Category: Vandaag

De Dodgers uit Los Angeles hebben in de nacht van woensdag op donderdag de Amerikaanse honkbalfinale World Series gewonnen van de New York Yankees. In het Yankee Stadium, de thuishaven van de Yankees in de New Yorkse wijk de Bronx, won de ploeg uit Los Angeles met 7-6. Daarmee hebben de Dodgers de best-of-seven-serie in hun voordeel beslist (4-1).

De Yankees begonnen goed aan het duel, dat ze moesten winnen om zicht te blijven houden op het kampioenschap. Door drie vroege homeruns kwamen de New Yorkers op een 5-0 voorsprong na drie slagrondes, zogenoemde innings. Maar in de vijfde inning maakten de Dodgers de achterstand goed, om de wedstrijd vervolgens in de resterende slagbeurten naar zich toe te trekken.

De World Series, de finale van de Major League Baseball, trok dit jaar veel internationale aandacht. De ontmoeting tussen de Dodgers en de Yankees werd gezien als een droomfinale, door de aanwezigheid van supersterren Shohei Ohtani (Dodgers) en Aaron Judge (Yankees).

Met name Ohtani valt op. Hij verbrak dit seizoen meerdere records en tekende het grootste sportcontract ooit: 700 miljoen dollar (ongeveer 644 miljoen euro) over tien jaar. Dankzij zijn optreden keken miljoenen mensen in zijn thuisland Japan naar de Amerikaanse honkbalfinale.

Lees ook

Honkbalsterren Ohtani en Judge tegenover elkaar in gedroomde finale van opgeleefde MLB

Delen

Mail de redactie

De Puerto Ricaanse reggaeton-artiest Nicky Jam, die een maand geleden nog verscheen op een campagnebijeenkomst van Donald Trump, heeft zijn steun aan de Republikeinse presidentskandidaat ingetrokken. In een video op zijn Instagram-pagina zegt hij tegen zijn 43,5 miljoen volgers beledigd te zijn door de grappen over Puerto Rico die tijdens een Trump-rally werden gemaakt.

„De reden waarom ik Donald Trump steunde, was omdat ik dacht dat hij het beste was voor de economie in de Verenigde Staten, waar veel Latino’s wonen, […] veel immigranten die lijden onder de economie en ik dacht dat hij als zakenman de beste zet was”, zei Nicky Jam in het Spaans in de video. „Nooit in mijn leven had ik gedacht dat een maand later een komiek slecht zou spreken over mijn land. Daarom zie ik af van elke steun voor Donald Trump. Respecteer Puerto Rico.”

Komiek Tony Hinchcliffe noemde Puerto Rico „een drijvend eiland van vuilnis” tijdens een campagnebijeenkomst in New York eerder deze week. De gevolgen van zijn grappen zijn voelbaar in de artiestenwereld: onder anderen zanger Ricky Martin en Bad Bunny, reggaeton-ster en een van de bekendste artiesten van het moment, spraken zich uit tegen Trump en voor Democratisch kandidaat Kamala Harris.

Of de uitspraken ook effect zullen hebben op de campagne van Donald Trump is nog niet bekend. De Republikeinse oud-president betrad woensdag tijdens een bijeenkomst in Wisconsin het podium in een oranje-geel hesje, dat gedragen wordt door vuilnisverwerkers in de VS. Hij zei daarmee te verwijzen naar de uitspraken van president Joe Biden, die reageerde op de Puerto Rico-grappen door te zeggen dat Trump-supporters „afval” zijn.

Microsoft, de softwarereus die onder meer een groot belang heeft in OpenAI, maakte gisteren zijn kwartaalcijfers bekend: 65,6 miljard dollar omzet, nettowinst 24,7 miljard. Best goed, maar beleggers reageerden lauwtjes. Volgens de Wall Street Journal zijn ze teleurgesteld in Microsofts groeiverwachting. Het bedrijf kan niet snel genoeg datacenters bijbouwen om de (zelf gestarte) AI-hype bij te benen.

De Ierse datahandelaar Experian, fervent verzamelaar van kredietgegevens van miljoenen consumenten, heeft een forse boete gekregen van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De privacywet zou niet toestaan dat Experian die data verwerkt. Volgens Het Financieele Dagblad gaat het om een boete van tientallen miljoenen – maar zoals dat gaat in privacyland, is niet duidelijk of het echt betaald hoeft te worden.
Wat weten bedrijven als Experian allemaal van je? Dat zocht NRC al eens uit in dit artikel: hoe wordt je kredietscore berekend.

En verder:

De cijfers van Meta, het bedrijf achter WhatsApp, Instagram en Facebook, kwamen boven de verwachtingen van beleggers uit. De kwartaalomzet van 40,6 miljard dollar is 19 procent hoger dan die van vorig jaar. De winst steeg met 35 procent, tot 15,7 miljard dollar. Meta moet, net als Microsoft, ook fors investeren in extra AI-computerkracht.

De Volkskrant schrijft over Schiphols strategiedirecteur Richard Emmerink die vanwege „verschil van inzicht” vertrekt. Hij bekommerde zich nog wel eens om verduurzaming of belangen van omwonenden.

Bloomberg meldt dat een groep EU-onderhandelaars naar China afreist om toch nog eens te gaan praten over de net door Europa ingevoerde importtarieven op elektrische voertuigen.

David DePape, de man die twee jaar geleden Paul Pelosi, de man van de voormalige Amerikaanse parlementsvoorzitter Nancy Pelosi aanviel, is dinsdag veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Hij maakt geen kans op vervroegde vrijlating, melden Amerikaanse media.

DePape drong destijds het huis van de Pelosi’s in San Francisco binnen. Hij was op zoek naar Nancy Pelosi, maar die was niet thuis. Daarop mishandelde hij de destijds 82-jarige Paul Pelosi met een hamer. Deze moest daarna geopereerd worden aan een schedelbreuk en ernstig letsel aan zijn rechterarm en handen. Een jury in San Francisco acht DePape schuldig aan het uitvoeren van een gewelddadige inbraak en ontvoering.

In mei werd DePape in een federale rechtszaak al veroordeeld tot dertig jaar cel. De nieuwe veroordeling komt uit een proces in de staat Californië zelf.

In eerdere verhoren gaf DePape toe dat hij Nancy Pelosi wilde ontvoeren en „haar knieschijven zou breken”, als ze niet zou toegeven dat ze had gelogen over Russische inmenging in de presidentsverkiezingen van 2016. In mei gaf hij nog aan spijt te hebben, in deze zaak deed hij dat niet.

De rechter wil er zeker van zijn dat DePape „nooit vrijkomt uit de gevangenis”. „Ik heb geen medelijden met u”, sprak hij DePape toe. „Ik heb wel medelijden met het slachtoffer in deze zaak, die geluk heeft dat hij nog leeft.”

Complotdenker

David DePape zelf meent „helderziend” te zijn, zei hij in zijn verklaring. Hij sprak de complottheorie uit dat de aanslagen van 11 september 2001 een inside job waren. Ook is hij ervan overtuigd dat zijn ex-vrouw is vervangen door een body double en dat zijn advocaten tegen hem samenspannen. „Hoe meer ik mediteer, hoe helderziender ik word.”

Zijn advocaat liet weten in hoger beroep te gaan. Hij wilde dat de rechter rekening zou houden met DePape’s geestelijke gezondheid. DePape zou zijn vereenzaamd en daardoor vatbaar zijn geworden voor online propaganda.

Voor zijn arrestatie haalde hij op zijn blog vaak extreemrechtse complottheorieën van de groepering QAnon aan. Bijvoorbeeld dat de Verenigde Staten worden bestuurd door duivelaanbiddende pedofielen. Voorheen was hij „altijd een vreedzaam persoon”, aldus zijn advocaat.

Delen

Mail de redactie

Bij Israëlische aanvallen op het oosten van Libanon zijn zeker negentien doden gevallen, dat melden de Libanese autoriteiten. De bombardementen waren gericht op twee dorpen in de Bekavallei rondom de historische stad Baalbek.

Het Israëlische leger zegt verschillende Hezbollah-doelwitten te hebben getroffen. Het is onduidelijk of er ook Hezbollah-strijders onder de doden zijn. Volgens het Libanese ministerie van Volksgezondheid zijn er acht vrouwen omgekomen.

Ooggetuigen zeggen dat meerdere dorpen in de omgeving zijn aangevallen. Eerder had het Israëlische leger de bevolking in en om het Oost-Libanese Baalbek opgeroepen te vertrekken. Volgens Libanon zijn inmiddels 2822 mensen gedood door „Israëlische agressie” in ruim een jaar tijd.

Het was de stabiliteit en onverstoorbaarheid van Ajax die het op de vroege woensdagavond won van de matheid en slordigheid van Feyenoord. Het won de door politiestakingen uitgestelde Klassieker vrij eenvoudig, na een snelle 2-0 voorsprong – tevens de einduitslag.

Ajax speelde opvallend comfortabel, ogenschijnlijk niet onder de indruk van de vijandige sfeer in de Kuip. Het bracht Feyenoord, 29 duels op rij ongeslagen, de eerste competitienederlaag toe in bijna een jaar tijd. Ajax, dit voetbaljaar nog erg wisselvallig, koos met de Klassieker het mooiste affiche uit om de beste wedstrijd van het seizoen tot nu toe te spelen.

Ajax-coach Francesco Farioli stapt even voor vijf uur uit de spelersbus – wit overhemd, colbertje. Wat te verwachten van dit Ajax? Hoe Ajax precies speelt, is „niet makkelijk” te analyseren, zei Feyenoord-coach Brian Priske in de aanloop. Al het hele seizoen spelen ze „in verschillende formaties”.

Verrassende opstelling

De opstelling van woensdag is opnieuw een verrassing, met liefst negen wijzigingen ten opzichte van het duel tegen Willem II zondag. Chuba Akpom, dit seizoen derde spits, is nu plots basisspeler en rechteraanvaller. „Ik weet dat mijn beslissingen soms een beetje impopulair zijn en moeilijk te begrijpen”, had Farioli dinsdag nog gezegd.

Zo begint Ajax, voor een van de meest beladen duels van het jaar, in een opstelling waar het nog niet in speelde. Al zou de sleutel voor dit duel niet de tactiek maar de „houding” van de spelers zijn, zei Farioli. Ze moesten met „cold mind” spelen – koelbloedig. Precies dat doet Ajax, vanaf het begin: het opent met bijna onafgebroken balbezit, twee minuten lang.

Wat opvalt zijn de twee lange ballen die doelman Remko Pasveer in de eerste minuut trapt. Daarmee lijkt Ajax te anticiperen op de lengte voorin, met Weghorst en Akpom. De strategie met de verre trappen, levert al snel iets tastbaars op.

Positiespel Ajax

Feyenoord-aanvaller Igor Paixão heeft net voorlangs geschoten, als Pasveer na vijf minuten uittrapt. Kenneth Taylor staat in de linkerzone scherp tegen de middenlijn aan, hij lijkt al te weten wat er gaat gebeuren. Feyenoord-middenvelder Hwang In-beom weet dat niet, hij wordt eruit gelopen, als het achterin helemaal open ligt bij Feyenoord. Keeper Timon Wellenreuther komt te ver uit, Taylor omspeelt hem handig en schiet binnen (0-1). Farioli springt in de armen van zijn assistenten.

Feyenoord oogt vermoeid, machteloos. Het komt niet in de duels en krijgt geen druk op Ajax, dat steeds de vrije man vindt. Ajax heerst in het positiespel, zoals het in de goede jaren zo vaak deed in de Klassieker.

Het ervaren middenrif, met Davy Klassen en Jordan Henderson, bepaalt het tempo. Verderop zet spits Weghorst volop druk op de Feyenoord-defensie. Wanneer Feyenoord probeert aan te vallen, zakt Ajax georganiseerd terug op eigen helft, de linies nauw op elkaar. Henderson, de middenvelder die zó ver terugzakt dat hij in feite als extra centrale verdediger speelt, ruimt veel vuil werk op.

Ajax is gevaarlijker, profiteert van de onrust bij Feyenoord. Akpom ontsnapt op de rechterflank, na nuttig voorbereidend werk van centrumspits Wout Weghorst, duwend en trekkend op de middenlijn. De jonge Feyenoord-back Givairo Read tackelt als Akpom opstoomt, de Ajax-aanvaller komt er toch door, chipt sierlijk, maar Wang volleert een meter voor de doellijn de bal weg.

Het is de opmaat naar twee hoekschoppen van Ajax, direct achter elkaar. Taylor draait de tweede scherp in met links, Wellenreuther lijkt de bal vast te hebben, maar laat die zomaar glippen. Ajax-back Jorrel Hato, onder de rook van de Kuip opgegroeid, reageert alert en schiet hoog en hard binnen. 0-2 na 25 minuten. Ongeloof is zichtbaar op de tribunes.

Energie ontbreekt bij Feyenoord

Feyenoord krijgt wel enkele mogelijkheden, maar mist de overtuiging en energie. Zo geprezen als het werd voor het dominante positiespel tegen Benfica een week geleden in Lissabon, zo klem zit het nu in eigen stadion. Middenvelders Quinten Timber en Hwang krijgen nauwelijks grip op de ruimtes die Ajax makkelijker vindt in de middenlinie.

Ajax is meerdere keren dichtbij de 0-3, zoals een kopbal van Weghorst uit een vrije trap van Henderson kort na rust. Feyenoord dringt in de tweede helft wel meer aan, maar vindt simpelweg de ruimte niet in de stugge defensie van Ajax.

Hoewel destijds niet de coach van Ajax, gebruikte Farioli de nederlagen tegen Feyenoord van vorig seizoen nadrukkelijk om te laten zien waar ze vandaan komen, zei hij dinsdag. Doelend op de 4-0 in Amsterdam en 6-0 in Rotterdam. De „pijn” van die wedstrijden moesten ze gebruiken als spelers diep moesten gaan voor een sprintje.

Zo verrast Ajax, vooraf ontegenzeggelijk de underdog, in het eerste topduel dit seizoen. Dat maakt de confrontaties tegen PSV (zaterdag) en FC Twente (volgende week) extra interessant: nummer twee Ajax doet opeens serieus mee in de top van de Eredivisie. En het deelt vroeg in het seizoen een tik uit in de strijd om de tweede plaats, die naar verwachting tussen Ajax en Feyenoord gaat: de plek die recht geeft een direct Champions League-ticket.

Plukjes fans verlaten tegen acht uur voorzichtig het stadion, als gezucht klinkt over weer een mislukte aanval van Feyenoord. Het blijft stil als even later wordt afgefloten. De blikken bij Ajax zeggen genoeg: deze lastige klus is prima geklaard.

Delen

Mail de redactie

Haar plannen passen haarfijn in het traditionele Labour-gedachtegoed: hogere belastingen heffen, zodat de overheid meer kan investeren. Woensdag presenteerde de Britse minister van Financiën Rachel Reeves namens de Labour-regering, afgelopen zomer begonnen, haar eerste begroting. En die komt neer op een grondige herziening van de overheidsfinanciën.

Reeves’ grote doel is de sputterende Britse economie weer op gang helpen en de kwaliteit van de publieke voorzieningen verbeteren. „Het is niet de eerste keer dat Labour de verantwoordelijkheid krijgt om Groot-Brittannië weer op te bouwen”, zei Reeves woensdag in het Lagerhuis. Dit is de eerste Labour-begroting sinds in 2010 de Conservatieven de regeringsmacht van hen overnamen.

Lees ook

De linkse schatkistbewaarder die de hand op de knip houdt en ‘ouderen in de kou zet’

Door hogere belastingen en extra leningen kan de regering gaan investeren in de gezondheidszorg, het onderwijs en hogere minimumlonen. Reeves kondigde de grootste belastingverhogingen in decennia aan, ter waarde van ongeveer 40 miljard pond (omgerekend bijna 48 miljard euro). De publieke gezondheidsdienst NHS profiteert veruit het meeste en krijgt er 22,6 miljard pond (27,1 miljard euro) bij per jaar, veel meer dan deskundigen in de sector zelf hadden verwacht. Het is Labour menens om de lange wachttijden voor een afspraak met een arts weg te werken.

Wie zijn de werkenden?

De vraag die in aanloop naar woensdag boven Reeves’ financiële plannen hing, was of Labour in deze eerste begroting al een belangrijke verkiezingsbelofte zou verbreken. De partij had tijdens de campagne beloofd dat belastingen voor werkenden niet omhoog zouden gaan. Specifieker sloten ze een stijging uit van drie grote belastingen: de btw, een belasting voor sociale zekerheid en de inkomstenbelasting.

Maar woensdag bevestigde Reeves speculaties in de Britse media, namelijk dat het werkgeversdeel van de belasting voor sociale zekerheid wel degelijk stijgt. Wie zijn die working people uit de campagne dan, vroegen journalisten en oppositiepartijen zich al weken af, omdat bedrijven zo’n stijging van premies indirect toch vaak doorberekenen aan hun personeel. Belofte verbroken of niet, de verhoging van ongeveer 800 pond (960 euro) per werknemer per jaar levert de regering veel geld op: 24 miljard pond per jaar, omgerekend bijna 29 miljard euro (volgens de Wereldbank bedroeg het Britse bruto binnenlands product in 2023 omgerekend 3.072 miljard euro).

De meeste maatregelen komen erop neer dat rijkere Britten meer betalen en lagere inkomens erop vooruitgaan. De minimumlonen gaan vanaf april volgend jaar met 6,7 procent omhoog, wat voor iemand met een voltijdsbaan neerkomt op een vooruitgang van gemiddeld 1.400 pond (1.680 euro) per jaar. En de belastingen op vermogenswinst, bijvoorbeeld voor rendementen op beleggingen, gaan omhoog. Het lage tarief stijgt van 10 naar 18 procent en het hoge gaat van 20 naar 24 procent.

Reeves heeft de regels rond staatsleningen veranderd, waardoor ze ruimte heeft gecreëerd om tussen de 50 en 60 miljard pond extra te lenen. Bepaalde schulden – zoals de leningen aan studenten voor hun collegegeld – tellen voortaan niet meer mee in de dagelijkse uitgaven, maar worden als investering gezien.

Onder de oude regels zou de staatsschuld in 2028 op 92,9 procent van het bbp uitkomen, onder de nieuwe regels zou dat (met dezelfde uitgaven) flink lager zijn: rond de 78,7 procent. Minister Reeves gebruikt voor komend jaar ongeveer 32 miljard van die extra ruimte en dat komt neer op „een van de grootste versoepelingen in decennia”, concludeerde het Office for Budget Responsibility (OBR), het Britse equivalent van het Centraal Planbureau.

Beroerd

Reeves legde in het Lagerhuis nog eens uitgebreid uit hoe beroerd de overheidsfinanciën eraan toe waren toen Labour in juli de macht overnam van de Conservatieve Partij. De Tories „hebben het land laten zitten”, zei ze. Het OBR bevestigde woensdag dat de Conservatieven bij hun laatste begroting, afgelopen voorjaar, een onvolledig beeld gaven van de staatsuitgaven en -inkomsten, waardoor hun plannen er mooier uitzagen dan ze waren. Het OBR zou tot een „wezenlijk anders oordeel” zijn gekomen en „meer gerichte waarschuwingen” hebben gegeven als ze toen de juiste informatie hadden gehad.

Demonstranten van Women Against State Pension Inequality demonstreren in het park College Green terwijl Reeves haar begroting presenteert in het nabijgelegen parlement.

Er zitten ook allerlei kleinere maatregelen in de plannen, die verschillende delen van de Labour-achterban zouden moeten aanspreken. De vliegbelasting voor privévluchten gaat met 50 procent omhoog en de winsten van olie- en gasbedrijven worden ook zwaarder belast, om verduurzaming te bevorderen. Maar de belasting op benzine blijft, anders dan verwacht, op hetzelfde niveau. Reeves: „Aan de pomp 7 cent extra per liter betalen zou een verkeerde keuze zijn met het oog op werkenden.” En de accijns op alcohol van de tap gaat zelfs een beetje omlaag. Reeves: „Dat betekent een cent minder voor je pint in de pub.”

Delen

Mail de redactie

De Nederlandse overheid heeft Oekraïense oorlogsvluchtelingen dagenlang onrechtmatig vastgezet in de cel. „Een wettelijke basis” voor de detentie ontbrak, zo oordeelde de Raad van State woensdag.

De rechtszaak draait om twee Oekraïners die afgelopen maart met het vliegtuig naar Nederland kwamen. Zij vroegen op Schiphol om bescherming in Nederland, maar werden eerst zes dagen in grensdetentie vastgehouden.

Sinds begin dit jaar werden alle Oekraïners die met het vliegtuig naar Nederland kwamen, vastgezet, zo onthulde NRC in maart. Ze worden er volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gescreend om te achterhalen of ze recht hebben op bescherming en bijvoorbeeld geen oorlogsmisdaden op hun naam hebben staan of een gevaar vormen voor de nationale veiligheid. Tot ontsteltenis van Oekraïense vluchtelingen en advocaten, omdat niet over deze nieuwe praktijk was gecommuniceerd. Zo belandden zeker tientallen Oekraïners dagenlang in de cel.

Lees ook

Hoe Oekraïense vluchtelingen worden op Schiphol vastgezet in de cel

De IND verklaarde eerder tegenover NRC „geheel conform de regels” te handelen. Maar de bepaling die de overheid uit de Europese Opvangrichtlijn gebruikte om de twee Oekraïners vast te zetten, is volgens de hoogste Nederlandse bestuursrechter „niet van toepassing”. De Oekraïners deden namelijk een beroep op de Richtlijn Tijdelijke Bescherming, een Europese afspraak die alle Oekraïners sinds het uitbreken van de oorlog recht op opvang en zorg geeft. In die richtlijn is volgens de Raad van State niet geregeld dat ze mogen worden vastgezet aan de grens. Die richtlijn sluit de toepassing van de Europese Opvangrichtlijn uit, waarin dat wel is geregeld.

Disproportioneel

Juristen noemden de praktijk op Schiphol afgelopen maart al „disproportioneel”. „Je kunt je voorstellen dat sommige Oekraïners worden nagetrokken, bijvoorbeeld met het oog op Russische desinformatie”, zei Galina Cornelisse, hoogleraar Courts and Transnational Justice aan de VU. „De grensprocedure is daarvoor het aangewezen instrument – mits daar in het individuele geval aanwijzingen voor zijn.” Volgens haar was er „geen enkele aanleiding” om iedereen vast te zetten.

„De uitspraak is duidelijk: Oekraïners die een beroep doen op de richtlijn kunnen voortaan niet meer worden vastgezet op grond van een asielprocedure”, zegt advocaat Stefan Koolen, die piketdienst had toen de twee Oekraïners werden vastgezet. Hij spande namens de twee de zaak aan. Maar wat de gevolgen van de uitspraak zijn, is nog niet bekend. Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie wil woensdagmiddag niet inhoudelijk reageren. Hij laat weten dat de uitspraak momenteel „wordt bestudeerd”.

Delen

Mail de redactie

Vier dagen na de Georgische verkiezingen van 26 oktober is er nog geen duidelijk strijdplan van de pro-Europese oppositie in het kleine land in de Zuid-Kaukasus. Na een eerste demonstratie in hoofdstad Tbilisi maandagavond, waar naar schatting twintigduizend mensen op af kwamen, is het verzet vooralsnog stilgevallen.

De vier allianties van oppositiepartijen weigeren de verkiezingsuitslag te erkennen. Ze zijn ervan overtuigd dat regeringspartij Georgische Droom dankzij fraude 54 procent van de stemmen heeft gewonnen – de vier allianties kwamen samen uit op 37,8 procent. In peilingen scoorde de regeringspartij veel lager, circa 35 procent.

Georgische Droom, voorstander van warme banden met Rusland, is met deze uitslag goed voor 89 van de 150 parlementszetels. De oppositiepartijen hebben aangekondigd geen zitting te zullen nemen in het parlement. Oud-premier Giorgi Gakharia, leider van de alliantie Voor Georgië, zei dat zijn partij „het illegale parlement van Georgische Droom geen legitimiteit wil verschaffen”.

Tot nog toe heeft de oppositie geen bewijzen gepresenteerd voor grootschalige fraude bij de verkiezingen, ondanks de aankondiging dat ze daarmee zou komen. Aanwijzingen voor fraude zijn er genoeg. Lokale waarnemers als Transparancy International Georgia, ISFED en My Vote kwamen de afgelopen dagen met evaluaties van gesignaleerde misstanden op de verkiezingsdag. Die variëren van fysiek geweld jegens journalisten en waarnemers en intimidatie van kiezers tot schending van het stemgeheim, het uitdelen van meerdere stembiljetten en het aanvoeren van kiezers uit een ander district.

Een sterk staaltje ‘ballot stuffing’ deed zich voor in Sadachlo, een dorp op de grens met Armenië, waar een lokale bestuurder een hele stapel stembiljetten in een bak propte. De video ging viraal. Het was „een goed voorbereide provocatie van de oppositie”, zei de bestuurder achteraf.

Hoge scores op platteland

Data-analisten publiceren inmiddels geloofwaardige grafieken waaruit blijkt dat Georgische Droom in stembureaus op het platteland onwaarschijnlijk hoge scores heeft gehaald. Programmeur Levan Kvirkvelia en verkiezingsexpert Roman Udot toonden op X onder meer de ‘Russische staart’, een statistisch fenomeen dat duidt op verkiezingsfraude. Dat Georgische Droom in sommige stembureaus 60 of 65 procent van de stemmen binnenhaalde is nog te verklaren, maar scores boven de 80 procent zijn verdacht.

De oppositie eist nieuwe verkiezingen, maar dat kan volgens de Georgische wet alleen als geen van de partijen de kiesdrempel van 5 procent heeft gehaald of als de verkiezingen ongeldig worden verklaard. Zo’n ongeldig-verklaring is zeer onwaarschijnlijk. De brede internationale gemeenschap heeft de verkiezingsuitslag niet erkend, maar evenmin afgewezen.

Kritische reacties zijn er wel. Waarnemers van de OVSE constateerden dat de verkiezingen werden „ontsierd” door een ongelijk speelveld, spanning en polarisatie. De Europese Commissie, die woensdag een kritisch rapport publiceerde over mogelijke EU-toetreding van Georgië, roept op tot een onafhankelijk onderzoek. De Amerikaanse president Joe Biden doet dat ook en is „ernstig gealarmeerd” over de „recente democratische terugval” van het land.

Onderzoek van OM

Premier Irakli Kobakhidze legt de kritiek naast zich neer. Onregelmatigheden heb je in elk land, zei hij luchtig tegen de BBC. Georgische Droom prijst zich gelukkig met het snelle bezoek van Viktor Orbán en de felicitaties van Armenië, Azerbeidzjan, Turkije, Rusland, Turkije, China en Venezuela, de enige landen die de verkiezingsuitslag tot nu toe hebben erkend.

De kiesraad, die de verkiezingen al kwalificeerde als „vrij en eerlijk”, wil de kritiek smoren met een hertelling in vijf willekeurig gekozen stembureaus in elk verkiezingsdistrict. De uitkomst kwam woensdag al: in 32 van de 366 onderzochte stembureaus waren „kleine veranderingen” nodig. Tegelijk vroeg de kiesraad aan het Openbaar Ministerie om „ongefundeerde beschuldigingen” over fraude te onderzoeken. Donderdag begint het OM dit onderzoek met een verhoor van president Salome Zoerabisjvili, een uitgesproken tegenstander van Georgische Droom. Het lijkt een poging om haar politiek onschadelijk te maken, kort voordat haar termijn afloopt.

Voor de oppositie rest weinig anders dan straatprotest. Eerder dit jaar waren wekenlange demonstraties tegen een omstreden ‘Russische wet’ vergeefs. Nu staat de democratie zelf op het spel. Nika Gvaramia, een van de leiders van de Coalitie voor Verandering, plaatste op Facebook alvast een ode aan de straat: „De straat is de oudste vorm van volksdemocratie. De straat is de enige plek om het lot van de staat te bepalen, als alle andere democratische instellingen zijn gekaapt.”

Lees ook

dit profiel van president Zoerabisjvili

Delen

Mail de redactie