Het aantal immigranten in Nederland is in 2024 opnieuw gedaald. Dat blijkt uit vrijdagochtend gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De daling was vooral merkbaar in het aantal kennismigranten dat naar Nederland kwam.
Volgens de cijfers van het CBS kwamen in 2024 316.000 immigranten naar Nederland, ongeveer de helft daarvan kwam van buiten de Europese Unie (EU).
Twee jaar eerder, in 2022, kwamen er nog meer dan 400.000 immigranten naar Nederland, waarvan 230.000 van buiten de EU. In vergelijking met andere jaren was het aantal migranten van buiten de EU destijds uitzonderlijk hoog. De Nederlandse regering besloot toen via een speciale regeling ruim honderdduizend Oekraïense oorlogsvluchtelingen op te vangen.
Het aandeel asielmigranten blijft relatief laag. Zowel in 2023 als in 2024 waren asielmigranten één van de kleinste groepen van alle immigranten in Nederland. Afgelopen jaren schommelde dat aantal rond de tien procent. „Over de afgelopen 25 jaar was jaarlijks gemiddeld 9 procent van de immigranten een asielmigrant”, aldus het CBS.
Lees ook
Nauwelijks controle over komst en werk kennismigranten. ‘De regeling is bedacht om het bedrijven zo makkelijk mogelijk te maken’
In 2022 piekte ook het aantal kennismigranten, toen kwamen er zo’n 26.000 naar Nederland. Sindsdien daalt dat aantal gestaag. Volgens het CBS kwamen in 2024 bijna 16.000 kennismigranten, even veel als in 2021.
Die daling is opmerkelijk, want jarenlang bleef het aantal kennismigranten, die vooral uit India, Turkije en China komen, steeds stijgen. Los van het coronajaar 2020 nam het aantal sinds 2012 bijna alleen maar toe. Uit een jaarrapport van de IND blijkt dat de naturalisatiedienst minder snel vergunningen op basis van kennis en talent goedkeurt. In 2022 willigde de dienst nog 94 procent van alle aanvragen in, twee jaar later nog maar voor 87 procent.
Lees ook
Waarom moet de vluchteling inburgeren en de kennismigrant niet? In Amsterdam stemt de raad over een cursus voor expats
Het was een uitdaging na het eerste seizoen van de Zuid-Koreaanse hitserie Squid Game: hoe zet je de serie voort in een tweede en derde seizoen, wanneer bijna alle personages van belang al uitgeschakeld zijn? Er werd een creatieve oplossing gevonden die goed werkte voor het tweede seizoen. Seizoen 3, dat vrijdagochtend is verschenen, kent mogelijk de spannendste én duisterste spellen van de hele serie.
Dat Squid Game ondanks het hoge sneuveltempo van de personages meerdere seizoenen zou krijgen was logisch: het eerste seizoen is nog altijd de grootste kijkcijferhit die Netflix ooit gekend heeft, aldus de streamingdienst zelf. Alleen al in de eerste vier weken werd de serie 1,65 miljard uur bekeken. Uiteindelijk leverde het eerste seizoen, dat een luttele 18,6 miljoen euro kostte om te maken, het streamingplatform zo’n 775 miljoen euro aan omzet op.
Ondanks de bijtende kritiek op het kapitalisme, geldzucht en de kloof tussen arm en rijk werd Squid Game overal gecommercialiseerd: restaurants kwamen met Squid Game-menu’s, feestwinkels boden de kostuums uit de serie aan en terwijl fans wachtten op een nieuw seizoen hield Netflix het concept warm met een game en spelshow.
Datzelfde greed is good-kapitalisme staat weer centraal in het derde seizoen, dat meteen verder gaat bij de enorme cliffhanger waarmee het vorige eindigde. Hoofdpersoon 456 moet leven met het schuldgevoel over wat hij heeft aangericht, wat hem zichtbaar slecht afgaat. Je houdt het niet voor mogelijk, maar de toon is dit seizoen nóg duisterder. Wat is een grotere som geld je waard? De dood van een vriend, van een zwakker persoon, van een baby?
In die zin voert de hebzucht in dit seizoen definitief de boventoon boven de wanhoop die in voorgaande afleveringen ook zo voelbaar was. De spelers die doorgaan zijn zo bezeten door een hogere prijzenpot dat het hun rationele denken uitschakelt. De drive om alles te geven die als een overlevingsmechanisme zou moeten fungeren, jaagt hier ironisch genoeg mensen massaal de dood in.
Hoewel spelers met nobele motieven het er niet per se beter vanaf brengen: een blijk van hulp, empathie en medemenselijkheid kan door zelfzuchtig opererende spelers direct worden uitgebuit – met fatale gevolgen. Die spellen zijn dit derde seizoen nóg spannender, dus binge-risico is zeker aanwezig. De jongste speler van het seizoen fungeert als een zeldzaam symbool van hoop en menselijkheid in een dystopische omgeving.
Lee Jung-jae als Seong Gi-hun in Squid Game seizoen 3. Beeld No Ju-han/Netflix
Machtsdynamiek
Op een afstandje van de bloeddorstige games krijgt het ‘systeem’ er evengoed van langs, want (helaas, zeggen de meeste kijkers mij vermoedelijk na) de VIP’s zijn weer aanwezig in dit seizoen. Waar hun verschrikkelijke, bijna karikaturale acteerwerk de grootste cringe-factor van seizoen 1 was, valt dit nu relatief mee. Zij symboliseren een belangrijke machtsdynamiek: zij laten gewone burgers elkaar bevechten om een stukje van de taart die zij geheel in beheer hebben. Een parallel met de machtige miljardairs van onze tijd is niet moeilijk te trekken.
Het eerste seizoen van Squid Game leidde, los van de kijkcijfers, direct na het uitkomen in 2021 tot een mondiale sensatie. Kinderen gingen op school de dodelijke spelletjes uit de serie naspelen, met bezorgde ouders en leraren tot gevolg. Na het succes investeerde Netflix over een periode van vier jaar maar liefst 2,2 miljard euro in het aantrekken van Zuid-Koreaanse series.
Daarin zit dan ook het meer duurzame succes van Squid Game. Hoewel de thriller Parasite de serie al was voorgegaan als mondiaal Koreaans filmsucces (ook nog eens met soortgelijke thematiek), zijn Zuid-Koreaanse series niet meer weg te denken van Netflix. Ook heeft Squid Game bijgedragen aan een drempelverlagende beweging om niet-Engelstalige series te kijken. Dat ook series met een taal die de gemiddelde kijker niet kan verstaan een mondiaal succes kunnen worden, wordt bewezen door de populariteit van Lupin, Dark en La Casa de Papel.
Beeld No Ju-han/Netflix
Regisseur Hwang Dong-hyuk lijkt in zijn eigen narratief te zijn gaan geloven. „Ik was altijd zeer optimistisch en had veel vertrouwen, empathie en compassie”, zei hij in een interview met The Telegraph. „Tijdens het maken van Squid Game en door wat er allemaal speelt in de wereld, ben ik wel veel pessimistischer geworden. Kunnen we klimaatverandering nog stoppen? Zijn we bereid offers te brengen? Volgens mij niet. We zijn veel te egoïstisch, veel te veel bezig met onze eigen rijkdom. We maken onszelf kapot.”
Meegaan in zulk defaitisme kan in deze steeds omineuzer wordende tijden verleidelijk zijn, maar is ook een doodlopende weg. De mondiale populariteit van het eerste seizoen van de serie werd destijds verklaard door het feit dat veel kijkers hun eigen land herkende in de Zuid-Koreaanse dystopie van kansenongelijkheid, schuldenlast en de enorme kloof tussen arm en rijk. Cultuur hoort echter de verbeelding te prikkelen, niet lam te leggen. Het zou dan ook mooi zijn als Squid Game kan dienen als waarschuwing voor hoe we niet willen eindigen – en ons aan het denken zet over hoe we het tij kunnen keren.
RTL Nederland komt in handen van DPG Media, dat nu al het grootste mediabedrijf in Nederland is. Na anderhalf jaar onderzoek heeft concurrentiewaakhond ACM de overname deze vrijdag goedgekeurd.
Met RTL Nederland erbij, de grootste commerciële tv-zender in Nederland en eigenaar van streamingdienst Videoland en Buienradar, wordt DPG een mediakolos die het Nederlandse medialandschap zal domineren. Het Belgische DPG is in Nederland uitgever van dagbladen (onder meer het AD, de Volkskrant, Trouw en tal van regionale kranten), tijdschriften (zoals Libelle, Margriet, Donald Duck), radiozenders (QMusic, Joe), nieuwssite NU.nl en vergelijkingssites (Independer).
DPG moet voldoen aan „een uitgebreid pakket aan voorwaarden”, schrijft de ACM (Autoriteit Consument en Markt) in het persbericht over haar besluit. „Deze voorwaarden zorgen ervoor dat de overname geen negatieve gevolgen heeft voor de mediapluriformiteit en dat nieuwsgebruikers toegang houden tot voldoende onafhankelijke nieuwsbronnen.”
DPG is tevreden dat de overname nu kan doorgaan. „We begrijpen de zorgen van de ACM rondom de nieuwsvoorziening en zijn blij dat we die hebben kunnen wegnemen. Ik ben ervan overtuigd dat we in staat zijn de pluriforme media in Nederland voor de toekomst te behouden en zelfs verder te laten groeien”, stelt ceo Erik Roddenhof in een verklaring.
De ACM verbindt de volgende voorwaarden aan de overname waarmee DPG akkoord is gegaan:
Het nieuws van RTL en NU.nl moet vrij toegankelijk blijven. Er mogen geen betaalmuren worden ingevoerd waardoor gratis online nieuws zou verdwijnen;
DPG mag geen enkele landelijke krant verkopen of sluiten zonder toestemming van de Stichting Democratie en Media, die aandeelhouder zonder winstoogmerk is van DPG Media Nederland om de pluriformiteit te bewaken;
RTL Nieuws en NU.nl krijgen allebei als medeaandeelhouder een stichting met een prioriteitsaandeel. Deze stichtingen zullen de missie en identiteit van RTL Nieuws en NU.nl bewaken;
DPG zal de redactiestatuten van al haar nieuwstitels aanscherpen, om de redactionele onafhankelijkheid te versterken;
DPG moet een Handvest DPG Media opstellen, waarmee alle bestuurders, commissarissen en de huidige, toekomstige, directe en indirecte aandeelhouders van het DPG concern zich committeren aan belangrijke journalistieke principes;
DPG RTL Nederland overbrengt van het toezicht in Luxemburg naar het Nederlandse toezicht door het Commissariaat voor de Media.
1,1 miljard euro
In december 2023 kondigde DPG aan RTL Nederland voor 1,1 miljard euro te willen kopen van de Duitse RTL Group. In 2021 had DPG dit ook al geprobeerd, maar die poging liep stuk toen bleek dat RTL en Talpa wilden fuseren. De ACM (Autoriteit Consument en Markt) verbood die fusie toen echter, omdat die zou leiden tot een te grote concentratie op de televisiemarkt.
DPG maakt in België al commerciële televisie, met VTM en RTL Belgium, waarin het een 50 procentsaandeel heeft. In Nederland is DPG steeds blijven azen op televisie. Nu lineaire televisie steeds minder belangrijk wordt, is streamingdienst Videoland voor DPG een belangijke toevoeging. Ceo Erik Roddenhof schreef in het jaarverslagover 2023: „RTL Nederland en VTM hebben allebei bewezen succesvol te zijn in het transformeren van televisie naar een toekomst waarbij livetelevisie en streaming naast elkaar bestaan. Ze kunnen elkaar enorm versterken met kennis, kunde en investeringen.”
Vorige maand lekte al uit dat de ACM (Autoriteit Consument en Markt) in een voorlopig oordeel op het punt stond de overname goed te keuren.
Lees ook
Lees ook: Met de overname van RTL door DPG is een voor Nederland ongekende mediareus in de maak (2023)
Sinds DPG (toen nog: de Persgroep) in 2003 de toen noodlijdende krant Het Parool overnam, is het bedrijf in Nederland gestaag gegroeid. De omvang die de combinatie van DPG en RTL krijgt, was reden voor bezorgdheid bij onder meer journalistenvakbond NVJ. Zo ontstaat, waarschuwde de bond de ACM vorige maand nog, „de facto een private monopolist in het brede spectrum van journalistiek aanbod: online, televisie, regionaal én landelijk”. De NVJ schreef daarom goedkeuring van de overname „sterk te blijven ontraden”.
Maar op de opiniepagina van NRC schreef de directeur van Stichting Democratie en Media, de overname van RTL door DPG juist een goed idee te vinden. Hierdoor zou de pluriformiteit van de Nederlandse media het best beschermd kunnen worden tegen de grote Amerikaanse techbedrijven. De stichting is aandeelhouder zonder winstoogmerk van DPG Media Nederland.
Lees ook
Lees ook: ‘Bij het toetsen van mediafusies loopt Nederland aan tegen een democratisch tekort’, zegt jurist Kati Cseres
‘Craaaaaawling in my skiiiin, These wounds, they wiiill not heaaal” – maar dan uit de duizenden kelen in het zo goed als uitverkochte Gelredome in Arnhem. Het is vanaf het begin af aan hét kenmerk geweest van rockband Linkin Park: strak geproduceerde raprock, met bombastische, gepijnigde teksten. Persoonlijk en doorleefd, maar heerlijk mee te brullen door gekwelde zielen.
De band was begin deze eeuw een ware sensatie met hun bijzondere mix van hoekige gitaarriffs, rap en brulpartijen en goed geplaatste scratch-effecten van de draaitafels. Na het succesvolle debuutalbum Hybrid Theory (2000) volgde het minstens zo scherpe Meteora (2003) en een prima Minutes to Midnight (2007) – waarna de band langzaam steeds meer de kant van de vlakke, inwisselbare pop op ging. In 2017 kwam de band door de zelfdoding van zanger Chester Bennington abrupt tot stilstand. Tot de groep in september vorig jaar tijdens een strak-geregisseerde livestream plotseling een nieuw album, een wereldtournee én een nieuwe zangeres aankondigde: Emily Armstrong, van de veel minder bekende groep Dead Sara.
In het Gelredome blijkt nogmaals wat een meesterzet de keuze voor Armstrong is. Haar overweldigende stemgeluid is het niet-zo-geheime-wapen van Linkin Park in deze bezetting. Net als Bennington schakelt ze met gemak van een intense diepe brul (ontzagwekkend is die secondenlange schreeuw in ‘Heavy is the Crown’) naar meer melodieuze, cleane zangpartijen. Het nieuwe album kent zwakke momenten, maar op de beste nummers klinkt de groep in het Gelredome als een eigentijdse versie van de formule die in de begindagen zo goed werkte.
Mike Shinoda van Linkin Park, donderdag in Arnhem. Foto Andreas Terlaak
Linkin Park in het Gelredome in Arnhem. Foto Andreas Terlaak
Wisselvallig
De show in het Gelredome leunt sterk op de eerste twee albums en op het nieuwe album. Dat zorgt ervoor dat het nooit echt nostalgisch wordt. Toch haalt de show ook niet het niveau van een onvergetelijke avond: daarvoor halen de instrumentale intermezzo’s te veel vaart uit de (met twee volle uren sowieso best wel lange) show. Tijdens de minder sterke nummers verliest de band de focus van een deel van het publiek – die het dan weer oppakt met bijvoorbeeld een vlammend uitgevoerde versie van ‘Up from The Bottom’ (van het nieuwe album). Zo blijft het een wat wisselvallige avond.
Tussen de boze songs door mag het vooral best leuk en gezellig zijn: Mike Shinoda neemt de tijd om een tattoo te ontwerpen voor een fan die daarom vraagt en een andere fan krijgt een gesigneerde pet cadeau, mega-hit ‘Numb’ krijgt na een spelletje met het publiek een Johnny Cash-achtig intro, en de band is op tournee met een limited edition Linkin Park snoepmix van Haribo.
Lees ook
Albumrecensie: Linkin Park probeert het weer vanaf nul
Shinoda is ondertussen het type gastheer dat met glundering in zijn ogen via het beeldscherm het hele publiek bereikt. Armstrong treedt iets minder naar de voorgrond, maar heeft naast de stem ook zeker het charisma om dit soort megashows te dragen. Tijdens de vlammende finale, met onder meer ‘In the End’, ‘Faint’ en tenslotte ‘Bleed it Out’ voel je de energie. Vanaf het podium richt Armstrong ondertussen gul de microfoon op het publiek, zodat de teksten weer uit duizenden kelen klinken. „Don’t turn your back on me, I won’t be ignored!”