Afrikaanse landen dreigen met militaire interventie tegen coupplegers in Niger

Staatsgreep De leden van het samenwerkingsverband ECOWAS willen dat president Bazoum wordt vrijgelaten. Daarnaast is er een vliegverbod boven Niger ingesteld en zijn er sancties voor de coupplegers.

Russische vlaggen bij een demonstratie zondag in Niamey.
Russische vlaggen bij een demonstratie zondag in Niamey.

Foto Sam Mednick / AP

De West-Afrikaanse landen in het economische samenwerkingsverband ECOWAS eisen een onmiddellijke vrijlating van de Nigerese president Mohamed Bazoum. Dat schrijft de groep landen in een verklaring. Bazoum werd woensdag afgezet door militairen en wordt sindsdien vastgehouden in het presidentieel paleis in hoofdstad Niamey.

Naar aanleiding van de coup waren Afrikaanse leiders bijeengekomen in Nigeria. In hun slotverklaring schrijven de landen dat, indien de coupplegers hun eisen niet binnen een week inwilligen, alle mogelijke maatregelen genomen kunnen worden om de orde in Niger te herstellen. „Deze maatregelen kunnen het gebruik van geweld omvatten”, schrijft ECOWAS, dat een militaire interventie dus niet uitsluit.

Generaals van de Afrikaanse landen zouden direct bijeen zijn gekomen om de opties te bespreken. In 2017 gaf ECOWAS voor het laatst toestemming voor een militaire interventie, toen de Gambiaanse leider Yahya Jammeh weigerde af te treden na een verkiezingsnederlaag. Intussen is de president van buurland Tsjaad Idriss Déby in Niger om te bemiddelen tussen de partijen.


Lees ook deze analyse: Met coup in Niger houdt Europa bijna geen bondgenoot over in West-Afrika

Verdere maatregelen

De West-Afrikaanse landen hebben daarnaast een commercieel vliegverbod boven Niger afgekondigd en aan de coupplegers zijn financiële sancties opgelegd. Verder worden de landsgrenzen met Niger gesloten en worden alle tegoeden van Niger bij banken van ECOWAS-landen bevroren. Eerder deze week nam de Europese Unie al soortgelijke stappen, toen alle financiële steun aan het Afrikaanse land werd stopgezet en de veiligheidssamenwerking werd opgeschort.

Europa kijkt met zorgen naar Niger, met name omdat het land zich de afgelopen jaren onder president Bazoum ontpopte tot een betrouwbare samenwerkingspartner in de strijd tegen jihadisme in de regio. De coupplegers, die geleid worden door generaal Abdourahmane Tchiani, zeggen echter dat Bazoum verantwoordelijk is voor een „verslechterende veiligheidssituatie en een slecht economisch en sociaal bestuur” in het straatarme land.


Lees ook dit interview: ‘Nigerezen moesten altijd lachen als Niger door het Westen een democratie genoemd werd’

Invloed Rusland

Europese landen vrezen daarnaast voor een toenemende invloed van Rusland, zoals de afgelopen jaren in meer Afrikaanse landen gebeurde. Zo zou de baas van het Russische huurlingenleger Wagner Jevgeni Prigozjin de coup op zijn Telegram-kanaal bejubeld hebben. „Wat er in Niger is gebeurd, is niets anders dan de strijd van het Nigerese volk tegen zijn kolonisatoren”, zei hij.

Buiten de Franse ambassade in Niamey vond zondag een betoging plaats, waarbij demonstranten pro-Russische en anti-Franse leuzen riepen, zo meldt persbureau Reuters. De oproerpolitie moest ingrijpen met traangas toen werd geprobeerd de ambassade te bestormen. Frankrijk heeft momenteel nog zo’n 1.500 militairen in het Afrikaanse land, die worden ingezet tegen jihadistische groeperingen.