Plan B, het back-up plan om te vertrekken als het in Nederland té onprettig wordt, is uit de kast. „Het wordt een steeds reëlere gedachte om met mijn gezin ergens anders opnieuw te beginnen”, zegt m’n vriendin Fatima. Nooit heeft ze Rotterdam-Noord willen verlaten, de wijk waar ze geboren werd en nog steeds woont met man en drie kinderen.
Een gevoel van onbehagen over de politiek spoelt al tijden door vriendenkringen en wordt steeds dwingender.
Als de namen van de nieuwe ministers binnendruppelen, appt Fatima: „What the… Sheilaaaa! Gidi weg. Faber ervoor terug. Die mevrouw met haar nepnieuwsbericht over een verdachte met Noord-Afrikaans uiterlijk!”
Ping. Nieuwe app: „Die rare vrouw van het Zwarte Pietenjournaal wordt minister van ontwikkelingssamenwerking!!”
Ping. „Ik wil in m’n blootje de straat op.”
Dat zou ze nooit doen. Ze is altijd verzorgd gekleed. Maar het geeft de mate van haar frustratie goed weer.
Ping: „Ik weet niet of ik moet lachen of huilen.”
Ik durf haar niet te zeggen: het zal wel meevallen.
De nieuwe politieke werkelijkheid zal voor meer Nederlanders guur voelen. Voor (kinderen en kleinkinderen van) migranten voelt het nóg onaangenamer. Omdat politici die het nu voor het zeggen krijgen, voortdurend over moslims en vluchtelingen spreken als ernstig probleem. Een probleem waar iets aan gedaan moet worden. Die weerzin wordt versterkt door lauwe reacties op de oorlog in Gaza.
Plan B is een veelbesproken onderwerp onder islamitische Nederlanders. Vooral jongere mensen. Die vragen zich af of hun (toekomstige) kinderen hier nog wel prettig kunnen opgroeien. Het viel onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam op dat tweede generatie Marokkaanse Nederlanders relatief vaak naar Marokko vertrekken. Ze vroegen aan 25 van hen naar de reden van vertrek. Allerlei redenen. Rode draad: gevoel van uitsluiting. En ze waren op zoek naar vrijheid om te kunnen zijn wie ze wilden zijn, zonder voortdurend tekst en uitleg te hoeven geven.
Onbehagen is niet nieuw. Plan B lag vaker op tafel. Het verschil is, zegt Fatima, dat mensen nu weg kunnen. Er is vraag naar goed opgeleide mensen. Ze noemt een rijtje vrienden op die vertrokken. Twee werken in Dubai. Een vriendin woont in Marokko. Een andere vriendin ook, met haar vijf kinderen. Een vriend en zijn vrouw wonen in Saoedie-Arabië.
„Zou je kunnen aarden? Je bent een totale Hollander.”
„Dat dacht ik ook altijd. Nu weet ik het niet meer zo.”
Ik app mijn meest cynische vriendin. Heeft zij ook al opstapneigingen? Zij appt terug: „Nee joh! Weggaan maakt het ze veel te makkelijk. Mijn plan is Rotterdam over te nemen en onafhankelijk te verklaren.”
Sheila Kamerman vervangt Gemma Venhuizen
