Het Openbaar Ministerie heeft een gesprek afgeluisterd tussen Sywert van Lienden en zijn zakenpartners, en journalisten van online platform De Correspondent. Dat zegt Han Jahae, advocaat van Van Liendens zakenpartner Bernd Damme, vrijdag aan NRC na berichtgeving van Het Financieele Dagblad. Het zou gaan om een gesprek dat plaatsvond in maart 2022. Zowel Jahae als De Correspondent spreken van een serieuze inbreuk op het recht op bronbescherming van de journalisten. Het OM wil vrijdag niet reageren.
De Correspondent schrijft vrijdag dat de ontmoeting in kwestie plaatsvond in de vergaderruimte van een horecagelegenheid. Het ging om een achtergrondgesprek tussen journalisten van het medium en Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel. Het gesprek werd gevoerd „in het kader van een journalistiek onderzoek naar de mondkapjescrisis ten tijde van de Covid-19-pandemie”, aldus De Correspondent.
Een verslag van 181 pagina’s, met daarin een transcriptie van het gesprek, werd volgens Jahae recentelijk toegevoegd aan het strafdossier in de zaak rondom de mondkapjesaffaire. De advocaat noemt dat nieuws schokkend. „Gaat het om de staatsveiligheid, of het voorkomen van een aanslag, dan is het wellicht een ander verhaal.”
Maar in een zaak als deze is het aftappen van gesprekken „buiten proportie”, aldus Jahae. „Het heeft volgens mij een enorm chilling effect op de beroepsgroep. Als je als journalist gebeld wordt door iemand die zijn verhaal wil doen, ga je toch eerst de kamer nakijken op afluisterapparatuur.” Ook op klokkenluiders die bij journalisten een verhaal willen doen zou dit nieuws effect kunnen hebben, benadrukt de advocaat.
Dwangmiddelen
Het OM mag niet zomaar gesprekken afluisteren. Dergelijke dwangmiddelen mogen alleen gebruikt worden bij verdenking van ernstige feiten zoals moord, verkrachting en mensenhandel. Ook moet de beoogde informatie niet op een andere manier te verkrijgen zijn. „Voor de inzet van een zwaar middel als afluisteren is vooraf toestemming nodig van de rechter-commissaris. Het is ons niet bekend of deze toestemming is verleend”, aldus De Correspondent.
Het OM wilde vrijdag nog niet reageren op vragen van NRC. „We gaan uitzoeken hoe dit gelopen is. Dit gaat tijd kosten.” Een woordvoerder geeft aan volgende week terug te komen op de vragen. Advocaat Jahae: „We zullen om opheldering vragen en nadat alle feiten bekend zijn, bekijken welke consequenties dit dient te hebben.”
Het OM verdenkt de compagnons Van Lienden, Damme en Van Gestel van witwassen, oplichting en verduistering. In mei 2021 kwam aan het licht dat het drietal vele miljoenen had verdiend aan de inmiddels notoire ‘mondkapjesdeal’ met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Donderdag werd bekend dat de Nederlandse staat het bedrijf Relief Goods Alliance van Van Lienden voor de rechter daagt om de mondkapjesdeal.
Lees ook
Wanneer mogen journalisten worden afgeluisterd?
