Cel- en taakstraffen voor Ajax-relschoppers

Een gestaalde Ajax-hooligan is Neo M. (21) allerminst. Op de middag van de rellen droeg hij geen zwarte capuchontrui of gezichtsbedekking, het uniform van de relsupporter, maar een opvallend lichtgroen jasje – waardoor de politie hem makkelijk kon herkennen en arresteren. Toch deed hij aan openbare geweldpleging na de uit de hand gelopen wedstrijd Ajax-Feyenoord, twee weken geleden. In de chaos na afloop gooide M. een klinker naar een politieman te paard.

Het gebeurde „in de emotie”, vertelt M. aan de rechter. Na het staken van de wedstrijd wilde hij naar zijn vader toe, die aan de andere kant van de Johan Cruijff Arena stond. M. kwam niet langs de politielinies. Ondertussen bleef zijn vriendin hem maar bellen, waar hij nou bleef. „Uit frustratie” pakte M., die nog thuis woont en bij het installatiebedrijf van zijn vader werkt, een klinker en gooide hem naar een politieruiter. Hij miste doel. „Het was nooit mijn bedoeling om een paard te raken.”

Neo M. en vijf andere mannen stonden deze vrijdag voor de snelrechter in Amsterdam: ze gooiden na de gestaakte Klassieker met stenen of bierblikjes naar de politie. Het ging er uiterst gewelddadig aan toe: een ME’er ter plekke omschreef de omgeving van het stadion als „een oorlogsgebied”. Tussen de gedaagden zaten niet de supporters die met geweld door de glazen pui van de hoofdingang van het stadion waren gebroken – de heftigste beelden van de rellen na het ontspoorde duel.

De zes, tussen de 20 en 35 jaar oud, zijn geen van allen lid van de harde kern van Ajax-supporters. De meesten hebben een vaste baan en een vriendin. Ze hebben een koophuis of wonen nog thuis. Op eentje na heeft niemand een serieus strafblad. Dat het toch misging, wijten ze allemaal aan de emotie van het moment: ze werden meegesleept door wat er om hen heen gebeurde („meedoen met de rest”), waren gefrustreerd over de beroerde prestaties van Ajax en over het staken van de wedstrijd. De meesten hadden alcohol gedronken. De een meer dan de ander: Danny van der K. (34) uit West-Friesland consumeerde twee wodka-cola voor de wedstrijd, Timo O. (21) uit Hardinxveld-Giessendam – „topscorer qua inname vandaag”, aldus de rechter – had zo’n twintig bier achter de kiezen toen hij zijn steen gooide.

De zes verdachten hebben allemaal spijt en beloven beterschap. Sinds hun aanhouding zitten ze in voorarrest. Ze zijn zich rotgeschrokken in het huis van bewaring: Laurens N. (29) – blikje bier gegooid na inname van tien pils – spreekt van de „heftigste twee weken van mijn leven”. Hij vreest voor zijn baan: hij werkt op Schiphol en bij een gevangenisstraf krijgt hij waarschijnlijk niet meer de vereiste Verklaring van Geen Bezwaar.

Stadionverboden

Om een ,,duidelijk signaal” te geven dat „de maatschappij” klaar is met voetbalgeweld, eist de officier van justitie hoge straffen tegen alle verdachten: zes maanden cel (waarvan twee voorwaardelijk), een stadionverbod van vijf jaar en een verplichte cursus ‘alcohol en geweld’. Ze houdt daarbij rekening met het feit dat „de sfeer bij Ajax op dit moment allesbehalve gemoedelijk” is. „En dat zal mogelijk nog wel even zo blijven.”

De rechter heeft weinig geduld met voetbalrellen: hij spreekt van „een hardnekkige pestilentie in de westerse samenleving”. Toch is zijn oordeel in alle gevallen aanzienlijk milder dan de eis van het OM. Hij geeft de verdachten tussen de 13 en 16 dagen cel, waardoor ze na het weekend weer op vrije voeten komen, plus een taakstraf van honderd uur. De stadionverboden komen er, maar slechts voor één jaar. Eén verdachte wordt vrijgesproken, omdat er volgens de rechter „gerede twijfel” is aan de verklaringen van de politieagenten.

Ook Neo M. komt weg met zestien dagen cel. „De klinker trof geen doel, daar heeft u geluk mee”, zegt de rechter tegen hem. Bij het verlaten van de rechtszaal krijgt hij nog een vaderlijk advies mee: „Blijf weg uit grote groepen en zuip niet te veel.”