Asielzoeker à la carte bestellen is zuivere discriminatie

Posted on April 23, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Spreidingsbeleid Asielzoekers hebben wettelijk recht op opvang, daar valt niet mee te marchanderen, stelt Carolus Grütters.

23 april 2023 om 17:00

Leestijd 3 minuten

Het AZC in Rijswijk.

Foto David van Dam

Gemeenten stellen in ruil voor hun bereidwilligheid om tijdelijk asielzoekers op te vangen, eisen aan de nationaliteit, leeftijd en sekse van de asielzoekers, meldde NRC recent. Geen mannen, maar wel vrouwen en kinderen; niet uit dat ene land maar wel uit dat andere, en liefst wel christelijk maar niet islamitisch. Ik kan me geen duidelijkere vorm van institutionele discriminatie voorstellen. En voor de duidelijkheid: dat mag niet.

Natuurlijk, onze samenleving heeft allerlei regels waarvan sommige wat dwingender zijn dan andere. En bij een enkele regel is het te verdedigen dat je even een oogje dichtknijpt. Maar dat geldt uitsluitend en alleen voor de burger. Voor de overheid geldt dat juist niet. De overheid dient zich altijd aan de regels te houden; de politieagent die een proces-verbaal opmaakt moet altijd de volledige waarheid opschrijven. Het zou volstrekt onacceptabel zijn als een rechter een keer op maandagmorgen zegt: jullie kunnen me wat, vandaag leg ik gewoon de doodstraf op.

Er is dus iets behoorlijk mis als ambtenaren het kennelijk normaal, althans toelaatbaar, vinden om van het gelijkheidsbeginsel, het meest fundamentele recht uit onze Grondwet, af te wijken. In het Rotterdamse ambtelijke jargon heet dat: ‘doelgroepbeperkingen’, die „zijn afgesproken om onveilige en onrustige situaties op de opvanglocaties te voorkomen”. In gewoon Nederlands is dat zuivere discriminatie.

Huidskleur

Een soortgelijke redenering heeft de Koninklijke Marechaussee een tijdlang gehanteerd om binnenkomende passagiers uit andere Europese steden op vliegveld Eindhoven toch vooral op hun huidskleur te selecteren en te controleren. Huidskleur zou, volgens de Koninklijke Marechaussee, namelijk iets kunnen zeggen over iemands verblijfsrecht. Het was al schokkend genoeg dat de rechtbank in eerste instantie die praktijk niet onrechtmatig vond. Gelukkig zette het Gerechtshof in hoger beroep daar een dikke vette streep door. Een verblijfsrecht kun je niet aan iemands huidskleur aflezen. Evenzeer kun je aan iemands herkomst niet aflezen wat voor gedrag zo iemand zal gaan vertonen.

Lees ook: Gerechtshof in zaak tegen de staat: Marechaussee moet stoppen met discriminerende controles

De opvang van vluchtelingen en asielzoekers is een plicht die vlak na de Tweede Wereldoorlog is vastgelegd in verdragen en daarna in allerlei varianten van nationale, internationale en Europese wetgeving is herhaald: geen gunst maar een plicht.

In Nederland is die overheidstaak – zoals zovele taken – echter afhankelijk gemaakt van de vrijwillige medewerking van gemeenten. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is weliswaar belast met het vinden en (laten) draaien van opvanglocaties voor asielzoekers, maar gemeentes hoeven niet mee te werken. En ruim driekwart doet dat dan ook niet: „Vraag maar bij de buren; wij hebben geen plek, en we doen al zo veel”. En zo is er dus een praktijk gegroeid van handjeklap: van formele discriminatie.

De onlangs ingediende spreidingswet die daarin verandering zou moeten brengen, is door de Afdeling Advisering van de Raad van State beleefd maar resoluut naar de prullenbak verwezen: broddelwerk. En wat doet de staatssecretaris? Die dient het kreupele wetsvoorstel gewoon in bij de Kamer. En dat terwijl een bruikbaar alternatief al bijna een jaar geleden aan het ministerie en de Tweede Kamer is gepresenteerd. Het gaat om het plan KAN (Kleinschalige Asielopvang Nederland). Uiterst simpel en effectief. De Raad van State wees daar overigens ook al op.

Nee, opvang is geen dwang: het is een overheidstaak

De Huisvestingswet dient daarbij als uitgangspunt. Daar staat nu al in dat alle gemeenten in Nederland naar rato van hun inwonertal huisvesting moet bieden aan statushouders (vluchtelingen die een verblijfsvergunning in Nederland hebben gekregen). Dat is een wettelijke taakstelling. Voor de eerste helft van 2023 betekent dat bijvoorbeeld dat een gemeente van twintigduizend inwoners 24 statushouders moet huisvesten. Als je deze verdelingsmaatstaf ook toepast bij de huisvesting van asielzoekers, dan ben je in één keer van het gezeur af. Alle gemeenten moeten immers meedoen. En nee, dat is geen dwang: het is een overheidstaak. Net zoals het uitgeven van paspoorten door ieder gemeente dient te worden geregeld. Ik moet de eerste wethouder nog tegenkomen die weigert om paspoorten te verstrekken aan de inwoners van ‘zijn’ stad omdat het een vorm van dwang zou zijn.

Vele malen goedkoper

Als asielzoekers at random worden toegewezen aan een gemeente, betekent dat niet alleen dat gemeenten geen voorkeur meer kunnen uitspreken, maar bovendien dat elke gemeente een door het toeval bepaalde samenstelling van asielzoekers krijgt toegewezen. Daarnaast kan iedere asielzoeker, in afwachting van de behandeling van het asielverzoek, trachten de taal te leren, te integreren en na verloop van tijd in die gemeente ook aan het werk gaan.

Dat is vele malen makkelijker in een gemeente waar je al verblijft, dan in een nieuwe gemeente waar je pas wordt geplaatst als je een vergunning hebt als statushouder. De deelname van alle gemeenten impliceert ook dat iedere gemeente precies weet hoeveel structurele opvangvoorzieningen moeten worden gerealiseerd.

Een dergelijke structurele opvang, waarbij discriminatie op voorhand is uitgesloten en die vooral kleinschalig is georganiseerd, is niet alleen vele malen goedkoper dan nu het geval is, maar kan bovendien op een groot draagvlak rekenen in de samenleving.

Het enige wat je dan nog nodig hebt is een verzameling politici die daadwerkelijk het algemeen belang dient en niet het partijpolitieke eigenbelang tot algemeen belang bestempelt.

Een versie van
dit artikel
verscheen ook in

de krant
van 24 april 2023.

OM eist opnieuw dertig jaar cel en tbs met dwangverpleging tegen schutter zorgboerderij

admin
November 26, 2024
0

Tegen John S., die de schietpartij aanrichtte op de zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam in 2022, heeft het Openbaar Ministerie in hoger beroep dertig jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist. John S. (40) werd vorig jaar veroordeeld tot levenslang, nadat het OM dertig jaar cel en tbs met dwangverpleging had geëist. Het OM én S. gingen toen in hoger beroep.

De man uit Oud-Alblas kreeg vorig jaar levenslang voor twee moorden op de boerderij én voor twee pogingen tot moord. Daarnaast kreeg hij die straf voor het vermoorden van een schoenmaker in Vlissingen, twee dagen voor de schietpartij op de boerderij.

De rechtbank concludeerde toen dat John S. „slechts licht verminderd toerekeningsvatbaar was”, waardoor een gevangenisstraf van dertig jaar of lager onvoldoende recht zou doen aan de aard en ernst van de gepleegde feiten. „De zorgboerderij veranderde in twee minuten in een hel”, zo beschreef de officier van justitie het eerder.

John S. schoot op 6 mei 2022 op Tro Tardi in het Zuid-Hollandse Alblasserdam een 34-jarige medewerkster en een 16-jarig meisje dood. Bij de schietpartij raakten ook een jongen van twaalf en een twintigjarige vrouw zwaargewond.

Combinatie

Gezien deskundigen van het Pieter Baan Centrum het gevaar voor herhaling groot achten en omdat S. gedeeltelijk verminderd toerekeningsvatbaar is, vindt het OM naast een lange celstraf ook de tbs-behandeling noodzakelijk. Over die combinatie zei de officier van justitie: „Genezing is in geval van verdachte, of hij nu of over 28 jaar een tbs-behandeling krijgt, niet mogelijk.” S. lijdt volgens deskundigen aan een ernstige persoonlijkheidsstoornis.

John S. kampt, zo gaf hijzelf te kennen in de rechtbank, nog steeds met duistere fantasieën, waarbij hij onder meer fantaseert zichzelf of anderen om te brengen. Hij hoopt op een straf waarbij hij meteen een tbs-behandeling krijgt om die fantasieën onder controle te krijgen.

Verdachte wilde op de zorgboerderij dood en verderf zaaien. Zijn slachtoffers waren volstrekt willekeurig

Officier van justitie
over John S.

Volgens het OM hebben problemen op het werk, met de hulpverlening en een afwijzing door een jonge vrouw bij John S. gezorgd voor jarenlange woede en wraakgevoelens, die hij zou hebben omgezet in een moordplan. „Verdachte wilde op de zorgboerderij dood en verderf zaaien”, zei de officier. „Zijn slachtoffers waren volstrekt willekeurig.” S. heeft nauwelijks iets gezegd over het motief. „Terwijl de slachtoffers daar wel recht op hebben en belang bij hebben”, zei de officier.

Uit cijfers van de Raad voor Rechtspraak, die in handen zijn van televisieprogramma EenVandaag, blijkt dat rechters steeds vaker ‘combinatiestraffen’ opleggen: een tbs-maatregel in combinatie met een gevangenisstraf. Dit soort straffen verdubbelden in tien jaar tijd: van 120 in 2012 naar 260 in 2023.

Hulp

Deskundigen hebben kritiek op die straffen, omdat een tbs-behandeling dan zo lang op zich laat wachten. Terwijl ‘zieke’ veroordeelden juist baat hebben bij snelle behandeling. Zo gaven deskundigen van het Pieter Baan Centrum aan dat John S. professionele hulp nodig heeft en dat daar niet mee gewacht kan worden tot hij de straf heeft uitgezeten. Anders is de kans aanzienlijk dat het de komende dertig jaar weer misgaat, aldus de experts.

S. had voor de schietpartij geen strafblad. Wel was hij bekend bij diverse hulp- en zorginstellingen. In het verleden was hij zelf cliënt van de zorgboerderij. Daar moest hij vertrekken vanwege een relatie met een destijds zeventienjarig meisje met een verstandelijke beperking. S. was op dat moment 33 jaar.

Op een cruciaal moment in de oorlog rukken de Russen steeds sneller op in Oekraïne

admin
November 26, 2024
0

Russische troepen veroveren in het oosten van Oekraïne in een steeds hoger tempo terrein op de Oekraïense strijdkrachten. Vooral in het westelijk deel van de regio Donetsk verloopt de Russische opmars relatief snel. Moskou zou de afgelopen week in oppervlakte de grootste veroveringen hebben gedaan sinds 2022, het jaar dat Russische troepen Oekraïne massaal binnenvielen.

De jongste ontwikkelingen aan het Oekraïense front komen op een uiterst belangrijk moment in de oorlog, en lijken koren op de molen voor de Russische president Poetin. Die hoopt, een kleine twee maanden voordat Donald Trump het Amerikaanse presidentschap overneemt, zoveel mogelijk terrein in Oekraïne te veroveren, om zo sterk mogelijk te staan mocht het tot onderhandelingen komen. Trump heeft regelmatig gezegd dat hij de oorlog snel zal beëindigen, al gaf hij nooit details. De grote vraag voor Kyiv is in hoeverre Trump Oekraïne nog wil steunen met wapens en munitie.

Analisten van het onafhankelijke Russische medium Agentstvo berekenden op basis van de meeste actuele oorlogskaarten dat Rusland de afgelopen week 235 vierkante kilometer terrein heeft ingenomen, een ‘record’ voor dit jaar. Dat is iets meer dan de oppervlakte van de gemeente Amsterdam. In november bedraagt de Russische terreinwinst in Oekraïne tot nu toe zo’n zeshonderd vierkante kilometer. Ter vergelijking: in heel 2023 veroverde Rusland 387 vierkante kilometer grondgebied in het buurland. Agentstvo baseert zijn analyse op de dagelijkse frontlijnkaarten van DeepState, een groep die gelieerd is aan de Oekraïense krijgsmacht.

Front verschuift naar westen

De Russische aanvallen langs het brede front in Donetsk maken deel uit van een offensief dat eind vorig jaar begon. Het doel van het Kremlin lijkt om de hele Donbas onder controle te krijgen, die bestaat uit de regio’s Loehansk en Donetsk.

Lange tijd verliep de opmars traag en ten koste van enorme verliezen, maar sinds september winnen de Russen steeds sneller terrein. Dat heeft volgens militaire analisten vooral te maken met een tekort aan manschappen binnen de Oekraïense strijdkrachten. Vrijwel op alle fronten zijn de Russen numeriek in de meerderheid.

Dat wordt vooral in de Donbas uitgebuit, waar de Russen al sinds 2014 oorlogvoeren. Met name ten westen van het industriestadje Avdiivka, dat de Russen in februari van dit jaar veroverden, schuift de frontlijn steeds sneller westwaarts, richting de logistiek belangrijke plaats Pokrovsk.

Eind september viel het Oekraïense bolwerk Voehledar na drie jaar strijd in Russische handen, ten zuiden van Pokrovsk. Pokrovsk wordt nog altijd verdedigd door het Oekraïense leger, maar de frontlijn komt steeds dichterbij. Russische troepen zouden inmiddels ook het belangrijke stadje Koerachove (ooit achttienduizend inwoners) hebben bereikt en deels ingenomen, zo’n twintig kilometer ten noorden van Voehledar. Volgens president Volodymyr Zelensky is de situatie voor de Oekraïense strijdkrachten bij Koerachove „het moeilijkst”.

Druk op Zaporizja

Maandag zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky dat hij een „bestaande dreiging” ziet voor nieuwe Russische aanvallen in de regio Zaporizja, ten westen van Donetsk. Sinds vorige maand voeren de Russen ook daar een nieuw offensief uit, in de richting van Orichiv. Ten zuiden van dat frontstadje (veertienduizend inwoners voor de Russische inval) lag in 2023 het zwaartepunt van het Oekraïense zomeroffensief, maar het terrein dat Oekraïne daarbij heroverde is deels opnieuw bezet door Rusland.

Volgens de analisten van ISW betekenen de recente Russische veroveringen in de regio Donetsk „niet automatisch” dat het Oekraïense front op instorten staat. De Russische opmars „kan operationeel significant worden” als de Russische legerleiding de recente successen weet uit te buiten, maar dat is volgens ISW „geen gegeven”.

Ook op veel andere plaatsen langs de ruim duizend kilometer lange frontlijn zijn de Oekraïense strijdkrachten in de verdediging gedrongen. De meeste internationale aandacht gaat uit naar de Russische regio Koersk, hemelsbreed zo’n vierhonderd kilometer van de frontlijn in Donetsk. Daar viel het Oekraïense leger in augustus verrassend Rusland binnen, maar zou Moskou inmiddels zo’n 40 procent hebben heroverd van het gebied dat Oekraïne aanvankelijk in handen had, zei een hoge Oekraïense militaire bron zondag tegen persbureau Reuters.

Kettingreactie om Koersk

In Koersk krijgt Moskou sinds enkele weken hulp van zeker tienduizend Noord-Koreaanse soldaten. De inzet van de Noord-Koreanen bracht de afgelopen weken een kettingreactie op gang. De Amerikaanse president Joe Biden besloot na maanden wikken en wegen Oekraïne toestemming te geven om Amerikaanse Atacms-raketten in te zetten tegen doelwitten in Rusland.

Een Amerikaanse Atacms-raket afgevuurd bij een oefening in New Mexico.

De formele bevestiging daarvan kwam maandag van veiligheidswoordvoerder John Kirby van het Witte Huis. Oekraïne mag de Atacms „in en rond de regio Koersk” inzetten, aldus Kirby. Inmiddels hebben Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk toestemming gegeven om de door hun geleverde kruisraketten ook in Rusland in te zetten.

In een reactie op het Atacms-besluit vuurde Rusland vorige week voor het eerst een meervoudige strategische raket af op Oekraïne. Die raket, die kan worden voorzien van kernkoppen, maar die bij de aanval op Dnipro geen noemenswaardige lading droeg, leek vooral een waarschuwing van Poetin aan het Westen tegen escalatie van de oorlog.

Stakingen spoor voorlopig van de baan

admin
November 26, 2024
0

Nieuwe stakingen op het spoor zijn voorlopig van de baan. ProRail en FNV hervatten de onderhandelingen over een nieuwe cao. Dat hebben beide partijen dinsdag bekendgemaakt. Spoorbeheerder ProRail zegt blij te zijn dat reizigers, vervoerders en verladers geen last meer hebben van de stakingen.

De treinverkeersleiders van ProRail legden de afgelopen twee weken het werk neer. Tussen 6.00 en 9.00 uur reden daardoor gedurende zes ochtenden geen treinen in verschillende regio’s.

„In de afgelopen weken hebben wij het standpunt over ons eindbod duidelijk gedeeld, ook desgevraagd via verschillende media. Nu is het tijd om samen met FNV opnieuw het gesprek aan te gaan. Dit zijn verkennende gesprekken waarin we gezamenlijk naar oplossingen zoeken”, aldus ProRail.

Ook FNV-onderhandelaar Carl Kraijenoord zegt dat hij blij is voor de reizigers, het goederenvervoer ,,en natuurlijk onze leden dat er weer gepraat wordt en dat we vooralsnog niet op hoeven te schalen”. Vorige week donderdag stelde Kraijenoord nog dat de onderhandelingen over een nieuwe cao ,,muurvast” zaten.

In oktober bereikten ProRail (5.400 medewerkers) en de drie betrokken vakbonden een principeakkoord over een cao voor één jaar, per 1 juli 2024. CNV en VHS Railprofessionals stemden in, de FNV-leden niet. FNV is verreweg de grootste en meest invloedrijke bond bij ProRail; hij heeft er zo’n duizend leden, CNV ruim 250 en VHS 50.

FNV eist gemiddeld 13 procent meer loon, waar ProRail eerder een eindbod deed 6 tot 8 procent. De bonden die daarmee akkoord waren, moeten waarschijnlijk weer bij het overleg aanschuiven als ProRail en FNV nader tot elkaar komen.

Liveblog

FNV en ProRail hervatten cao-gesprekvoorlopig geen acties op spoor

Luister naar