Category: Vandaag

Wout Weghorst springt een paar keer hoog de lucht in, als FC Twente en Ajax klaar staan voor het rondje handen schudden. Nog voor hij een bal heeft geraakt is de spits van Ajax uitgefloten door het Twentse thuispubliek – al bij het omroepen van de opstellingen. Hij pakt nog snel een bidon, drinkt wat.

Weghorst staat met zijn linkervoet al over de middenlijn wanneer Ajax aftrapt. Hij trekt naar de linkerzone, meteen gaat de eerste bal van doelman Remko Pasveer richting de bijna twee meter lange aanvaller. Zijn eerste duel, met Gijs Besselink wint hij: Weghorst legt de bal via zijn borst klaar in de loop op Kenneth Taylor, wat resulteert in een hoekschop

Zijn komst naar de Grolsch Veste, als Ajax-speler, ligt gevoelig. Weghorst (32) komt uit de regio Twente, is geboren en getogen in Borne, op een kwartier rijden van het stadion. Met zijn broers zat hij vroeger in het fanatieke Vak-P, toch speelde hij nooit voor de club. Eerder dit jaar flirtte hij lange tijd met FC Twente. „Ik heb het altijd gezegd en uiteindelijk heb ik nog één droom. Dat is om bij FC Twente te spelen”, zei hij begin dit jaar tegen Viaplay.

Dat veranderde toen Ajax zich afgelopen zomer meldde en de transfervrije Weghorst vastlegde. „Het is een droom om voor Ajax te spelen”, zei hij in zijn eerste interview voor de club. Al had hij zich daar wel iets anders van voorgesteld. Door het strikte roulatiebeleid van coach Francesco Farioli wisselt hij zijn basisplaatsen af met Brian Brobbey, iets waar Weghorst moeite mee heeft: hij wil iedere wedstrijd spelen. Toch heeft hij zijn waarde, als invaller draaide hij de duels tegen FC Groningen en Heracles Almelo om in het voordeel van Ajax.

Nadat Brobbey donderdag met een goal en twee assists uitblonk in het Europa League-duel tegen Maccabi Tel Aviv, valt zondag de keuze op Weghorst. Hij loopt vroeg op de middag met een koptelefoon het stadion binnen, lijkt zich te willen onttrekken aan het sentiment dat rond hem speelt. Hij inspecteert het veld, drukt wat op het gras met zijn duim.

Veel power

Farioli speelt met zijn sterkste opstelling, identiek aan het uitduel met Feyenoord dat Ajax met 2-0 won. De confrontatie met FC Twente is van vergelijkbare orde, door de strijd om een direct Champions Leauge-ticket. Farioli kiest voor ervaren, geslepen spelers – Jordan Henderson, Davy Klaassen en Weghorst. FC Twente is een fysiek sterke ploeg die met veel agressiviteit speelt, benadrukte Farioli donderdagavond. Daar zet hij veel power tegenover.

Weghorst is meer dan alleen een spits. Hij verandert na vijf minuten even in de belangrijkste verdediger van Ajax. Hij kopt een hoekschop van FC Twente weg en ruimt daarna als spits Sam Lammers van dichtbij dreigt te gaan schieten. Twee minuten later zorgt hij ook voor opluchting als hij een bal weg kopt in een duel met Michel Vlap.

Zijn rol is eveneens belangrijk bij het compact houden van de verdedigende organisatie. Ajax, met Weghorst voorop, houdt de linies zeer dicht op elkaar als FC Twente een aanval opzet. De thuisploeg vindt daardoor in de eerste helft nauwelijks ruimte achter de Ajax-defensie.

Hij staat niet bekend als de meest gepolijste aanvaller, toch zijn er soms acties waar ook zijn fijne balgevoel uit blijkt. Zoals in de openingsfase, als hij een hoge bal controleert op zijn borst en vervolgens Vlap te slim af is met een handige voetbeweging. En dan geeft hij een fraaie steekpass op rechtsbuiten Chuba Akpom, die moet scoren maar te lang treuzelt.

Theater

„Als ze bij Vak-P slim zijn, ontvangen ze Wout Weghorst zondag als een verloren zoon”, schreef een columnist dit weekend in de regionale krant Tubantia. „Je zult zien dat de spits van Ajax als de brandweer gaat als het stadion zich tegen hem keert, terwijl hij in de war raakt van een ovationeel applaus.”

Het tegenovergestelde gebeurt. Keer op keer klinkt fel gefluit als Weghorst even aan de bal komt – en na een half uur is het thuispubliek helemaal niet meer te houden.

Weghorst wordt aangespeeld, maar schermt de bal niet goed af waardoor FC Twente-rechtsback Bart van Rooij er tussen komt. Stevig, maar reglementair volgens de arbitrage. Weghorst blijft liggen, lijkt pijn te hebben, maakt veel misbaar. FC Twente speelt door, verliest de bal snel, waarop Weghorst in de omschakeling plots weer opstaat en wordt aangespeeld. Dat soort theater pikken ze niet in Twente.

Zo wordt het, met Weghorst in het middelpunt, een heerlijk gevecht. Hoewel fel gedekt door de centrale verdedigers Mees Hilgers en Max Bruns, creëert de spits vaak ruimte voor zichzelf door zijn loopacties.

In de 35ste minuut zakt hij lenig naar de grond voor een halfhoge bal en legt met zijn borst de bal klaar voor Devyne Rensch, die voortrekt waarna er uit de kluts een kansje ontstaat voor Weghorst. Die krijgt te weinig tijd en de keeper zit te dicht op hem.

Zijn tekortkomingen worden met name goed zichtbaar als Ajax veel ruimte heeft. Zoals halverwege de eerste helft op links, wanneer de weinig wendbare Weghorst een sprintje in de diepte maakt en Akpom in het centrum probeert te bereiken. Maar de bal is niet op maat. Cynisch applaus klinkt.

Onzuiver

En een mislukte combinatie van Weghorst leidt na 65 minuten de 2-1 van FC Twente in. Hij probeert te kaatsen met Henderson, maar zijn bal is onzuiver. FC Twente neemt direct over, Anass Salah-Eddine komt door op links, geeft af op Vlap die schitterend binnen schiet in de verre hoek, nadat hij in dezelfde hoek ook al de 1-0 had gemaakt. Als FC Twente de goal viert, frunnikt Weghorst rond de middenlijn even aan zijn sokken en scheenbeschermers. Brobbey loopt dan al warm.

Tegenover die fout staat dat Weghorst indirect wel betrokken is bij de twee doelpunten van Ajax. Bij de 1-1 zijn een paar FC Twente-spelers vooral op Weghorst gericht, terwijl de vrije Klaassen even verderop de voorzet van Taylor binnenglijdt. En bij de 2-2 combineert Taylor met Weghorst, waarop invaller Bertrand Traoré wordt gevonden.

Kort erop, in de zeventigste minuut, wordt Weghorst gewisseld voor Brobbey. Het blijft 2-2. Even voor half vijf, na het bedanken van het uitpubliek, loopt Weghorst in een geel winterjack met gebogen hoofd de spelerstunnel in. „Voor mij was het een lastige wedstrijd vandaag”, zegt hij even later voor de camera van ESPN.

Delen

Mail de redactie

Amerikaanse gevechtsvliegtuigen voerden op zaterdagavond meerdere aanvallen uit op wapenopslagen van de Houthi-rebellen in Jemen. Dit zegt het Pentagon tegen persbureau AFP en een defensiefunctionaris tegen de Amerikaanse omroep CNN.

De opslaglocaties bevatten verschillende wapens die gebruikt worden door de Houthi’s om (militaire) internationale schepen te beschieten in de Rode Zee en de Golf van Aden, aldus informatie die verstrekt is aan het AFP.

Volgens Al-Masirah, een nieuwsorganisatie in Jemen die door de Houthi’s wordt bestuurd, voerden Britse en Amerikaanse vliegtuigen luchtaanvallen uit op de hoofdstad Sanaa. Het is niet de eerste keer dat de VS en het VK doelen in Jemen bombarderen.

De aanvallen komen drie dagen nadat Houthi-leider Abdul Malik al-Houthi de steun van Donald Trump aan Israël bekritiseerde. Volgens al-Houthi zal Trump „falen” in zijn pogingen om het geweld in het Midden-Oosten te stoppen. Dit melden verschillende nieuwssites, waaronder Middle East Eye.

De rebellengroep bestuurt grote delen van Jemen en wordt gesteund door Iran. De Houthi’s, ook een bondgenoot van Hamas en Hezbollah, hebben in het verleden meerdere raketten afgevuurd op Israël, die de groep als vijand ziet.

Liveblog
Crisis in het midden-oosten

VS voeren luchtaanvallen uit op Houthi-locaties in Jemen

Delen

Mail de redactie

Na maanden van steeds maar vastlopende onderhandelingen over een bestand in de Gaza-oorlog en de vrijlating van de resterende Israëlische gijzelaars heeft Qatar zich dit weekend tot nader order teruggetrokken als bemiddelaar. Het emiraat verwijt Hamas en Israël onvoldoende „bereidheid en oprechtheid” te tonen om tot een akkoord te komen. Verdere onderhandelingen hebben daarom nu geen zin, menen de Qatarezen.

Vooral voor het toch al aangeslagen Hamas, dat in een tijdsbestek van nog geen drie maanden twee van zijn hoogste leiders verloor bij Israëlische aanvallen, is dit slecht nieuws. Temeer omdat er ook meteen berichten opdoken dat een andere bemiddelaar, de Verenigde Staten, Qatar zou hebben gevraagd het politieke kantoor van Hamas in de Qatarese hoofdstad Doha te sluiten. Al sinds 2012 bood Qatar politieke leiders van Hamas onderdak. De VS hadden Qatar hier indertijd zelf om verzocht, om zo beter met Hamas te kunnen communiceren.

Ook Qatar zou nu tot de conclusie zijn gekomen dat dit Hamas-kantoor geen nut meer had en dat de Hamas-vertegenwoordigers beter uit Doha konden worden verbannen, zo hoorde onder meer The Times of Israel van Amerikaanse functionarissen. Een Qatarese woordvoerder ontkende echter naderhand dat Hamas niet langer welkom in Doha was. Hij wees erop dat mede dankzij het Hamas-kantoor vorig najaar al eens een tijdelijk staakt-het-vuren tot stand had kunnen komen, waarbij ook een deel van de Israëlische gijzelaars was vrijgekomen.

Enorme luchtmachtbasis

Het kleine maar rijke Qatar, waar een enorme basis van de Amerikaanse luchtmacht is gevestigd, is niet ongevoelig voor Amerikaanse druk. De timing van het Qaterese besluit kwam als een verrassing, omdat de regering van president Biden juist leek aan te sturen op een laatste poging om tot een bestand in Gaza te komen voor ze plaatsmaakt voor de herkozen Donald Trump. Qatar heeft overigens gezegd de bemiddeling te willen hervatten als het klimaat daarvoor geschikt is.

Het is niet duidelijk waar de Hamas-vertegenwoordigers naar toe zouden kunnen, als Qatar hen alsnog de deur zou wijzen. Iran is vanouds een bondgenoot en ook Turkije is in dit verband wel genoemd. Maar de een na laatste Hamas-leider Ismail Haniyeh werd eind juli in Teheran gedood bij een aanslag en het is ook de vraag of Turkije zin heeft om de Hamas-leiders te herbergen.

Hamas heeft er steeds op gestaan dat er een definitief einde aan de oorlog in de Gazastrook moet komen alvorens alle resterende gijzelaars kunnen worden vrijgelaten. Maar ook de regering van de Israëlische premier Netanyahu heeft zich weinig flexibel opgesteld. De vorige week ontslagen minister van Defensie Yoav Gallant had er net als de Israëlische legertop bij herhaling bij Netanyahu op aangedrongen om akkoord te gaan met een tijdelijk bestand, om althans een deel van de gijzelaars vrij te kunnen krijgen. Maar de premier wees dit steeds van de hand. Netanyahu betoogt – net als enkele extreem-rechtse coalitiepartners – dat Hamas beter eerst volledig vernietigd kan worden. Volgens de legertop en eerder ook Gallant is dat doel op korte termijn echter niet te bereiken.

Israël zet intussen zijn offensief in het noorden van de Gazastrook op volle kracht voort. In het vluchtelingenkamp Jabaliya kwamen enige tientallen ontheemden, onder wie negen vrouwen, om het leven, die in een huis een goed heenkomen hadden gezocht. Volgens Israël was het bombardement gericht tegen Hamasstrijders die zich daar zouden hebben opgehouden. Maar bewijzen hiervoor gaf Israël niet.

Hevig gebombardeerd

Het noorden van de Gazastrook wordt al wekenlang hevig door Israël gebombardeerd. Alle daar nog verblijvende burgers hebben te horen gekregen dat ze daar moeten vertrekken en niet terug mogen keren. Palestijnse woordvoerders spreken van een etnische zuivering die Israël in dit gebied zou willen doorvoeren. Ook VN-secretaris-generaal Antonio Guterres heeft gewaarschuwd dat de wereldgemeenschap op haar hoede moet zijn om dat te voorkomen.

Het is niet duidelijk hoeveel Palestijnen nog in het noorden van de Gazastrook verblijven. Een paar maanden geleden schatten de VN de bevolking daar nog op zo’n 400.000 mensen, maar sindsdien zijn er tienduizenden naar het iets zuidelijker gelegen Gaza-Stad getrokken. Voor de resterende mensen dreigt nu hongersnood, zo waarschuwen hulporganisaties. Al wekenlang is er nauwelijks voedselhulp in de noordelijke zone aangekomen.

Het Qatarese besluit is ook een domper voor familieleden van de Israëlische gijzelaars. Zij vrezen dat een akkoord met Hamas nu nog verder achter de horizon verdwijnt. In Tel Aviv gingen mede hierom zaterdagavond weer enige duizenden mensen de straat op. Sommigen droegen spandoeken met zich mee, waarop stond met de tekst ‘Waarom zitten ze nog in Gaza? 400 dagen’.

Lees ook: Waarom Qatar beter dan wie ook in staat is om in deze Palestijns-Israëlische crisis te bemiddelen

Delen

Mail de redactie

Met een uitgestrekte hand probeert Shigeru Ishiba oppositiepartijen ervan te overtuigen dat zijn Liberaal-Democratische Partij, die de macht in Japan sinds 1955 bijna onafgebroken in handen heeft en die onder geen beding wilde delen, nu wél bereid is om samen te werken met de oppositie. In oktober verloor de LDP 68 zetels en raakte zo haar meerderheid kwijt in het Japanse Lagerhuis.

De regeringspartij wordt daardoor gedwongen naar oppositiepartijen te luisteren, en zegt per onderwerp te willen samenwerken met kleinere partijen zoals de Democratische Partij voor het Volk (DPP), geleid door Yuichiro Tamaki. De DPP steunt Ishiba – die in september Fumio Kishida opvolgde als regeringsleider – als het parlement maandag over zijn premierschap stemt, terwijl de grootste oppositiepartij, de Constitutionele Democratische Partij (CDP) een eigen kandidaat heeft.

Toch is er enige toenadering tussen de LDP en CDP. Zo is de leiding van de invloedrijke Commissie voor Economisch Beleid overgedragen aan de oppositie. Het is een symbolische olijftak.

Veel Japanners hopen dat deze nieuwe realiteit de verstarde Japanse politiek kan helpen opschudden. „Ik heb gemengde gevoelens over de invloed van kleine partijen, maar misschien bieden die uiteindelijk een breder spectrum aan ideeën”, zegt Kai Kurosu, een 21-jarige student in Tokio. Hij hoopt dat de toenemende invloed van kleine partijen niet tot instabiliteit leidt, maar tot een gezond politiek debat.

Oude kiezers

Sociale kwesties als lhbti+-rechten of gescheiden achternamen voor gehuwde stellen staan hoog op de agenda bij veel Japanners. Maar volgens Kurosu komen zulke thema’s nauwelijks aan bod in de politiek. „Politici lijken niet eens na te denken over wat het publiek wil. Ze beslissen die zaken zonder naar ons te luisteren”, vindt hij. „Je voelt je buitengesloten.”

Yumi Kobayashi, een 28-jarige kantoormedewerker in Kobe, deelt de hoop dat er nu wel over meer zaken wordt gediscussieerd: „Ik wil meer jonge stemmen horen in de politiek, dan pas geloof ik dat er verandering komt”, zegt ze.

Volgens Kurosu is de vergrijsde politiek het gevolg van het stemgedrag van Japanners. „Politici richten zich vooral op de oudere generaties, die trouwer stemmen”, legt hij uit. Hij hoopt op een politiek waarin ook jongeren en diverse sociale groepen zich vertegenwoordigd voelen. „Ook bij deze verkiezingen zag je weer dat jongeren amper komen opdagen.” Slechts een op de drie jongeren maakte in oktober de stembusgang. „Dat is slecht. Maar als je niemand hebt op wie je wil stemmen, ga je gewoon niet.”

Dure vergrijzing

Vooral bij jongeren heerst een sterk gevoel van politieke vervreemding en frustratie over de economische stagnatie waar het land al meer dan dertig jaar in verkeert. Kobayashi maakt zich zorgen over de prioriteiten van de aankomende regering: „Ik denk dat Ishiba wil inzetten op een sterk leger en mogelijk veel geld in defensie gaat investeren. Dat terwijl we meer geld nodig hebben voor dingen als de kinderopvang.”

Kobayashi is niet de enige die bezorgd is over de economie. Uit peilingen blijkt het de grootste kopzorg te zijn voor de gemiddelde Japanner. Vooral de dalende koers van de yen heeft directe gevolgen voor hun dagelijkse leven. „Ik was in Turkije op vakantie en wilde koffie kopen, maar realiseerde me dat ik daar niet genoeg geld voor had. Mijn volgende reis heb ik maar afgezegd.”

Kurosu maakt zich zorgen over de toenemende belastingdruk. „Door de vergrijzing vraag ik me af hoe mijn generatie de financiële last moet dragen, vooral als het gaat om de zorg voor ouderen.” Hij vreest dat de focus van de politiek op ouderen ten koste gaat van investeringen in zijn eigen generatie.

Kobayashi deelt deze angst: „Deze oude mannen besluiten wat er met ons gebeurt, en verdienen daarbij ook nog eens een goed salaris, terwijl wij steeds minder verdienen”, vertelt ze gefrustreerd.

Corruptie

Ondanks hun frustraties putten Kobayashi en Kurosu enige hoop uit Ishiba als premier, vanwege zijn bereidheid om af te wijken van het traditionele partijbeleid. „Het enige moment waarop ik de LDP vertrouwde,was toen Ishiba gekozen werd”, vertelt Kurosu. „Hij is bereid om zijn partij te bekritiseren wanneer dat nodig is en probeert ook mensen buiten zijn eigen partij te bereiken.”

Lees ook

Zittende macht in Japan onder druk door corruptie en economische tegenslag

Ook Kobayashi staat positief tegenover Ishiba: „Omdat hij in het verleden heeft getoond open te staan voor verandering.” Daarbij heeft de premier zich al sinds de jaren negentig stevig uitgelaten over de corruptie binnen zijn eigen partij. Een schandaal rond campagnefinanciering binnen de LDP was een van de oorzaken van de grote verkiezingsnederlaag in oktober. „Hij lijkt minder afhankelijk van de oude machtsstructuren en probeert echt iets nieuws te doen”, zegt Kobayashi. „Ik vertrouw hem meer dan andere LDP-partijleden, al heb ik niet op hem gestemd.”

Delen

Mail de redactie

Er dreigt een acuut tekort aan zakken met infuusvloeistof in Nederland door de abrupte tijdelijke sluiting van een fabriek in de Verenigde Staten. Het landelijk coördinatiecentrum geneesmiddelen (LCG) stuurt maandag een poster met besparingsmaatregelen voor artsen en verpleegkundigen naar alle ziekenhuizen.

De fabriek, Baxter International Inc. in North Carolina, is eind september zwaar getroffen door orkaan Helena. De productie van voorgevulde zakken met infuusvloeistoffen ligt stil, waardoor er in Nederland 25 procent minder van deze producten beschikbaar is. Het gaat om infuuszakken met vloeistof met zouten of suikers die worden gebruikt om een verlies van vocht en zouten of glucose in het lichaam te herstellen, bijvoorbeeld na een operatie of een ernstig ongeluk. De gevulde infuuszakken worden ook gebruikt om medicijnen toe te dienen, zoals antibiotica bij een ernstige infectie, of chemo-kuren voor kankerpatiënten. Er is een tekort aan zakken van 250, 500 en 1000 milliliter.

Twee weken geleden signaleerde het LCG het dreigende tekort. Daarop maakte het een inventarisatie van de bestaande voorraden in Nederlandse ziekenhuizen en de te verwachten tekorten. Maandelijks zullen er 160.000 infuuszakken minder zijn; er moet in totaal 80.000 liter vloeistof worden bespaard.

Als reactie besloot de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) eind oktober dat infuusvloeistoffen tijdelijk uit het buitenland geïmporteerd mogen worden – een ‘tekortenbesluit’, een noodoplossing voor essentiële medicijnen die wel beschikbaar moeten blijven. De IGJ noemde dat „een beperkte oplossing” en gaf daarom ook toestemming voor het uitwisselen van voorraden door ziekenhuisapotheken. Zo kunnen apothekers met voldoende voorraad deze leveren aan apothekers met tekorten.

„We stemmen wekelijks af, waar nodig worden de voorraden herverdeeld, zodat geen ziekenhuizen zonder de infuuszakken komen te zitten”, zegt Nicole Hunfeld, ziekenhuisapotheker in het Erasmus MC in Rotterdam en voorzitter van de commissie Acute Tekorten Geneesmiddelen van het LCG, die moet voorkomen dat de tekorten patiënten zullen raken.

Baxter is met 60 procent van de markt hoofdleverancier in Nederland. Twee andere bedrijven, Fresenius en Braun, bedienen de overige 40 procent. „Maar ziekenhuizen die een contract met Baxter hebben, kunnen geen levering van de andere twee krijgen”, zegt Hunfeld. „Zij kunnen ook niet makkelijk ineens extra veel produceren. En enkele van de dertien apotheken in Nederland die grote hoeveelheden kunnen bereiden zijn nu begonnen met infuuszakken maken, maar dat gaat met een beperkt aantal liters per keer.”

Zuiniger omgaan met infuuszak

Het LCG stelde adviezen op waarmee zorgmedewerkers zuiniger om kunnen gaan met infuuszakken. Op de poster voor zorgmedewerkers die vanaf maandag in alle ziekenhuizen kan hangen staan vier besparende adviezen.

Drie tips klinken logisch: gebruik de inhoud van een zak niet voor iets anders (het spoelen van een wond bijvoorbeeld); geef alleen infuusvloeistof als dat nodig is; en neem dan een zo klein mogelijke zak. Daarvan zullen patiënten niet veel merken. Maar van een vierde tip wel: het advies is om voor de toediening van medicijnen een andere manier te kiezen als dat alternatief er is, zoals via een pil of drankje, of een injectie in de huid of een spier.

„Antibiotica kun je ook als injectie geven”, zegt Hunfeld. „En ook middelen die we per infuus geven, kunnen we op een andere manier toedienen. Tot nu toe hingen we een tweede zakje aan de infuuspaal met het medicijn erin. Maar de medicijnen kun je vaak ook in een kleinere hoeveelheid vloeistof oplossen en dat via een zij-ingang in de infuuslijn inspuiten. Voor de patiënt is dat geen extra prik, het is alleen een andere werkwijze.”

Wij zijn elke dag opnieuw alleen maar bezig tekorten op te lossen

De patiënt merkt dus vooralsnog niets van de tekorten, maar zorgpersoneel zal de werkwijze en de routines moeten aanpassen. Dat vergt veel van het toch al zwaar belaste zorgpersoneel. „Je moet gewend gedrag afleren, protocollen aanpassen. Maar dit zijn we gewend, wij zijn elke dag opnieuw alleen maar bezig tekorten op te lossen. Nederland houdt heel weinig voorraden aan bij fabrikanten en groothandels. We betalen ook relatief weinig, een land als Duitsland betaalt vaak meer en krijgt dus ook eerder geleverd. We zijn heel kwetsbaar op dit vlak en heel inventief”, aldus Hunfeld.

„In Nederland hebben we solidariteit hoog in het vaandel”, zegt intensivist Niels Gritters van Treant in Emmen, die ook in de commissie zit. „We willen dat iedere patiënt in Nederland dezelfde toegang heeft tot infuusvloeistof. Mijn ziekenhuis heeft nog geen grote tekorten maar andere wel. Daarom vragen we álle ziekenhuizen om 25 procent te besparen, óók de ziekenhuizen met contracten met de andere twee fabrikanten, en herverdelen we voorraden als dat nodig is.”

Gritters heeft dit weekend negen patiënten op zijn intensivecareafdeling. Drie van hen krijgen vocht via een maagslangetje in plaats van via een infuus – een derde dus. „Zij kregen toch ook al voeding via een maagsonde.” Ook laten ze patiënten voor hun operatie wat meer drinken zodat ze minder snel uitdrogen. Met dergelijke kleine aanpassingen op allerlei plekken in alle ziekenhuizen zal de zorg voor alle patiënten niet in het geding komen, hoopt hij.

Groeiend medicijnentekort

Het tekort aan infuuszakken komt bovenop een groter en groeiend probleem in Nederland: het medicijnentekort. In 2023 werd voor een recordaantal medicijnen ingegrepen door de overheid. Er werden 140 tekortenbesluiten genomen en een tekort duurde gemiddeld 107 dagen. Uit onderzoek van NRC bleek eerder dit jaar dat ruim 1,6 miljoen patiënten medicijnen gebruikten die in Nederland niet voorradig waren.

De tekorten worden volgens critici veroorzaakt door het zogenoemde preferentiebeleid. Verzekeraars vergoeden bij vergelijkbare en generieke medicijnen slechts één leverancier, doorgaans de goedkoopste, waardoor miljoenen Nederlanders aangewezen zijn op dezelfde producent. Maar als die ene producent uitvalt, zitten veel mensen ineens zonder hun gebruikelijke medicijn. Als een patiënt een ‘niet-preferent’ medicijn wil, moet hij dat zelf betalen.

Dankzij het preferentiebeleid kunnen zorgpremies lager blijven. Maar intussen heeft Nederland nauwelijks reservevoorraad. Productie- of distributieproblemen hebben daarom snel en veel effect.

In oktober vroeg de Tweede Kamer – opnieuw – aandacht voor het medicijnentekort en het herzien van het preferentiebeleid. De Kamer sprak toen over een initiatiefnota van het CDA om het medicijnentekort aan te pakken. CDA-Kamerlid Harmen Krul sprak over „ouders die urenlang met kinderen op de achterbank door Nederland rijden voor het laatste potje pillen. Apothekers moeten ethische keuzes maken die ze niet zouden moeten maken; aan wie ze het laatste doosje pillen willen meegeven. Het is onbestaanbaar.”

De onvrede over het medicijnentekort wordt Kamerbreed gedeeld, en ook door minister Fleur Agema (Zorg, PVV). Ze zei bij het laatste Kamerdebat in oktober dat er door groothandels inmiddels grotere voorraden worden aangelegd van bijvoorbeeld antibiotica en salbutamol (voor astma en COPD) en dat VWS zich nadrukkelijker bemoeit met alle gesprekken over verbetering van het preferentiebeleid en de inkoop en distributie van medicijnen. Maar, zo zei Agema erbij: „Ondanks deze acties moeten we toch constateren dat het probleem niet kleiner is geworden. Het gaat niet goed met de beschikbaarheid van medicijnen. Dat is zorgelijk.” Ze beloofde later dit jaar een Kamerbrief met „verbeteropties” voor het preferentiebeleid te sturen. Agema was dit weekend niet bereikbaar voor een reactie op het tekort aan infuusvloeistof.

De meeste Kamerleden wilden het preferentiebeleid niet volledig van de baan vegen – het houdt de zorgkosten laag. Maar door de productie bijvoorbeeld te verplaatsen naar Europa kan de kwetsbare positie van Nederland wel verbeteren.

Infuuszakkenfabrikant Baxter heeft inmiddels de productie weer opgestart, rond half januari zal de aanvoer in Nederland weer op orde zijn, verwacht het LCG. Kunnen daarna die besparende protocollen niet beter blijven? Dat scheelt geld en afval, en is dus duurzamer. „Dat is waar”, zegt intensivist Gritters, „maar dat kan niet zomaar. Dan moet eerst geëvalueerd worden of deze besparende werkwijze even goed is als de bestaande praktijk.”

Delen

Mail de redactie

Afghanistan stuurt vertegenwoordigers van de Taliban naar de VN-klimaattop, COP29, die maandag in Azerbeidzjan begint. Dat maakt de woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Abdul Qahar Balkhi zondag bekend, schrijft persbureau Reuters. Het is de eerste keer dat Afghaanse vertegenwoordigers de conferentie bijwonen sinds de machtsovername door de Taliban in 2021.

Op beelden, verspreid door het Afghaanse Nationale Agentschap voor Milieubescherming (NEPA), is te zien dat Mawlawi Matiul Haq Khalis in Kabul op een vliegtuig stapt. Volgens de bijgevoegde tekst reist de vertegenwoordiger richting de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe om COP29 bij te wonen. Khalis is in de zomer aangesteld als hoofd van het Nationale Agentschap voor Milieubescherming. Daarvoor was hij voorzitter van de Afghaanse Rode Halve Maan.

Diplomatieke overwinning

Het is opmerkelijk dat de Taliban het grote internationale congres zullen bijwonen. De regering wordt door de VN-lidstaten niet officieel erkend. Voor de Taliban is het bijwonen van de top een mogelijke diplomatieke overwinning: al jaren hunkeren zij naar officiële erkenning en proberen zij uit een diplomatiek isolement te raken. Met China lukt het zo nu en dan om zaken te doen. Vorige zomer besprak de Afghaanse minister van Buitenlandse Zaken met zijn Chinese tegenhanger de mogelijkheden voor investeringen in onder meer het transport van grondstoffen naar Afghanistan.

Lees ook

Duivels dilemma voor de internationale gemeenschap: knieval doen voor de Taliban of de Afghanen aan hun lot overlaten?

De speciale VN-afgezant voor Afghanistan, Roza Otoenbajeva, benadrukte in aanloop naar de conferentie dat gelet „op het niveau van kwetsbaarheid” van Afghanistan, er niet weer een jaar voorbij kan gaan „zonder Afghaanse stemmen in deze belangrijke mondiale discussie over klimaatverandering”.

Het land kampt met de gevolgen van klimaatverandering en grootschalige armoede onder inwoners. In mei van dit jaar overleden honderden Afghanen na overstromingen. Hulp vanuit het buitenland is voor een groot gedeelte gestopt na de val van Kabul in 2021. Een ruime meerderheid van de inwoners moet leven van minder dan een dollar per dag. Experts pleiten voor behoud van dialoog met de Taliban, onder meer om verdere mensenrechtenschendingen te voorkomen.

Afwezige wereldleiders

Met de komst van de Taliban en de afwezigheid van Europese wereldleiders is het voordat de COP29 überhaupt is begonnen al een bijzondere editie. Ursula von der Leyen, Emmanuel Macron, Olaf Scholz, en de Nederlandse premier Dick Schoof zagen eerder al af van een bezoek aan de VN-klimaattop. Schoof is druk met de geweldsincidenten in Amsterdam, Scholz heeft zijn handen vol aan de economische en politieke crisis in Duitsland en Von der Leyen buigt zich over de hoorzittingen van haar beoogde nieuwe Eurocommissarissen.

Lees ook

Zonder buitenlandse hulp is het leven van Afghaanse vrouwen nóg moeilijker

Delen

Mail de redactie

Donald Trump wordt ook in de staat Arizona de grootste bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen, melden Amerikaanse media zaterdag. Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar met de winst van Arizona zijn alle resultaten van de presidentsverkiezingen wel binnen. Trump wint met een totaal van 312 kiesmannen, tegenover 226 voor de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris.

Door de winst in Arizona is de aanstaande Republikeinse president als winnaar uit de bus gekomen in alle zeven staten die vooraf werden bestempeld als swing state. Bij de vorige verkiezingen, in 2020, verloor Trump de staat nipt aan Joe Biden. Dat was naast de verkiezingen in 1996 (Bill Clinton), de enige keer in de laatste halve eeuw dat de doorgaans Republikeinse staat naar een Democraat ging.

De woestijnstaat Arizona grenst in het zuiden aan buurland Mexico. Volgens The New York Times spelen onder de kiezers zorgen over onderwerpen als immigratie en de hoge kosten van onder andere boodschappen en benzine. Ook heeft de staat een grote en groeiende latinogemeenschap, goed voor ongeveer een kwart van het electoraat.

De strijd om de Senaatszetel van Arizona is nog niet beslist. In de race om de laatste te verdelen zetel in de Senaat staat de Democratische kandidaat Ruben Gallego op een kleine voorsprong, 87 procent van de stemmen is geteld.

Liveblog
Amerikaanse verkiezingen

Trump wint ook in laatste ‘swing state’ Arizona

Delen

Mail de redactie