YouTube is 20 jaar: de evolutie van het platform in 10 video’s

De ‘rickroll’ kon niet ontbreken. In een video waarin YouTube zichzelf feliciteert, komen veel van de bekendste fragmenten van de afgelopen twee decennia voorbij, met het nummer ‘Never Gonna Give You Up’ van Rick Astley op de achtergrond. De Britste zanger verschijnt op het eind in beeld om het Amerikaanse videoplatfom een fijne verjaardag te wensen. Zijn liedje komt uit 1987, maar kreeg veel later een nieuwe rol als internetgrap. Mensen stuurden elkaar links met allerlei spannende titels, maar onverwacht kwam de ontvanger die erop klikte uit bij de clip.  De ontvanger was ‘gerickrolld’. Astley kon zijn nieuwe status als cultfiguur wel waarderen, vertelde hij onlangs nog aan NRC: „Ineens bereikte ik een ander publiek met dat nummer, bij shows dragen jonge meiden T-shirts met de tekst erop.” De video heeft 1,6 miljard views op YouTube.

Het videoplatform werd in februari 2005 opricht, maar de eerste upload was op 23 april 2005. In de 19 seconden durende video ‘Me at the zoo’ staat medeoprichter Jawed Karim in de dierentuin bij een groepje olifanten. Een bescheiden begin van een platform dat een gigantische speler werd. In 2006 werd YouTube gekocht door techgigant Google.

Zanger Rick Astley in de video ‘It’s Our Birthday, Let’s Party’.
Beeld: YouTube.

Inmiddels zijn er volgens Google 20 miljard video’s geüpload en komen daar dagelijks 20 miljoen video’s bij. Ter gelegenheid van de verjaardag selecteerden we hieronder 10 video’s die de evolutie van het platform samenvatten. Het is een onvolledige geschiedenis, want YouTube bevat vele subgenres die niet allemaal in een lijst te noemen zijn.

1Evolution of Dance 7 april 2006

https://youtu.be/dMH0bHeiRNg?si=c0DaTgeL8aFjq9sa

Een vroege klassieker waarin Judson Laipply in hoog tempo verschillende dansbewegingen doet bij liedjes uit de periode 1956 (‘Hound Dog’ van Elvis Presley) tot 2000 (’N Sync). De video is heel simpel: Laipply staat op een podium en iemand filmt hem vanuit het publiek.

2Chocolate Rain 22 april 2007

https://youtu.be/EwTZ2xpQwpA?si=YPXb5RXZDRiK4DBh

Een van de eerste originele liedjes die viraal ging. Ook hier simpelheid troef: Tay Zonday, een jongen met een lage stem, zingt en herhaalt regelmatig de woorden ‘Chocolate Rain’, met een knullig muziekje eronder. De thematiek was wel serieus, zei Zonday later: het nummer gaat over racisme.

3Gangnam Style 15 juli 2012

https://youtu.be/9bZkp7q19f0?si=vxi-O6QAcXsK9nXM

De eerste video die een miljard views binnenhaalde. De Zuid-Koreaanse rapper PSY werd in 2012 een sensatie met een aanstekelijk nummer met grappige dansjes.

41 Miljoen Abonnees! – Enzo Knol Vlog 1 januari 2016

https://youtu.be/LLrSEAFlxzw?si=DgifBs-AXFZsEhM4

‘Ken je hem niet? Raar. Enzo Knol is onwijs populair’, kopte nrc.next ruim tien jaar gelden. En inderdaad, vlogger en YouTuber Knol had (en heeft) veel fans. Eind 2015 bereikte hij een miljoen abonnees op zijn YouTube-kanaal. Dat viert hij in deze video. Inmiddels heeft Knol bijna 3 miljoen abonnees.

5Baby Shark Dance 17 juni 2016

https://youtu.be/XqZsoesa55w?si=PnJFNfeRoJZr5dAm

Met bijna 16 miljard views is dit meest bekeken video in de geschiedenis van YouTube. Sommige ouders zullen inmiddels nachtmerries krijgen van het nummer.  

6Gordon Ramsay Savagely Critiques Spicy Wings 24 januari 2019

https://youtu.be/U9DyHthJ6LA?si=lmhm-_mHRyiTAnbh

In de YouTube-talkshow Hot Ones praat presentator Sean Evans op nuchtere wijze met beroemdheden terwijl ze kippenvleugels met steeds pittigere hot sauce eten.  In de meest bekeken aflevering krijgt de temperamentvolle televisiekok Gordon Ramsay het steeds moeilijker („Fucking hell! Shit!”). Ook erg grappig: de afleveringen met acteur Idris Elba en komiek Conan O’Brien.

7De online fabeltjesfuik 18 oktober 2020

https://youtu.be/FLoR2Spftwg?si=N80foOuXpH_yPvjV

YouTube staat ook vol met complotvideo’s. Die tonen we hier niet. Arjen Lubach, die met fragmenten uit zijn tv-programma’s ook veel kijkers op YouTube trekt, maakte in 2020 item ‘De Fabeltjesfuik’ over de algoritmes van sociale media die mensen een online omgeving van desinformatie in drijven.

8$456,000 Squid Game In Real Life! 24 november 2021

https://youtu.be/0e3GPea1Tyg?si=2PPTgENIIJq2DeDP

De best bekeken video (785 miljoen views) van internetfenomeen Mr. Beast is een ‘echte’ versie van de Netflixhit Squid Game.

9BOOS: This is The Voice 20 januari 2022

https://youtu.be/1idPrF17UP0?si=QWrwvBdpZ6Cbnf5s

Het webprogramma BOOS met presentator Tim Hofman bracht in een veelbesproken aflevering meerdere gevallen van grensoverschrijdend gedrag aan het licht bij de talentenshow The Voice. Dit had grote gevolgen. In Hilversum zorgde de kwestie op termijn voor een aardverschuiving. Ook een recente aflevering, over familievloggers, deed veel stof opwaaien. BOOS bereikte in 2024 de mijlpaal van een miljoen abonnees. Lang was het ook alleen op YouTube te zien, maar tegenwoordig is het programma ook via NPO Start te zien.

10Chappell Roan: Tiny Desk Concert 21 maart 2024

https://youtu.be/w4WiXKGCJhg?si=WVPJXnc-tC-Pm5az

Het concept van Tiny Desk-concerten van de Amerikaanse radiozender is simpel: grote en opkomende muzikanten komen langs op het kantoor en zingen daar hun liedjes in een intieme setting. Zo is Taylor Swift tijdens haar Tiny Desk te zien met alleen een gitaar en een piano. Een groot contrast met haar bombastische shows in grote stadions. In bovenstaande video treedt popfenomeen Chappell Roan op vlák voor haar grote doorbraak als popster.

<dmt-util-bar article="4891007" data-paywall-belowarticle headline="YouTube is 20 jaar: de evolutie van het platform in 10 video’s” url=”https://www.nrc.nl/nieuws/2025/04/24/youtube-is-20-jaar-de-evolutie-van-het-platform-in-10-videos-a4891007″>

Tv-recensie | Het ingelaste ‘Pausjournaal’ leek wel satire

Een dag na het overlijden van de paus was er eigenlijk niets nieuws meer te vertellen. Talkshows Bar Laat en Renze hadden nog een item bedacht rond de vraag of het koningspaar naar de begrafenis zou gaan. Het Achtuurjournaal meldde echter dat die gewoon Koningsdag in Doetinchem vieren, dus dat onderwerp viel in het water.

Omroep KRO-NCRV had een heel Pausjournaal (NPO2) opgetuigd. Bij gebrek aan nieuws vertelden ze alles gewoon nog een keer. Had u al meegekregen dat de paus een „mensenmens” was die in een klein autootje rondreed? De verslaggever sprak met de vrachtwagenchauffeur die de Paasbloemen had gebracht. Hij had er ook verdriet van. Minister David van Weel (Justitie, VVD) bleek voor de wereldvrede te zijn.

Mede doordat ik net Lubach had gekeken, had ik moeite om het Pausjournaal niet als satire te zien. Zie hoe de Vaticaan-watchers enorm genieten van dit moment. Glunderend lepelen ze al hun kennis op over al die malle rituelen. Voor het vraagstuk over de komst van de koning waren ook een paar Oranje-kenners opgetrommeld, en die twee types lijken op elkaar. Ze kunnen allebei langdurig oreren over de geringste details en speculeren over de dingen die ze niet weten.

Dat de paus volgens de Vaticaanwatchers zo „gewoon” was gebleven – eenvoudige werkkleding, schaften in de kantine – deed me denken aan koningin Juliana. Die wilde ook altijd gewoon zijn, op het aanstellerige af. Zo stond ze er ooit op om vanaf het vliegveld van New York gewoon een taxi te nemen, wat voor veel stress zorgde bij haar gevolg. That’ll be fifteen bucks, ma’am. Had ze haar portemonnee wel bij zich? Wanneer een vorst gewoon gaat doen, benadrukt hij alleen maar hoe speciaal hij is. Smeltend vertelden de deskundigen dat de paus eenvoudig begraven wilde worden, gewoon in de Santa Maria Maggiore. Bent u er wel eens geweest? Niet bepaald een houten dorpskerkje. Ik denk dat die basiliek meer kunstschatten bevat dan er in heel Nederland te vinden zijn.

Ontzamelen

De documentaire Dit hoort bij ons (Het Uur van de Wolf, NPO2) had een lastig onderwerp. Het stadsmuseum van Zoetermeer ging sluiten, wat ik niet per se erg vond, en dat was wel het uitgangspunt van regisseur Barbara Makkinga. Zij volgde het „ontzamelen” van de collectie. Het volk mocht meebeslissen wat er van de kunstschatten bewaard moet blijven. Vervolgens kwam er een enorme berg bric-à-brac in beeld met opvallend veel huishoudelijke spullen uit de jaren zestig en zeventig. Een van de bezoekers verwoordde treffend mijn gevoelens: „Mijn moeder zou zeggen: gooi die rotzooi toch weg. Maar dat is mijn moeder”.

Het hielp als er een verhaal aan de voorwerpen hing. Nog beter als dat verhaal over de Tweede Wereldoorlog ging. Zo was er het gebedenboek dat de dominee aan de Joodse peuter had gegeven die bij hem zat ondergedoken. En een vliegeniersbril uit een Amerikaanse B-24 bommenwerper die in Zoetermeer was neergestort.

Een klein deel van de spullen ging naar andere musea. De rest werd onder het volk verdeeld of naar grof vuil gebracht. Dat een voorwerp werd bestempeld als belangrijk genoeg om bewaard te blijven, bleek een twijfelachtige eer: dan verdween het in een gesloten stal die dienst deed als stadsarchief. Een verzamelaar die alles wist van de neergestorte bommenwerper – hij had een tatoeage van de B-24 op zijn onderarm – ging met lege handen naar huis. De vliegeniersbril verdween in die stal.

Ik moest er een beetje inkomen, maar de documentaire had een aangenaam weemoedige, licht ironische toon. We klampen ons vast aan onze spulletjes, maar vroeg of laat komt de Grote Vuilnisman. Verdorren zal gras, verwelken een bloem, alleen het woord van onze God houdt stand in eeuwigheid.


Serie ‘Doctor Odyssey’ is een heerlijk glitterende reis naar een simpele wereld

Een surfer met een haaienbeet, een cougar met Covid, een verpleger die tijdens een storm een noodoperatie aan haar blinde darm moet ondergaan. Nee, het leven in de ziekenboeg van een cruiseschip gaat niet over rozen – al komt alles aan het einde van de dag uiteraard goed. Doctor Odyssey, de nieuwste reeks van de zeer productieve televisiemaker Ryan Murphy (Glee, American Horror Story, Pose, et al) is een guilty pleasure-serie zoals we die sinds de jaren negentig niet vaak meer krijgen. Veel melodrama, weinig tragiek.

Het haakje: dokter Max Bankman (Joshua Jackson) loopt in de begindagen van de pandemie corona op, en sterft bijna aan de ziekte. Nadat hij is bijgekomen , besluit hij zijn stressvolle baan in een druk ziekenhuis te verruilen voor een positie als hoofd medische hulp bij het cruiseschip ‘Odyssey’. Met behulp van de jonge, aantrekkelijke verplegers Avery (Phillipa Soo) en Tristan (Sean Teale) moet hij ervoor zorgen dat de vaak steenrijke passagiers zo gezond mogelijk de reis waar ze altijd al van droomden kunnen meemaken. Uiteraard is er ook een oude kapitein (Don Johnson, Miami Vice) die elke aflevering wat wijze lessen heeft uit te delen. En ontstaat er een gecompliceerde driehoeksverhouding in de ziekenboeg (kiest Avery één van de twee mannen, worden onze hoofdrolspelers een throuple, of blijft het bij een triootje? Wordt vervolgd!) .

In het huidige televisietijdperk stuitert de kijker vaak van platte realityserie naar hoogdravend drama. Maar Doctor Odyssey is iets van een andere tijd, een soort koektrommel vol suikerige hapjes. Elke aflevering is een afgerond verhaaltje, de enige echte doorlopende verhaallijn is het romantische draadje tussen de drie hoofdrolspelers.

‘Doctor Odyssey’ is een guilty pleasure-serie zoals we die sinds de jaren negentig niet vaak meer krijgen.

Beeld Tina Thorpe

Soap

Opzet, natuurlijk. Maker Ryan Murphy vond „dat we de afgelopen jaren onze adem hadden ingehouden”, zei acteur Joshua Jackson vorig jaar tegen Deadline. „Hij vond het tijd voor een serie waarin we uitademen.” Zelf werd Jackson beroemd door zijn rol als de jonge hartenbreker Pacey in tienersoap Dawson’s Creek, maar hij speelde de afgelopen jaren vaak zware rollen in series als The Affair, Fringe en Doctor Death. „Ik wilde weer eens in een serie spelen waarin ik gewoon lol had, en waar de bedoeling is dat de kijker óók lol heeft.”

Murphy bouwt al langer aan televisie die terugblikt op een tijd vóór het tijdperk van de zware dramaserie. Doctor Odyssey vindt plaats in hetzelfde universum als zijn 9-1-1, een eveneens losse, soapy serie over eerstehulpsverleners – al is 9-1-1 vaak nog net een klein tikkeltje serieuzer. De toon is ‘sparkly’, glitterachtig. De personages zijn simpel, maar charmant. En elke aflevering gebeurt er iets spannends.

Doctor Odyssey wil binnen deze gedeelde seriewerkelijkheid het moderne antwoord zijn op The Love Boat, de romcomserie uit de jaren 70 en 80 waarbij kapitein Merrill Stubing elke week nieuwe gasten met nieuwe problemen verwelkomde op zijn Pacific Princess. Wel van deze tijd: betere camera’s, snellere montage, discussies over queerpersonen, en af en toe een kunstzinnige kwinkslag in de regie (al voelt bijvoorbeeld een moment waarop een surfer van zijn surfbord wordt geschept door een haai als klassiek kitschy 70’s). Bewust niet modern: korte verhaalbogen over simpele problemen, cheesy dialogen die heel erg duidelijk zijn en niet té slim, en herkenbare personages die je in één oogopslag begrijpt.

Toegegeven, het zorgt niet voor de meeslependste televisie, maar dat hoeft ook niet. Je hebt niet elke avond zin in een Michelin-maaltijd. Doctor Odyssey kijken is als een suikerspin eten, het liefst tijdens het rondslenteren op de kermis. En wil je toch wat diepgang, dan zijn er genoeg fanspeculaties om helemaal op los te gaan. Ligt Max misschien stiekem nog in coma? Of is de Odyssey eigenlijk het hiernamaals? De zoektocht naar bewijs voor deze wilde theorieën wordt gaandeweg deel van de pret.


Mediatips: een topserie met Michelle Williams, Elvis als giftige cipier en een puzzelgame met diepgang

Veel seks voor de dood

De geweldige serie Dying for Sex gaat over Molly Kochan, een vrouw die op haar 41ste te horen krijgt dat de borstkanker die ze eerder overleefde in uitgezaaide vorm is teruggekomen. Kochan, gespeeld door Michelle Williams, realiseert zich dan snel wat ze nog zou willen: seks. Echt en goed en veel. Ze verlaat de man met wie ze al vijftien jaar voortsukkelt en stort zich op dating apps, met als doel te ontdekken wat ze fijn vindt. Seks is voor haar een krachtbron tijdens een verder uitputtend traject. Intussen heeft ze wel degelijk hulp nodig, en de keuze voor haar belangrijkste mantelzorger neemt ze al even intuïtief: dat moet Nikki (Jenny Slate) worden, vriendin en rots in de branding, maar zo onhandig en chaotisch dat het aanvankelijk op een mislukking lijkt uit te draaien.

Sandra Heerma van Voss

Sofia Coppola’s ‘Priscilla’

Is Elvis Presley , ‘The King of Rock and Roll’, definitief van zijn voetstuk gevallen? Wie Sofia Coppola’s Priscilla ziet, krijgt een ander beeld van de zanger met de vetkuif dan gebruikelijk is in biografische films over hem. Geen wonder dat Elvis Presley Enterprises, het bedrijf dat de bezittingen van de in 1977 overleden zanger beheert, geen toestemming gaf om zijn liedjes te gebruiken. Zijn dochter Lisa Marie schreef Coppola voor haar dood in januari 2023 dat de visie op haar vader „wraakzuchtig en haatdragend” was. In Priscilla wordt Priscilla Beaulieu, die tussen 1967 en 1973 met Elvis getrouwd was, een gevangene op zijn landgoed Graceland, met Elvis als haar giftige cipier. Zeker, hij heeft charisma, is lief voor de tien jaar jongere Priscilla, maar hij is ook manipulatief en misbruikt zijn macht. Dit is duidelijk een post-MeToo-film, met de Memphis Mafia, Elvis’ entourage, als getuigen die alles zien maar niets zeggen.

André Waardenburg

Puzzelgame met diepgang: ‘Blue Prince’

Je mag het landhuis van je overleden oudoom onder één voorwaarde hebben: je moet de mysterieuze kamer 46 vinden. Een lastige taak, ook omdat de kamers van het gebouw met iedere dag lijken te verschuiven. Wat volgt is een soort digitale versie van bordspel Doolhof, waarbij jij kiest welke kamer er achter iedere deur schuilt en je zo een weg baant naar je bestemming.

Een op papier simpel concept dat met iedere speelsessie weer diepere lagen blijkt te hebben. Voorwerpen zijn op onverwachte wijze met elkaar verbonden, in het huis zijn veel onverwachte geheimen te vinden. Een notitieblok naast je (spel)computer is een vereiste om alles goed te documenteren en uit te pluizen.

Bastiaan Vroegop

Impact op nabestaanden

Het onderzoeksprogramma Pointer komt deze zaterdag rechtstreeks vanuit mediamuseum Beeld & Geluid in Hilversum. Daar wordt de podcast Ik Heb Levenslang gelanceerd. Wil van der Schans en Tom Veldhuijzen onderzoeken hierin de gevolgen van moord en doodslag voor nabestaanden. Die zijn groot. Niet alleen emotioneel, maar op elk vlak in iemands leven: financieel, relationeel en op het gebied van gezondheid. Op papier lijkt alles goed geregeld, de afgelopen twintig jaar hebben slachtoffers en nabestaanden onbeperkt spreekrecht gekregen in de rechtszaal, er zijn schadefondsen en er is slachtofferhulp. Maar blijkt dit ook in de praktijk zo te zijn? Want wat als de zaak van jouw geliefde nooit is opgelost, zoals bij een cold case, en de dader wordt nooit gevonden?

Presentator Niels Heithuis praat hierover met met strafrechtadvocaat Richard Korver, Tweede Kamerlid Songül Mutluer (GroenLinks-PvdA), voormalig rechercheur Leo Simais en auteur en nabestaande Saskia Wolters.

Vincent Bijlo


De liefde in 110 gedaantes

Anders dan bij geschreven tekst kan een stem een podcast breken. Phoebe Judge, ook bekend van Criminal heeft een lijzige, bijna zijige manier van praten en dat kan afschrikken. Ik ben er verslaafd aan geraakt. Winst dus dat er van This is Love inmiddels 111 afleveringen online staan. Toegegeven: hoewel Judge altijd hetzelfde klinkt, zijn die wisselend van kwaliteit, niet ieder verhaal is altijd even opmerkelijk of ontroerend.

Gelukkig kwamen er recent een paar bijzonder sterke bij. Neem die met de suppoost uit het Metropolitan museum , een man die ook NRC interviewde. Of die over het verhaal van de negentigjarige vrouw met de interessante artiestennaam D’yan. Allengs blijkt deze lesbische stand-up comedian een leven te hebben geleid vol hindernissen, alle overkomen. Op eentje na: „I am ninety, alive and alone.” Houdt het bovendien maar eens droog bij „On the Way to Dinner”. Het is mij niet gelukt.

Vind je de aflevering te melodramatisch? Dan tip ik een oudje, aflevering 39, van bijna vijf jaar geleden, om mee te lachen met Phoebe en Nancy over ene David. Of twee Davids eigenlijk.


De werkelijkheid, 80 jaar geleden

Af en toe slaat een verhaal van een holocaust-overlevende in als een bom. Nog harder is de klap als juist zo’n verhaal verzonnen blijkt. De bekendste ‘holocaust hoax’ is wellicht die van Misha Defonseca, de auteur die beweerde dat ze, al zwervend door Centraal-Europa, de oorlog overleefde dankzij een roedel wolven. Australië was al eerder in de ban van het bijna even ongelofelijke verhaal van Alex Kurzem. Hij ontsnapte als Joods jongetje aan de massamoord in zijn ouderlijk dorp in Wit-Rusland, waarna soldaten hem meenamen als mascotte, in een eenheid die partizanen en joden liquideerde. Na een populair boek en film, ontstonden al snel twijfels over zijn verhaal. In Toy Soldier probeert Dan Goldberg de waarheid te achterhalen. Hij wordt beloont voor zijn geduld en, wel zo prettig in een vijfdelige, verhalende podcast: hij krijgt een definitief antwoord.


Akkoord tussen Google en nieuwsbedrijven over gebruik van korte samenvattingen

Elf Nederlandse nieuwsorganisaties hebben een akkoord met Google gesloten, waarbij het Amerikaanse technologiebedrijf gaat betalen voor zeer korte weergaves van artikelen (zogenoemde snippets en extended news previews) in de zoekmachine of nieuwsoverzichten van Google. Daarmee komt na jaren een eind aan onenigheid hierover tussen Google en de belangrijkste nieuwsbedrijven in Nederland.

Hoeveel Google de nieuwsbedrijven hiervoor betaalt is niet bekend gemaakt. Bij het licentie-akkoord zijn onder meer de volgende nieuwsbedrijven aangesloten: DPG Media, Mediahuis Nederland (dat hierin onder meer Mediahuis NRC vertegenwoordigde), de NPO, RTL, FD Mediagroep, Roularta Media Nederland en De Groene Amsterdammer.

Namens de betrokken media is het licentie-akkoord gesloten door een zogeheten Collectieve Bestuursorganisatie, de Organisatie voor Persuitgeversrecht (OPR). „Er is nu overeenstemming”, zegt directeur Pim Stouten van de OPR, „dat onze content niet zonder meer gebruikt kan worden, dat daarvoor een licentie-overeenkomst nodig is”.

Google schrijft in een persbericht dat het met de nu gesloten overeenkomst gehoor geeft aan de nieuwe EU-auteursrechten richtlijn. Het bedrijf stelt eerder al licentie-overeenkomsten te hebben gesloten „met meer dan 4.000 nationale, lokale en gespecialiseerde publicaties in 20 EU-landen, waaronder Duitsland, Hongarije, Frankrijk, Ierland en Nederland, zowel direct met uitgevers als met collectieve beheersorganisaties als OPR”. Wat Nederland betreft ging het tot nu toe om kleinere publicaties.

Showcase

Vorige maand werd bekend dat Google met vrijwel alle Nederlandse kranten op een ander terrein ook een akkoord had gesloten. Daarbij kreeg Google in ruil voor betaling het recht om elke dag van al die kranten enkele artikelen die eigenlijk achter de betaalmuur staan gratis aan te bieden. In een soort online nieuwskiosk, met de naam Google Nieuws Showcase, zijn die stukken dagelijks te vinden.

Beide kort na elkaar gesloten overeenkomsten lijken te wijzen op een toenadering tussen traditionele nieuwsbedrijven en Google. Maar er is nog geen overeenstemming tussen enerzijds Google en andere grote techbedrijven die werken aan de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI), en anderzijds Nederlandse mediabedrijven over een mogelijke vergoeding voor content van de Nederlandse nieuwsorganisaties die de technologiebedrijven gebruiken voor het trainen van hun AI en het ‘voeden’ van hun chatbots.

In verschillende landen hebben nieuwsbedrijven daarvoor wel al licentie-overeenkomsten gesloten. Grote nieuwsconcerns zouden daarbij, voor langlopende contracten, tientallen of zelfs honderden miljoenen dollars ontvangen.

Lees ook

Internationale nieuwsmedia gaan in zee met AI-bedrijven – ondanks grote risico’s

Het kantoor van The New York Times. Deze week werd bekend dat de krant voor intern gebruik een eigen AI-model heeft ontwikkeld, genaamd Echo.


Mediatips: het nieuwe seizoen van ‘Black Mirror en meer

Duistere kant van tech

De vaak gitzwarte sciencefictionserie Black Mirror reflecteert al zes seizoenen lang op de impact van moderne en toekomstige technologie op de mensheid. De boodschap dat internet en tech het slechtste in de mens naar boven haalt, werd er vaak ingehamerd, zonder een oplossing te bieden. Voor seizoen 7 namen makers Charlie Brooker en Annabel Jones zich voor een minder dystopische en meer ‘emotionele’ reeks te maken. Elke aflevering is weer een losstaand verhaal met een nieuwe cast. Voor het eerst is er wel een vervolgaflevering: ‘USS Callister: Into Infinity’, deels een hommage aan de serie Star Trek, is het vervolg op een aflevering uit seizoen 4. In dit seizoen zijn er rollen voor onder meer Paul Giamatti, Cristin Milioti, Peter Capaldi, Emma Corrin en Awkwafina.

Thijs Schrik

(On)voltooid leven

Je bent volgens de vader van Iris (Julia Akkermans) altijd of te laat of te vroeg met kiezen voor euthanasie. Hij is liever te vroeg, dus deelt Jan (de twee jaar geleden overleden Johan Leysen) zijn dochter en zoon Ivan (Eelco Smits) bij een afhaalcurry mee dat hij van plan is op 75-jarige leeftijd uit het leven te stappen. Voor hij afhankelijk wordt van iemand. Pink Moon (2022), het sterke speelfilmdebuut van Floor van der Meulen, duikt in het gegeven voltooid leven, ouderen die euthanasie willen zonder medische oorzaak. Als kijker krijg je de ruimte om zelf na te denken over de vragen die de personages oproepen. Is het echt egoïstisch om te verwachten dat een ouder voor jou blijft leven? En wat wil het zeggen dat Jan zijn dochter én sommige kijkers niet duidelijk kan maken waarom hij dit verkiest?

André Waardenburg

Gotische trip door Deep South

South of Midnight begint met een orkaan. Wanneer de jonge zwarte hardloper Hazel even naar buiten loopt om te kijken hoe het gaat met de buren, moet ze toekijken hoe haar huis en haar moeder worden meegesleurd door het water. Dan ontdekt Hazel dat ze geheime krachten heeft, verankerd in lokale geschiedenis: van de tot slaaf gemaakten die haar voorgangers hielpen tot de kwalijke ambities van de rijke landhouders waar ze aan vaderszijde aan verwant is. Qua game doet South of Midnight niks bijzonders – je klimt en vecht en vernietigt corruptie in het landschap. Waar deze game uitblinkt is in de fantastische stop-motionanimatiestijl, waarbij de personages bewegen als kleipoppen, en de sfeervolle verkenning van de folklore en geschiedenis van het Amerikaanse Deep South.

Len Maessen

Wim T. Schippers’ Egmont

In Zaterdagmatinee deze keer Egmont van Beethoven, uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest, het Groot Omroepkoor en verteld door Wim T. Schippers. Egmont is een samenstelling van individuele muziekstukken op een tekst van Goethe over de opmaat tot de Tachtigjarige Oorlog. De tekst gaat over de Nederlandse graaf Egmont en Egmont’s heldhaftige geliefde Klärchen, die er door Goethe is bijverzonnen. Schippers maakte een eigentijdse versie van Goethes tekst. Hij vertelt en speelt bijna alle rollen. Stel je zijn Ernie-stem uit Sesamstraat voor waarmee hij Egmont laat zeggen: „Houd stand, gij dapper volk. Moedig tot in de dood, waarin ik u voorga, voor wat ons heilig is: de vrijheid.” Hij laat Klärchen verzuchten: „Oh, zou ik dan, in zijn armen, niet het gelukkigste schepsel ter wereld zijn? De Grote Egmont, waar de kranten vol van staan! Beroemd, dapper, geliefd, geprezen.”

Vincent Bijlo


Hebzucht, onmacht en een sluwe erfenisstrijd

Vlak voor haar dood ondertekent Marie-Antoinette Carlier een erfeniswijziging. Haar fortuin van 210 miljoen euro zal naar een kleine entourage gaan, die naar alle waarschijnlijkheid jaren op dit moment heeft ingespeeld. „Gelet op het vermogen zou je een document van minstens 25 kantjes verwachten,“ zegt een notaris. „Dit is anderhalf.” Er valt genoeg aan te merken op Het Fortuin Carlier. Het is wat lang, blijft op de oppervlakte. De belangrijkste omstanders, en de schurken van dit verhaal, komen niet aan het woord. Maar het is een verademing om eens níét naar een zoektocht te luisteren. In plaats daarvan is Het Fortuin Carlier een sfeervolle, afgeronde vertelling. Daarbij komt dat de verhaalelementen al genoeg tot de verbeelding spelen: hebzucht, onmacht, een sluwe erfenisstrijd en de bijzondere familiegeschiedenis van twee welgestelde zussen die jarenlang hun eigen kasteel bewoonden in „buitengewoon Spartaanse omstandigheden“.


Ondergedompeld in Britse hooligancultuur

My name is Tony Bellew, I’m a diehard Evertonfan – I didn’t choose, I was chosen – and I also used to punch people in the face as a professional boxer”. De opening van het negende seizoen van de BBC-podcast Gangster doet denken aan een film van Brits regisseur Guy Richie. Het kost wat moeite om door Bellews vette Liverpoolse accent heen te luisteren. En de toon van deze podcast: tough, cool en cheeky, kan je tegenstaan. Toch past de uitgesproken collage-stijl van Gangster: Hooligans perfect bij de heftigheid van het onderwerp. Nergens is de hooligancultuur zo groot en sterk als in het Verenigd Koninkrijk, het wordt „The English disease“ genoemd. Als luisteraar wordt je erin ondergedompeld. Met fragmenten van Britse rockmuziek onder stoere verhalen wordt de subcultuur eerst verheerlijkt, en dan pas ondervraagd.