In haar overzichtstentoonstelling toont fotograaf Viviane Sassen hoe kunst en mode moeiteloos samengaan

Voordat je de expositie in het Amsterdamse fotografiemuseum Foam betreedt, wordt in het trappenhuis de toon gezet: op de metershoge muur hangt een collage, samengesteld uit vrouwelijke ledematen, stukjes van Griekse standbeelden en gebruiksvoorwerpen als witte jerrycans. Luguber misschien, maar het heeft tegelijkertijd iets speels en vrolijks. Kunstenaar en fotograaf Viviane Sassen liet zich inspireren door de ‘exquisite corpse’-techniek, een populair spel onder surrealisten in de jaren twintig van de vorige eeuw. De eerste persoon tekent een stel onderbenen, vouwt het papier om en geeft het aan zijn buur, die de romp tekent en het papier omvouwt, waarna de volgende het hoofd erop zet.

Zo ontstaat een hybride figuur, een ‘prachtig lijk’. Een veelzeggend spel dat een metafoor lijkt voor haar hele oeuvre, waarin de kunstenaar boetseert, overschildert, knipt, plakt, samenstelt en stapelt om nieuwe beelden te maken.

Phosphor: Art&Fashion is het eerste retrospectief van de Amsterdamse Viviane Sassen (1972), waarin meer dan dertig jaar van haar internationale modefotografie en abstract werk samenkomt. Voorheen hield ze die werelden strikt gescheiden, vertelt ze in een interview: „Modefotografie schrikt de kunstwereld af; ik wilde niet dat mijn autonome werk zou worden geïnfecteerd door de mode.” Met deze tentoonstelling schudt ze die angst overtuigend van zich af. Als je het ‘exquisite corpse’ uitvouwt, blijken de ogenschijnlijk willekeurige onderdelen bij elkaar een wonderlijk geheel te vormen.

Lees ook

‘Dat ik ‘vrouwenkunst’ zou maken kan me niet boeien’

‘Dat ik ‘vrouwenkunst’ zou maken kan me  niet boeien’

In de eerste zaal loop je recht af op een hypnotiserend rood plexiglas vlak in een desolate Namibische woestijn, een beeld uit de serie Umbra (2014). Leegte, dood, verbinding en seksualiteit zijn enkele van de thema’s waar Sassen als kunstenaar door geïntrigeerd is. Dat is ook te zien in de foto Small Grave (2007); daar staan de handafdrukken nog op het graf van aarde, waarop bloemen van crêpepapier zijn. Verbinding wordt gezocht in een foto van twee jongemannen die door felle belichting oplichten in het duister, met een groot bananenblad tussen hen in.

Zelfportret, 1990
Foto Viviane Sassen / Stevenson

Sassen begon haar carrière als model voor onder anderen Viktor & Rolf, maar was al snel meer geïntrigeerd door het werk achter de camera. De expositie toont – naast vele aantekeningen en voorbereidende schetsen – ook haar vroege serie zelfportretten uit het begin van de jaren negentig, waarin ze zelf haar lichaam vastlegde, als weerwoord op de dominante ‘mannelijke blik’ in de modewereld.

Haar rauwe, vroege werk is beïnvloed door fotografen als Nan Goldin, die haar eigen vriendenkring fotografeerde. Ook Sassen begon met het portretteren van haar vrienden. Maar waar tijdgenoten vooral niet geënsceneerde momenten fotografeerden, begon Sassen haar vrienden al snel als standbeelden in specifieke posities te kneden. Door ledematen in gekke poses vast te leggen, lijken het net hoeven.

Met haar visuele taal vol surrealistische poses weet Sassen met een enkel beeld een sfeer, gevoel of verhaal op te roepen

Duister en licht wisselen elkaar af in haar werk, zoals ook te zien in de serie Flamboya (2004-2008). De gezichten van haar veelal zwarte modellen gaan soms bijna geheel schuil achter schaduwen van bomen of bloemen. Daar kreeg ze ook kritiek op: omdat je hun gezichten bijna niet ziet, zou ze de geportretteerden reduceren tot hun huidskleur. Tegelijkertijd getuigen juist de foto’s uit die serie van enorme kwaliteit. Haar wereldberoemde werk D.N.A. (2007) is er onderdeel van. Een rijzige vissersman staat aan het strand met zijn zoon in haast onmogelijke houding om zijn hoofd heen gevouwen. Sassen woonde vanaf haar tweede tot haar vijfde levensjaar in Kenia en keerde er later meermaals terug. Toch voelt ze zich er ook altijd ongemakkelijk, een buitenstaander.

Adidas x Pharell, 2017
Foto Viviane Sassen / Stevenson

<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Blue Alchemy, uit de serie ‘Modern Alchemy’, ” data-figure-id=”0″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Blue Alchemy, uit de serie ‘Modern Alchemy’, ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-3.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/10/04171548/data122435574-61a5c7.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-16.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-14.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-15.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-16.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-17.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/TrNrW0PI_bJfByS7jxaPUzLUTFI=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/10/04171548/data122435574-61a5c7.jpg 1920w”>

Blue Alchemy, uit de serie ‘Modern Alchemy’,

<figure aria-labelledby="figcaption-1" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Ka’amed and Monykuoch for Botter, 2022 ” data-figure-id=”1″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Ka’amed and Monykuoch for Botter, 2022 ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-4.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/10/04171600/data122435510-5d52dd.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-20.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-18.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-19.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-20.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/10/in-haar-overzichtstentoonstelling-toont-fotograaf-viviane-sassen-hoe-kunst-en-mode-moeiteloos-samengaan-21.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/fKP9UgpJJZ0EjWWenvyuGVvkpnU=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/10/04171600/data122435510-5d52dd.jpg 1920w”>

Ka’amed and Monykuoch for Botter, 2022

Foto’s: Foto Viviane Sassen / Stevenson

Sassen fotografeerde in opdracht van modehuizen als Dior en Louis Vuitton, wat haar in staat stelde om daarnaast autonoom werk te maken. Die commerciële opdrachten ademen niets plichtmatigs, ook daarin is haar kleurige speelsheid terug te zien. Neem de foto voor Dior uit 2019, waarin een groot zwart paardenhoofd pontificaal voor het hoofd van het model in het frame opduikt. Niet alleen trekt dat paardenhoofd de aandacht, met het onttrekken van het menselijke gezicht aan onze blik wordt je aandacht naar het matzwarte korset en de zadeltas verlegd.

Slechts één zaal is gewijd aan Sassens modefotografie, een pijpenla waar over de hele breedte foto’s in een slideshow voorbijglijden. Een strakke beat klinkt uit de speakers. Er loopt een smalle bank over de hele lengte van de ruimte, en wie gaat zitten voelt zich waarschijnlijk net zo opgewonden als wanneer je voor het eerst front row zou plaatsnemen bij een modeshow. De projecties met modellen komen net als op de catwalk aan je voorbij, worden met een spiegel verdubbeld en uitgesmeerd over het plafond en de vloer.

Van de manier waarop de installatie Totem (2014) is tentoongesteld, zou je willen dat je de oorspronkelijke installatie (die te zien was in het Museum of Contemporary Photography in Chicago) had kunnen zien: een 360-graden-ervaring van de Umbra-serie, waarbij bezoekers door de lichtprojecties konden wandelen om zich er volledig in te laten onderdompelen. Het is jammer dat die hier op klein formaat als 2D-videoprojectie aan je voorbijglijdt.

Dior, 2019
Foto Viviane Sassen / Stevenson

Het monumentale videowerk Venus and Mercury (2020) krijgt wél de ruimte die het verdient. Van vloer tot plafond en over de hele breedte van de zaal wordt het werk afgespeeld, dat Sassen maakte tijdens een residentie in het Paleis van Versailles. Verleden, heden en fictie vermengen zich in dit videowerk, waarin foto’s van standbeelden worden afgewisseld met portretten van jonge vrouwen die in de buurt van het paleis opgroeiden. Sassen vroeg schrijver en theatermaker Marjolijn van Heemstra om paleisverhalen op te tekenen over de roddels in het paleis, die actrice Tilda Swinton met onderkoelde stem voordraagt.

Met haar visuele taal vol surrealistische poses weet Sassen met een enkel beeld een sfeer, gevoel of verhaal op te roepen. Zelfs als je denkt dat je haar werk kent, blijkt in deze overzichtstentoonstelling dat er zich nog een randje papier omvouwt dat een nieuw stukje ‘exquisite corps’ onthult. De tentoonstelling bevestigt Sassens status als kunstenaar en modefotograaf van wereldformaat. Tegelijkertijd leest haar oeuvre als een pleidooi om het vermeende onderscheid tussen kunst en mode achter ons te laten.

Lees ook

De collages van Viviane Sassen zijn zomers, sensueel en vaak ronduit broeierig

De collages van Viviane Sassen zijn zomers, sensueel en vaak ronduit broeierig


Met zijn camera blijft Bashar Taleb (35) vastleggen wat er gebeurt in Gaza

Het afgelopen jaar werkte de Palestijnse fotograaf Bashar Taleb (35) vrijwel onafgebroken in Gaza. Hij werkte voor onder meer NRC en het Franse persbureau AFP. Voor NRC maakte Taleb een selectie van de foto’s die hij het afgelopen jaar maakte.

Bashar Taleb (35) aan het werk in een tent in Gaza.
Foto Bashar Taleb

Kort na het begin van de Israëlische invasie in Gaza vorig jaar oktober verbleef Taleb met een groep collega’s in de buurt van het al-Shifa-ziekenhuis in Gaza-Stad, zijn woonplaats. „Veel journalisten bleven dicht bij het ziekenhuis vanwege de elektriciteit en het internet,” vertelt hij aan de telefoon vanuit Khan Younis.

Begin november, toen hij aan het werk was voor AFP, fotografeerde Taleb in de buurt van het ziekenhuis een ontploffende Israëlische granaat. Uit een witte rookwolk kruipen lange rookslierten naar beneden, en verdwijnen achter de huizen. Het is het zeer omstreden witte fosfor, zo bevestigt later onderzoek van NRC, met gebruikmaking van Talebs foto.  

Een foto van het zeer omstreden witte fosfor, boven Gaza-Stad. Deze foto was deel van een onderzoek van NRC naar het gebruik hiervan. November 2023.
Foto Bashar Taleb

Rond de eerste Israëlische belegering van het al-Shifa-ziekenhuis, half november vorig jaar, vluchtte Taleb richting het zuiden en stopte tijdelijk met fotograferen. „Echt alles in de stad was een doelwit geworden”, zei hij destijds tegen NRC. „Het was onvoorstelbaar gevaarlijk. We konden ons werk niet meer doen.” Noodgedwongen trok hij naar Rafah in het zuiden, en toen ook daar het Israëlische leger binnenviel naar Deir al-Balah, in de centrale Gazastrook. Vandaaruit maakte hij foto’s en video’s van de honderdduizenden ontheemden die na het begin van de inval in Rafah afgelopen mei richting de centrale Gazastrook vluchtten.

Een vrouw staat op de resten van haar door Israëlische bombardementen vernietigde huis in Nuseirat. April 2024.
Foto Bashar Taleb
Ontheemden uit Rafah komen aan in Khan Younis nadat het Israëlische leger daar is binnengevallen. Mei 2024.
Foto Bashar Taleb
Een vrouw trekt haar kind achter zich aan op een kar gevuld met jerrycans met drinkwater, in Deir al-Balah.
Foto Bashar Taleb
Een meisje staat in de rij voor eten voor haar familie in Deir al-Balah.
Foto Bashar Taleb

De gedwongen ontheemding die Taleb fotografeerde, is ook het verhaal van hemzelf: zeker vier keer moest hij vluchten. „Dat is nog weinig”, zegt hij. „Veel mensen in Gaza zijn tien keer gevlucht.” Hij staat in lange rijen voor voedseldistributie, ziet reddingswerkers die lichamen onder het puin proberen te halen na een Israëlische luchtaanval, of die een collega moeten begraven. Steeds blijft hij, net als veel van zijn collega’s, in de buurt van ziekenhuizen voor de elektriciteit, en ziet de doden en gewonden die daar worden binnengebracht. Door een luchtaanval op een tent vlak bij de tent waarin hij zelf verbleef, in Deir al-Balah, verloor hij een deel van zijn archief op een harde schijf.

Taleb groeide op in Gaza-Stad, waar hij journalistiek en public relations studeerde aan de – inmiddels platgebombardeerde – al-Azhar-universiteit. Tijdens zijn studie, op zijn achttiende, begon hij met fotograferen. In eerste instantie voor vrienden van de universiteit, daarna voor ngo’s en lokale en internationale media. Ook tijdens eerdere Gaza-oorlogen werkte hij als fotograaf.

Bij het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis draagt een man een kind dat is gedood door een Israëlische luchtaanval op huizen in het oosten van de stad. Mei 2024.
Drie kinderen uit één familie zijn gedood door een Israëlische luchtaanval in Nuseirat . De foto is genomen in het al-Aqsa-ziekenhuis in Deir al-Balah. Mei 2024.

Foto’s Bashar Taleb

Een deel van zijn familie is gevlucht naar Zuweida, dicht bij Deir al-Balah, waar hij momenteel ieder weekend vanuit Khan Younis naartoe gaat. Alle verplaatsingen – voor zijn werk, om zijn familie te zien – zijn gevaarlijk. „Ik voel me ook verantwoordelijk voor de mensen met wie ik reis, zoals de bestuurder van de auto”, zegt hij. „In Gaza weet je nooit of je veilig bent. Er kan ieder moment een luchtaanval zijn.” Zijn werk gaat gepaard met angst en uitputting, en hij vraagt zich constant af hoe het met zijn familie is. Vooral in de eerste maanden van de oorlog kon hij zijn familie nauwelijks bereiken omdat elektriciteit en mobiele netwerken langdurig waren afgesloten. „Mijn moeder heeft me vaak gezegd om te stoppen met dit werk, omdat er zoveel journalisten worden gedood”, zegt Taleb. Het afgelopen jaar verloor hij vrienden en collega’s.

Lees ook

Zij kunnen de catastrofe niet meer laten zien: dit zijn de 103 gedode journalisten in Gaza

Rouwende mensen  bij de begrafenis van Samer Abu Daqqa. De Al-Jazeera cameraman maakte in december 2023  een reportage over een gebombardeerde school in Khan Younis, toen er een Israëlische raket insloeg.

Van Talebs collega’s Nidal al-Waheidi en Haitham Abdelwahid is niks meer vernomen sinds ze op 7 oktober, de dag van de aanval van Hamas op Israël, werden opgepakt door het Israëlische leger. Een collega met wie hij een tijd in het noorden verbleef en eten en een slaapplek deelde, cameraman Rami al-Rifi, werd afgelopen 31 juli samen met Al Jazeera-journalist Ismail al-Ghoul gedood door een doelgerichte Israëlische luchtaanval op hun auto. Ze droegen persvesten en hadden op hun auto gemarkeerd dat zij media waren.

Een vrouw draagt haar gewonde zoon binnen in het al-Aqsa-ziekenhuis in Deir al-Balah, na een bombardement op hun huis. April 2024.
Foto Bashar Taleb
Foto Bashar Taleb

Inmiddels verblijft Taleb met collega-journalisten in een tent in Khan Younis. „Overdag is iedereen aan het werk. ’s Avonds proberen we elkaar op te vrolijken, en vechten we om wie zijn telefoon het eerst mag opladen.” In Khan Younis is het, na de zware belegering en vernietiging van de stad eerder dit jaar, relatief rustiger, zegt hij. „Het afgelopen jaar was vol verdriet, angst, en onzekerheid. Het leven als vluchteling is het zwaarst. Hopelijk kan ik ooit terug naar huis, in het noorden.” Hij blijft fotograferen, „zodat de wereld weet wat er in Gaza gebeurt”.

Bij het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis houdt een kind de schoenen vast van zijn vader, die is gedood door een bombardement op hun huis. Juli 2024.
Foto Bashar Taleb
Mensen keren terug naar de kapotte straten en huizen van Khan Younis na het einde van de Israëlische invasie van de stad. April 2024.
Foto Bashar Taleb


Eddo Hartmann fotografeerde festivalgangers die een paar seconden uit de gekte stapten

‘Vroeger, als student, ging ik wel naar festivals. Maar het was me te massaal, het geluid was vaak niet goed, en dan in die verschrikkelijke hitte in een tentje met al die herrie om je heen. Het was afzien, maar daar ging het blijkbaar om. Ik heb dat nooit goed begrepen.” Eddo Hartmann (50) was geen voor de hand liggende keuze om Nederlandse festivals te fotograferen voor Document Nederland, de jaarlijkse fotografie-opdracht van het Amsterdamse Rijksmuseum. Omdat hij in eerder werk zijn lens op heel andere onderwerpen richtte. Hij maakte series over onder andere een steppegebied in Kazachstan dat ernstig vervuild is door kernproeven (The Sacrifice Zone, 2024), de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang (Setting the Stage: North Korea, 2017), en het persoonlijke, aangrijpende Hier woont mijn huis (2012), over het chaotische huis van zijn gewelddadige vader, waaruit Hartmann samen met zijn moeder en zijn broer vluchtte toen hij 14 was.

„Festivals vind ik als fenomeen wel heel interessant”, zegt Hartmann. „De enorme schaal ervan, en hoe ons landschap er dankzij onze handelsgeest zo makkelijk aan opgeofferd wordt. De illusie van een rauwe underground-ervaring met edgy muziek, terwijl het vaak juist allemaal heel mainstream en commercieel is. Festivals worden steeds luxer, en duurder, met soms zelfs een McDonald’s en een HEMA, een glamping met tenten met een goed bed en een koelkast, en overal plastic tegels zodat je witte gympen niet vies worden. En daar wordt dan weer door sommige mensen over geklaagd, het zou geen recht doen aan ‘het oude festivalgevoel’. Die vinden dat iets pas een goed festival is geweest als je onder de modder en totaal kapot naar huis gaat. Heel boeiend allemaal.”

<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024″ data-figure-id=”0″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024″ data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160238/data121993542-4ac540.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-9.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-7.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-8.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-9.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-10.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/dkuoP2R6WK6enTPZNOlufzeaqm0=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160238/data121993542-4ac540.jpg 1920w”>

Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024
Foto Eddo Hartmann

<figure aria-labelledby="figcaption-1" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Koen, Zwarte Cross, Lichtenvoorde, 21 juli 2024″ data-figure-id=”1″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Koen, Zwarte Cross, Lichtenvoorde, 21 juli 2024″ data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-1.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160236/data121993573-09f30b.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-13.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-11.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-12.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-13.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-14.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/VsAvx2t2KKdpHebNsoRonx8bH4s=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160236/data121993573-09f30b.jpg 1920w”>

Koen, Zwarte Cross, Lichtenvoorde, 21 juli 2024
Foto Eddo Hartmann

<figure aria-labelledby="figcaption-2" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Dakota, 909-festival, Het Amsterdamse Bos, Amstelveen, 1 juni 2024. ” data-figure-id=”2″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Dakota, 909-festival, Het Amsterdamse Bos, Amstelveen, 1 juni 2024. ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-2.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160231/data121993532-61fce0.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-17.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-15.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-16.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-17.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-18.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/eAXA91XXlCoKfZScQutCVHpbhGM=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160231/data121993532-61fce0.jpg 1920w”>

Dakota, 909-festival, Het Amsterdamse Bos, Amstelveen, 1 juni 2024.
Foto Eddo Hartmann

<figure aria-labelledby="figcaption-3" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Miss Neon Noire, Milkshake, Westerpark, Amsterdam, 30 juli 2023. ” data-figure-id=”3″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Miss Neon Noire, Milkshake, Westerpark, Amsterdam, 30 juli 2023. ” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-3.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160235/data121993649-3d3510.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-21.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-19.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-20.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-21.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-22.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/RV0RnsTjpnJFVkXByYYItqklymw=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160235/data121993649-3d3510.jpg 1920w”>

Miss Neon Noire, Milkshake, Westerpark, Amsterdam, 30 juli 2023.
Foto Eddo Hartmann

Hartmann benadert de festivals niet anders dan hoe hij in zijn eerdere projecten te werk ging. Hij gaat niet op in de massa. Als een buitenstaander observeert hij en verwondert zich. En net als in Noord-Korea richt hij zijn lens vooral op de artificiële architectuur die hij aantrof: de enorme, larger than life-beelden van hardstylefestival Defqon.I, de vrolijke aankleding van Milkshake, een verlaten tafereel met panini-stand, een tent, bouwwerken, dranghekken bij Paaspop – op de tentoonstelling in het Rijksmuseum is een selectie te zien van foto’s van zeventien festivals.

„Er zijn jaarlijks meer dan duizend festivals in Nederland. Ik richt me op de grote, bekende muziekevenementen in de buitenlucht. Ik had natuurlijk ook een andere keuze kunnen maken, niche-evenementen zoals een blokfluitfestival of iets kleins met theater. Maar binnen het tijdsbestek van een jaar waarin ik aan deze opdracht kon werken, besloot ik voor de iconische namen te gaan.”

Johan, ASM Festival, Stadsblokken, Arnhem, 18 mei 2024.
Foto Eddo Hartmann

Net als in de serie die hij eerder maakte in Pyongyang, vraagt Hartmann zich ook af: hoe beweegt het individu zich in een omgeving die voor het collectief is gemaakt? Door het gebruik van extreem lange sluitertijden lijkt de menigte opgenomen te worden in de omgeving, terwijl die ene festivalganger die wat verloren rondhangt of juist opgaat in het geheel, flink wordt ingeflitst. „Het individu te midden van de massa, dat vind ik interessant. Er kwamen voortdurend groepjes voor mijn camera hangen, bier in de hand, over elkaar heen hangend en uitbundig joelend. Dat zijn de beelden die we overal op sociale media voorbij zien komen. Ik probeer juist dat moment te pakken dat iemand even in z’n eentje uit die collectiviteit stapt. Dat kan iemand zijn die compleet in z’n element is in de drukte of iemand die juist even een moment van rust pakt.”

„Het is niet dat ik daar als een alien rondloop hoor. Ik ben gewoon oprecht nieuwsgierig naar wat ik zie. Er is veel te doen over festivals; hoe duur en mainstream ze zijn geworden, het drugsgebruik, de mallemolen aan artiesten die op elk festival te zien zijn. Maar ik wil met mijn werk niet zozeer kritiek leveren. Ik heb er niet echt een mening over. Zie me als een toerist met een goed alibi.”

Hoofdpodium, Freshtival Weekend, Het Rutbeek, Enschede, 18 mei 2024.
Foto Eddo Hartmann


Dodelijke bosbranden teisteren noorden van Portugal: 15.000 hectare in de as

Portugal riep donderdag de noodtoestand uit nadat er ruim honderd bosbranden woedden in de regio’s Aveiro en Viseu, waarbij ruim 15.000 hectare bos in de as is gelegd.

Duizenden brandweerlieden kwamen afgelopen week in actie om de bosbranden te blussen in het noorden van Portugal, onder Porto. Ten minste zeven mensen kwamen om, tientallen raakten gewond.

Drie van de slachtoffers waren brandweerlieden die ingesloten raakten bij bluswerkzaamheden.

Een inwoner van het getroffen dorpje Busturenga, nabij Aveiro.
Foto Patricia De Melo/AFP
Verbrande bomen langs een weg in Lourizela, Aveiro. Duizenden brandweerlieden zijn ingezet om de bosbranden te blussen die de afgelopen drie dagen al meer hectare in de as legden dan gedurende de hele zomer.
Foto Patricia De Melo/AFP

Satellietbeelden tonen de rookontwikkeling in het noorden van Portugal en boven de Atlantische Oceaan.
Foto Nasa Aqua/Modis Satellite/AFP
Inwoners van het dorp Veira nabij Agueda vluchten voor de oprukkende vlammenzee.
Foto Pedro Nunes/Reuters
Brandend loof in Talhades, Sever de Vouga, in de regio Aveiro.
Foto Estela Silva/EPA

Brandweerlieden in actie in de regio Aveiro, een van de zwaarst getroffen gebieden.

Foto’s: Patricia De Melo/AFP

Een brandweerman rust uit bij Doninhas, na dagenlang in touw te zijn geweest om de bosbranden te blussen.
Foto Susana Vera/Reuters
Getroffen inwoners van het dorp Veira in Agueda (Aveiro) zien het vuur naderen.
Foto Patricia De Melo/AFP
Jose Santos (72) kijkt uit over de smeulende resten van zijn houtwerkplaats in Gondomar.
Foto Jose Coelho/EPA

Rookpluimen vullen de atmosfeer in grote delen van het noorden van Portugal en veroorzaken luchtverontreiniging in het noordwestelijk deel van het Iberisch schiereiland, tot aan de westkust van Frankrijk.

Foto’s: Pedro Nunes/Reuters, Pedro Sarmento Costa/EPA

Een man met een emmer, in de omgeving van de stad Nelas.
Foto Pedro Nunes/Reuters


De dieren die bijna niemand wil hebben in de schijnwerpers

Siri is een nieuwsgierige Syrische hamster. „Hoe aandoenlijk ook, we geven hamsters niet mee aan mensen die graag zo’n diertje voor hun kind willen, daar zijn ze gewoon echt niet geschikt voor. Een hamster slaapt overdag, die wordt dan wakker gemaakt als een kindje wil spelen, bijt dan uit chagrijn in een vingertje en voor je het weet wordt de hamster bestempeld als rotbeest en zit hij of zij hier in de opvang.”
Foto Peter Lipton
Kalina is een kleine, bescheiden herdershond die haar linkervoorpoot mist. „Als ze je kent is ze heel lief. En als ze je lief vindt, wijkt ze niet van je zijde. Het is echt een schat.”
Foto Peter Lipton

Konijnen Bodhi en Mindy verloren hun partner, maar vonden elkaar.⁠ Bodhi kwam eerder in het asiel dan Mindy en was diep ongelukkig. „We zagen hem transformeren van een teruggetrokken mannetje naar een vrolijke knul die van puur plezier vreugdesprongetjes maakte.”⁠

Foto’s Peter Lipton

Het slimme duo Alfredo en Augusto zijn “de leukste dieren van het asiel”, zegt vrijwilliger Sylvia bij Het Knaagspoor in Ridderkerk. In haar handen heeft ze twee tamme ratten. Ze zijn ongeveer zeven maanden oud en aan het asiel afgestaan door hun eerste baasje. De staarten van Alfredo en Augusto laat Sylvia om beurten door haar vingers glijden. „Het is de staart waar de meeste mensen bang voor zijn, maar het is het allerlekkerste deel, ze zijn zó zacht!”
Foto Peter Lipton

Alexander heeft kattenaids en kan daarom niet bij andere katten. Zijn nieuwe baasje moet geduld met hem hebben. Alexander is niet vlot van vertrouwen. „Maar hij trekt al bij, hoor. Als wij binnenkomen, schiet hij al niet meer zijn ton in. We denken dat er een heel leuke kat in hem zit.”

Foto’s Peter Lipton

De reusachtige Petri zit er al een tijdje.Niet het grootste konijn dat ze in de opvang hebben gehad, maar met bijna 6 kilo is Petri toch wel aan de flinke kant. Ze is een kruising tussen een Vlaamse reus en een Franse hangoor. Ze is mogelijk gedumpt, of ontsnapt, zeker is dat ze door een kat is aangevallen in de tijd dat ze buiten heeft geleefd. „Ze kwam helemaal onder de wonden binnen.”
Foto Peter Lipton
Nanook en Suka, broer en zus, zitten al anderhalf jaar in het asiel. Hoe kan dat? „Ten eerste zijn ze onafscheidelijk. Het zijn echt roedeldieren. En ten tweede zijn het husky’s – althans, husky’s waar wat bordercollie doorheen zit. Ze hebben ontiegelijk veel beweging nodig. Je moet eigenlijk echt met ze gaan sporten.”
Foto Peter Lipton

„Hendrik had een goede band met zijn eigenaar, maar toen kwam diens zoon weer thuis wonen en die enorme Hendrik vloog de zoon steeds aan. Heel tragisch, want toen moest Hendrik weg. En nu loopt hij hier kiploos rond, „pok pok pok pok pok” met af en toe een welgemeend „kukeleku” ertussendoor.” Iedereen hoopt dat hij snel weer ergens ruimer kan wonen, met wat leuke kippetjes erbij. Ook omdat er dan weer plek is voor de volgende haan.

Foto’s Peter Lipton


Met een oproep tot ‘zoete revolutie’ zijn de Paralympische Spelen geopend

„Welkom in het land van de revolutie”, zei Tonny Estanguet, voorzitter van het Paralympische organisatiecomité, woensdagavond. Frankrijk zou Frankrijk niet zijn als het de vier uur durende openingsceremonie van de Paralympische Spelen niet zou doorspekken met historie en symboliek. En dus had Estanguet op het Place de la Concorde, het plein waar tijdens de Franse Revolutie honderden executies met de guillotine werden voltrokken, het over „de mooiste aller revoluties”. Daarmee doelde hij op de Paralympische Spelen: „Het is een zoete revolutie die ons allemaal zal veranderen. Wat jullie, sporters, revolutionairen maakt, is dat toen ze ‘nee’ tegen jullie zeiden, jullie doorgingen.”

Vijftigduizend toeschouwers zagen onder de noemer ‘van onenigheid naar eendracht’ 168 delegaties paralympiërs over de Champs-Élysées naar het Place de la Concorde trekken. Zanger Christine and the Queens bracht een versie van Edith Piaf’s ‘Je ne regrette rien’. Dansers en andere artiesten, veelal met een beperking, verbeeldden hoe ook in een wereld die inclusiviteit voorstaat, nog altijd vooroordelen zijn.

De obelisk op het Place de la Concorde vormde het middelpunt van de openingsceremonie.
Foto Gonzalo Fuentes/ REUTERS

De Nederlandse vlag werd gedragen door rolstoelbasketbalster Carina de Rooij en wielrenner Daniel Abraham Gebru. De Nederlandse delegatie op de Paralympische Spelen bestaat uit 86 sporters.

Het eerste goud voor Team NL is al binnen. Baanwielrenster Caroline Groot won donderdag op de tijdrit over 500 meter de gouden medaille.

Verdeeld over 22 sporten nemen meer dan vierduizend atleten deel aan deze Paralympische Spelen.
Foto Enniio Leanza/EPA

Het was, net als de Olympische Spelen, de eerste editie waarvan de opening in de buitenlucht werd gehouden.
Foto Bertrand Guay/AFP

De Duitse atleet Markus Rehm was een van de dragers van de olympische vlam.
Foto Michel Euler/AP

De Nederlandse delegatie bestaat uit 86 atleten.
Foto Dimitar Dilkoff/AFP
Eritrea, Kiribati en Kosovo nemen voor het eerst deel.
Foto Gonzalo Fuentes / POOL / AFP

Bij het taekwando zijn de eerste wedstrijden al gespeeld.
Foto Maja Smiejkowska / Reuters
Ook de eerste zwemwedstrijden zitten er al op.
Foto Emilio Morenatti/AP

Hosiana Mulisa, volleybalster voor Rwanda, in actie tegen Brazilië.
Foto Maria Abranches/REUTERS
Pamela Pereir, volleybalster voor Brazilië, in actie tegen Rwanda
Foto Maria Abranches/REUTERS

De Nederlandse baanwielrenners Patrick Bos en Tristan Bangma rijden donderdag de 4000 meter.
Foto Thibault Camus/AP
De eerste gouden medaille van de Paralympische Spelen voor Nederland was voor baanwielrenster Caroline Groot op de tijdrit over 500 meter.
Foto Gonzalo Fuentes/REUTERS


Inpakken en wegwezen!

De kofferbak vol vakantiespullen, de kinderen of nog meer bagage op de achterbank én nog een verdiepinkje bovenop de auto. Handige uitvinding, die imperiaal. Koffers of tent op het metalen rek dat vastgezet werd in de gootjes van het dak – luxe dakkoffers waren een halve eeuw geleden nog toekomstmuziek, net als de suv’s die ze tegenwoordig meetorsen. Stuk plastic of bouwzeil eroverheen, stevig vastgebonden met snelbinders en touw. ,,Hebben we de paspoorten?” Nog even zwaaien naar de buren en rijden maar. Aanvankelijk nog zonder gordels – het dragen daarvan werd voorin de auto in 1975 verplicht, op de achterbank pas in 1992.

Op de grens met West-Duitsland, bij Beek (Gelderland), zag de toen 23-jarige fotograaf Bert Verhoeff, op pad gestuurd door het fotopersbureau Anefo waar hij drie jaar eerder als stagiair was begonnen, Nederlandse vakantiegangers op vier wielen aan zich voorbijtrekken. Opels, vooral Kadettjes, Fords, Simca’s , Peugeots, een enkele Japanner – met af en toe een caravan erachter. Campers zag je toen nog niet zoveel als nu, en vaak waren dat Volkswagenbusjes. En van een tekort aan stallingsruimte voor caravans en campers, zoals nu, was al helemaal geen sprake.

Begin jaren zeventig. Deze mannen zijn bijna klaar voor vertrek naar hun vakantiebestemming. Een stationcar heeft als voordeel dat er veel in én op kan.
Foto Bert Verhoeff / Anefo Nationaal Archief

Wie zelf geen auto had, en dat was in de jaren zestig en zeventig echt geen uitzondering, liet zich door familieleden of vrienden die wel een auto hadden wegbrengen naar de vakantiebestemming, als de afstand niet al te groot was. Van de ene kant van de provincie, of van het land, naar de andere kant.

Lifters zijn een vrijwel uitgestorven reizigerssoort geworden, nog geen halve eeuw geleden zag je ze vooral in vakantieperiodes bij uitvalswegen van steden. Met de duim omhoog en stukken papier of kartonnen bordjes met de handgeschreven bestemming erop. En buiten de vakanties waren het vooral studenten die aan het eind van de week liftend naar hun ouders gingen, en op zondagavond weer met de duim omhoog terug.

Waar zijn ze gebleven? Lifters zijn een vrijwel uitgestorven reizigerssoort geworden, nog geen halve eeuw geleden zag je ze vooral in vakantieperiodes bij uitvalswegen van steden. Parijs was een bestemming die voor een lifter best haalbaar was, Kenia was wat lastiger.

Foto’s Bert Verhoeff / ANP / ANEFO Collectie Stadsarchief

Vliegen naar vakantiebestemmingen is voor heel veel Nederlanders de gewoonste zaak van de wereld geworden. Inchecken doe je nu al jarenlang online, nog niet zo lang geleden moest je naar de balie, zoals hier op Schiphol in 1985, ook als je geen bagage had.
Foto Rob Croes / Anefo Nationaal Archief

Op de eerste dag van de ‘bouwvak’ – de bouwvakvakantie van drie weken die een begrip is sinds werkgevers in de bouwsector collectief afspraken wanneer ze in de zomer gesloten zouden zijn of wanneer het hun het beste uitkwam als hun werknemers vakantie zouden opnemen. Die periode valt altijd samen met de schoolvakanties – voorheen was de bouwvak in het hele land in dezelfde periode, nu verschilt die net als de schoolvakanties per regio (zuid, midden en noord). Aanvankelijk duurde de bouwvak twee weken; een logisch vervolg van de beslissing van de Tweede Kamer, eind 1966, om het recht op vakantie wettelijk te regelen en werkgevers op te dragen hun werknemers twee vakantieweken lang hun loon door te betalen. Het zou nog even duren voordat toerisme massatoerisme werd.

Gijsbert van Es schreef vorig jaar in NRC in zijn artikel over de opkomst van het (massa)toerisme dat de vakantiebeurs die de Jaarbeurs in Utrecht in december 1970 voor het eerst wilde organiseren, op het laatste moment niet doorging wegens gebrek aan belangstelling van reisorganisaties en de vrees dat er weinig bezoekers op af zouden komen. Ruim vijftig jaar later gaan ongeveer 85 van de 100 Nederlanders gemiddeld twee à drie keer met vakantie. In totaal zijn ze dan 20 tot 25 dagen van huis. En wie klachten over zijn (meestal buitenlandse) vakantieverblijf heeft, bijvoorbeeld over oplichterspraktijken van de autoverhuurder in Spanje of de kakkerlakken in de douche van het buitenlandse hotel, kan die achteraf al decennia in tv-programma’s met het hele land delen.

Wie een halve eeuw geleden niet met de auto of het vliegtuig met vakantie ging, of te oud was om te liften, pakte de trein. Zoals deze reizigers die op Centraal Station in Amsterdam op het punt staan om met de internationale trein naar Italië te reizen.
Foto ANP
Wie vroeger vlak voor vertrek met de trein nog even naar de achterblijvers wilde bellen, kon op het perron nog even de telefooncel in, zoals die nog net te zien is rechts op de foto die vanuit een coupé is gemaakt. Kwartje uit de zak, kwartje in het toestel, met de draaischijf het nummer draaien en nog even gedag zeggen. ,,Ik bel wel weer als ik aangekomen ben.”
Foto Ruud Hoff / ANP

Foto Provinciale Planologische Dienst in Zeeland (PPD), fotoarchief 128
Foto Hans Peters / Anefo Nationaal Archief

Een eenvoudige camping aan zee en een camping met basale voorzieningen in een bosachtige omgeving, enige tientallen jaren geleden.

Met toestemming van de boer of de gemeente werden ooit tentjes in een weiland gezet, dat werden er steeds meer, er kwamen toercaravans bij, dagjesmensen uit nabije provincies kwamen er recreëren en na enige tijd was er op die plek een heuse camping geboren, zoals op de camping in Zeeland op de kleurenfoto. Op die camping staan nu veel toercaravans en er zijn vaste plaatsen met stacaravans en chalets – waar meer sprake is van recreëren dan kamperen. Er is een zwembad, een kinderboerderij, een restaurant en een speeltuin, en in de zomermaanden is er een animatieteam dat activiteiten voor kinderen begeleidt. Zoals het er op heel veel campings in Nederland aan toe gaat.

Op veel plaatsen aan de Nederlandse kust zijn de afgelopen jaren campings van de oude stempel omgetoverd tot luxe vakantieparken, en in handen van ketens van vakantieparken. Niet zelden mochten mensen die daar soms al tientallen jaren met hun caravan stonden hun biezen pakken.

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat er na een dip in de coronaperiode steeds meer vraag is naar een verblijf op kampeer- en huisjesterreinen, zoals het CBS dat zelf omschrijft. Het aantal gasten op kampeerterreinen steeg vorig jaar naar 5,2 miljoen (in 2022 nog 5 miljoen), op huisjesterreinen waren dat er 10,4 miljoen (in 2022 10,15 miljoen).

Eind jaren zestig: de Vakantieschool in het Amsterdamse Bos draait op volle toeren: 1.100 kinderen uit de hoofdstad krijgen hier volgens het originele fotobijschrift van ruim vijftig jaar geleden ,,de kans het zonovergoten asfalt te verruilen voor gras en heesters. De dorst is groot, met deze warmte, de wasbakken hebben dan ook niet te klagen over klandizie….!!”
Foto Ben Hansen / ANP

Kampeerterrein De Duinhoeve in Haamstede, op Schouwen-Duiveland, in 1958. Boer en boerin Pimmelaar ontvingen de kampeergasten op een ongerepte duinhoeve. De centrale boomgaard was nog intact, en langs de buitenranden werd gekampeerd. Melkboer Boot kwam elke dag op een vaste tijd naar de camping om zijn flessen- en ‘losse’ melk te slijten; ook bakker Geleijnse kwam iedere dag met de bakfiets over de toen nog onverharde weg naar de camping.
Foto Zeeuws Archief, Beeldbank Schouwen-Duiveland
De enige voorziening in 1958 op kampeerterrein De Duinhoeve in het Zeeuwse Haamstede was deze waterpomp, die lichtbruin, naar roest smakend water produceerde. Geen waterleiding, geen elektriciteit, geen sanitair (een jaar later, in 1959, kwam er een toiletgebouw). Tussen 1964 en 1990 was de camping in handen van de gemeente Rotterdam, nu is de familiecamping eigendom van de familie Boot.
Foto Zeeuws Archief, Beeldbank Schouwen-Duiveland

Het stralende lenteweer verleidde deze bouwvakkers in Diemen tijdens hun lunchpauze verkoeling te zoeken in de Weespertrekvaart.
Foto Ruud Hoff / ANP

Waterland Nederland heeft veel water en aangezien de zeespiegel blijft stijgen dreigt – zonder ingrijpende maatregelen – ongeveer de helft van het land in de toekomst onderwaterland te worden. Maar zolang het water nog niet in onrustbarende hoeveelheden naar ons toekomt, zoeken mensen in grote hoeveelheden het water op. En dan is het wel zo prettig als zij ook kunnen zwemmen. Toch zijn er met name in de zomermaanden nog veel mensen die verdrinken, vooral kinderen en jongeren uit migrantengezinnen. Zwemles – ooit vast onderdeel van het lesprogramma op de basisschool én gratis – is al lang geen vanzelfsprekendheid meer, en duur. Meer dan ook is het daarom belangrijk dat naast badmeesters en strandwachten ook recreanten langs in en om het water een beetje op elkaar letten.

Wie de mooie en ongecompliceerde kant van waterland Nederland wil zien, moet De stem van het water van Bert Haanstra nog eens (op YouTube) bekijken. Gedateerd, want uit 1966, maar het plezier dat mensen in die documentaire aan het water beleven is onveranderd gebleven. Het mooie van open water is ook ruim een halve eeuw later nog steeds dat het er simpelweg is. En, of het nou het zoute water van de Noordzee, de Oosterschelde of de Waddenzee is, of het brakke of zoete water van meren, plassen of rivieren, voor iedereen vrij toegankelijk.

Pootje baden in de Lek.
Foto Arthur Bastiaanse / ANP
Scheveningen 1975
Foto Bert Verhoeff, / Anefo Nationaal Archief
Tropische warmte op de eerste julidag van 1968 aan het Frederiksplein in Amsterdam.
Foto Ron Kroon / Anefo

Zomerdrukte ruim een halve eeuw geleden bij het Brediusbad in Amsterdam en aan de Kralingse Plas in Rotterdam.

Foto’s Ben Merk / Anefo / Collectie Ary Groeneveld Vervaardiger: Ary (A.) Groeneveld Gemeente Rotterdam (Stadsarchief)

Dagjesmensen kijken van onder een parasol naar de drukke recreatiescheepvaart op het Sneekermeer.
Foto Vincent Jannink / ANP


Dit waren de hoogtepunten van de Olympische Spelen

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Om dit formulier te kunnen verzenden moet Javascript aan staan in uw browser.


Maximaal 120 woorden a.u.b.

Vul je naam in