N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
In beeld Hedayatullah Amid (32) maakte naam als fotograaf in Afghanistan. Hij fotografeerde uitgebuite kinderen, spelende kinderen en andere alledaagsheid. Toen kwamen de Taliban. En nu zit hij in Nederland.
Ik ben mijn leven kwijt, zegt fotograaf Hedayatullah Amid, een dertiger in spijkerbroek en Nike-sneakers. Zijn leven speelde zich af in Kabul, zijn stad. Hij deed er wat hij wilde en hij deed het goed. Fotopersbureau EPA benoemde hem tot hoofdfotograaf in Afghanistan.
Met zijn land ging het slecht. „Bijna vijftig? Meer dan dertig in elk geval”, zegt hij. De vraag was na hoeveel bomaanslagen hij fotografeerde. Bij één explosie kwamen tien collega-journalisten om. Ze deden verslag op de plek van een aanslag toen een zelfmoordterrorist toesloeg.
Amid stond midden in al die ellende. En hij stond erbuiten, dankzij zijn camera. Hij fotografeerde jonge meisjes, blootsvoets dansend naast de baksteenfabriek die hen uitbuitte. Een meisje dat water verkocht op een begraafplaats, blauwe gietertjes in haar handen. Zwaardvechters, freestyle fietsers, vliegeraars, ballonverkopers.
EPA zond hem naar de Olympische Spelen in Tokio in de zomer van 2021. Een nieuw hoogtepunt. Terwijl hij foto’s maakte van Duitse tafeltennissers en Macedonische karateka’s nam thuis de Taliban de ene na de andere provincie in.
Hij landde in Kabul op 14 augustus. Een dag later viel de hoofdstad. Zijn laatste Afghaanse foto-in-opdracht, op 16 augustus, toont mannen met baarden en wapens in een pick-uptruck. Nu kan ik niet meer fotograferen, zei hij tegen zijn opdrachtgever.
Hij stond midden in de ellende, en nu volledig. Hij bracht twee helse dagen en nachten door op het vliegveld van Kabul. Zijn Europese contacten boden een uitweg voor hem en zijn ouders, twee broers en een zus. Maar hij heeft nog twee broers en drie zussen. Ze wonen nu in Amerika, Australië en in Kabul. „Eén dag, en mijn hele familie viel uiteen.”
Hij woont, na een riedel opvangplekken, in een huis in Vlaardingen. Familie woont vlakbij. Hij leert Nederlands. Hij volleybalt, net als vroeger. En hij fotografeert weer, voor NRC. Museum Vlaardingen stelt zijn Afghaanse werk vanaf 15 september tentoon. „I have everything”, zegt hij. „But I don’t have happiness. It has gone from my mind.”
‘Vroeger, als student, ging ik wel naar festivals. Maar het was me te massaal, het geluid was vaak niet goed, en dan in die verschrikkelijke hitte in een tentje met al die herrie om je heen. Het was afzien, maar daar ging het blijkbaar om. Ik heb dat nooit goed begrepen.” Eddo Hartmann (50) was geen voor de hand liggende keuze om Nederlandse festivals te fotograferen voor Document Nederland, de jaarlijkse fotografie-opdracht van het Amsterdamse Rijksmuseum. Omdat hij in eerder werk zijn lens op heel andere onderwerpen richtte. Hij maakte series over onder andere een steppegebied in Kazachstan dat ernstig vervuild is door kernproeven (The Sacrifice Zone, 2024), de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang (Setting the Stage: North Korea, 2017), en het persoonlijke, aangrijpende Hier woont mijn huis (2012), over het chaotische huis van zijn gewelddadige vader, waaruit Hartmann samen met zijn moeder en zijn broer vluchtte toen hij 14 was.
„Festivals vind ik als fenomeen wel heel interessant”, zegt Hartmann. „De enorme schaal ervan, en hoe ons landschap er dankzij onze handelsgeest zo makkelijk aan opgeofferd wordt. De illusie van een rauwe underground-ervaring met edgy muziek, terwijl het vaak juist allemaal heel mainstream en commercieel is. Festivals worden steeds luxer, en duurder, met soms zelfs een McDonald’s en een HEMA, een glamping met tenten met een goed bed en een koelkast, en overal plastic tegels zodat je witte gympen niet vies worden. En daar wordt dan weer door sommige mensen over geklaagd, het zou geen recht doen aan ‘het oude festivalgevoel’. Die vinden dat iets pas een goed festival is geweest als je onder de modder en totaal kapot naar huis gaat. Heel boeiend allemaal.”
<figure aria-labelledby="figcaption-0" class="figure" data-captionposition="below" data-description="Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024″ data-figure-id=”0″ data-variant=”grid”><img alt data-description="Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024″ data-open-in-lightbox=”true” data-src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten.jpg” data-src-medium=”https://s3.eu-west-1.amazonaws.com/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160238/data121993542-4ac540.jpg” decoding=”async” src=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-9.jpg” srcset=”http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-7.jpg 160w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-8.jpg 320w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-9.jpg 640w, http://nltoday.news/wp-content/uploads/2024/09/eddo-hartmann-fotografeerde-festivalgangers-die-een-paar-seconden-uit-de-gekte-stapten-10.jpg 1280w, https://images.nrc.nl/dkuoP2R6WK6enTPZNOlufzeaqm0=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/09/23160238/data121993542-4ac540.jpg 1920w”>Fabienne en Frederique, Dance4Liberation, Wijthmenerplas, Zwolle, 5 mei 2024Foto Eddo Hartmann
Hartmann benadert de festivals niet anders dan hoe hij in zijn eerdere projecten te werk ging. Hij gaat niet op in de massa. Als een buitenstaander observeert hij en verwondert zich. En net als in Noord-Korea richt hij zijn lens vooral op de artificiële architectuur die hij aantrof: de enorme, larger than life-beelden van hardstylefestival Defqon.I, de vrolijke aankleding van Milkshake, een verlaten tafereel met panini-stand, een tent, bouwwerken, dranghekken bij Paaspop – op de tentoonstelling in het Rijksmuseum is een selectie te zien van foto’s van zeventien festivals.
„Er zijn jaarlijks meer dan duizend festivals in Nederland. Ik richt me op de grote, bekende muziekevenementen in de buitenlucht. Ik had natuurlijk ook een andere keuze kunnen maken, niche-evenementen zoals een blokfluitfestival of iets kleins met theater. Maar binnen het tijdsbestek van een jaar waarin ik aan deze opdracht kon werken, besloot ik voor de iconische namen te gaan.”
Net als in de serie die hij eerder maakte in Pyongyang, vraagt Hartmann zich ook af: hoe beweegt het individu zich in een omgeving die voor het collectief is gemaakt? Door het gebruik van extreem lange sluitertijden lijkt de menigte opgenomen te worden in de omgeving, terwijl die ene festivalganger die wat verloren rondhangt of juist opgaat in het geheel, flink wordt ingeflitst. „Het individu te midden van de massa, dat vind ik interessant. Er kwamen voortdurend groepjes voor mijn camera hangen, bier in de hand, over elkaar heen hangend en uitbundig joelend. Dat zijn de beelden die we overal op sociale media voorbij zien komen. Ik probeer juist dat moment te pakken dat iemand even in z’n eentje uit die collectiviteit stapt. Dat kan iemand zijn die compleet in z’n element is in de drukte of iemand die juist even een moment van rust pakt.”
„Het is niet dat ik daar als een alien rondloop hoor. Ik ben gewoon oprecht nieuwsgierig naar wat ik zie. Er is veel te doen over festivals; hoe duur en mainstream ze zijn geworden, het drugsgebruik, de mallemolen aan artiesten die op elk festival te zien zijn. Maar ik wil met mijn werk niet zozeer kritiek leveren. Ik heb er niet echt een mening over. Zie me als een toerist met een goed alibi.”
Portugal riep donderdag de noodtoestand uit nadat er ruim honderd bosbranden woedden in de regio’s Aveiro en Viseu, waarbij ruim 15.000 hectare bos in de as is gelegd.
Duizenden brandweerlieden kwamen afgelopen week in actie om de bosbranden te blussen in het noorden van Portugal, onder Porto. Ten minste zeven mensen kwamen om, tientallen raakten gewond.
Drie van de slachtoffers waren brandweerlieden die ingesloten raakten bij bluswerkzaamheden.
Brandweerlieden in actie in de regio Aveiro, een van de zwaarst getroffen gebieden.
Foto’s: Patricia De Melo/AFP
Rookpluimen vullen de atmosfeer in grote delen van het noorden van Portugal en veroorzaken luchtverontreiniging in het noordwestelijk deel van het Iberisch schiereiland, tot aan de westkust van Frankrijk.
Foto’s: Pedro Nunes/Reuters, Pedro Sarmento Costa/EPA
Konijnen Bodhi en Mindy verloren hun partner, maar vonden elkaar. Bodhi kwam eerder in het asiel dan Mindy en was diep ongelukkig. „We zagen hem transformeren van een teruggetrokken mannetje naar een vrolijke knul die van puur plezier vreugdesprongetjes maakte.”
Foto’s Peter Lipton
Alexander heeft kattenaids en kan daarom niet bij andere katten. Zijn nieuwe baasje moet geduld met hem hebben. Alexander is niet vlot van vertrouwen. „Maar hij trekt al bij, hoor. Als wij binnenkomen, schiet hij al niet meer zijn ton in. We denken dat er een heel leuke kat in hem zit.”
Foto’s Peter Lipton
„Hendrik had een goede band met zijn eigenaar, maar toen kwam diens zoon weer thuis wonen en die enorme Hendrik vloog de zoon steeds aan. Heel tragisch, want toen moest Hendrik weg. En nu loopt hij hier kiploos rond, „pok pok pok pok pok” met af en toe een welgemeend „kukeleku” ertussendoor.” Iedereen hoopt dat hij snel weer ergens ruimer kan wonen, met wat leuke kippetjes erbij. Ook omdat er dan weer plek is voor de volgende haan.