AI als spiritueel baken in een onttoverde wereld

Recensie Film

Sciencefiction ‘The Creator’ gaat over de vraag of AI een vloek of zegen is. Het interessantste aan de film zijn de parallellen onder oppervlakte met de Vietnamoorlog.

John David Washington als Joshua in ‘The Creator’
John David Washington als Joshua in ‘The Creator’ Foto Courtesy of 20th Century Studios

Artificiële Intelligentie (AI): vloek of zegen? Over deze vraag wordt momenteel verhit gedebatteerd, dus de timing van sciencefictionfilm The Creator kan niet beter. Het verhaal speelt zich af in de nabije toekomst, wanneer de mensheid steeds afhankelijker is geworden van AI. Diegene die sceptisch zijn, krijgen gelijk als AI een nucleaire explosie veroorzaakt waarbij Los Angeles wordt weggevaagd. Twintig jaar daarna woedt er een oorlog tussen Amerika en ‘Nieuw-Azië’, waar AI-robots zich hebben gegroepeerd. Undercoveragent Joshua (John David Washington) speurt daar naar de architect van een hyperintelligent AI-wapen. Hij stuit daarbij op een jong meisje, een androïde, die hem doet twijfelen aan de oorlogszuchtige intenties van de Amerikanen.

Het is toe te juichen dat The Creator een origineel verhaal is, in de zin dat het geen vervolg, remake of prequel is. Maar kennelijk zitten er grenzen aan deze originaliteit: SF-liefhebbers zullen elementen uit klassieke sciencefictionfilms ontdekken, van Blade Runner tot Star Wars. Interessanter en iets meer onder de oppervlakte zijn de parallellen met de Vietnamoorlogklassieker Apocalypse Now (1979), met Joshua als Willard die op zoek is naar Kurtz/de Schepper. Een aanval van het Amerikaanse leger in de Aziatische jungle doet daarbij denken aan de oorlog in Vietnam. Ook in ideologisch opzicht is dat het boeiendst aan The Creator: het Amerikaanse militair-industrieel complex blijkt weer eens verborgen motieven te hebben.

In feite kiezen de makers van The Creator partij voor Nieuw-Azië, hier verbeeldt als spiritueel baken in een onttoverde wereld. Na enkele weinig opmerkelijke achtervolgingen vormt de climax van The Creator het spannendste deel van Gareth Edwards film. Dat deze ook werkelijk ontroert, past bij het thema: kan Artificiële Intelligentie de mensheid ook in emotionele complexiteit voorbij streven?

https://www.youtube.com/watch?v=ex3C1-5Dhb8