Category: Vandaag

Het zat er wekenlang aan te komen en toch viel de regering van Olaf Scholz woensdagavond met een onvoorziene dreun. In een poging de regie te behouden ontsloeg Scholz zijn minister van Financiën Christian Lindner (FDP), die daar ondanks zijn eigen provocaties zichtbaar beduusd van was.

Na maandenlange onenigheid over de begroting legde Lindner vorige week de bijl aan de wortel van de coalitie door met een eisenpakket te komen dat dwars inging tegen alles waarvoor de drie partijen SPD, Groenen en FDP in hun coalitieakkoord van 2021 hadden getekend. Het moet Lindner duidelijk zijn geweest dat hij zijn coalitiepartners daarmee voor het blok zette. Alleen had Lindner er blijkbaar niet op gerekend dat Scholz daar consequenties aan zou verbinden, aangezien Scholz, met oog op zeer slechte peilingen, weinig te winnen heeft bij nieuwe verkiezingen.

Jij-bak

Volgens Duitse media was Lindner van plan om op donderdag zelf met opgeheven hoofd uit de coalitie te stappen, verwijzend naar mislukte onderhandelingen over de begroting. Dat plan mislukte, want Scholz was zijn minister van Financiën voor door hem te ontslaan. Later op woensdagavond was Scholz Lindner weer een stapje voor, toen hij in een lange en ongewoon emotionele toespraak Lindner en diens „egoïsme” verantwoordelijk maakte voor de val van de regering. Driekwartier later kon Lindner dat alleen nog maar enigszins ontzet, lezend van een briefje, ontkennen en met een jij-bak proberen om te draaien.

Donderdag werden Lindner en twee andere FDP-ministers door bondspresident Frank-Walter Steinmeier formeel uit hun ambt ontslagen. De vierde FDP-minister, Volker Wissing (Verkeer en Digitale Infrastructuur), stapte donderdagochtend verrassend uit de FDP en kan zo onderdeel blijven van de regering Scholz, voor zo lang die nog bestaat.

In een bijdrage in de Frankfurter Allgemeine Zeitung vorige week had Wissing al geschreven dat hij het „respectloos” zou vinden als één van de coalitiepartijen zich aan de regeringsverantwoordelijkheid onttrekt, alleen omdat een partij niet al haar idealen kan verwezenlijken in de regering. Uit zijn beslissing om uit de partij te stappen valt te concluderen dat Wissing de opvatting van Scholz deelt dat Lindner het klappen van de coalitie op zijn geweten heeft.

Gevoelige klap

Voor Lindner, wiens positie in zijn partij onomstreden lijkt en die vrijwel nooit openlijke kritiek krijgt van partijgenoten, is dat een gevoelige klap. Wissing is niet de eerste de beste liberaal: hij was in 2021 secretaris-generaal van de partij, waarmee de winst van de FDP bij de verkiezingen in 2021 deels op aan hem te danken is, en hij was Lindners secondant bij de formatie.

Wissing neemt voorlopig ook het ministerie van Justitie onder zijn hoede, dat tot donderdag door FDP’er Marco Buschmann werd bestierd. Op Financiën benoemde Scholz zijn vertrouweling Jörg Kukies (SPD), tot nu toe staatssecretaris in het Kanzleramt. De minister van Landbouw Cem Özdemir (Groenen) gaat er voorlopig Onderwijs en Wetenschap bij doen.

Hoe lang het kabinet in deze nieuwe vorm nog blijft zitten, is een andere kwestie waarover Scholz probeert de regie te behouden. Het is zijn wens tot december als minderheidsregering met de Groenen door te gaan. Mogelijk kan hij zo nog een paar wetsvoorstellen door de Bondsdag loodsen, in de hoop dat hij en zijn SPD weer iets aan populariteit winnen in de aanloop naar nieuwe verkiezingen. Scholz wil vervolgens in het nieuwe jaar, op 15 januari, de ‘vertrouwensvraag’ stellen in de Bondsdag, waarmee hij dan formeel kan worden weggestemd en de weg vrijmaakt voor nieuwe verkiezingen.

Scholz moet die stemming over hemzelf op de agenda zetten en beslist dus over de termijn. Maar de oppositie en ook vertegenwoordigers uit de industrie roepen Scholz op om niet te wachten tot 15 januari en zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen mogelijk te maken.

Duitsland kan zich niet veroorloven om maandenlang een regering zonder meerderheid te hebben

Slagvaardige regering nodig

CDU-voorzitter en oppositieleider Friedrich Merz zei donderdag dat Duitsland het zich „niet kan veroorloven om nu maandenlang een regering zonder meerderheid te hebben, waarop dan nog een maandenlange verkiezingscampagne volgt en mogelijk nog een wekenlange formatie”. Volgens het tijdpad van Scholz zouden er in maart nieuwe verkiezingen moeten komen. Merz zei dat hij er in gesprek met Scholz op zou aandringen zou snel mogelijk nieuwe verkiezingen mogelijk te maken. Voor Merz telt daarbij niet alleen het argument dat Duitsland een slagvaardige regering nodig heeft; de CDU/CSU-fractie van Merz staat met 33 procent op ruime winst in de peilingen voor de Bondsdagverkiezingen, een winst die Merz graag zo snel mogelijk zou willen verzilveren.

Ook de president van de industriebranchevereniging BDI Siegfried Russwurm stelt dat „meer onzekerheid over wie Duitsland met welk programma regeert het land en de standplaats verder zal schaden”. De onzekerheid wordt al zeer veel groter door de nieuwe Amerikaanse regering in 2025, volgens Russwurm. Hij eist dat de politieke partijen „verantwoordelijkheid” nemen en „snel voor stabiliteit zorgen”.

De verhoudingen in de regering Scholz verslechterden deze weken bijzonder snel omdat de Duitse economie voor het tweede jaar op rij krimpt, de industrie werknemers ontslaat en verschillende bedrijven vestigingen naar het buitenland verplaatsen. De SPD en de Groenen wilden de economie een impuls geven met nieuwe investeringen en subsidies. De FDP onder leiding van Lindner daarentegen eiste belastingverlagingen, die ten koste zouden gaan van sociale voorzieningen, en meer marktwerking. De opvattingen over de economie waren „volledig verschillend”, zei Lindner donderdag, daarom blokkeerden de partijen wederzijds elkaars plannen.

Delen

Mail de redactie

Vrede in Oekraïne, nog voordat ik ben geïnaugureerd – dat was de belofte in de campagne van Donald Trump. De grote woorden van Trump en het gebrek aan details van een concreet voorstel creëren ruimte voor droomscenario’s en angstvisioenen onder de Oekraïners. Politici schikken zich ondertussen naar de nieuwe werkelijkheid.

Officiëel is Kyiv „optimistisch over de verdere samenwerking met de Republikeinen”, aldus premier Denys Smyhal. Tussen president Volodymyr Zelensky en Donald Trump bestaat „zeer goed persoonlijk contact”. De Amerikaanse militaire steun is van vitaal belang voor de Oekraïense verdediging.

In de aanloop naar de verkiezingen zei Trump Zelensky goed te kennen, en de Russische president Poetin nog beter. „Je moet een deal sluiten. Ik zou tegen Poetin zeggen: als je geen deal sluit, geven we hem [Zelensky] veel. Als het moet geven we Oekraïne meer dan ze ooit hebben ontvangen. Ik sluit die deal binnen één dag. Één dag”, aldus Trump tegenover Fox News.

„Donald Trumps voornaamste kwaliteit is onvoorspelbaarheid”, stelde parlementariër Kira Roedik van oppositiepartij Holos (Stem) woensdag op haar Facebookpagina. De Verenigde Staten hebben het instrument in handen om de uitkomst van de oorlog te bepalen, schrijft ze. „Moeilijke tijden creëren een voedingsbodem voor mensen die eenvoudige oplossingen beloven. De simpele oplossingen blijken later zeer kostbaar, maar we moeten de keuze van het Amerikaanse volk accepteren en werken met de nieuwe realiteit.”

Publieke opinie

Oekraïners zonder publieke functie drukken zich minder voorzichtig uit. Online wordt in herinnering gebracht hoe Trumps Amerika in 2019 de Koerdische bondgenoten in de steek liet bij de terugtrekking uit Syrië. De Koerdische strijdkrachten vochten zij aan zij met de Amerikanen tegen IS.

En ze herinneren zich de val van de Afghaanse hoofdstad Kabul in 2021: „Het ‘Trump Plan’ (zoals dat nu gepresenteerd wordt aan Oekraïners) is een herhaling van de tragische fakap van de Amerikaanse Democraten in Afghanistan”, laat een Oekraïense officier telefonisch weten. Hij wil niet met zijn naam in de krant omdat het „buiten de bevoegdheden” valt van zijn rang en positie om hierover tegen de media te spreken.

Een verwoeste tank buiten Donetsk, in het door Rusland bezette deel van Oekraïne, 3 november 2024. Op het bord op de tank staat: ‘Ze gaven hun leven voor Oekraïne’. Foto Alexander Ermochenko

„Kan ik schelden?” vraagt Oksana (21) aan nieuwssite The Kyiv Independent. „We worden genaaid, net als de Polen in 1939.” Dat jaar werd Polen binnengevallen door de Sovjet-Unie en Nazi-Duitsland. „Ik wil heel graag geloven dat Donald Trump onvoorspelbaar is, en we zijn diepste bedoelingen met Oekraïne pas op het laatste moment te weten komen”, vervolgt ze. „Maar helaas moeten we ons voorbereiden op het zwartste scenario, het bevriezen van het conflict – en het opnieuw oplaaien ervan over een aantal jaar.” Zoals veel Oekraïners gelooft ze niet dat Rusland zich ooit zal neerleggen bij een onafhankelijk Oekraïne.

Helemaal vanaf de voorste linies, rond de verdediging van Tsjasiv Jar, zegt de Oekraïense commandant Jimmy telefonisch: „Wat de verkiezingen betreft, bevinden we ons nu op volledig onbekend terrein.” Hij stelt dat het afgelopen jaar, waarin de Amerikaanse wapensteun tot april stillag, heel lastig was. „Bij onze brigade voelden we helemaal geen steun vanuit het Westen. Zo kan het niet doorgaan.”

Gedemilitariseerde zone

Voor Oekraïne staat in eventuele vredesonderhandelingen herstel van de internationaal erkende grenzen van het land centraal, evenals zicht op NAVO-lidmaatschap. Dat zou volgens velen kunnen leiden tot langdurige vrede, vanwege de militaire afschrikking die ervan uitgaat.

Beleidsadviseurs van Trump lekten donderdag tegen The Wall Street Journal dat gesproken zou worden over het bevriezen van de frontlinie, en het creëren van een duizend kilometer lange gedemilitariseerde zone. Dit idee werd eerder ook geopperd door de toekomstige vicepresident, J.D. Vance. Daarnaast zou zijn team mogelijk willen voorstellen dat Oekraïne zeker twintig jaar geen lid van de NAVO kan worden.

De Oekraïners hebben slechte ervaringen met Trump en militaire steun. In 2019 kwam Trump in de problemen nadat hij Zelensky telefonisch onder druk zette om mee te werken aan een smeercampagne tegen Joe Bidens zoon Hunter, in ruil voor een militair steunpakket dat al door het Congres was goedgekeurd. De affaire leidde in het Huis van Afgevaardigden tot een afzettingsprocedure vanwege machtsmisbruik.

Uit vrees dat Trump Oekraïne zal laten vallen, zet de regering van Biden nu alles op alles om de laatste 6 miljard dollar aan toegezegde wapensteun die door het Congres is goedgekeurd, nog voor de inauguratie van Trump in januari naar Oekraïne te sturen. Dat stellen twee hooggeplaatste regeringsfunctionarissen woensdag tegenover Politico.

Wapenlobby

Het grootste obstakel voor het plan van versnelde leveranties is dat niet alle wapens al geproduceerd zijn. „De regering zou de voorraden kunnen aanbreken en sneller wapens kunnen sturen, maar het is niet zeker of het Pentagon dat zou willen, omdat het onze eigen paraatheid zou beïnvloeden”, stelt voormalig Defensiemedewerker Mark Cancian, die nu als analist bij het Center for Strategic and International Studies werkt.

De Oekraïense militair expert Serhi Hrabsky gelooft dat de wapenlobby er voor zou kunnen zorgen dat Trump Oekraïne blijft steunen. „Laten we niet vergeten wie de hoofdsponsor is van de Amerikaanse Republikeinen: het militair-industriële complex”, stelt hij tegenover radiozender NV. „Dus om nou te zeggen dat het tijd is om onze hoofden met as te besprenkelen en naar de begraafplaats te kruipen – dat zou ik niet zo zwart-wit stellen. […] Het is noodzakelijk eerst eens rustig te observeren hoe de situatie zich zal ontwikkelen.”

<dmt-util-bar article="4872264" headline="‘Een strategische fakap’ : hoe Oekraïne reageert op de verkiezing van Trump” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2024/11/07/een-strategische-fakap-hoe-oekraine-reageert-op-de-verkiezing-van-trump-a4872264″>


Delen

Mail de redactie

Het ministerie van Defensie heeft de beveiliging van het geheime glasvezelnetwerk „onvoldoende op orde” en dat noemt de Algemene Rekenkamer in een donderdag gepubliceerd rapport „zeer zorgelijk”. Volgens de Rekenkamer is Nederland onvoldoende alert op sabotagerisico’s via het netwerk.

Op het zogenoemde NAFIN (Netherlands Armed Forces Integrated Network) zit niet alleen Defensie maar ook allerlei andere overheidsdiensten aangesloten om vertrouwelijke informatie uit te wisselen. Het netwerk zou extra beveiligd moeten zijn, zeker gezien de zeer gespannen geopolitieke omstandigheden. De Rekenkamer zegt dat sinds de Russische invasie van Oekraïne het risico van sabotage op Europese kritieke digitale infrastructuren „reëel en actueel” is.

Uit onderzoek blijkt deze beveiliging niet orde te zijn. De Rekenkamer testte onder meer het alarmsysteem van de kabels onder de grond. „Hoewel er op papier strikte toegangsprocedures zijn, kregen wij in de praktijk in alle drie de testen als onbevoegden de sleutels tot de netwerkruimtes mee”, aldus het rapport. 

Ongeautoriseerde KPN-medewerker

Daarnaast wordt het belangrijke netwerk wel betaald door Defensie, maar is het juridisch gezien van beheerder KPN. Het netwerkbedrijf moet dus goede beveiliging hebben om geheime informatie over bijvoorbeeld de locatie van de kabels te beschermen. De Rekenkamer kwam er echter achter dat KPN samenwerkt met onderaannemers, van wie er minstens één jarenlang zonder geldige autorisatie aan het netwerk werkte.

Het ‘veiligheidsbewustzijn’ moet bij alle partijen omhoog, vindt de Rekenkamer. De maatschappelijke gevolgen van spionage of sabotage kunnen namelijk groot zijn. Eind augustus was er storing bij NAFIN, hoogstwaarschijnlijk door een softwareprobleem. Maar het legde de kwetsbaarheid van het Defensienetwerk wel bloot: het vliegverkeer op Eindhoven Airport lag urenlang stil, de kustwacht was niet bereikbaar en onder meer DigiD werkte niet.

Het ministerie van Defensie reageerde op de harde conclusies in het rapport: „Veiligheid heeft hoge prioriteit en daarom is uw kritisch onderzoek waardevol om de continuïteit en weerbaarheid van het krijgsmachtnetwerk NAFIN te kunnen waarborgen.” Defensie zegt de aanbevelingen van de Rekenkamer, zoals veiligheidsbewustzijn van KPN-medewerkers en het weren van ongeoorloofde toegang, over te nemen.

Delen

Mail de redactie

In Amsterdam is in de nacht van woensdag op donderdag onrust ontstaan, mogelijk gerelateerd aan de aankomende wedstrijd van Ajax tegen de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv. Dat meldt de politie in een bericht op X. De wedstrijd van donderdagavond staat vanwege de oorlog in het Midden-Oosten onder hoogspanning.

Op meerdere plekken in de stad vonden incidenten plaats. Op het Rokin werd door een groep mensen een Palestijnse vlag van een gevel getrokken. Ook moesten agenten een confrontatie voorkomen op het Max Euweplein tussen een groep taxichauffeurs en een groep mensen die uit het casino kwam. Er is niemand aangehouden.

Volgens stadszender AT5 waren bij de ongeregeldheden supporters van Maccabi Tel Aviv betrokken. Een woordvoerder van de politie zegt dit niet te kunnen bevestigen. Ook de wedstrijd van AZ tegen de Turkse club Fenerbahçe, die ook donderdagavond plaatsvindt, zou volgens de politie te maken kunnen hebben met de incidenten.

Pro-Palestijns protest afgelast

Ajax speelt donderdag om 21.00 uur tegen Maccabi Tel Aviv in de Johan Cruijff ArenA. Een pro-Palestijns protest bij het stadion laat de driehoek niet doorgaan, omdat de kans bestaat dat dit tot „gewelddadige confrontaties” zou leiden. Amsterdam heeft daarom een alternatieve locatie aangewezen, op het Anton de Komplein in Zuidoost.

De demonstranten, onder de noemer Week 4 Palestine, wilden bij de ingang van het stadion protesteren tegen de komst van de Israëlische voetbalclub. Supporters van de harde kern van Ajax zeiden dat niet te tolereren en „waar nodig in te zullen grijpen”. In het Ajax-stadion worden met regelmaat Israëlische vlaggen getoond.

Delen van het centrum van de stad en het gebied rondom de Johan Cruijff Arena zijn donderdag vanaf 13.00 uur veiligheidsrisicogebied, besloot de Amsterdamse driehoek eerder. Door de maatregel mag de politie mensen die zich vanaf donderdagmiddag in de aangewezen gebieden bevinden preventief fouilleren.

Delen

Mail de redactie

Jörg Kukies (SPD) wordt de nieuwe Duitse minister van Financiën, melden Duitse media donderdagochtend. De partijgenoot van bondskanselier Olaf Scholz volgt de woensdagavond ontslagen Christian Lindner (FDP) op. Het ontslag betekende het einde van de Duitse coalitie (SPD, de Groenen, FDP).

Scholz kon het woensdag niet eens worden met Lindner over de begroting voor 2025. De sociaaldemocratische bondskanselier wilde meer financiële middelen vrijmaken voor steun aan Oekraïne, aangezien steun van de Verenigde Staten door de verkiezingswinst van Donald Trump onzeker is. Daarvoor was Scholz bereid te breken met de wettelijke eis om als regering geen schulden te maken, maar de liberale Lindner weigerde daar mee in te stemmen.

Zijn opvolger Kukies was tot op heden topambtenaar in het Bundeskanzleramt, een belangrijk ondersteunend overheidsorgaan in van de bondskanselier. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste adviseurs van Scholz.

Als reactie op het ontslag van Lindner heeft de FDP woensdagavond besloten alle ministers terug te trekken uit de coalitie. Donderdagochtend maakte Volker Wissing, minister van Verkeer namens de FDP, bekend aan te blijven. Om zijn partij niet te belasten heeft hij besloten uit de FDP te stappen en onafhankelijk verder te gaan.

‘Vertrouwensvraag’

Scholz heeft laten weten tot eind december door te willen gaan met een aantal wetsvoorstellen, waaronder meer steun aan Oekraïne. In januari wil hij de Bondsdag een ‘vertrouwensvraag’ stellen, waarmee het Duitse parlement kan besluiten hem weg te stemmen.

Oppositieleider Friedrich Merz (CDU/CSU) heeft donderdagochtend aangedrongen op een sneller traject. Als het aan Merz ligt wordt de vertrouwensvraag uiterlijk komende week gesteld. Zijn christendemocraten staan er in huidige de peilingen het best voor.

Delen

Mail de redactie

Donald Trump is woensdag een kwartier bezig met zijn overwinningsspeech als hij zijn blik richt op een kale man die schuin achter hem staat. Tot dit moment heeft hij de microfoon alleen kort afgestaan aan zijn beoogde vicepresident, J.D. Vance, en zijn campagneteam. Dan haalt hij Dana White naar voren, de president van vechtsportorganisatie UFC.

„We hebben hier ook Dana White. Hij heeft bijzonder werk geleverd”, zegt Trump, terwijl hij White gebaart naar de microfoon te komen. Als White achter de microfoon gaat staan, zet hij Trump in zijn korte speech neer als een vechter. „Ze konden hem niet stoppen”, zegt White over Trump. „Hij blijft doorgaan. Hij geeft niet op en is de meest weerbarstige, hardwerkende man die ik ooit heb leren kennen. Zijn familie is ongelooflijk. Dit is karma, dames en heren.”

Achter de schermen heeft White, relatief onbekend bij het grote publiek, tijdens de Republikeinse verkiezingscampagne een cruciale rol gespeeld. Híj garandeerde directe en vrijwel permanente toegang tot een cruciale kiezersgroep voor Trump: jonge mannen. En hij zorgde ervoor dat Trump steun verwierf van een groep cruciale influencers.

Trump als vechtsportgastheer

White en Trump hebben een lange geschiedenis met elkaar. White was eind jaren negentig een bokspromotor. Zijn leven veranderde toen hij potentie zag in MMA (Mixed Martial Arts), een destijds nieuwe vechtsport waarin verschillende stijlen door elkaar worden gebruikt, van boksen tot worstelen.

White kocht in 2001 samen met twee casino-eigenaren, Frank en Lorenzo Fertita, de opkomende MMA-organisatie UFC. Probleem was alleen dat MMA nog niet overal legaal was in de VS. Bovendien weigerden veel evenementenhallen deze harde vechtsportgala’s te hosten. Trump stelde zijn locaties wél beschikbaar voor de UFC. White is dit nooit vergeten, en sindsdien komt Trump regelmatig naar UFC-evenementen.

MMA is de afgelopen 25 jaar uitgegroeid van een niche tot een mainstream sport. Na voetbal en basketbal is het nu wereldwijd de populairste sport met 451 miljoen fans, blijkt uit onderzoek van Nielsen Sports DNA. De UFC organiseert evenementen van Las Vegas tot Abu Dhabi en maakte vorig jaar omgerekend 130 miljoen euro winst op een omzet van 1,2 miljard euro. De Fertita-broers en White verkochten de UFC in 2016 voor 4 miljard dollar aan het bedrijf Endeavor. White bleef aan als directeur.

De vechtsportgala’s zijn populair onder mannen, en dan vooral onder tieners, twintigers en dertigers – de millenial- en Gen Z-generaties. Amerikaanse influencers, YouTubers, comedians en Tiktokkers zijn vaste gasten bij de evenementen. White is het gezicht van de UFC en onderhoudt zelf contact met deze opkomende mediapersoonlijkheden.

Een voorbeeld hiervan zijn de NELK Boys, een groep jonge mannen die met harde grappen (‘pranks’) via YouTube een miljoenenpubliek heeft opgebouwd onder Amerikaanse scholieren en studenten. Kyle Forgeard, een van de oprichters van de NELK Boys, noemt White hun „oom”. In de zomer van 2022 gaf White hem 250.000 dollar voor zijn verjaardag. Cash.

Toen de NELK Boys in de zomer van 2021 een podcast begonnen, was White de eerste gast. Het mes snijdt voor White en deze influencers aan twee kanten: White kan zijn evenementen bij hen promoten, terwijl zij peperdure eersterangskaarten krijgen bij de UFC. Bovendien koppelt White ze aan zijn vechters voor exclusieve interviews.

Het duurde niet lang voordat White de NELK Boys ook begon te koppelen aan andere mensen uit zijn netwerk. Op 10 maart 2022 was Trump te gast in de podcast. „We hebben dit aan Dana te danken”, zei een glunderende Forgeard destijds.

Binnen 24 uur keken meer dan vijf miljoen mensen naar de video van de podcast, waarna YouTube de video verwijderde, omdat Trump erin de verkiezingsuitslag van 2020 ontkende. White vergrootte sindsdien zijn inspanningen voor Trump en zorgde er onder meer voor dat hij te gast was in de podcast van de populaire comedian Theo Von en in een livestream van streamer Adin Ross, elk met een eigen miljoenenpubliek.

Trump nam de NELK Boys deze campagne zelfs mee tijdens een vlucht in zijn privévliegtuig, bijgenaamd ‘Trump Force One’. Zij begonnen op hun beurt een initiatief waarmee ze hun jonge volgers aanspoorden zich te registreren om te gaan stemmen.

Steun van Joe Rogan

De belangrijkste zet moest nog komen voor White. Joe Rogan is de grootste podcaster ter wereld, met op YouTube 18,3 miljoen abonnees en op Spotify 14,5 miljoen. Vanwege zijn grote invloed wordt hij ook wel de Oprah Winfrey voor mannen genoemd. Naast zijn werk als podcaster is Rogan sinds 1997 betrokken bij de UFC als commentator. Op die manier is hij bevriend geraakt met White.

Op 26 oktober ontving Rogan Trump in een podcast van ruim drie uur. Halverwege de opname begon Trump over hun gemeenschappelijke vriend White. „Hij is waarschijnlijk de reden dat je hier nu bent”, reageerde Rogan, wetende hoe hecht White is met Trump.

De podcast van Rogan en Trump trok alleen al op Youtube meer dan 49 miljoen kijkers. Volgens Rogan had hij ook Kamala Harris uitgenodigd in zijn studio in Texas, maar wees ze dat af. Bij FOX News vroeg men zich op de verkiezingsavond vervolgens hardop af of ouderwetse campagnemethodes er nog toe doen in het tijdperk van Joe Rogan.

Na de overwinning van Trump bedankte White alle influencers die hij de laatste tijd aan Trump koppelde. „En als laatste, maar zeker niet de minste, de machtige en krachtige Joe Rogan”, aldus White. Trump keek glimlachend toe en gaf hem een hand.

Delen

Mail de redactie

Zakelijke bestuurders reden in 2023 voor het eerst meer kilometers in volledig elektrische personenauto’s dan in auto’s met een dieselmotor. Dat blijkt uit donderdag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Nederlanders reden in 2023 in totaal 119,6 miljard kilometer met personenauto’s, schrijft het CBS. Een groeiend deel van die kilometers is volledig elektrisch. Vooral bij zakelijke rijders steeg het aandeel hard: legden Nederlanders in 2018 nog zo’n 500 miljoen zakelijke kilometers af in een volledig elektrische personenwagen, in 2023 was dat bijna 6 miljard kilometer.

Het aandeel volledig elektrische kilometers steeg daarmee van 2 procent naar 23 procent. Rekent men ook de plug-inhybrides (auto’s met een stekker en een brandstofmotor) mee, dan is het aandeel zelfs ruim 30 procent. Benzineauto’s blijven vooralsnog de populairste categorie, met iets meer dan de helft van alle gereden kilometers.

Dieselgate

De groei van het aantal elektrische kilometers ging de afgelopen jaren vooral ten koste van dieselauto’s, zegt Marjolijn Jaarsma van het CBS. “We zien al langer de trend dat rijden op diesel afneemt, en elektrisch en hybride rijden toeneemt. Diesel is de afgelopen jaren duurder geworden, en is relatief vervuilend.” Ook het dieselgate-schandaal, waarbij bekend werd dat merken als Volkswagen en Audi illegale trucs uithaalden om hun dieselauto’s minder vervuilend te doen lijken, speelt volgens Jaarsma een rol in de afnemende populariteit.

Tegelijkertijd was het voor (zakelijke) automobilisten de afgelopen jaren erg gunstig om elektrisch te rijden, zegt Jaarsma. “Er zijn vanuit de overheid veel stimuleringsregelingen geweest, zoals aanschafsubsidies en vrijstelling van de wegenbelasting en bpm (aanschafbelasting).”

Het effect daarvan ziet ook Jaap Schuler, manager bij de RAI Vereniging, een belangenbehartiger voor fabrikanten en importeurs van onder meer personenauto’s. „Bij nieuwe auto’s loopt het aandeel van diesel en benzine al jaren terug, en twee derde van de nieuwe auto’s komen terecht bij de zakelijke markt.” Uit gegevens die de vereniging bijhoudt, blijkt dat in oktober dit jaar 21,7 procent van alle zakelijke personenauto’s volledig elektrisch was. Eind 2018 was dat nog 2,5 procent.

Effectief beleid

Dit omslagpunt is dus geen verrassing, zegt Schuler, maar het gevolg van effectief beleid. Daarom is het volgens hem ook slecht nieuws dat het kabinet de subsidies voor elektrisch rijden vanaf volgend jaar wil beëindigen. „De overheid bouwt de subsidies nu te snel af. Met de juiste maatregelen kun je het aandeel elektrische auto’s fors laten groeien, en het tempo van de transitie verhogen.”

Maar het werkt ook andersom, zegt Schuler. „In Duitsland is de verkoop van elektrische auto’s sinds begin dit jaar met een derde afgenomen, onder meer door het afschaffen van stimuleringsbeleid. In het Klimaatakkoord heeft Nederland de ambitie uitgesproken dat er vanaf 2030 alleen nog elektrische personenauto’s mogen worden verkocht. Als je zulke doelen stelt, en dan stopt met stimuleren, dan klopt er iets niet.”

Delen

Mail de redactie

Het blijft vaag waarom J.T. Bessinger (35) precies naar Washington is afgereisd. De vrachtwagenchauffeur uit Charleston, South Carolina, paradeert woensdagochtend in zijn ‘Gays for Trump’ T-shirt voor het Witte Huis. „Deze rust had ik niet verwacht”, zegt hij. „Dat Donald Trump de popular vote (de meeste stemmen), heeft gewonnen, delegitimeert waarschijnlijk elk protest of rel voor ‘de democratie’ die we vandaag hadden kunnen zien.”

Was hij gekomen voor mogelijke rellen van de tegenpartij? Of geweld van zijn eigen kamp, als Trump had verloren? Dat wil hij niet met zoveel woorden zeggen. Maar hij gaat confrontaties duidelijk niet uit de weg hier in de hoofdstad, waar ruim 90 procent van de kiezers dinsdag op Kamala Harris stemde.

Wanneer er een kleine blonde vrouw in zakelijke kleding langsloopt die hem toebijt: „jij bent verachtelijk!”, gaat hij los. „Je hebt verloren, bitch. Is de meerderheid van het land verachtelijk? Je hebt de verkeerde flikker uitgezocht om ruzie mee te zoeken.” Dan, op rustiger toon. „Er zijn Republikeinen die vinden: je moet beleefd blijven. Daar hoor ik niet bij.”

Gelatenheid

De scène voor het Witte Huis, dat Donald Trump na zijn klinkende overwinning in de Amerikaanse presidentsverkiezingen in januari weer voor vier jaar mag betrekken, is tekenend voor de relatie van de zetel van de federale overheid met het achterland. In Washington klinkt op de dag na de verkiezingen onbegrip, frustratie, angst en, ja, verachting voor hoe de rest van de Verenigde Staten gestemd hebben. Toch heerst er meer gelatenheid dan in 2016, toen Trumps winst een totale verrassing en schrikbeeld was.

„Het is een treurige dag”, zegt Daisy Robinson (59), die voorbij het Witte Huis wandelt. „Maar dat is de democratie, hè. We moeten het accepteren en zien wat er gebeurt. We hebben het de eerste keer ook overleefd.” Robinson werd geboren in Bolivia en kent veel latino’s die op Trump hebben gestemd. „In zijn eerste periode heb ik familieleden en vrienden verloren van wie ik nog steeds vervreemd ben omdat we het zo oneens zijn over Trump. Ik vrees vooral meer verdeeldheid en onenigheid. Maar ik voel me minder slecht dan toen Hillary Clinton in 2016 verloor. Nu weten waar we aan toe zijn.”

Vicepresident Kamala Harris woensdag tijdens haar toespraak bij Howard University in Washington, waarin ze haar nederlaag bij de presidentsverkiezingen erkende.

De mensen in Washington die echt iets te vrezen hebben, zijn ambtenaren van de federale overheid. Trump wil hele ministeries, zoals dat van Onderwijs en dat van Milieu, afschaffen en mogelijk tienduizenden ambtenaren ontslaan. Zijn aanstaande vicepresident J.D. Vance heeft geopperd „elke gemiddelde bureaucraat (…) te ontslaan en te vervangen door onze mensen”. X- en Teslabaas Elon Musk zou een „overheidsefficiëntiecommissie” moeten gaan leiden: drain the swamp 2.0.

Een tiental ambtenaren dat tijdens hun lunchpauze ministeries in- en uitloopt wil onder geen beding over de verkiezingsuitslag praten, zelfs niet anoniem. „Wij horen elke president te dienen”, zegt één van hen. „Dat zullen we ook dit keer doen.”

Desastreuze verkiezingsavond

Op het terrein van Howard University overheerst verdriet. Dit is de – overwegend zwarte – universiteit waar Harris studeerde en waar duizenden aanhangers de desastreuze verkiezingsavond doorbrachten. Woensdag hebben ze allemaal een mail gekregen dat ze alsnog welkom zijn om de vicepresident te horen spreken. Ze geeft er in een toespraak van twaalf minuten haar nederlaag toe en feliciteert Trump. „We hebben allemaal veel emoties, maar we moeten de uitslag accepteren”, zegt Harris tegen haar aanhang. En moedigt die aan „niet op te geven en te blijven strijden”.

We hebben allemaal veel emoties, maar we moeten de uitslag accepteren

Ondanks enkele tranen overheerst ook hier berusting boven paniek. „Het valt nu mee. In 2016 heb ik dagenlang zo gehuild dat mijn man een nieuwe auto voor me heeft gekocht”, zegt vastgoedbeheerder Alecia Francis (50). „Ik kom net als Harris’ vader uit Jamaica en ik houd van dit land omdat het zware tijden doorstaat, dat zal ook dit keer zo zijn. Ik ben minder angstig dan bij zijn eerste termijn, maar meer verbijsterd dat de meerderheid van het land liever een veroordeelde crimineel heeft die ons tijdens de pandemie aanraadde om bleekwater te drinken, dan een uiterst capabele en ervaren zwarte vrouw.”

Jonge studenten op de campus vrezen voor hun mogelijkheden om een abortus te ondergaan als ze die nodig hebben en voor het opzeggen van klimaatverdragen, waardoor het opwarmen van de aarde wordt versneld. Harris’ verlies wordt toegeschreven aan racisme, seksisme, desinformatie op sociale media en Bidens weigering om eerder plaats te maken voor een nieuwe generatie. Harris, die een uiterst korte campagne voerde, wordt niets verweten.

Meerdere Howard-studenten zien Harris’ verlies als een aanmoediging om zelf politiek actiever te worden, maar niet om de radicaal andere keuze van hun eigen land beter te begrijpen. „Wij moeten meer mensen uitleggen wat de werkelijkheid is, want ze zijn heel slecht geïnformeerd”, zegt marketingstudente Jordan Rogers (19). „Blijkbaar snappen ze niet dat het eigenlijk heel goed gaat met de Amerikaanse economie”

Delen

Mail de redactie