beelden te zien waren van zwarte jongeren die witte mensen mishandelden. Volgens Ongehoord Nederland waren dit voorbeelden van racisme van zwarte mensen, maar dat bleek uit niets. Meermaals werd door presentatrice Raisa Blommestijn het n-woord gebruikt.

Het Commissariaat oordeelt bovendien dat handhavend optreden onevenredig is, aangezien Ongehoord Nederland al een sanctie van het NPO-bestuur heeft gekregen die verband houdt met de uitzending van 15 september.

Omvolking

Een andere omstreden uitzending was die met de Vlaamse politicus Filip Dewinter, over ‘omvolking’. Dit interview trok vorig jaar mei veel aandacht, tot aan Kamervragen van D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma aan toe. Ook hier ziet het Commissariaat geen grond voor optreden.

Het NPO bestuur heeft twee advocatenkantoren laten bekijken of er in die uitzending sprake is geweest van haatzaaien. De inhoud van die adviezen zijn niet openbaar, maar ze zijn wel doorgestuurd aan het Commissariaat, blijkt uit documenten die eerder dit jaar door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap werden gedeeld, na een beroep op de Wet Open Overheid (voorheen Wob).

De NPO schreef in juli aan staatssecretaris Uslu (Media, D66): „Wij achten het niet uitgesloten dat in deze uitzending wordt aangezet tot geweld of haat zoals bedoeld in artikel 2.88 lid 5 Mediawet 2008 en Ongehoord Nederland geen passende maatregelen heeft genomen om dit te voorkomen”.

De NPO is voornemens deze maand nog een derde sanctie op te leggen aan ON. Dit gaat over het tweede kritische rapport van de NPO Ombudsman Margo Smit, die opnieuw meerdere overtredingen van de Journalistieke Code van de NPO constateerde afgelopen najaar.

In het persbericht waarin NPO afgelopen januari de voorgenomen derde sanctie aankondigde, werd de gang naar de staatssecretaris als optie genoemd. Bij twee of meer sancties kan de staatssecretaris de voorlopige erkenning van een aspirant-omroep intrekken.

1,5 ton boete

Ongehoord Nederland heeft al twee bestuurlijke sancties gekregen, met boetes van opgeteld bijna 1,5 ton (jaarbudget is 3,6 miljoen euro). De eerste volgde na het Ombusmanrapport in juni vorig jaar, de tweede omdat de omroep volgens de NPO-bestuur de „wettelijke verplichting tot samenwerking bij de uitvoering van de publieke mediaopdracht niet nakomt”. Dat laatste was direct gevolg van de beruchte uitzending van Ongehoord Nieuws van 15 september.

De NPO had ook gevraagd aan het Commissariaat om te onderzoeken of er sprake is van oneigenlijke zendtijd voor politieke partijen via Ongehoord Nieuws. De onkritische bejegening van vrijwel uitsluitend rechts-radicale politici in de uitzendingen baart de NPO zorgen. Ook hiervoor ziet de mediawaakhond geen aanleiding.