N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/wp-content/blogs.dir/114/files/2021/09/stephan-sanders-sq.png)
‘Discriminatie’: daar werd wel een hele hoge troef getrokken. Er waren ‘ongeregeldheden’ rond de wedstrijd AZ-Legia Warschau afgelopen donderdag, en als buitenstaander weet je allang dat die ‘ongeregeldheden’ de enige echte regel vormen bij dit soort wedstrijden.
Van voetbal weet ik niks, van discriminatie een klein beetje. Het was vroeger iets dat ‘minderheden’ overkwam; grote, blonde jongemannen van 190 meter met hun even blonde, maar altijd iets kleinere vriendinnen hoorde je er veel minder over.
Maar nu dit: twee profvoetballers van Legia Warschau zijn na afloop van de wedstrijd gearresteerd omdat zij ervan worden verdacht het AZ-personeel te hebben mishandeld. Ze zijn ondertussen weer vrijgelaten, maar de Poolse onderminister van Buitenlandse Zaken verklaarde dat hij „niet akkoord kan gaan met discriminatie van onze burgers”. Ook de Nederlandse ambassadeur werd in Warschau ontboden. Wat een enorme beschuldiging, ‘discriminatie van onze burgers’, en dat alles in verband met het Europees voetbal, waar gekleurde spelers vaak uitgejoeld worden en de eerste openlijke homo wel wacht zich als zodanig te melden, omdat hij moet vrezen voor ‘supporters’ die subiet zijn knieschijven bewerken.
Voetbalbonzen die over discriminatie spreken; dan weet je hoezeer een woord is uitgehold en bezig is zijn betekenis te verliezen. Minister Yesilgöz hief het kinderliedje aan ‘wat je zegt ben je zelf’ en dat klonk zo: „Ik heb liever dat hij (de Poolse premier) eerst even naar zijn eigen club kijkt.” Evenmin een om in te lijsten.
Ooit was het idee dat landen met elkaar streden om de sportieve eer, zodat zewoor elkaar niet hoefden te treffen op het echte slagveld, met mortieren en doden en zo. Maar zowat elke internationale voetbalwedstrijd loopt uit op een ‘moleculaire burgeroorlog’ (zie ook: H.M. Enzensberger). Was je nog niet geporteerd van het vrouwenvoetbal, de vredelievende mens wordt eigenlijk maar één fatsoenlijke keuze gelaten.
Wat mij in het geheel niet bevalt: met het discriminatie-element heeft Polen het minderhedenjargon geannexeerd – en laat nu juist in dat land, dat sowieso niet uitpuilt van de bruine en zwarte medeburgers, elke afwijking van de heteroseksuele norm en van de geijkte man-vrouwverhouding onder vuur te liggen.
Ik denk dat het zo werkt: er was een emancipatie-idee van minderheden in het Westen, en daarin stond het woord discriminatie centraal. Als het echt erg werd, sprak je over racisme of antisemitisme. De mensen die er niet direct mee te maken hadden zagen wel hoe succesvol die strategie kon zijn; ze annexeerden die woorden en sneden ze op de eigen maat. Vandaar dat ook de ‘gewone’ Nederlander en Pool zich een minderhedenstatus kan aanmeten: dat is lijden zonder last, zwemmen zonder nattigheid.
Ja, ik wind me op. Uitgerekend nu, over voetbal!
