Asielzoekers moeten bij aankomst in Nederland te lang op een medische screening wachten. Dat concluderen de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en die van Justitie en Veiligheid na verschillende bezoeken, schrijven zij woensdag in een brief. Ook krijgen minderjarigen die zonder hun ouders of andere familieleden naar Nederland komen te laat de opvang en begeleiding die zij zouden moeten krijgen.
De vertraging in de medische controle ontstaat doordat asielzoekers snel vanuit het aanmeldcentrum in Ter Apel worden overgeplaatst naar overlooplocaties zoals in Amsterdam en Assen, nog zonder een arts te hebben gezien. Door het lange wachten op een medische intake komen kwetsbare mensen niet op tijd in beeld. Ook veroorzaakt het een risico voor de publieke gezondheid in Nederland: de screening op tuberculose voor mensen uit risicolanden gebeurt namelijk ook niet op tijd.
De speciale locaties voor zogenoemde ‘alleenstaande minderjarige vreemdelingen’, met extra opvang en begeleiding, zijn overvol. Deze minderjarigen horen een voogd te krijgen, maar daarvoor is op dit moment te weinig personeel. Ook jongeren moeten langer dan afgesproken wachten op een medische intake. „Het zicht op veiligheid en essentiële voorzieningen is daarom niet altijd gegarandeerd”, schrijven de inspecties. Volgens hen doet het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) er alles aan om asielzoekers zo goed mogelijk te helpen, maar wordt het COA beperkt door een hoge instroom en overvolle opvanglocaties.
Uiterst kritische situatie
„De aanhoudende drukte en het gebrek aan mogelijkheden leveren risico’s op voor de veiligheid van bewoners en personeel. Er moet snel perspectief zijn op voldoende opvangplekken die leefbaar en veilig zijn en recht doen aan de belangen en behoeften van asielzoekers”, schrijven de inspecties. Gezien de „uiterst kritische” situatie roepen ze regionale en lokale overheden op extra bedden en opvangplekken te realiseren, om te voorkomen dat asielzoekers buiten moeten slapen.
In een reactie tegenover persbureau ANP zegt het ministerie van Justitie en Veiligheid dat de slechte leefomstandigheden in het aanmeldcentrum een indirect gevolg zijn van het relatief hoge aantal asielzoekers dat naar Nederland komt. „We beseffen dat de druk op Ter Apel onverminderd hoog is, maar met de huidige, hoge instroom is dat een uitdaging.” Het ministerie zegt voortdurend in gesprek te zijn met het COA en lokale overheden om genoeg opvangplekken te regelen, zodat het COA ook met pieken in het aantal aanmeldingen kan omgaan. Maar dat heeft tot dusver nog niet genoeg opgeleverd.
Lees ook
Voor het Groningse dorp Ter Apel vervloog met de val van Rutte IV weer alle hoop op hulp
