Als minister Faber verschijnt, worden de auto’s opeens bij bosjes gecontroleerd

De ontvangst voor automobilisten die vanuit België via de A2 bij Eijsden de grens oversteken, is allerhartelijkst. Drie achtereenvolgende borden helpen de binnenkomer oriënteren. Het eerste markeert het begin van Nederland. Op het tweede staat de tekst „De Limburgers heten u welkom”. Het derde is een toeristische aanbeveling: boven de aanduiding Zuid-Limburg zijn een vakwerkhuis en een schilderachtig landschap te zien.

Deze maandagochtend is het onthaal niet louter vriendelijk. 9 december 2024 staat al een tijdje in de agenda’s als de datum waarop Nederland begint met extra grenscontroles. En deze plek is uitverkoren voor zo’n check. Een selectie voertuigen uit het zuiden wordt door rijdende marechaussees van de weg naar tankstation/parkeerplaats Platiel geleid, waar wachtende collega’s hun oog laten gaan over papieren, auto’s en inzittenden.

Met pionnen zijn vier wachtrijen uitgezet, maar voor negenen is dat rijkelijk overdreven. De marechaussee controleert op dat moment steeds maar een paar auto’s tegelijk. Dat kan een busje met plafondconstructeurs zijn of een peperdure Mercedes. De nummerborden laten zien hoe internationaal het passerend verkeer anno 2024 is: de auto’s komen uit Nederland, België, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk, Polen, Litouwen en Estland.

Persmoment Faber

Terwijl het langzaam licht wordt, is het wachten ook op minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV), die hier haar persmoment wil pakken. Enkele tientallen journalisten staan achter pionnetjes al op haar komst te wachten.

Een jonge Fransman in een Renault Clio die langs de grensbewaking wordt geleid, draait vanaf de achterbank zichtbaar verbaasd en breed lachend een raampje open. „Is dit voor tv?”

Het is de enige auto die wat langer op de parkeerplaats moet blijven staan. Twee van de drie inzittenden hebben geen papieren bij zich. De marechaussee neemt de chauffeur mee naar een van de drie mobiele kantoortjes die hier voor de gelegenheid staan.

Ondertussen kunnen alle vrachtwagens zonder enige controle langsrijden. Een enkele chauffeur toetert triomfantelijk bij het passeren.

De minister arriveert rond kwart voor negen per dienstauto. Ze blijft nog even zitten om wat zaken door te spreken met enkele ambtenaren. De toenemende regen nodigt niet echt uit tot uitstappen. Als Faber alsnog naar buiten komt, beent ze schuilend onder een paraplu naar een van de mobiele kantoortjes.

Rond 9.20 uur komt de minister naar buiten voor gesprekken met de marechaussees die in het druilerige weer hun werk doen. Nu alle camera’s aanstaan, worden opeens veel meer auto’s aangehouden en vormen zich korte files. De minister staat een tijdlang bij de Clio om daarna haar ronde langs de verzamelde journalisten te maken.

„Dit is geen symboolpolitiek”, bezweert Faber. „Dit is een van de maatregelen om de uit de hand gelopen asielinstroom te beperken. Het helpt bovendien om iets te doen aan mensenhandel en andere grensoverschrijdende criminaliteit. Men heeft meer bevoegdheden gekregen, kan langer en intensiever op bepaalde plekken controleren.” Faber roemt de staande gehouden Franse auto als succes: „De eerste mensen zonder papieren zijn er al tussenuit gehaald.”

De beroemdste asielzoeker

Terwijl de marechaussee deze morgen met zo’n 25 mensen langs de snelweg in Eijsden staat, is alles bij de overgrote meerderheid van de in totaal 840 Nederlandse grensovergangen tussen Nederland en zijn buurlanden België en Duitsland als vanouds. Op twee-, driehonderd meter ten oosten van de A2 ligt de grensovergang. Daar meldde zich op zondagochtend 10 november 1918, aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, de beroemdste asielzoeker uit de Nederlandse geschiedenis, de Duitse keizer Wilhelm II. Die trof daar destijds nog een aantal marechaussees aan. 106 jaar later is hun kantoor allang verdwenen en staat er niemand. Hetzelfde geldt voor de andere 325 grensovergangen die Limburg te bieden heeft.

In totaal zijn er voor de extra grenscontroles in het hele land vooralsnog niet meer dan vijftig marechaussees beschikbaar. „Maar je moet ergens beginnen”, zegt Faber. Ze prijst ook de werkwijze van de marechaussees. Die kunnen op basis van „verzamelde informatie en analyses” hun beperkte capaciteit op de kansrijkste plekken en momenten inzetten. „Tijdens controles hebben ze zo hun indicatoren om te kiezen welke voertuigen ze controleren.”

Wat die indicatoren zijn, vertellen de woordvoerders van de marechaussee niet. Verder dan het containerbegrip „verdacht gedrag” willen ze niet gaan. „We moeten mensen die iets van plan zijn ook niet wijzer gaan maken.”

Even na 10.15 uur stapt minister Faber weer in haar dienstauto. De drie jonge Fransen in de Clio mochten kort daarvoor doorrijden. Later op de dag is ook de controle voorbij.

Delen





Mail de redactie