„Hallo, ik ben Ryan. Ik ben een TikTok-vluchteling. Sorry voor het storen! Hopelijk zijn we hier maar tijdelijk.” Met deze openingsboodschap, uitgesproken in het Chinees door een robotstem van een vertaalapp, ging de Amerikaanse internetgebruiker Ryan Martin deze week viraal op het Chinese internet. Hij is één van honderdduizenden Amerikaanse TikTok-gebruikers die zelf op zoek gaan naar een alternatief voor de populaire video-app, die vanaf 19 januari waarschijnlijk door de Amerikaanse overheid verboden zal zijn uit zorg over Chinese veiligheidsrisico’s.
De Chinese ontvangst van de Amerikanen is tot nu toe hartelijk. De ‘TikTok-vluchtelingen’, zoals ze zichzelf noemen, worden zowel in het Chinees als in het Engels welkom geheten. Veel gebruikers grijpen de kans aan om hun Engels bij te spijkeren – „Wat betekent LMAOOO nou?” – of om hulp te vragen bij hun huiswerk. Al die verontschuldigingen van de Amerikanen, die zich erg beleefd opstellen op de Chinese apps, zijn ook onnodig. „Jullie storen ons echt niet hoor,” antwoordt een gebruiker op de video van Martin. „Als jullie actief zijn, slapen wij toch.”
Jullie storen ons echt niet hoor. Als jullie actief zijn, slapen wij toch
Dat Amerikaanse TikTok-gebruikers uitwijken naar Chinese apps is verrassend. De motivering voor de wet die TikTok in de VS aan banden moet leggen, en waar het Amerikaanse hooggerechtshof zich deze week over buigt, richt zich juist op het risico van Chinese inmenging en spionage via TikTok. Dat is in Singapore gevestigd, maar heeft een Chinees moederbedrijf.
Veel TikTok-gebruikers vinden de zorgen overdreven. Uit protest kiest een deel van hen ervoor TikTok niet te verruilen voor Amerikaanse alternatieven als Instagram of Threads, maar voor een volledig Chinese app.
Screenshot RedNote
Zoals Xiaohongshu, ook wel RedNote genoemd, een in China populaire lifestyle-app, die de afgelopen dagen de meest gedownloade socialemedia-app in de Amerikaanse App Store was. Xiaohongshu had tot deze week nauwelijks buitenlandse gebruikers en heeft geen ingebouwde vertaalfunctie. Veel informatie op de app is alleen in het Chinees beschikbaar.
De app lijkt de onverwachte golf van Amerikaanse gebruikers te omarmen als marketingstunt, maar is eigenlijk geen logisch alternatief voor TikTok. Het platform, opgericht in 2013, richt zich meer op foto’s en tekst dan op video, en staat bekend om zijn Instagram-achtige lifestylecontent, maar ook om zijn gedetailleerde reviews, vooral op het gebied van reizen.
Rood boekje
Ook in politiek opzicht kan Xiaohongshu voor verwarring zorgen. De Chinese naam van de app betekent ‘klein rood boekje’, en dat roept associaties op met het bekende boekje met uitspraken van voormalig leider Mao Zedong. Voor Chinezen is die historische verwijzing subtieler, bedoeld als knipoog naar het doel van de app: een gids naar of ‘bijbel’ van hippe producten en trends zijn. Volgens oprichter Mao Wenchao is het ‘rood’ in de naam van de app, die driehonderd miljoen maandelijks actieve gebruikers heeft, geïnspireerd door de schoolkleur van Stanford University, waar hij een MBA deed.
Screenshot RedNote
Voorlopig heeft de toestroom uit de VS geleid tot een enorme opleving van informele culturele uitwisseling tussen Chinezen en Amerikanen. Op Xiaohongshu vragen Amerikanen naar het leven in China, van populair entertainment tot hoe de gezondheidszorg werkt, en vinden ze Chinezen met dezelfde hobby’s. Steeds meer video’s verschijnen met tweetalige ondertiteling, en Amerikaanse gebruikers zeggen Chinees te willen leren. „Bedankt Biden”, schrijft een Chinese gebruiker onder een Amerikaanse muziekvideo.
De positieve sfeer is opvallend, gezien de gespannen verhoudingen tussen beide landen. In opinieonderzoek blijken Chinese en Amerikaanse burgers steeds negatiever over elkaar te denken. Volgens cijfers van opiniepeiler Pew was 81 procent van de Amerikanen vorig jaar negatief over China. Vijf jaar eerder lag dat percentage nog rond de 60. Ook het bezoek aan elkaars landen is de afgelopen jaren niet teruggekeerd naar het niveau van voor de Covid-pandemie. Toen die uitbrak, sloot China voor lange tijd zijn grenzen.
Gevoelige onderwerpen
Hoelang de spontane interacties ruim baan krijgen, is onduidelijk. Aan Chinese kant vragen mensen zich af wat Xiaohongshu gaat doen om „de kwaliteit en veiligheid van de content te waarborgen”. Dat is een verwijzing naar de politieke censuur waaraan het platform zich moet houden, zoals alle apps op de Chinese markt. Ondanks waarschuwingen van Chinese gebruikers aan de Amerikanen om zich aan „de regels hier” te houden en „gevoelige onderwerpen als politiek, religie en drugs” te vermijden, merken sommige Amerikaanse gebruikers al dat hun posts worden geblokkeerd. De vele berichten van buitenlanders die geen zelfcensuur toepassen, kunnen snel een probleem worden voor het bedrijf. Daarom zal het misschien Chinese en buitenlandse gebruikers van elkaar moeten scheiden met een aparte versie voor de buitenlandse markt. TikTok deed dat al eerder.
Screenshot RedNote
Of Amerikaanse gebruikers hun verblijf op Xiaohongshu permanent willen maken, blijft afwachten. Ook als het Hooggerechtshof deze week zoals verwacht het verbod op TikTok in stand houdt, blijft de app waarschijnlijk bruikbaar voor mensen die TikTok al op hun telefoon hebben. Hoewel eigenaar ByteDance heeft gezegd TikTok niet te willen verkopen, zijn er ook geruchten dat er een deal aankomt, misschien via Elon Musk, de Trump-vertrouweling die goede banden heeft met de Chinese overheid.
Voor nu vinden de Chinese en Amerikaanse gebruikers elkaar op Xiaohongshu, onder andere met grapjes over de veiligheidsregelgeving van de Amerikaanse overheid. Nadat TikTok-gebruikers op die app afscheidsberichten hadden achtergelaten voor hun ‘Chinese spion’, die hun data op het platform aan China zou doorspelen, vinden ze die terug op Xiaohongshu: „Hi, ik ben Chinese spion No. 10086”, schrijft iemand onder een video. „Welkom op RedNote.”
Lees ook
Spannende zaak over TikTok-verbod in de VS, met een opmerkelijke rol van Trump
„Hallo, ik ben Ryan. Ik ben een TikTok-vluchteling. Sorry voor het storen! Hopelijk zijn we hier maar tijdelijk.” Met deze openingsboodschap, uitgesproken in het Chinees door een robotstem van een vertaalapp, ging de Amerikaanse internetgebruiker Ryan Martin deze week viraal op het Chinese internet. Hij is één van honderdduizenden Amerikaanse TikTok-gebruikers die zelf op zoek gaan naar een alternatief voor de populaire video-app, die vanaf 19 januari waarschijnlijk door de Amerikaanse overheid verboden zal zijn uit zorg over Chinese veiligheidsrisico’s.
De Chinese ontvangst van de Amerikanen is tot nu toe hartelijk. De ‘TikTok-vluchtelingen’, zoals ze zichzelf noemen, worden zowel in het Chinees als in het Engels welkom geheten. Veel gebruikers grijpen de kans aan om hun Engels bij te spijkeren – „Wat betekent LMAOOO nou?” – of om hulp te vragen bij hun huiswerk. Al die verontschuldigingen van de Amerikanen, die zich erg beleefd opstellen op de Chinese apps, zijn ook onnodig. „Jullie storen ons echt niet hoor,” antwoordt een gebruiker op de video van Martin. „Als jullie actief zijn, slapen wij toch.”
Jullie storen ons echt niet hoor. Als jullie actief zijn, slapen wij toch
Dat Amerikaanse TikTok-gebruikers uitwijken naar Chinese apps is verrassend. De motivering voor de wet die TikTok in de VS aan banden moet leggen, en waar het Amerikaanse hooggerechtshof zich deze week over buigt, richt zich juist op het risico van Chinese inmenging en spionage via TikTok. Dat is in Singapore gevestigd, maar heeft een Chinees moederbedrijf.
Veel TikTok-gebruikers vinden de zorgen overdreven. Uit protest kiest een deel van hen ervoor TikTok niet te verruilen voor Amerikaanse alternatieven als Instagram of Threads, maar voor een volledig Chinese app.
Screenshot RedNote
Zoals Xiaohongshu, ook wel RedNote genoemd, een in China populaire lifestyle-app, die de afgelopen dagen de meest gedownloade socialemedia-app in de Amerikaanse App Store was. Xiaohongshu had tot deze week nauwelijks buitenlandse gebruikers en heeft geen ingebouwde vertaalfunctie. Veel informatie op de app is alleen in het Chinees beschikbaar.
De app lijkt de onverwachte golf van Amerikaanse gebruikers te omarmen als marketingstunt, maar is eigenlijk geen logisch alternatief voor TikTok. Het platform, opgericht in 2013, richt zich meer op foto’s en tekst dan op video, en staat bekend om zijn Instagram-achtige lifestylecontent, maar ook om zijn gedetailleerde reviews, vooral op het gebied van reizen.
Rood boekje
Ook in politiek opzicht kan Xiaohongshu voor verwarring zorgen. De Chinese naam van de app betekent ‘klein rood boekje’, en dat roept associaties op met het bekende boekje met uitspraken van voormalig leider Mao Zedong. Voor Chinezen is die historische verwijzing subtieler, bedoeld als knipoog naar het doel van de app: een gids naar of ‘bijbel’ van hippe producten en trends zijn. Volgens oprichter Mao Wenchao is het ‘rood’ in de naam van de app, die driehonderd miljoen maandelijks actieve gebruikers heeft, geïnspireerd door de schoolkleur van Stanford University, waar hij een MBA deed.
Screenshot RedNote
Voorlopig heeft de toestroom uit de VS geleid tot een enorme opleving van informele culturele uitwisseling tussen Chinezen en Amerikanen. Op Xiaohongshu vragen Amerikanen naar het leven in China, van populair entertainment tot hoe de gezondheidszorg werkt, en vinden ze Chinezen met dezelfde hobby’s. Steeds meer video’s verschijnen met tweetalige ondertiteling, en Amerikaanse gebruikers zeggen Chinees te willen leren. „Bedankt Biden”, schrijft een Chinese gebruiker onder een Amerikaanse muziekvideo.
De positieve sfeer is opvallend, gezien de gespannen verhoudingen tussen beide landen. In opinieonderzoek blijken Chinese en Amerikaanse burgers steeds negatiever over elkaar te denken. Volgens cijfers van opiniepeiler Pew was 81 procent van de Amerikanen vorig jaar negatief over China. Vijf jaar eerder lag dat percentage nog rond de 60. Ook het bezoek aan elkaars landen is de afgelopen jaren niet teruggekeerd naar het niveau van voor de Covid-pandemie. Toen die uitbrak, sloot China voor lange tijd zijn grenzen.
Gevoelige onderwerpen
Hoelang de spontane interacties ruim baan krijgen, is onduidelijk. Aan Chinese kant vragen mensen zich af wat Xiaohongshu gaat doen om „de kwaliteit en veiligheid van de content te waarborgen”. Dat is een verwijzing naar de politieke censuur waaraan het platform zich moet houden, zoals alle apps op de Chinese markt. Ondanks waarschuwingen van Chinese gebruikers aan de Amerikanen om zich aan „de regels hier” te houden en „gevoelige onderwerpen als politiek, religie en drugs” te vermijden, merken sommige Amerikaanse gebruikers al dat hun posts worden geblokkeerd. De vele berichten van buitenlanders die geen zelfcensuur toepassen, kunnen snel een probleem worden voor het bedrijf. Daarom zal het misschien Chinese en buitenlandse gebruikers van elkaar moeten scheiden met een aparte versie voor de buitenlandse markt. TikTok deed dat al eerder.
Screenshot RedNote
Of Amerikaanse gebruikers hun verblijf op Xiaohongshu permanent willen maken, blijft afwachten. Ook als het Hooggerechtshof deze week zoals verwacht het verbod op TikTok in stand houdt, blijft de app waarschijnlijk bruikbaar voor mensen die TikTok al op hun telefoon hebben. Hoewel eigenaar ByteDance heeft gezegd TikTok niet te willen verkopen, zijn er ook geruchten dat er een deal aankomt, misschien via Elon Musk, de Trump-vertrouweling die goede banden heeft met de Chinese overheid.
Voor nu vinden de Chinese en Amerikaanse gebruikers elkaar op Xiaohongshu, onder andere met grapjes over de veiligheidsregelgeving van de Amerikaanse overheid. Nadat TikTok-gebruikers op die app afscheidsberichten hadden achtergelaten voor hun ‘Chinese spion’, die hun data op het platform aan China zou doorspelen, vinden ze die terug op Xiaohongshu: „Hi, ik ben Chinese spion No. 10086”, schrijft iemand onder een video. „Welkom op RedNote.”
Lees ook
Spannende zaak over TikTok-verbod in de VS, met een opmerkelijke rol van Trump
Op een steenworp van de haven van La Spezia, waar schepen voor herstel in de dokken liggen, produceert Leonardo, de grootste wapenfabrikant van Italië, scheepskanonnen van alle kalibers, pantservoertuigen en tanks. De scheepskanonnen die hier worden gemaakt, gaan naar meer dan 70 marines, waaronder veel van de 32 NAVO-landen.
Leonardo is een grote multinational in de defensie- en luchtvaartindustrie, met wereldwijd meer dan 53.000 werknemers. Het bedrijf heeft een stevige aanwezigheid in Italië, waar het ministerie van Economie en Financiën voor 30 procent aandeelhouder is, en heeft daarnaast ook vestigingen in het VK, de VS en Polen. Via joint ventures en investeringen is Leonardo in 150 landen actief.
In de fabriek van La Spezia werken meer dan 1.200 personeelsleden. „En we werven volop nieuwe mensen”, zegt Massimo Gualco, van opleiding scheepsbouwkundig ingenieur en nu vicedirecteur defensiesystemen en technologiecoördinatie bij Leonardo. Hij loopt door de grote, smetteloze hangars van de wapenfabriek, die met lange scheepskanonnen en ander wapentuig zijn volgestouwd. Al is de projectfase nog volop aan de gang, bij Leonardo wordt alvast ruimte vrijgemaakt voor de productie van een nieuwe lijn hypermoderne tanks en rupsvoertuigen. En daarvoor wordt extra personeel gezocht. „Ingenieurs en andere exact-wetenschappelijke profielen, maar we zijn ook naar goeie lassers op zoek”, zegt Gualco.
Dat er opnieuw banen voor het oprapen liggen binnen de defensiesector, is een rechtstreeks gevolg van de oorlog die aan de poorten van de Europese Unie woedt. „Zeventig jaar lang dachten wij in Europa dat de vrede was gegarandeerd. En dan valt Vladimir Poetin een soeverein buurland binnen”, zegt Roberto Cingolani, algemeen directeur van Leonardo, tijdens een gesprek in het hoofdkantoor van de bewapeningsfabrikant in Rome. „Vrede moet je verdedigen, en veiligheid komt met een prijs”, voegt hij er vastberaden aan toe.
In de fabriek van Leonardo in La Spezia wordt onder meer het pantservoertuig Centauro II geproduceerd. Foto Clara Vannucci
Sinds Rusland bijna drie jaar geleden een grootscheepse inval deed in buurland Oekraïne, zeggen niet alleen militaire analisten, maar ook steeds meer politieke leiders dat Europa zich beter tegen oorlogsagressie moet kunnen verdedigen. In zijn recente, langverwachte adviesrapport over de concurrentiekracht in de EU wijst ook Mario Draghi, de voormalige voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB) en oud-premier van Italië, op de noodzaak van meer Europese samenwerking op defensiegebied. De EU moet volgens hem een „defensie-industriebeleid” optuigen en onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma’s Europees financieren.
De rechtse Italiaanse regering van premier Giorgia Meloni legt tegen 2040 alvast 23 miljard euro op tafel voor de ontwikkeling en bouw van 272 tanks en zo’n 1.050 pantserrupsvoertuigen. „De helft van deze investering is al beschikbaar, anders kun je aan zo’n project niet beginnen”, zegt Cingolani. Het Italiaanse leger verwacht de nieuwe voertuigen al binnen twee tot drie jaar. Om het project te bespoedigen, heeft Leonardo in oktober 2024 een joint venture gesloten met Rheinmetall. De Duitse wapenfabrikant heeft al meerdere fabrieken in Italië, waar straks 60 procent van de productie zal plaatsvinden.
De nieuwe tank wordt gebaseerd op de Panther KF51-gevechtstank van Rheinmetall, die ‘Italiaanser’ wordt gemaakt met high tech elektronica van Leonardo. „Het wordt een hoogtechnologische tank, die een onderdeel zal zijn van één groot informatienetwerk. De tank zal behoren tot een ’tactische bubbel’, die non-stop met actuele data wordt gevoed”, zegt Cingolani.
Een tactische bubbel is een systeem waarbij meerdere platformen, zoals vliegtuigen, helikopters, schepen, tanks, maar ook troepen op het terrein via satellieten met elkaar in verbinding staan. Een controlecentrum verzamelt en sorteert alle informatie. De nieuwe tank zal door de input van verse gegevens kunnen reageren op aanvallen uit verschillende richtingen, ook van drones.
Het vertrekpunt voor de nieuwe pantserrupsvoertuigen is het Lynx-model, dat Rheinmetall in 2016 presenteerde.
In de fabriekshal waar onder meer een 76 millimeter-kanon wordt gebouwd. Medewerkers van Leonardo aan het werk in de assemblagelijn voor Centauro-pantservoertuigen. Foto’s Clara Vanucci
Veiligheid bemanning
In de fabriek van La Spezia illustreert ingenieur Massimo Gualco waarom de nieuwe tank een stuk veiliger wordt. „De opslagplaats voor munitie wordt strikt gescheiden van de cabine waarin de bemanning plaatsneemt”, zegt hij, terwijl hij een al bestaand model met gescheiden compartimenten toont. „Er wordt tegenwoordig een stuk meer aandacht besteed aan de levens van soldaten. Dat was tijdens de Koude Oorlog wel anders.”
Bij Leonardo leeft de overtuiging dat de Italiaans-Duitse productie van een nieuwe lijn tanks en rupsvoertuigen een eerste, duidelijke stap is in de richting van meer samenwerking binnen de Europese defensie-industrie. „Er was nog geen nationaal programma voor zulke toestellen in Europa, en nu slaan we over de grenzen heen de handen in elkaar. We zijn trots op de bijdrage die wij hier zullen leveren aan een duidelijk Europees perspectief op defensie”, zegt Gualco.
Volgens Pietro Batacchi, hoofdredacteur van Rivista Italiana Difesa , een onafhankelijk vaktijdschrift over de defensiesector, is dat niet zomaar een marketingpraatje. „Deze miljardeninvestering is voor Italië wat de landmacht betreft de grootste sinds veertig jaar”, zegt Batacchi tijdens een gesprek in Rome.
Massimo Gualco, vicedirecteur defensiesystemen en technologiecoördinatie bij Leonardo. „Hoe dan ook moet Europa zijn eigen leger hebben.” Foto Clara Vannucci
Meer samenwerking in luchtvaart
In de Europese luchtvaartsector komt grensoverschrijdende samenwerking vaker voor, zoals bij FCAS (Future Combat Air System), de Frans-Duits-Spaanse samenwerking om een nieuwe generatie gevechtsvliegtuig te bouwen, zegt Batacchi. „En de multinational MBDA, een Europese samenwerking rond het ontwerp, de ontwikkeling en de bouw van raketten, is nog een ander voorbeeld.”
Maar voor nieuw materieel voor de landmacht wordt er in Europa doorgaans veel minder over de grenzen samengewerkt. „Een nieuwe tank ontwikkelen kost een stuk minder dan een nieuw gevechtsvliegtuig ontwerpen, dat veel geavanceerder is. Bedrijven zijn daarom minder geneigd om hiervoor de handen ineen te slaan.”
Ook nationale regeringen leggen doorgaans minder geld op tafel om te investeren in nieuw materieel voor de landcomponent van hun legers. Dat dit nu toch gebeurt, heeft volgens defensiespecialist Batacchi „alles” te maken met de oorlog in Oekraïne. „Het Duitse en het Italiaanse leger hebben vandaag een stuk minder tanks dan tijdens de jaren tachtig. Nu beseffen we weer dat onze Europese legers in een oorlog ook moderne tanks en gevechtsvoertuigen nodig hebben.”
Ook de oorlog in de Gazastrook herinnert Europa eraan. Het Israëlische leger is een van de oudste klanten van Leonardo. De Italiaanse regering is traditioneel een trouwe bondgenoot van Israël, al staat die relatie onder toenemende druk. In eerste instantie komt dat door de gerichte Israëlische aanvallen op UNIFIL, de VN-vredesmacht in Libanon, waaraan Italië zo’n duizend blauwhelmen levert, maar ook de groeiende sympathie onder de Italiaanse bevolking voor het lot van burgers in Gaza speelt mee.
Munitiegranaten voor marinekanonnen. Details van een 76 millimeter-kanon. Foto’s Clara Vanucci
Het noopte de Italiaanse minister van Defensie Guido Crosetto, een partijgenoot van premier Meloni bij het radicaal-rechtse Broeders van Italië, in maart vorig jaar om in de Senaat te verklaren dat Italië na 7 oktober 2023 (toen Israël na de aanval door Hamas een nieuwe oorlog in Gaza begon) nieuwe wapenleveringen aan Israël had bevroren. Eerder goedgekeurde uitvoervergunningen voor wapens waren toen al grotendeels opgebruikt, en hoe de rest werd ingevuld, werd „geval per geval geëvalueerd”. Daarbij stond voorop dat er geen materieel aan Israël zou worden geleverd dat tegen de burgerbevolking van Gaza kon worden ingezet, aldus de Italiaanse defensieminister.
In oktober 2024 erkende Leonardo echter dat het bedrijf nog altijd technische bijstand verleende en wisselstukken verkocht voor de M-346-gevechtsvliegtuigen die de Italiaanse vliegtuigbouwer Alenia Aermacchi (nu deel van de Leonardo-groep) tussen 2014 en 2015 aan Israël had geleverd. De jet is een licht trainingsvliegtuig dat niet actief in de oorlog wordt ingezet, maar Italiaanse media merkten wel op dat Leonardo dus nog steeds de Israëlische luchtmacht ondersteunt.
De voorbije maanden was het daarom bij momenten roerig bij vestigingen van Leonardo. In de fabriek van La Spezia willen meerdere medewerkers om veiligheidsredenen niet herkenbaar in beeld. Activisten drongen al binnen bij de wapenfabrikant in zowel Rome als Turijn. Ze protesteerden er tegen wat zij de „medeplichtigheid bij de genocide in Gaza en de steun aan het Israëlische leger” noemen. Minister Crosetto omschreef de actievoerders als ‘delinquenten’.
Onafhankelijkheid van de VS
Op het hoofdkantoor van Leonardo in Rome wijst topman Roberto Cingolani de kritiek van vredesmanifestanten dat de wapenfabrikant nu profijt haalt uit de oorlogen, resoluut van de hand. Aan de ronde tafel in zijn kantoor, in hartje Rome, toont hij op een iPad dat de beurskoers van Leonardo het eerste jaar na de Russische inval in Oekraïne niet meteen enorm steeg. „Echt exponentieel steeg onze koers pas in 2024, het bewijs dat de nieuwe strategische richting van ons bedrijf, en de ontwikkeling van nieuwe technologieën en internationale joint ventures, vruchten afwerpen.” Cingolani laat zijn wijsvinger glijden over de stijgende grafiek op het scherm.
Europese landen die, zoals Italië, nu sterker investeren in hun eigen defensiesector, waken zo ook over hun eigen onafhankelijkheid, benadrukt de Leonardo-topman. En dat is volgens hem geen kwestie van commercieel gewin, maar van Europese autonomie. „80 procent van het militair materieel kochten wij hier in Europa sowieso al aan in de VS. Daarnaast moeten wij ook hier in Europa ons eigen ding blijven doen. Europese landen moeten de kans grijpen om een gelijkwaardige gesprekspartner te worden van de VS.”
Twee medewerkers van Leonardo werken aan de bouw van een 76 millimeter-kanon.
Foto’s Clara Vannucci
Italië nog ver onder NAVO-norm
Aankomend president Donald Trump wil dat NAVO-landen straks 5 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) aan defensie besteden. Dat is nog een stuk hoger dan de 2 procent die NAVO-landen in 2014 met elkaar hadden afgesproken – en die sommige landen ook nu nog niet eens halen. Met een uitgave van 1,49 procent van het bbp is Italië, een grote EU-lidstaat en NAVO-partner, een van de slechte leerlingen uit de klas. Premier Meloni wil fors meer uitgeven aan defensie, en bepleit daarnaast dat zulke investeringen buiten het Europese stabiliteits- en groei-pact worden gehouden.
Dat zou betekenen dat de defensie-uitgaven van een land niet meewegen bij de strenge Europese begrotingsregels. Noordelijke lidstaten zijn echter bepaald geen voorstander van het idee. Zij vrezen dat mogelijk ook andere uitgaven onder de post defensie worden geboekt, met weinig doorzichtige begrotingen als gevolg.
Als Trump de overige NAVO-lidstaten onder druk zet om meer te besteden aan defensie, betekent dat overigens helemaal niet dat hij ook de Europese ontwikkeling van nieuw wapentuig toejuicht, zegt defensiespecialist Pietro Batacchi. „Want meer Europese samenwerking inzake ontwikkeling betekent concurrentie voor Amerikaanse bedrijven. De VS willen vooral dat Europa meer geld op tafel legt, om Amerikaanse F-35’s en ander materieel te kopen. Dat was altijd al de Amerikaanse positie, met en ook zonder Trump.”
Maar straks is het dus opnieuw mét Trump. Een man die openlijk sympathie koestert voor dictators bekleedt straks weer de machtigste functie ter wereld. „Wie garandeert de vrede? Die vraag is prangend”, zegt Roberto Cingolani. „Europa moet voor zichzelf kunnen zorgen.”
In de wapenfabriek van Leonardo in La Spezia kijkt ingenieur Massimo Gualco in gedachten verzonken naar de lange rij miniatuurmodellen van tanks die het Italiaanse leger bij vredesmissies in onder meer Libanon en voormalig Joegoslavië heeft gebruikt. „Door in te zetten op afschrikking houden wij misschien wel stand”, zegt Gualco. „Maar hoe dan ook moet Europa zijn eigen leger hebben. Want wie durft te voorspellen hoe lang wij nog op de VS kunnen rekenen?”
Centauro-pantservoertuig in een hal van de Leonardo-fabriek. Foto Clara Vanucci
Ritueel tijdens de eerste dag van Kumbh Mela, het hindoefestival waar dit jaar 400 miljoen bezoekers worden verwacht. Foto Adnan Abidi/Reuters
Het Indiase religieuze evenement Kumbh Mela is vooral bekend van de beelden van hindoes die hun zonden van zich afspoelen in de Ganges. Maar het evenement, dat deze maandag is begonnen en 45 dagen duurt, is naast een spirituele bijeenkomst ook de grootste crowd management-uitdaging ter wereld.
In aantallen bezoekers verslaat de Kumbh Mela met gemak de jaarlijkse hadj, de pelgrimage naar Mekka die moslims ten minste één keer in hun leven moeten maken. Daar komen zo’n twee miljoen moslims op af. Bij de Kumbh Mela in de noordelijke deelstaat Uttar Pradesh worden door de Indiase overheid bijna 400 miljoen bezoekers verwacht.
Het spirituele festival wordt steeds groter. Niet omdat het een religieuze plicht is, legt hoogleraar Sanskriet en oude culturen van Zuid-Azië Peter Bisschop (Universiteit Leiden) uit, maar omdat het evenement steeds populairder is geworden. „Onder meer doordat Bollywood-acteurs hun deelname aan vorige edities uitventten, is steeds meer het beeld ontstaan dat je erbij moet zijn.”
Offers van pelgrims tijdens de allergrootste Maha Kumbh Mela, die eens in de 144 jaar plaatsvindt. Foto Anushree Fadnavis/ReutersNa een rituele wassing rusten bezoekers langs de oevers uit.Foto Anushree Fadnavis/ReutersWaar de heilige rivieren Ganges en Yamuna samenkomen met de mythische rivier Saraswati, zou een ritueel bad zonden wegwassen. Foto Ashwini Bhatia/AP
Heilige rivieren
De Kumbh Mela wordt afwisselend op vier plaatsen langs de Ganges gehouden: Haridwar, Ujjain, Nashik en, zoals deze keer, Prayagraj. Daar komen de heilige rivieren Ganges en Yamuna samen met de mythische, verdwenen Sarasvati-rivier.
Hoewel het evenement nooit klein is, is déze (Maha) Kumbh Mela de grootste viering van alle, die maar eens per 144 jaar plaatsvindt. Elke twaalf jaar wordt een grote Kumbh Mela gehouden, tussendoor zijn er kleinere edities.
Op het festival kun je je van je zonden ontdoen in de rivier, maar er zijn ook religieuze leidsmannen die in ruil voor een financiële bijdrage wat zonden weg voor je willen nemen. Ook je positie op het evenement (al dan niet gunstig gelegen ten opzichte van de oevers) verbetert naarmate je er meer geld voor op tafel kunt leggen.
Via pontonbruggen bereiken hindoes de plaatsen in de rivier waar zij hun rituelen kunnen uitvoeren. Foto Adnan Abidi/Reuters
Bij elke Mela is de vraag welke orde als eerste mag baden
Omdat het hindoeïsme geen vaste hiërarchie kent, moet die steeds opnieuw worden vastgesteld, legt Peter Bisschop uit. „Zo is bij elke Mela de vraag welke orde als eerste mag baden.” Het leidt soms tot fysieke botsingen.
Er zijn hindoes die de volle zes weken bij de Kumbh Mela zijn. Zij willen elke dag bij zonsopgang in de rivier baden in de hoop de ideale staat voor elke hindoe te bereiken: verlossing van de cyclus van reïncarnatie. Sommige dagen worden daarvoor kansrijker geacht dan andere op basis van de stand van sterren en de maan. Dan is het ook drukker rond de oevers en in de rivieren. In 2019 werd een zogenoemde ‘halve’ Kunbh Mela gehouden met 240 miljoen bezoekers, waarvan er op de drukste dag 50 miljoen een ritueel bad namen.
Moment van contemplatie tijdens het kruikenfestival, oftewel de Maha Kumbh Mela. Foto Adnan Abidi/Reuters
<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Inspectie van de mensenmassa’s door agenten te paard tijdens Maha Kumbh Mela.
Foto Anushree Fadnavis/Reuters
” data-figure-id=”0″ data-variant=”row” readability=”1″><img alt data-description="Inspectie van de mensenmassa’s door agenten te paard tijdens Maha Kumbh Mela.
Foto Anushree Fadnavis/Reuters
” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-6.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214512/data126596544-ef1f25.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-35.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-33.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-34.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-35.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-36.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/QWssp6wTsuMeOTOOhZb2PwawWwo=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214512/data126596544-ef1f25.jpg 1920w”>Inspectie van de mensenmassa’s door agenten te paard tijdens Maha Kumbh Mela.
Foto Anushree Fadnavis/Reuters
Een kind is in slaap gevallen terwijl hindoes zich klaarmaken voor een ritueel bad tijdens de Kumbh Mela, het sprituele massa-evement dat dit jaar groter is dan ooit. Foto Ashwini Bhatia/AP PhotoMaandag namen pelgrims hun rituele bad tijdens de eerste dag van Kumbh Mela, het spirituele festival dat 45 dagen duurt. Foto Niharika Kulkarni/AFP
Verdrukking
Door de immense massa’s pelgrims is een bezoek aan de Kumbh Mela niet ongevaarlijk. Verdrukkingen en vermissingen zijn een reëel gevaar. Hoogleraar Peter Bisschop vindt het evenwel indrukwekkend hoe de Indiase overheid er in slaagt de massale aanwezigheid van mensen te stroomlijnen.
Dit jaar zijn daarvoor meer veiligheidsmedewerkers ingezet dan bij de vorige editie, 50.000 volgens persbureau AP. Langs de oevers van de rivier is de afgelopen maanden een immens tentenkamp gebouwd naast de stad Prayagraj die al meer dan anderhalf miljoen inwoners heeft. Meer dan 2.500 camera’s registreren bewegingen en intensiteit van de massa’s. Vanuit vier controlekamers wordt beoordeeld waar mensen heen- of juist weggestuurd moeten worden om verdrukking te voorkomen.
<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Hindoes spoelen hun zonden weg met water van de heilige rivieren Yamuna en de Ganges tijdens Kumbh Mela dat maandag is begonnen.
Foto Idrees Mohammed/AFP
” data-figure-id=”0″ data-variant=”row”><img alt data-description="Hindoes spoelen hun zonden weg met water van de heilige rivieren Yamuna en de Ganges tijdens Kumbh Mela dat maandag is begonnen.
Foto Idrees Mohammed/AFP
” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-9.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214456/data126597049-d1f91d.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-46.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-44.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-45.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-46.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-47.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/gpEYAHpmqha5jcJT-2GnUEiTnE4=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214456/data126597049-d1f91d.jpg 1920w”>Hindoes spoelen hun zonden weg met water van de heilige rivieren Yamuna en de Ganges tijdens Kumbh Mela dat maandag is begonnen.
Foto Idrees Mohammed/AFP
<figure aria-labelledby="figcaption-1" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Bijna vijftigduizend veiligheidswerkers stroomlijnen de massa’s die op het kruikenfestival Kumbh Mela afkomen.
Foto Niharika Kulkarni/AFP
” data-figure-id=”1″ data-variant=”row” readability=”1″><img alt data-description="Bijna vijftigduizend veiligheidswerkers stroomlijnen de massa’s die op het kruikenfestival Kumbh Mela afkomen.
Foto Niharika Kulkarni/AFP
” data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-10.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214507/data126596601-4e0a1e.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-50.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-48.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-49.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-50.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2025/01/het-hindoefestival-kumbh-mela-is-nooit-klein-maar-deze-keer-is-het-groter-dan-ooit-51.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/YIzAYb5Ts9CvQyD9Z-D4ETDllqI=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/13214507/data126596601-4e0a1e.jpg 1920w”>Bijna vijftigduizend veiligheidswerkers stroomlijnen de massa’s die op het kruikenfestival Kumbh Mela afkomen.
Foto Niharika Kulkarni/AFP
Het tentenkamp strekt zich uit over veertig vierkante kilometer en beschikt over 11 medische posten. In de tijdelijke stad zijn meer dan drieduizend keukens en 150.000 toiletten opgetrokken.
Voor de Indiase premier Modi past de groei van de Kumbh Mela in zijn strategie om een hindoenationalistische staat te creëren. 80 procent van de inwoners van India is volgens schattingen hindoe. Modi’s beeltenis is dan ook alomtegenwoordig in de stad van tenten.
De overheid van deelstaat Uttar Pradesh gebruikt drones om de mensenmassa’s goed in beeld te krijgen. Foto verstrekt door overheid in Uttar Pradesh / EPA
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/15152012/web-1601ECO_RednoteScreenshot1.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/15152101/web-1601ECO_RednoteScreenshot2.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/15152144/web-1601ECO_RednoteScreenshot3.jpg)
