‘Veel leerlingen wilden weten wat er nu gaat gebeuren’ – hoe multiculturele scholen omgaan met de PVV-overwinning

„Geert Wilders is mijn vader!” grapte een leerling met migratieachtergrond op het Mundus College in Amsterdam. Een andere leerling maakte zich juist zorgen terug te moeten naar het land van herkomst, nadat de PVV de grootste was geworden bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november.

Scholen met veel leerlingen met een migratieachtergrond zochten afgelopen weken naar hoe in het klaslokaal om te gaan met de overwinning van Wilders, die veroordeeld is voor groepsbelediging van Marokkaanse Nederlanders en blijkens het PVV-partijprogramma islamitische scholen en de Koran wil verbieden.

„Er kwamen veel vragen van leerlingen”, zegt Vincent Steensma, directeur van het Mundus College, een praktijk- en vmbo-school in Amsterdam-West. „Ze wilden weten wat er nu gaat gebeuren. Die gelegenheid grepen docenten en mentoren aan om het Nederlandse politieke systeem uit te leggen. Om uit te leggen dat eerst een kabinet moet worden gevormd, dat het wel even duurt voordat een wetsvoorstel zowel door de Tweede als Eerste Kamer is gegaan, dat wat Wilders wil aan de Grondwet getoetst zal moeten worden.”


Lees ook
Zoeken naar de grenzen van de Grondwet: over ‘onaantastbaar’ gedachtengoed en ‘de koelkast’ van Wilders

Kamerleden van de VVD, BBB, NSC en PVV. Deze partijen gaan verder spreken over de Grondwet en de rechtsstaat.

Geschrokken

Eva Voogel werkt op Amsterdamse scholen in multiculturele wijken, via Moll Academy dat onderwijsdiensten aanbiedt zoals bijles. „Lang niet alle leerlingen zullen zelf aan de bel trekken; dat vinden ze spannend. Maar ik zette bijvoorbeeld een meisje op de gang een dag na de verkiezingen en zij zei: ‘Dat doe je zeker omdat ik zwart ben?’ Toen vroeg ik haar of ze thuis had gepraat over de verkiezingsuitslag. Ze zei dat ze daar inderdaad van was geschrokken.” Verder vertelt ze dat het moeilijk is het gedrag van leerlingen direct in verband te brengen met de uitslag, maar vlak na de verkiezingen voelde ze soms wel een gespannen sfeer in het klaslokaal hangen.

Op de praktijkscholen van HPC Rotterdam kwamen leerlingen met vragen naar aanleiding van wat ze zagen op TikTok en Instagram, vertelt directeur Jamie Visser. „Ze wilden weten wat echt nieuws en wat nepnieuws was.” Net als op het Mundus College kregen de leerlingen les over het Nederlandse democratische systeem. „We hebben uitgelegd hoe een kabinet tot stand komt, hoe de regering werkt en we hebben een coalitiebouwer gebruikt.” Met persoonlijke zorgen konden leerlingen terecht bij het zorgteam van de school. Emoties mogen er zijn, zegt Visser. „Maar ook het zorgteam probeert om aan de hand van feiten leerlingen gerust te stellen.”

„Wij hebben de indruk dat leerlingen het soms een beetje weglachen”, zegt directeur Harald van Vugt, van het Portus Meridiem op Rotterdam-Zuid. Dat is een middelbare school voor mavo, havo en vwo waar „90 tot 95 procent” van de leerlingen een migratieachtergrond heeft. En sommige leerlingen blijken juist enthousiast over Wilders, zegt Van Vugt: „Ik sprak toevallig net een docent havo-bovenbouw en zij had leerlingen die wezen op de traditionele normen en waarden waar hij voor staat, en zijn aandacht voor de sociaal zwakkeren.” Volgens de schooldirecteur stellen dat soort opmerkingen docenten voor een dilemma. „Moet je die kinderen er dan ook op wijzen dat Wilders een paar jaar geleden voor de Russische Doema stond?”

Mart van der Heijden, directeur van basisschool De Troubadour in Eindhoven, voelde gelijk na de verkiezingsdag de noodzaak een geruststellende brief te sturen naar leerlingen, ouders en leerkrachten. Op De Troubadour is het aantal leerlingen met een migratieachtergrond – nu een vierde – afgelopen jaren behoorlijk gegroeid dankzij de expats die voor ASML werken, de chipmachinefabrikant in het nabijgelegen Veldhoven. Van der Heijden kreeg na de uitslagenavond al om half drie ’s nachts het eerste bezorgde mailtje. Een moeder mailde dat haar zoon had gevraagd: „Mama, wat wordt Nederland dan? Een concentratiekamp?” „En de volgende ochtend aan de schoolpoort stond de moeder van een Turks meisje dat aan de ontbijttafel had gevraagd of ze nog wel in Nederland mocht blijven.

In de brief van de directeur staat onder meer: „Of je nu een jongen of een meisje bent, in een katholiek gezin woont, een gesluierde islamitische vrouw bent, een zwarte heterojongen of een joodse homo, zolang ik aan het hoofd van de Troubadour sta, zult u mij aan de zijde vinden van iedereen die hier vreedzaam en verdraagzaam wil wonen, werken en naar school wil gaan.”

Van der Heijden: „Er waren ouders die vonden dat ik me niet politiek had mogen uitlaten, maar in mijn brief staat dat wij er zijn voor álle mensen. Daarmee vind ik dat ik voldoende aangegeven heb dat wij er óók zijn voor mensen die PVV hebben gestemd.”


Lees ook
‘De Grondwet zal ons behoeden voor uitwassen’

Markt op het Visserijplein in Rotterdam, de dag na de verkiezingen.


Leeslijst