Een jonge man in een djellaba houdt ontspannen zijn koffer en Marokkaanse paspoort in de hand terwijl hij staand kijkt naar Geert Wilders op zijn televisie. „Wachten op de Exitpoll”, staat als commentaar boven de foto. De Marokkaanse Nederlander Ilyasse El Boujadayni ging viral op de avond van de Tweede Kamerverkiezingen. „Het was eigenlijk alleen bedoeld voor mijn neven in de groepsapp”, vertelde hij later in de talkshow Op1.
In een TikTokfilmpje zie je een groepje jongens met een migratie-achtergrond onder de volle maan kalmpjes wegvaren op een bootje – met boven hun hoofden de tekst „doei Nederland”. In de reacties onder het filmpje grappen anderen dat ze graag willen meevaren en betreuren tienermeisjes dat ze de jongen die ze leuk vinden nu moeten gaan missen.
In een ander internetgrapje over de zege van de PVV wachten jongens met een Turkse en Marokkaanse migratie-achtergrond rustig op Schiphol op hun vlucht naar het buitenland.
Alleen voorwaardelijk
Geert Wilders en andere PVV-politici herhalen al jaren dat moslims en mensen met een migratie-achtergrond alleen voorwaardelijk welkom zijn in Nederland. In het partijprogramma van dit jaar staat: „Nederland is geen islamitisch land. Onze eigen cultuur en seculiere wetten hebben altijd voorrang en als je dat niet bevalt, vertrek je maar.” De PVV wil criminele Nederlanders met een migratie-achtergrond „desnoods na denaturalisatie” gedwongen Nederland uitzetten. Ook pleit de partij voor een verbod op de koran, moskeeën en islamitische scholen moeten allemaal dicht.
Behalve grapjes met een serieuze ondertoon delen veel Nederlandse moslims ook hun zorgen over de manier waarop er door Geert Wilders en PVV in het verleden is gesproken over hen. Zo wordt de tweet van de Turks-Nederlandse columnist en sociaal dienstverlener Emine Ugur zowel op X als op Instagram veel gedeeld. Daarin schrijft Ugur: „Het gaat er ook niet om of mensen zoals ik daadwerkelijk uitgezet worden of dat het juridisch haalbaar is of niet. Het gaat erom dat een kwart van de bevolking er geen bezwaar tegen zou hebben als het wel zou kunnen. Dat ze hopen dat het lukt. Dat ze het prima vinden als hoofddoeken worden verboden in overheidsgebouwen, waardoor ik bijvoorbeeld mijn werk niet zou kunnen doen. Dat ze hopen dat er moskeeën worden gesloten of de Koran wordt verboden. Het gaat er niet om het Wilders lukt om dit allemaal te realiseren. Het gaat erom dat het Wilders is gelukt om moslims, Marokkanen en mensen van kleur zo te dehumaniseren, dat een kwart van de bevolking er geen moeite mee heeft dat zij als tweederangs burgers worden behandeld.”
Ander geluid
Er is ook een ander geluid te horen. Tussen alle grappen over vertrekken uit Nederland door krijgt op jongerenkanaal Cestmocro een reactie op een bericht over de zege van Wilders veel likes: „Hij is veel slimmer dan men denkt. Hij heeft het beste voor met alle Nederlanders ongeacht welke afkomst. Alleen nieuwe gelukszoekers die hier alleen willen profiteren en de regels overtreden wil hij buiten de deur houden: prima. Daarnaast stoppen met die klimaatwaanzin en meer geld naar de zorg.”
Fotograaf en socioloog Ebru Aydin deelde op de dag na de verkiezingen foto’s op Instagram van een moskee in Corum, Turkije: „Mocht ik terug moeten naar mijn eigen land, dan wordt dit mijn bestemming (joking, ik ga helemaal nergens heen. Utrecht forever).” Maar vooraf aan die woorden lees je over haar zorgen als moslimvrouw met hijab: „De PVV, die al 15 jaar heel duidelijk tegen de islam is en ook racistisch is, is nu de grootste partij van Nederland. Ik voelde na de exitpoll heel veel: ongeloof, verbazing, verdriet, boosheid, frustratie, hopeloosheid en vervreemding richting Nederland.”
Geëmotioneerd vervolgt ze dat de uitslagenavond het moment was dat ze voelde dat ze niet in Nederland thuishoort, volgens de vele mensen die op PVV hebben gestemd. „In mijn eigen bubbel merk ik daar niet veel van maar na elke verkiezingsuitslag word ik weer met m’n neus op de feiten gedrukt.”
In een privébericht vertelt ze dat ze naar aanleiding van haar bericht veel steunbetuigingen en lieve woorden heeft ontvangen van collega’s en vrienden. „Dat helpt bij het relativeren – Wilders representeert niet het hele land. Dit geeft me meer strijdlust. En de behoefte om meer ruimte te claimen als moslim.”
