Films als het excentrieke, diepromantische She Came To Me, dat afgelopen jaar het filmfestival van Berlijn opende, kom je niet zo vaak meer tegen. Dat merk je ook aan het type vragen dat een groepje journalisten regisseur Rebecca Miller (Maggie’s Plan, Personal Velocity) en haar hoofdrolspelers stelt na afloop van de première.
Qua neurotische personages doet She Came To Me denken aan de betere Woody Allen-komedies. Centraal staat de sociofobe opera-componist Steven (Peter Dinklage). Hij heeft writer’s block maar hervindt inspiratie na een sensuele middag met sleepbootkapitein Katrina (Marisa Tomei). Zij herstelt weer van een „verslaving aan romantiek” en werd ooit gearresteerd voor stalking.
Met zijn cast vol publiekslievelingen heeft de film ook veel weg van populaire romcom-ensemblefilms als Love Actually (2003). We leren uiteenlopende quirky figuren kennen. Zo blijkt Steven getrouwd met zijn voormalige psycholoog Patricia (Anne Hathaway) die extreme schoonmaakdrang heeft en het liefst met desinfectievloeistof door de geest van haar patiënten zou gaan. En volgen we de jaloersmakend simpele tienerverliefdheid tussen Patricia’s zoon Julian en Tereza. Een liefde die zijn naïviteit verliest als de oudere generatie zich ermee gaat bemoeien.
Het maken van kwalitatieve romantische komedie of screwball comedy lijkt vandaag de dag vaak een grotere uitdaging voor regisseurs dan werken aan serieus drama. Ligt dat aan de weinig vrolijkstemmende gebeurtenissen op het wereldtoneel? Miller legt uit dat voor haar eerder het omgekeerde geldt. „Hoe minder optimistisch ik me voel, hoe meer ik weet van het leven, hoe meer ik aangetrokken word tot komedie. Ik heb mijn meest trieste films gemaakt, toen ik erg jong was.”
Droogkomische reacties
Als de Oscarwinnende actrice Hathaway later een gelijksoortige vraag krijgt – of het „tegenwoordig ballen vraagt” om een komedie te maken, omdat het als een minder serieus genre wordt gezien – antwoordt ze ad rem dat het „tegenwoordig ballen vraagt om uit bed te komen.”
De droogkomische reacties van cast en crew passen bij de film waar absurde plotwendingen, zoals Steven die na de seks met Katrina van een kade valt en vervolgens onderwater begint te componeren, door de acteurs bloedserieus worden gespeeld. Of zoals Dinklage eerder grappend stelde: zijn personage lijkt niet te begrijpen dat hij in een grappige situatie zit, dus hij speelde het als een Ingmar Bergman-film.
„Als je probeert om grappig te zijn, komt het vaak over als een gimmick”, legt zijn tegenspeelster Hathaway later uit. „Als je een comedy daarentegen realistisch brengt, wordt-ie vaak beter. Als ik comedy speel, probeer ik dus het verlangen om te pleasen en grappig te zijn te onderdrukken. De meeste mensen weten zelf niet wanneer ze grappig zijn; ik haal ook veel meer plezier uit het kijken naar onbedoeld grappige mensen.” Ook bij Hathaway zie je dus geen vette knipogen als haar personage via dwangmatig schoonmaken, steeds dichter bij God komt.
Miller zegt dat ze ook niet wilde dat de muziek in haar film – we zien en horen verschillende fragmenten uit de opera’s die Steven componeert – „een pastiche van opera zou zijn of er de spot mee zou drijven”. Haar hele film is opgebouwd als een opera, vertelt ze: „Er staan continu grootse belangen op het spel, de romantiek is enorm.” Miller stond er op dat de muziek die kijkers horen gecomponeerd zou worden iemand die echt hedendaagse klassieke muziek schrijft. Miller: „Ik houd ervan om me in nieuwe werelden te storten, maar ik wil die werelden dan ook echt kennen.” Ze reist al sinds 2015 mee op sleepboten, om ook de wereld van het personage van Katrina te snappen.
Tics en neurosen
Ook de tics, neurosen en (seks)verslavingen van de personages worden doodserieus gebracht. Tegenwoordig beledig je al snel iemand. Voelden de makers soms angst bij het neerzetten van personages met mentale problemen in een komedie? Miller: „Natuurlijk flakkerde er af en toe paniek bij me op, om uiteenlopende onderwerpen die ik in de film aankaart. Maar als je je laat leiden door angsten, doe je niets meer. Ik had gewoon vrede met mijzelf als ik zo eerlijk mogelijk was én spot dreef met mezelf. De meest ridicule of quirky eigenschappen van de personages zijn dus een klein beetje op mezelf gebaseerd. Maar daarnaast wilde ik ook trouw blijven aan de toon van de film. Dinklage: „Ik vertrouwde gewoon op Rebecca en toen ik het script las, vond ik het een enorm mooi en lief beeld schetsen van alle personages en van liefde in het algemeen. En je kunt niet iedereen tevreden stellen. Als iedereen van iets houdt, doe je dan juist iets goed of verkeerd?”