N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Profiel
Charlotte de Witte De afgelopen drie jaar werd de Gentse Charlotte de Witte verkozen tot beste techno-dj ter wereld. De hatelijke insinuaties over haar talent is ze voorgoed voorbij. Deze zomer is ze een van de headliners van festival Lowlands.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/05/data101235643-689cec.jpg)
Je voelt het in je buik. Stuwend, energiek, zoemend en bassend, maar ook gestroomlijnd, strak en hard. De techno van de Vlaamse dj en producer Charlotte de Witte wordt op stevige heipalen gedragen, maar tegelijk scheert het als een F16 door de lucht, of als op snelle motor, vlak boven het asfalt.
Zo ging ook haar carrière. Amper tien jaar nadat ze begon met draaien, werd ze door DJMag verkozen tot de beste techno-dj van de wereld – nu drie jaar op rij – en was ze in de algemene categorie (waar Martin Garrix op één staat) met haar veertiende plek de beste vrouwelijke dj van de wereld. Daarmee stond ze al op de grootste podia van dancefestivals als Tomorrowland, Awakenings en ADE, en nu is ze ook headliner in de grote Alpha-tent op een groot mainstream popfestival: Lowlands.
De Witte (30) maakt muziek voor de dansvloer. Maar het moet niet te vrolijk, commercieel of makkelijk worden. Liever een beetje duister, tikje melancholisch, dreigend soms. Dat soort emoties onthoud je beter, zei ze vorig jaar. „Natuurlijk wil ik dat de mensen die op mijn muziek dansen plezier hebben, maar ik hoop ook dat ze het onthouden, lang nadat de lichten weer zijn aangegaan.”
Het is haar ook niet altijd makkelijk afgegaan. Al vanaf het begin van haar carrière, op zeventienjarige leeftijd, kreeg ze te maken met vooroordelen en onversneden seksisme. Want een jong meisje dat zo snel haar weg op de draaitafels kon vinden, dat kon niet kloppen, dachten sommigen. Vooral online kreeg ze naar commentaar. „Als dat gezegd wordt door iemand met wie je de week voordien nog bent gaan eten, komt dat wel aan”, zei ze tegen De Standaard.
„Ik ben nog steeds boos op mijn mentor, maar er komt een dag: I shall have my revenge.”
Aanrijding
Haar eerste set draaide ze in een jeugdhonk in de buurt, vroeg op de avond toen er nog geen hond binnen was. Op andermans apparatuur ook nog, want de spullen die zij diezelfde dag speciaal had aangeschaft bleken niet te werken.
Maar datzelfde jaar kwam het geluk met een ongeluk: op de brommer naar huis uit school werd ze aangereden door een auto. „Een vrouw die mij bij het rechtsaf slaan over het hoofd had gezien, schepte mij met scooter en al. Mijn scooter was total loss en ik heb nog steeds een paar kleine littekens”, zei ze er over tegen DJMag. Niets ernstigs, maar de verzekering betaalde flink uit en De Witte kocht er twee Pioneer draaitafels, een mixer met vier kanalen, een iPhone én een MacBook Pro van. De top-dj starterskit.
Ze stortte zich op electro, dance met invloeden van funk en hiphop, erg populair in die tijd, en dat sloeg aan. Ze crosste al snel door heel België en maakte zoveel mogelijk vlieguren als dj, maar haar studie eventmanagement leed eronder, en op steun uit die hoek hoefde ze niet te rekenen. Haar mentor zei dat het nooit wat zou worden met plaatjesdraaien. Tot haar moeder zei dat ze beter kon kiezen, haar studie of muziek. Het werd dat laatste. Aan die school denkt ze nog wel eens terug, zei ze later. „Ik ben nog steeds boos op hem, maar er komt een dag: I shall have my revenge.”
Die wraak bleek zoet. In 2011 stuurde ze een mix in voor de Tomorrowland DJ Contest, een wedstrijd die ze tot haar eigen grote verbazing won. De prijs: het hoofdpodium van het grote festival Tomorrowland openen. Het werd haar doorbraak: festivals als I Love Techno en Pukkelpop hingen aan de lijn, en ze werd vaste gast bij Studio Brussel.
Andere naam
Allemaal wel onder een andere, mannelijke naam: Raving George. Want als ze als ‘Charlotte de Witte’ zou optreden, was ze bang dat ze alleen geboekt zou worden omdat ze een vrouw is. Onzekerheid, maar ook realisme: vrouwelijke dj’s moeten altijd knokken tegen clichés en seksisme. Slechts een kleine minderheid van dj’s is vrouw. En wie wil er alleen geboekt worden zodat een festival goede sier met een vrouwelijke artiest kan maken?
Hoewel in de minderheid maken vrouwen inmiddels steeds vaker de dienst uit achter de draaitafels, en zijn enkele van de meest populaire dj’s vrouwen.
De omstandigheden waren rond 2015 nog aanmerkelijk ongunstiger voor vrouwen. Maar De Witte vond het steeds ongemakkelijker om onder die mannennaam op te treden. Techno, het genre waarin ze opbloeide, is juist een scene waar iedereen zichzelf kan zijn, en veel van haar voorbeelden – Ida Ingberg, Adam Beyer, Alan Fitzpatrick, Nina Kravitz – kwamen uit onder hun eigen naam. Raving George werd een blok aan haar been, en een symbool voor onzekerheid. „Ik werd er ziek van! Ik liet die onzekerheid los en stak een dikke middelvinger op naar al die mensen die in het verleden zo gemeen tegen mij waren.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/05/data31453404-8b92a9-e1526484214736.jpg)
Dat wil niet zeggen dat ze op sociale media geen middelvingers meer terugkreeg, ook niet toen ze steeds hoger in de line-ups van festivals kwam en de hele wereld over kon vliegen met haar muziek.
Als haar festivalsets online komen, krijgt ze op sociale media te maken met beschuldigingen dat ze overal dezelfde sets draait, of dat ze zelfs vooraf opgenomen mixen zou aanzetten – een doodzonde. Maar ze draait nu eenmaal wat werkt, zei ze er destijds over, dan is het logisch dat sommige festivalsets met elkaar overeenkomen. „Eigenlijk moet je er ook nooit op reageren want dat maakt het alleen maar erger. Als mensen nare opmerkingen op mijn Instagram-pagina posten als ‘You fake-ass bitch, maybe you should stop shaking your ass’ dan delete ik dat gewoon en blokkeer ze.”
Haar vrouwzijn blijft een bron voor kritiek. „Ik geloof niet dat er ooit een dag voorbijgaat zonder dat ik hatelijke commentaren online krijg omdat ik een vrouwelijke producer ben”, zei ze tegen Iconic Underground. Dat ik vast een ghost-producer heb en ik verder doe alsof. Of dat ik met de gehele mannelijke muziekindustrie heb geslapen om een paar optredens te krijgen.”
Al te sexy wil ze niet achter de draaitafel staan, om te voorkomen dat ze het verwijt krijgt daar dan weer aandacht mee te zoeken. Geen kleine bikini’s of diep decolleté dus, „ook al zou ik vrij moeten zijn om te dragen wat ik wil”. Ze concentreert zich op de muziek, zei ze in 2019 in een interview met collega-dj Pete Tong. „Ik moest mijn plaats verdienen, en dat vind ik niet per se oneerlijk. Wat wel oneerlijk is, is dat ik mijn plaats moest verdienen omdat ik vrouw ben.”
Doordouwer
Wat haar ook kan dwarszitten, is de techniek. Vorig jaar viel haar grote, afsluitende optreden op Pukkelpop in het water, omdat het geluid maar liefst vier keer uitviel. Al na een kwartier viel het voor het eerst stil. Weg sfeer, weg energie. En ondanks verwoede pogingen van technici om het lek te dichten en van De Witte om haar set weer op te pakken, bleef het misgaan. Boos gooit ze op goed moment haar koptelefoon weg. Er vloeiden tranen, zei ze later op Instagram. „Een nachtmerrie. De teleurstelling is enorm. Het is extreem pijnlijk om iets voor je ogen uit elkaar te zien vallen, buiten je controle om.” En toch kreeg De Witte telkens het feest opnieuw op poten, en 50.000 man midden in de nacht in beweging. Een „fokking doordouwer” noemden Belgische media haar.
Met die instelling is ze aan de absolute top van de techno-scene gekomen en staat ze op het punt ook ver daarbuiten voet aan de grond te krijgen, in haar tempo en op haar manier. Dat past bij „de strakke dirigent van haar eigen carrière”, die ze volgens producer Tiga is. Iemand die weet wat ze kan en wil, en die visie niet laat inperken door technische tegenslag, vrouwenhaters, ongelovige docenten of andere onnozelen.
En ook niet door haar eigen bekendheid trouwens, want verwacht niet dat ze op de grote, mainstream festivals minder zwaar zal draaien. „Ik kan me aanpassen, maar ik doe toch het liefst mijn eigen ding. Er zijn twee soorten dj’s. Zij die draaien voor het volk, en zij die een verhaal proberen te vertellen. Dat klinkt misschien wat arrogant, maar als ik mijn muziek te veel aanpas, geloof ik er zelf niet meer in.”
