Category: Tech en Media

Oké, het zit dus zo: Suus en Reza hebben een friendship with benefits-situatie die he-le-maal aan het escaleren is naar een of andere gekke situationship. Ondertussen komt Ada bij partybeest Ruben wonen, want ze heeft die leuke jongen verlaten met wie ze al sinds de middelbare samen was – hartstikke toxic bleek die, en hij is haar nog geld schuldig ook (maar dat heb je niet van mij). High school sweethearts Jonas en Laura zijn ondertussen nog wel samen, maar echt lekker loopt het niet. En oh ja: Sam is voor het eerst aan het daten. Fingers crossed!

Het nieuwe seizoen van Dertigers (BNNVARA) ging deze week van start met een volledig nieuwe cast. Voor loyale kijkers was dat best even wennen, maar geef het twee afleveringen de tijd en je bent zo geabsorbeerd door al het kleine en grote leed dat er geen weg terug meer is. Binnen de kortste keren voel je je plotseling toch weer onderdeel van een groep vrienden die negen van de tien conversaties afsluit met een welgemeend: „Lof joe!”

Al ben je als kijker natuurlijk geen lid van de groep. Eerder hang je er boven: je bent de enige die de details kent van alle dirty little secrets (seks! affaires! ruzies!); de eerste ook die op de hoogte is van verzwegen gevoelens die de sfeer van juice overstijgen. Wanneer Sam in zijn eentje oude familievideo’s terugkijkt die gefilmd zijn door zijn vader, van wie in de eerste aflevering al wordt geïmpliceerd dat hij er niet meer is, word je even deelgenoot van het type emoties dat zich toch vaak achter gesloten deuren verschuilt.

In het echte leven is er niet het spiedende oog van de camera dat zulk gecompliceerd verdriet overzichtelijk vastlegt voor geïnteresseerden. Daar blijft rouw vaak ongezien, en in veel gevallen onbesproken – want wat zeg je tegen iemand wiens dierbare is overleden als de condoleances eenmaal zijn uitgesproken? En hoe laat je als rouwend mens het gemis toe, en alle ingewikkelde gevoelens die daarbij komen kijken, zonder er aan onderdoor te gaan?

Leuke dingen

In de 2Doc Vroeg overleden (VPRO) maakt Schrijver en podcastmaker Liesbeth Rasker een begin met het beantwoorden van die laatste vraag. Op tienjarige leeftijd verloor ze haar moeder, maar praten over dat verlies deed ze amper. Vader Rasker probeerde met zijn twee dochters al gauw het leven zo normaal mogelijk te hervatten: er moesten verjaardagen en vakanties worden gevierd, er moesten leuke dingen worden gedaan. Terwijl haar vader volhardend het gewone opzocht en haar zusje Barbara zich noodgedwongen ontpopte tot de gangmaker van de familie, leerde de stille Liesbeth leven met het idee: ‘mijn moeder is dood, maar dat is oké’. Tot dat motto uiteindelijk niet meer houdbaar bleek.

Vroeg overleden toont hoe Liesbeth voor het eerst ervaringen uitwisselt met lotgenoten die ook jong een ouder hebben verloren, hoe ze cassettes van haar moeder uit de jaren negentig bekijkt en lang uitgestelde gesprekken voert met haar zus, haar oude oppas en haar vader. Regisseur Tessa Louise Pope creëerde van al dat materiaal een enorm intiem en kwetsbaar geheel, dat ondanks de zware thematiek ook ruimte laat voor hoop. Ja; rouw verloopt vaak rommelig en maakt soms eenzaam. Je kunt elkaars behoeftes over het hoofd zien en gevoelens uit de weg gaan, zoals het geval lijkt te zijn geweest in de familie Rasker – en met hen waarschijnlijk nog vele anderen. Maar Vroeg verloren toont ook hoe jaren na het overlijden alsnog een opening kan worden gevonden naar meer wederzijds begrip.

Liesbeth heeft weinig plek ervaren om verdriet te voelen, vertelt ze haar vader aan het eind van de documentaire. Ze voelt zich verhard. „Zo verhard ben je nou ook weer niet”, zegt hij. En zij: „Maar zo’n opmerking vind ik dus heel ingewikkeld. Ik denk dat het niet altijd zichtbaar is geweest hoe ik het voelde. Het is natuurlijk ook voor mij een houding geworden om het gewoon goed te laten gaan, maar ik denk dat dat eigenlijk best tegenviel.” Er verandert iets in de blik van haar vader wanneer ze begint te huilen. Hij pakt de handen van zijn dochter vast wanneer hij haar vertelt dat ook hij zich verschuilt; „Al mijn hele leven.” Ze kijken elkaar aan. Even wordt het onzichtbare zeldzaam zichtbaar.

Delen

Mail de redactie

Van de vele opmerkelijke ontwikkelingen in het strafproces tegen Ali B was de getuige die zich te elfder ure meldde de opvallendste. Het was begonnen met een kort mailtje voor John van den Heuvel, van een vrouw met informatie over Ali B. De misdaadjournalist van De Telegraaf kreeg het via een sprekersbureau doorgestuurd op zijn eerste vakantiedag, maar het bleef onopgemerkt in zijn spambox. Een week later probeerde de vrouw het nog eens via slachtofferadvocaat Ruth Jager, die ze op de eerste zittingsdag in de media had gezien. Met succes.

Het is veelzeggend dat juist in dit proces, waarbij de media zo’n grote rol hebben gespeeld, een mogelijke getuige in eerste instantie naar een misdaadjournalist stapt, in plaats van naar het Openbaar Ministerie.

Wat begon met een reportage van onlineprogramma BOOS (BNNVARA), eindigt vrijdagmiddag in de rechtbank in Haarlem met een vonnis in de zedenzaak tegen de rapper en tv-persoonlijkheid. Het OM eiste drie jaar onvoorwaardelijke celstraf. Ali B zal niet bij de uitspraak zijn, liet hij deze week weten via zijn advocaat. Bij elke veroordeling zal hij hoger beroep aantekenen.

Signalement klopte aanvankelijk niet

Bart Swier, advocaat van Ali B, heeft zich verbaasd over de gang van zaken rond de last-minute getuige. „Een duidelijk effect van de massale media-aandacht”, zegt hij. Ook zijn inbox, zegt hij, zit vol met mensen die wat zeggen te weten over de vrouwen die Ali B beschuldigen. „Daar ga je natuurlijk niet op in.” In de Volkskrant noemde hij het oproepen van de getuige als voorbeeld van een beslissing van de rechter die ingegeven kan zijn door de publieke opinie. Maar hij zou er pas van schrikken als de verklaring door de rechter serieus wordt genomen: „Dat weten we vrijdag.”

Aanvankelijk zag ook het OM niets in de verklaring, want de getuige beschreef een signalement dat niet klopte. Maar nadat de vrouw in de rechtbank gehoord was, stelden de aanklagers dat er „geen enkele twijfel” is over haar verklaring. Zo klopt het tijdstip waarop ze een jonge vrouw zou hebben afgezet bij station Heiloo met een pintransactie van Naomi, de jonge vrouw die Ali B beschuldigt van verkrachting en aanranding op een villafeest in de Noord-Hollandse plaats. Naomi heeft verzocht om haar achternaam niet te publiceren.

Ali B’s ‘trial-by-media’ – in de betekenis dat de verdenkingen in de media verregaande reputatieschade hebben veroorzaakt – werd tweeënhalf jaar gevoerd in bladen en aan talkshowtafels en ‘boulevarddesks’. Het OM heeft die impact meegewogen in de strafeis. Ali B is vrijwel al zijn inkomsten kwijt. Ook de rechter zal dit zeer vermoedelijk in ogenschouw nemen: het is lastig een grotere publieke afgang te bedenken in de Nederlandse showbusiness.

Zedenzaken op tv

Het kwalijkst is volgens Ali B dat BOOS een strafrechtelijke invulling gaf aan zijn seksuele escapades. „Dit is wat er gebeurt als Tim Hofman zedenzaken gaat doen”, zei hij. Het OM erkende dat verklaringen „in theorie” zouden kunnen zijn beïnvloed door de buitensporige media-aandacht rond de zaak. Maar Naomi deed haar verhaal ín de BOOS-reportage en ook artiesten Jill Helena (aanranding) en Ellen ten Damme (verkrachting) hebben wat het OM betreft aantoonbaar hun relaas met naasten gedeeld vóór de uitzending.

Wel leunt de zogeheten schakelbewijsredenering van het OM, dat een patroon van handelen beschrijft bij Ali B, op andere verklaringen over grensoverschrijdend gedrag. De vraag is of dit de rechter overtuigt. Eén vrouw die tegen Hofman zei dat Ali B haar had verkracht, concludeerde volgens Swier in haar politieverhoor dat dit niet het geval was. Het OM had deze zaak al eerder geseponeerd.

Zonder de uitzending van BOOS lag de melding van Naomi nu nog te verstoffen in een archieflade van een Amsterdams politiebureau

Dat Ali B als seksueel roofdier is afgeschilderd moet voor de rechter niet uitmaken. Een enquête van het Europees Netwerk van Raden voor de Rechtspraak toont aan dat Nederlandse rechters – straf-, bestuurs- en civiel recht – van elkaar een hoge dunk hebben: meer dan tachtig procent antwoordde ‘nee’ op de vraag of ze vermoedden dat afgelopen drie jaar een collega-rechter is beïnvloed door media. Daarmee loopt de Nederlandse magistratuur voorop in de EU.

Alle procespartijen waren het erover eens dat een strafproces niet plaats moet vinden in de media, zoals slachtofferadvocaat Ruth Jager verklaarde in haar slotverklaring. Maar één ding staat volgens haar ook vast: „Zonder de uitzending van BOOS lag de melding van Naomi nu nog te verstoffen in een archieflade van een Amsterdams politiebureau.”

Lees ook

Ali B vecht met ongeduld en lange antwoorden tegen het beeld van de ‘Voice-viezerik’

Delen

Mail de redactie

Aanvankelijk alleen uitgezonden als radioprogramma, zijn er inmiddels meer dan 1.000 afleveringen van rond de 45 minuten in alle podcastapps. Zoveel afleveringen maakt duizelig. Gelukkig zijn er talloze lijstjes te vinden waarin liefhebbers, beredeneerd, hun top tien geven. Die volgend, begreep ik na een paar weken bingen dat het niveau eigenlijk onveranderlijk hoog is. Bovendien werkt het luisteren verslavend: de kalme, prettige stem van Melvyn Bragg, die vragen stelt aan doorgaans drie hoogleraren over, zoals In Our Time zelf belooft, „de ideeën, mensen en gebeurtenissen die onze wereld hebben gevormd”.

Dat gaat van Plato’s Atlantis tot de eerste rechtopstaande mens, van het twaalfde-eeuwse Nibelungenlied tot Orwell’s 1984, van welke revolutie ook tot het geheim van mysticus Hildegard van Bingen; om je dan plotseling geïnteresseerd te krijgen in een onderwerp als fotosynthese. Of in de civetkatten waar Daniel Defoe in handelde, de auteur van Robinson Crusoe.

Delen

Mail de redactie

In de zomer van 2023 gaf het British Museum in Londen toe dat tientallen, zo niet honderden objecten uit de opslag waren verdwenen of voor altijd verminkt. De BBC heeft over dit verlies aan kunstschatten een tiendelige, verhalende podcast gemaakt.

Je denkt: zoiets kan niet echt spannend worden, maar dat is het wel. Door het zoeken (en vinden!) van bewijs dat de dief een ogenschijnlijk keurige conservator uit het museum is, door het permanente wegmoffelen van aanwijzingen door hem en zijn collega’s, door de prettige manier van vertellen en dankzij de kleurrijke figuren die op de markt van edelstenen figureren.

Bovendien: telkens als je denkt dat het verhaal wel zo’n beetje rond is, komt er een nieuwe spannende ontwikkeling of ontdekking, Een aanrader, ook als kostbare edelstenen je nooit een bal hebben kunnen schelen.

Delen

Mail de redactie

Nee – het werd geen 1988. Ik wist het al voor ik het zag gebeuren, want de tv van de onderburen liep een halve minuut voor op de mijne, waardoor alle goals, tegengoals en gemiste kansen werden aangekondigd door gedempte kreten van vreugde of ongenoegen. De teleurstelling kwam dan ook in twee delen: eerst het omineuze ge-‘ahhh’ van beneden, daarna Engelands winnende goal op mijn beeldscherm, in de laatste seconde van de tweede helft.

Zo zal het gros van de EK-kijkers wel een aanvullende aanleiding tot onvree hebben gehad om de misère compleet te maken. Misschien zat de stamkroeg te vol om de plaatselijke watchparty bij te wonen, werd de voetbalavond opgedrongen door een fanatieke partner, bleken de analyses nietszeggend of heerste er ontevredenheid over de commentatoren. Van dat laatste zal in ieder geval sprake zijn geweest in huize Benzakour: de schrijver benoemde dinsdag al zijn ergernis over het gebrek aan poëzie in het live commentaar. „Waar zijn de schone taal en de mooie verhalen?” vroeg hij zich af. „De rake metafoor en de dichterlijke strofe?”

Die bleven ook woensdagavond nagenoeg uit: technische beschrijvingen en rijtjes namen waren het voornaamste waar de kijker het mee moest doen. Terug in de studio was de verslagenheid vanzelfsprekend te groot om pronto op mooie beeldspraak te komen. Ondertussen was in het stadion aan de Britse kant ook nog eens het blije hoofd van Ed Sheeran gespot, die zijn landgenoten enthousiast supportte en met liedteksten als „I’m in love with the shape of you/We push and pull like a magnet do/Although my heart is falling too/I’m in love with your body” natuurlijk rechtstreeks in de voetsporen van Shakespeare treedt. Zo zat het Engeland aan alle kanten mee.

Oranje lyriek

Aan Nederlandse zijde gingen de gedachten ondertussen terug naar 1988 – een jaar dat een deel van de in het oranje geklede supporters in Dortmund niet eens zullen hebben meegemaakt – maar toch haast is gaan aanvoelen als gedeelde herinnering. Toen lukte het wel, zo gaat het verhaal. Het was een sprookje geweest. Met het vage gemopper van de onderburen op de achtergrond probeerde ik me in te beelden hoe het zou zijn als commentator Arman Avsaroglu een van de stiltes die hij tijdens de wedstrijd liet vallen had gebruikt om andere vergelijkingen voor die zomer van 1988 te vinden. Als hij hem had bezongen als muze – gewoon, voor een beetje schwung. Ik had het hem zo graag hardop willen horen overwegen:

„Zal ik je vergelijken met… een zomerdag?

Veel fijner, veel goedmoediger ben jij:

Ruw stoort de wind de voorjaarstulpenpracht,

En zomers vliegen altijd zo voorbij;

Soms schijnt de zon ineens ondoenlijk heet,

Of wordt hij door de wolken weggeveegd;

En al het moois vergaat, zoals je weet,

Daar de natuur zich altijd voortbeweegt;

Maar jouw oranjezomer dooft nooit uit,

En nooit verlept het moois dat in je bloeit;

En nooit wordt je gedachtenis verbruid,

Als je legende met de jaren groeit:

Zo lang de mens nog ademt en nog scoort,

Leeft dit verslag, en leef jij erin voort.”

Dat zou die Engelsen wat leren. Take that, Ed Sheeran! Maar Avsaroglu deed het niet. „Het wordt geen nieuw Duits voetbalsprookje voor Oranje”, haalde hij de kijker uit de droom. En toen, met fijne cadans en tragiek in zijn stem: „Wat resteert voor het Nederlands elftal zijn de tranen.” Toch nog een kruimel lyriek om het avontuur mee af te sluiten.

Delen

Mail de redactie

De zon lijkt vaak zoek deze zomer. En wanneer de zon zoek is, kun je grofweg twee dingen doen: lijdzaam wachten tot dat ding weer opduikt, of hem dan maar zelf opzoeken. Als het op die laatste optie aankomt vindt de één heil in Spanje en de ander bij de drogist, waar de vitamine D-supplementen vooral in de wintermaanden in trek zijn. Maar hoe krijg je de zon eigenlijk in zo’n pilletje?

Die vraag beantwoordde KvWeetjes (KRO-NCRV) al eens in februari 2021: toen verschenen de minder dan tien minuten durende afleveringen van het programma (een soort Keuringsdienst van waarde voor mensen met haast) op YouTube, waar het met name gericht was op een jong publiek. Nu worden die afleveringen ook op tv uitgezonden. Maandagavond was het de beurt aan de vitamine D-kwestie. En zoals vaker wanneer het gaat over de herkomst van producten die we zonder er al te veel over na te denken consumeren, voerde het antwoord terug naar een opmerkelijke bron. In dit geval: schapenwol.

Een behulpzame man die slechts werd aangeduid als ‘Michiel’ en ‘onderzoeker’ mocht uitleggen hoe dat precies zat. In het water waarmee een schapenvacht gewassen wordt, zit wolvet, legde hij uit. Die wolvet dient als grondstof voor cholesterol en cholesterol dient dan weer als grondstof voor vitamine D, dat volgens Michiel kon bijdragen aan een prettig gevoel. „Ik houd wel van pilletjes waar je je beter door gaat voelen”, zei presentator Rens tevreden. Wie niet? Bedankt, schaap!

Jammer is wel dat intussen maar weinig mensen aan dat schaap vragen hoe het nou eigenlijk met hém gaat. Of aan al die andere boerderijdieren die de mens zo goed weet te benutten om zichzelf beter te voelen. In de Focus-special ‘Animal farm’ (NTR) kwamen wetenschappers en dierenverzorgers aan het woord die zich juist volop inzetten om inzicht te krijgen in het innerlijk leven van deze dieren, in de hoop hun welzijn daarmee te kunnen verbeteren.

Bondgenoten

De wetenschappers moesten moeite doen om met alle tijd die ze met de dieren doorbrachten nog enige emotionele afstand te bewaren. Ze zagen hoe biggetjes elkaar uit benarde situaties bevrijdden, verschillende diersoorten naar elkaar omkeken als bondgenoten en koeien extra veel tijd doorbrachten met hun beste vriendin. „We proberen ze geen namen te geven, want zoals je ziet raken we al close genoeg”, zei onderzoeker Sandra Düpjan terwijl ze een koe aaide. Raak je als onderzoeker te gehecht, zei Düpjan, dan wordt het wel erg moeilijk „om te beseffen dat ze uiteindelijk naar het slachthuis gaan en eindigen als wienerschnitzel – of iets in die hoek.”

Die gedachte wilde die je als kijker ook afhouden bij de beelden van zachtaardige koeien en zorgzame varkens. Daar schuilt zowel de pijn als het belang van dit soort onderzoek: hoe meer we weten over het innerlijk leven en de sociale intelligentie van deze dieren, hoe minder goed te verantwoorden valt dat ze gezien én behandeld worden als ‘product’.

Zoals het (inmiddels overleden) vleesvarken dat door dierenopvang Melief werd gered uit de bio-industrie. Zij kreeg wel een naam: Sam. Negen jaar was ze, en ze had 254 biggen gehad, waarvan de laatste werden geboren in de opvang. „Ze kon niks”, vertelde medeoprichter Lothar: „Ze kon geen nest maken, niet in de modder, niet wroeten in de aarde. En haar biggen hebben haar dat geleerd.” Op oude beelden was te zien hoe Sam, voorzichtig maar tevreden,– tussen haar kinderen kwam staan in een modderpoel. Dat had je haar een leven lang gegund. Noem het beestje maar bij de naam: ook Sam verdiende zonlicht.

Delen

Mail de redactie

Eind vorige maand verraste de NOS haar werknemers met een e-mail waarin werd aangekondigd dat de organisatie per 1 juli 2025 aanzienlijk minder freelancers zal inzetten. De NOS gaf aan dat de meeste freelancecontracten in hun huidige vorm – er werken ruim tweehonderd zzp’ers bij de NOS – niet meer toegestaan zullen zijn. De publieke omroep liet weten binnen de strengere wet- en regelgeving naar nieuwe contractvormen te gaan zoeken. Niet alleen bij de NOS, maar ook bij freelancers in de hele mediasector heeft deze boodschap tot grote bezorgdheid geleid.

De veranderingen zijn een gevolg van de nieuwe wet Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Deze wet, die naar verwachting begin 2026 in werking treedt, legt striktere eisen op aan het werken als zzp’er. Vooruitlopend op de wetgeving zal de Belastingdienst – na jaren van beperkte handhaving – vanaf volgend jaar strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Deze maatregelen zijn bedoeld om freelancers beter te beschermen en misstanden op de arbeidsmarkt aan te pakken.

Sinds 2016 bestaat er al een wet om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, de DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie), maar deze werd door de overheid niet actief gehandhaafd. De beslissing om dat nu wel te doen is mede ingegeven door recente rechtszaken, zoals die tegen het Britse Deliveroo (het zogenoemde Deliveroo-arrest). Volgens het oordeel van de rechter waren de maaltijdbezorgers feitelijk werknemers met een arbeidsovereenkomst in plaats van zelfstandige ondernemers. Dit betekent dat zij werkzaam waren als schijnzelfstandigen en eigenlijk recht hadden op arbeidsrechtelijke bescherming, zoals doorbetaling van loon bij ziekte. In het najaar van 2023 kwam voormalig Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid met een zzp-wetsvoorstel, met als doel een duidelijker onderscheid te maken tussen werknemers en zzp’ers. Dit voorstel ligt momenteel ter beoordeling bij de Raad van State.

Veel telefoontjes

De NOS heeft ervoor gekozen om haar freelancers vroegtijdig te informeren over de herinrichting van de relatie tussen de organisatie en zzp’ers. Voor hen betekent de nieuwe wetgeving een periode van grote onzekerheid. NVJ-secretaris Zelfstandigen Milen Van Boldrik vertelt dat de Nederlandse Vereniging van Journalisten veel telefoontjes van bezorgde freelancers ontvangt: „Het komt nu wel heel dichtbij.”

Ik kan een avontuurlijker leven leiden dan wanneer ik in loondienst zou moeten werken

Ook journalist en podcastmaker Kick Stokvis, die als freelancer bij de eindredactie van het NOS journaal werkt, deelt zijn zorgen. „De nieuwe wetgeving is zorgelijk en veel te streng. Hoewel het goed is dat de wet een grote groep mensen zal beschermen, wordt het voor veel mensen moeilijk om freelancer te blijven. Journalisten die op verschillende redacties werken, zullen dat straks niet meer kunnen doen en worden opeens als schijnzelfstandigen bestempeld. Terwijl zij zichzelf als ondernemer zien en helemaal geen bescherming nodig hebben.”

Voor Stokvis zelf is vrijheid het allerbelangrijkste. „Ik geniet ervan mijn eigen tijd in te delen en aan niemand verantwoording af te hoeven leggen. Hierdoor kan ik een avontuurlijker leven leiden dan wanneer ik in loondienst zou moeten werken. Dat zou ik liever niet veranderen.”

Hij wijst erop dat de impact van de nieuwe wetgeving verder reikt dan enkel de media-industrie. „Er zijn natuurlijk veel andere bedrijven waar freelancers veelvuldig worden ingezet, zoals in de zorg en het onderwijs. Ook daar zal de wet van kracht zijn.”

Van Boldrik wijst op de ingrijpende gevolgen van de nieuwe wetgeving voor de gehele mediasector: „Ik verwacht dat de impact op de journalistiek enorm zal zijn. Veel freelancers doen hetzelfde werk als hun collega’s in loondienst en werken naast hen op een redactie. Volgens de nieuwe wetgeving word je dan niet meer als freelancer gezien. Aan deze manier van werken lijkt dus een eind te komen, binnen afzienbare tijd.”

Volgens Van Boldrik sta je als zzp’er binnenkort voor belangrijke keuzes: „Freelancers moeten gaan nadenken over wat ze precies willen; in dienst of als zelfstandige blijven werken? Ik vrees dat velen zullen merken dat opdrachtgevers hen niet langer deze keuze zullen bieden.” Maar kunnen mediabedrijven wel zonder freelancers? „Ze zullen meer vaste contracten moeten gaan aanbieden. Veel bedrijven hebben zich het afgelopen jaar al voorbereid op de ontwikkelingen en hebben freelancers vaker een contract aangeboden. Sommige willen dat graag, maar we zien ook dat andere hier terughoudend in zijn.”

Bewuste zelfstandigheid

Ivo van der Bent, een freelancerswoordvoerder bij de Volkskrant, bevestigt deze verwachting: „Freelancejournalisten blijven nodig en ik vermoed dat de freelancers die zij-aan-zij werken met vaste werknemers in dienst zullen treden. Aan de ene kant zijn er mensen die graag een vast contract zouden willen. Aan de andere kant zijn er ook freelancers die bewust hebben gekozen voor zelfstandigheid, omdat ze voor meerdere opdrachtgevers willen werken.”

Van der Bent ziet het verdwijnen van schijnzelfstandigen als een positieve ontwikkeling: „Voor freelancers die ervoor kiezen om in dienst te treden, biedt dit meer zekerheid.” Toch wijst hij op een groot nadeel: „Het probleem is dat DPG veel mediabedrijven in Nederland heeft overgenomen. Met de nieuwe wet in zicht zullen zzp’ers binnenkort drie opdrachtgevers nodig hebben om als zelfstandige te worden beschouwd. Maar zelfs als zij voor verschillende titels werken, kan dit in de praktijk neerkomen op slechts één opdrachtgever, zeker als de fusie tussen DPG en RTL door zou gaan. Dit kan nadelig uitpakken voor veel freelancers in de mediasector.”

NRC heeft de afgelopen jaren concrete stappen gezet om zich voor te bereiden op de nieuwe wetgeving. „Veel freelancers die werk uitvoeren dat vergelijkbaar is met vaste werknemers, hebben we al in dienst genomen”, vertelt adjunct-hoofdredacteur Sandra Smallenburg. „Deze week zijn we begonnen met het inventariseren van het aantal mensen dat bij NRC werkt op basis van freelance uurtarieven. We willen zoveel mogelijk mensen aan ons binden met contracten en doorgroeimogelijkheden bieden. Tegelijkertijd streven we ernaar een flexibele schil te behouden, zodat we kunnen blijven experimenteren met nieuwe journalistieke vormen.”

De manier waarop bedrijven en freelancers zich aanpassen aan de nieuwe wetgeving zal bepalend zijn voor de toekomst van freelancewerk in de media. „Wij zien het bij de NVJ als onze taak om journalisten bewust te maken van de nieuwe wetgeving”, zegt van Boldrik. Freelancer Stokvis heeft hoop dat de wet nog zal worden aangepast: „Eerlijk gezegd heb ik daar alle vertrouwen in.”

Lees ook

Hoe freelance-journalisten opboksen tegen het krantenduopolie

Delen

Mail de redactie