Brute voortgang van Poetin brengt verdeeld Westen in MÃ¼nchen bij de les

Posted on February 18, 2024 by admin

Er waren maar twee optredens voor nodig en toen was iedereen bij de les.

Joelia Navalnaja verscheen vrijdagmiddag op een podium in München, vlak nadat ze had gehoord dat haar man, oppositiepoliticus Aleksej Navalny, was overleden in een Russisch strafkamp. Ze geloofde het nog niet helemaal, zei ze, met tranen in de ogen. Het Russische regime kun je immers nooit geloven.

Veel regeringsleiders waren toen nog onderweg naar de jaarlijkse veiligheidsconferentie in Beieren. En het was alsof de Russische president Vladimir Poetin met een macabere boodschap liet weten dat wat er in München ook gezegd zou worden, hij toch eenvoudigweg zijn brute gang zou gaan.

Lees ook
De moord op Navalny is een middelvinger van Poetin naar Rusland en de rest van de wereld

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zei op zaterdagochtend in Hotel Bayerischer Hof dat de dood van Navalny bewijst dat Poetin de internationale orde zal blijven uitdagen. „Poetin vermoordt wie hij maar wil, zij het een oppositieleider of iemand anders. Na de dood van Aleksej Navalny is het absurd om Poetin te zien als de zogenoemde legitieme leider van Rusland.”

Een overwinning voor Poetin zou niet alleen „catastrofaal” zijn voor Oekraïne maar ook voor andere landen, zei Zelensky. Hij spoorde zijn gehoor dan ook aan méér te doen voor Oekraïne. „Vraag niet steeds wanneer de oorlog ophoudt, stel jezelf de vraag waarom Poetin nog steeds in staat is door te gaan.” Een paar uur eerder hadden Oekraïense militairen de val van de kleine stad Avdiivka verkondigd waar maanden om gevochten was.

Kunstmatig tekort

„Door Oekraïne een kunstmatig tekort aan wapens [op te dringen], in het bijzonder een tekort aan artillerie en langeafstandswapens, is Poetin in staat zich aan te passen aan de huidige intensiteit van de oorlog. De zelfmutilatie van de democratie ondermijnt onze gezamenlijke prestaties.”

Zelensky en Navalnaja maakten, voor wie nog een opfrisser nodig had, duidelijk dat Poetin ook twee na zijn massale invasie in Oekraïne voor niets terugschrikt en niet van plan is op te houden. „Dictators gaan niet op vakantie”, zei Zelensky.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zaterdag tijdens een persconferentie tijdens de veiligheidsconferentie van München.

De tranen van Navalnaja en de aansporingen van Zelensky gaven de conferentie een andere lading dan de bijeenkomst van een jaar geleden. Bij de eerste verjaardag van de oorlog was de Oekraïnecoalitie in München vastberaden. ‘Wij geven niet op’ zeiden westerse regeringsleiders strijdlustig in koor. Oekraïne had iedereen verrast door een jaar lang stand te houden, er werd een offensief voorbereid.

president OekraïneVolodymyr Zelensky Vraag niet steeds wanneer de oorlog ophoudt, stel jezelf de vraag waarom Poetin nog steeds in staat is door te gaan

Inmiddels is het offensief geëindigd in een honderden kilometers lange frontlinie waarin weinig beweging zit, maar waar het Oekraïense leger het – zie Avdiivka – moeilijk heeft. Twee jaar na de grootscheepse Russische aanval overheersten in München de zorgen. Over de aanhoudende agressie. Over de haperende steun uit de VS. Over het vooruitzicht dat Donald Trump de verkiezingen zou kunnen winnen en dan voor spanningen in de NAVO zou kunnen zorgen. Zelensky bood Trump een excursie naar het front aan zodat hij met eigen ogen een „echte oorlog” zou kunnen ervaren.

Lees ook
Ook het volledig verwoeste stadje Avdiivka is in Russische handen gevallen. ‘Lieve God, waarvoor worden wij gestraft?’

En dan was er ook nog die andere oorlog, waar Europa emotioneel mee verbonden is, maar waar een verdeeld Europa op dit moment geen grote rol speelt. In talloze ontmoetingen in München ging de speurtocht naar het begin van het einde van de Gaza-oorlog door – zonder doorbraak. De elementen voor een oplossing liggen al lang op tafel: bevrijding van de gijzelaars, meer humanitaire hulp, een staakt-het-vuren, en dan, op termijn, een Palestijnse staat. De bestemming is duidelijk, maar ook in München werd de route niet gevonden.

Atlantische verbondenheid

De conferentie in München is al zestig jaar een plek om de Atlantische verbondenheid te vieren en trekt veel Amerikaanse politici. Dit jaar was de Amerikaanse delegatie bijzonder groot. Naast vice-president Kamala Harris, Hillary Clinton, Nancy Pelosi en minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken waren ook Republikeinse senatoren naar München gevlogen.

Het gesprek tussen Europa en VS verliep anders dan gebruikelijk. Oorspronkelijk namen de Amerikanen de leiding in het steunen van Oekraïne en moedigden de Europeanen aan hun deel te leveren, nu waren de rollen omgekeerd. Het Congres bakkeleit al maanden over een cruciaal steunpakket van 60 miljard dollar voor Oekraïne – geld voor wapens die Oekraïne nodig heeft om stand te houden. Nu probeerde Europa de VS aan te moedigen.

Vergelijking met jaren dertig

Dat leidde tot bijna-vermakelijke taferelen. In één forum namen de Estse premier Kaja Kallas en NAVO-topman Jens Stoltenberg de Republikeinse senator Pete Ricketts (Nebraska) in de tang. Kallas trok meteen een vergelijking met de jaren dertig van de vorige eeuw. „Geschiedenis rijmt. We hebben dit al in de jaren dertig gezien. We hadden toen ook Amerikaans isolationisme, we stopten een agressor niet toen we nog de kans hadden dat te doen en vervolgens zagen we dat agressie zich uitbreidde over de hele wereld. Laten we van die geschiedenis leren.”

Ricketts speelde de bal eerst terug: er zijn nog veel Europese landen die niet genoeg uitgeven aan defensie. Bovendien: democratie is een rommelig proces. Hij zocht hulp bij Winston Churchill: vroeg of laat, zou deze een opgemerkt hebben, zal Amerika het juiste doen, nadat alle andere opties zijn uitgeput. Vroeg of laat, meende Ricketts, zal die hulp er wel komen.

Lees ook
Bidens ouderwetse trans-Atlantische liefde is in de VS de uitzondering, niet Trumps isolationisme

Stoltenberg erkende dat niet alle landen de NAVO-defensie norm halen, maar onderstreepte dat Europa nu meer doet voor Oekraïne dan de VS. „Het gaat er niet om het juiste te doen, het gaat erom dat snel te doen. Het is urgent. Elke week vertraging betekent meer doden aan het front in Oekraïne. […] We hebben een lastenverdeling (‘burden sharing’) tussen de VS, Europa en Canada en nu is het aan de VS om te leveren wat het heeft beloofd.”

Vredesbesprekingen in Oekraïne

Trump was niet in München, maar zijn ideeën waren er wel. De Republikeinse senator J.D. Vance (Ohio), orthodox Trumpiaan, zei zondag dat hij heel veel zorgen over Trump had gehoord. Nergens voor nodig, meende hij. „Nee, ik denk niet dat we ons uit de NAVO moeten terugtrekken, nee, ik denk niet dat we ons uit Europa moeten terugtrekken. Maar, ja, Europa moet eindelijk inzien dat de VS zich meer op Azië moeten richten.”

En dus moet Europa een groter aandeel nemen in haar eigen verdediging. Dat was volgens hem de centrale boodschap van Trump toen deze vorige week suggereerde dat hij Europese landen die niet genoeg geld uitgeven voor defensie niet zou steunen in een conflict met Rusland.

Bij een tweede presidentschap van Trump zal de relatie van de VS met Kyiv, Moskou én Europa hoe dan ook herijkt worden

Vance hield ook een pleidooi om snel aan te sturen op vredesbesprekingen in Oekraïne. Vance, die weliswaar niet spreekt namens Trump, maar vaak zegt wat Trump vindt, denkt dat er gezien een tekort aan munitie en een tekort aan Oekraïense mankracht niets anders op zit dan het conflict snel te beëindigen. Hij noemde Poetin een „bad guy”, maar vindt dat de VS ook met de slechteriken moet praten als dat nodig is om Amerikaanse belangen te behartigen.

De westerse Oekraïne-coalitie onder leiding van president Biden houdt al maanden vast aan de lijn dat vredesbesprekingen nu niet aan de orde zijn en dat het aan de leiding in Kyiv is om te bepalen wanneer het moment voor gesprekken is gekomen. Als Oekraïne nu het gesprek met Poetin aan zou gaan zou deze immers met een enorme terreinwinst op zak aan de onderhandelingstafel verschijnen.

Dus ook als Trump bij een tweede presidentschap niet de sloophamer meeneemt naar de NAVO, afgaande op Vance, zal de relatie met Kyiv, Moskou én Europa hoe dan ook herijkt worden.

Lees ook
Op de veiligheidsconferentie in München wordt Rutte voortdurend gevraagd naar zijn NAVO-ambities. ‘Ik had m’n kop moeten houden’

Twee jaar na de eerste coronabesmetting kampen veel patiënten nog steeds met even hevige klachten

admin
November 25, 2024
0

Ruim twee jaar na het doormaken van een acute coronabesmetting is de helft van de postcovidpatiënten nog steeds niet of nauwelijks hersteld. Dat blijkt uit maandag verschenen onderzoek van het Erasmus MC in samenwerking met C-support, een stichting die in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport mensen met langdurige covidklachten ondersteunt.

Voor het onderzoek vulden 7.750 patiënten in 2022 en in 2023 een vragenlijst in. Tussen die twee meetmomenten steeg het percentage deelnemers dat grotendeels of helemaal was hersteld van 10 naar 26 procent. Maar driekwart van alle deelnemers is slechts half tot helemaal niet hersteld. De helft van de patiënten heeft na twee jaar nog steeds hulp nodig bij de dagelijkse verzorging. Bij de tweede meting beoordeelden de patiënten hun kwaliteit van leven gemiddeld met een 5,7, waar de Nederlandse bevolking gemiddeld een 8,9 scoort.

Het is belangrijk dat we in vervolgstudies ook de mensen betrekken die we nu nog slecht op de radar hebben

Maike ter Wolbeek
projectleider C-support

Het grootste deel van de deelnemers raakte besmet met het coronavirus SARS-CoV-2 voordat er vaccins op de markt waren. Het onderzoek betrof niet alleen vragen naar het verloop van hun klachten of kwaliteit van leven, maar ook werden deelnemers bevraagd over bijvoorbeeld hun participatie op de arbeidsmarkt en hun financiële situatie.

Het onderzoek benadrukt dat veel postcovidpatiënten langzaam herstellen en dat hun klachten grillig kunnen verlopen. 40 procent ervoer tussen de twee meetmomenten dat hun klachten afnamen, 17 procent ging in die periode juist achteruit.

Nagenoeg

Postcovid is een complex syndroom waarbij verschillende systemen in het lichaam een rol spelen. De aandoening kent daardoor „veel verschillende gezichten”, aldus de onderzoekers in het rapport. Patiënten rapporteerden tussen de meetmomenten gemiddeld zestien soorten klachten. Extreme vermoeidheid, concentratieproblemen en moeite met prikkelverwerking, komen het meest voor. Die vermoeidheid is zo ernstig dat 80 procent van de deelnemers nog steeds overdag bedrust nodig heeft.

„We willen met dit onderzoek nogmaals op de kaart zetten hóé slecht het gaat met een groot deel van de postcovidpatiënten”, zegt Maike ter Wolbeek, projectleider van het onderzoek vanuit C-support. „Ten tijde van onze eerste vragenlijst voelde 10 procent van de deelnemers zich weer nagenoeg de oude, na de tweede meting steeg dat naar 26 procent. Zij hopen dat ze nu definitief genezen zijn, maar we zien ook dat bijna driekwart van de mensen binnen een jaar nog veel terugvallen heeft.”

Voor de andere patiënten, die nog steeds geen vooruitgang ervaren, bestaat de kans dat postcovid chronisch wordt, zegt Ter Wolbeek met enige aarzeling, want het is geen hoopvol bericht. En herstel kán nog steeds, benadrukt ze. „Alleen de tijd kan uitwijzen hoe deze patiënten zich ontwikkelen. Daarom is het zo belangrijk om postcovidpatiënten de komende jaren goed te blijven volgen.”

Erkenning

Volgens Ter Wolbeek worstelen veel postcovidpatiënten met een gebrek aan erkenning vanuit hun omgeving. „Het kan voor vrienden of collega’s lastig zijn om begrip op te brengen voor [de dingen] waar deze patiënten tegenaan lopen, zeker als het al jaren duurt. Terwijl zij al zo ziek zijn, moeten patiënten zich naar hun omgeving continu verantwoorden voor hun klachten en ze moeten leven met de realiteit dat er op dit moment geen goede behandeling is. Dat is een erg zware last.”

Ook op de rest van de maatschappij heeft deze ziekte impact, laat het onderzoek zien. Postcovidpatiënten komen moeizaam mee op de arbeidsmarkt. Voor hun coronabesmetting had 95 procent van de respondenten betaald werk, in 2023 was dat 71 procent. Het gemiddelde aantal werkuren per week halveerde sindsdien.

Hoewel het onderzoek van het Erasmus MC en C-support een grote groep deelnemers volgde, benadrukken de onderzoekers dat de respondenten niet representatief zijn voor álle postcovidpatiënten in Nederland. „Dit zijn mensen die zich vrijwillig hadden aangemeld bij C-support”, zegt Ter Wolbeek. „Zij weten dus al goed de weg naar hulp te vinden. Het is echt belangrijk dat we in vervolgstudies ook de mensen betrekken die we nu slecht op de radar hebben: mensen met een migratieachtergrond bijvoorbeeld, en patiënten die zo ziek zijn dat ze bijna niet mee kunnen doen aan onderzoeken. Er valt op dit terrein nog ontzettend veel te leren.”

Toeristenboot gezonken in Rode Zee, 17 mensen vermist

admin
November 25, 2024
0

Een boot met toeristen is maandag bij de Egyptische kust gezonken. Dat melden internationale persbureaus. Reddingswerkers zoeken nog naar 17 mensen die vermist zijn geraakt. Op de duikexcursie waren 31 toeristen en veertien bemanningsleden aan boord. Tot nu toe werden 28 mensen gered uit de Rode Zee.

De boot vertrok zondag vanuit havenstad Marsa Alam voor een vijfdaagse excursie. Op maandagochtend vroeg zond de bemanning van het schip een noodsignaal uit. Zaterdag zou een waarschuwing voor hoge golven en ruig weer afgegeven zijn door de Egyptische weerautoriteit. Schepen werd afgeraden de zee op te gaan volgens persbureau AP.

Volgens het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waren er geen Nederlanders betrokken bij het incident, meldt persbureau ANP. Het is nog niet bekend uit welke landen de toeristen wel kwamen en waardoor de boot precies is gezonken.

Reepjes perkament in boekrug blijken versregels van Nedersaksische ridderroman

admin
November 25, 2024
0

In het archief van Overijssel, dat tegenwoordig Collectie Overijssel heet, werden tientallen jaren geleden een paar kleine fragmentjes van een onbekende ridderroman gevonden. Het heeft heel lang geduurd voordat duidelijk werd om wat voor tekst het ging. Onderzoeker Hedzer Uulders, tegenwoordig verbonden aan het Gelders archief en van huis uit gespecialiseerd in Franse middeleeuwse literatuur, heeft nu ontdekt dat het gaat om een Nedersaksische vertaling van een Hoogduitse ridderroman.

Dat is bijzonder, want tot nu toe hadden we in Nederland alleen Middelnederlandse ridderromans en ridderromanfragmentjes, en geen enkele Nedersaksische tekst of tekstfragment in dat genre. De fragmenten staan op twee stukjes 14de-eeuws perkament, die gebruikt zijn bij het inbinden van een 16de-eeuws boek. „Als rugversteviging van een katern”, legt Uulders uit. „Met zo’n stukje perkament eromheen slijt dat minder gauw.” Oude handschriften werden in die tijd op grote schaal gerecycled.

Dertig versregels

Het boek waarin deze stukjes perkament gevonden zijn, komt uit Holtheme, gemeente Hardenberg , niet ver van de Duitse grens. Het is een zogeheten ‘markeboek’: een verzameling administratieve stukken van een ‘marke’, een samenwerkingsverband van boeren, die allerlei afspraken maakten over het beheren van de gezamenlijke gronden. De vier gevonden fragmentjes zijn maar klein. In totaal gaat het om dertig versregels. Uulders vertelt dat hij de afgelopen zeventien jaar van alles heeft gedaan om uit te vinden om wat voor tekst het gaat. „Deze fragmenten hebben een wat typisch taalgebruik”, zegt hij. „Het lijkt Nederlands, maar er zitten ook Duitse elementen in.”

Om een idee te geven van hoe dat klinkt, volgen hier vier verzen: „Do he met den ridder quam” (toen hij met de ridder kwam) „da gereden ouer tfelt” (daar gereden over het veld) „voer des coninx tszelt” (voor de tent van de koning), „sy beisten unde gingen daer in” (stegen ze af en gingen naar binnen).

Ook al gaat het maar om in totaal 140 woorden, het is volgens Uulders duidelijk dat de vertaling gemaakt is onder invloed van maar liefst drie verschillende talen. De tekst bevat een paar Hoogduitse woorden, zoals wie (hoe), saghen (zeggen) en hoelf (hielp). Het merendeel van de tekst is geschreven in de taalvariant die in Nederland Nedersaksisch genoemd wordt en in Duitsland Nederduits. Met woorden als: unde (en), he (hij) en em (hem).

En dan zijn er nog een aantal Middelnederlands aandoende woorden, wat erop wijst dat het om een Nedersaksische (Nederduitse) tekst gaat die geschreven is in het meest westelijke gebied van het Nedersaksisch: dese (deze), hi (hij), ontfingen (ontvingen).

Overduidelijke match

Uulders: „Dus ik dacht: het zou een vertaling kunnen zijn van een Hoogduitse tekst, maar het zou ook een vertaling kunnen zijn van iets in het Middelnederlands. Het mooie is dat het een tekst op rijm is.” Op die rijmwoorden (en vertalingen daarvan) ging Uulders zoeken, op het internet. Uiteindelijk vond hij een overduidelijke match met een Hoogduitse ridderroman uit de 13e eeuw: Willehalm von Orlens. Dat was in het Duitstalige gebied een heel populaire tekst: er zijn meer dan veertig middeleeuwse handschriften van overgeleverd. Als je die Hoogduitse tekst naast de fragmenten legt, zie je heel duidelijk dat het daarin om een Nedersaksische vertaling gaat.

Uulders: „In Noord-Duitsland werd Nedersaksisch gesproken, maar het Hoogduits was daar vaak de literaire taal. Dus die Hoogduitse teksten circuleerden daar ook. De Nedersaksische vertaler kon daardoor af en toe een Hoogduits woord laten staan, omdat het publiek dat woord waarschijnlijk wel begreep.”

Nedersaksische ridderromans zijn er niet zoveel. Er zijn er, in Noord-Duitsland, een paar compleet overgeleverd, en verder zijn daar ook nog wat fragmenten gevonden. Willehalm von Orlens is een klassieke ridderroman, van vele duizenden verzen. Een ridder wil trouwen met een prinses. Maar ze worden uit elkaar gedreven, omdat de omgeving het er niet mee eens is. En dan moet hij allerlei proeven ondergaan, om uiteindelijk haar waardig te zijn en haar te kunnen trouwen.

In deze fragmenten is hij zwaar gewond: hij heeft een speer in zijn lijf en die mag er alleen uit worden verwijderd door een adellijke dame. Dus hij loopt rond met die speer, heeft pijn, wordt op de proef gesteld. Uiteindelijk komt hij op een hof en daar is een koningin die hem van die speer bevrijdt.

De tekst zegt het zo: „dat em die coninginne hoelf” (afhielp) „van den noden sijn” (van zijn nood). Waardoor „die getrouwe reine man weder sijn macht ghewan” (terugkreeg).

Hof van Bentheim

Uulders denkt dat de vertaling net buiten de grenzen van het huidige Nederland gemaakt is: mogelijk aan het hof van Bentheim. „We weten dat ze daar ridderromans hadden.”

Als je de geschiedenis van de Nederlandse literatuur laat ophouden bij de grens met Duitsland, dan horen deze fragmenten er niet bij. Aan de andere kant, de fragmenten laten volgens Uulders mooi zien dat het Nedersaksisch, dat aan weerszijden van die grens gesproken werd (en wordt), soms ook een (internationale) literaire taal kon zijn. „Het Nedersaksisch wordt in Nederland vaak gezien als een verzameling dialecten, als een taal van het platteland van Twente, Salland, de Achterhoek, Drente, Groningen. Maar die taal heeft een eigen cultuur gehad, en ook een eigen literatuur.”