Nederlandse banken zullen begin 2025 een advies uitbrengen waarin ze consumenten aanraden contant geld te pinnen en dat in huis te houden. Dat meldt een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) woensdag aan NRC. Het advies komt voort uit de grote toename van cyberdreiging vanuit het buitenland en toegenomen geopolitieke dreigingen. Hoeveel cash Nederlanders in huis moeten hebben, en voor welke scenario’s, moet nog blijken uit het advies.
De aankondiging volgt op het statement van minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) van afgelopen zondag in het programma WNL, waarin hij stelt dat het verstandig is om contant geld te houden. „[De Russen] breken iedere dag in onze systemen in. Nederlandse burgers moeten zich voorbereiden op […] dat betalingsverkeer een tijd niet doorgaat. Heb daarom altijd wat contant geld in huis.” Het Verbond van Verzekeraars wijst echter wel op de risico’s die hiermee gepaard gaan en benadrukt dat er beperkingen zijn op de dekking van gestolen contant geld vanuit de inboedelverzekering.
Brekelmans is niet de eerste die met een dergelijke waarschuwing is gekomen. Eind oktober waarschuwde de directeur van De Nederlandsche Bank (DNB) Olaf Sleijpen in een persconferentie voor de gevaren voor de financiële stabiliteit van Nederlanders door de toename van cyberaanvallen. In het rapport dat Sleijpen presenteerde, komt naar voren dat door toegenomen geopolitieke dreiging het risico op cyberaanvallen fors is toegenomen. Banken zien dit ook in hun eigen analyses, meldt de woordvoerder van de NVB Jelle Dijkstra aan NRC.
Dijkstra stelt dat de Vereniging zich daarom begin volgend jaar, samen met het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB), zal buigen over de vraag hoe de consument zich beter kan voorbereiden op calamiteiten rondom diens betaalmiddelen: „We zullen een breed advies uitbrengen, waarin we een schatting zullen geven van de hoeveelheid geld die men opzij kan zetten, en of het bijvoorbeeld verstandig is om een extra rekening aan te houden.”
Gemiddeld 35 euro op zak
In hoeverre Nederlanders al voorbereid zijn op een dergelijke situatie, is moeilijk te bepalen. Er zijn geen cijfers beschikbaar die blootgeven hoeveel contant geld de Nederlander gemiddeld thuis heeft liggen. Wel blijkt uit cijfers van DNB dat een heel huishouden dit jaar gemiddeld 35 euro op zak heeft, terwijl dat twee jaar geleden 46 euro was.
„We zien een enorme opmars de afgelopen tien jaar van digitaal betalen en een grote daling van contant betalen”, zegt Tobias Oudejans, woordvoerder betalingsverkeer van de DNB, desgevraagd tegen NRC. De coronacrisis was het laatste belangrijke moment voor de schakeling van offline naar online betaalverkeer. „Contant betalen is tot stilstand gekomen tijdens de covidcrisis.”
Zo’n ontwikkeling kan wel fluctueren, zegt Oudejans. Of het advies van de banken voor een nieuwe verschuiving terug naar cash gaat zorgen, moet nog blijken.