‘Anyone But You’, of: de glorieuze terugkeer van de suffe romkom

De persmomenten voor Anyone But You, met acteurs Sydney Sweeney en Glen Powell, lijken opgenomen in de slaapkamer. Alsof de sterren net een nacht door kroeg en sneeuw dwaalden, kletsend en flirtend, en nu, op de rand van een hotelbed, verrast worden door een cameraploeg. „Hoe is jullie chemie zónder camera’s?” Zij wappert haar oogleden als een Disney-hert, hij recht zijn rug en schiet manhaftige lachjes. Chemie, spanning – seks? Zijn ze verliefd of niet? Will they or won’t they?

Spoiler: they won’t. Je kijkt er recht doorheen. Niet alleen omdat je achter alles in Hollywood een uitgekiende marketingstrategie vermoedt, maar ook omdat je het al zo vaak hebt gezien. 25 jaar geleden zwijmelden Leonardo DiCaprio en Kate Winslet publiekelijk over elkaar. Daarna waren het Affleck en Lopez. McConaughey en Hudson. Pitt en Jolie. Oud nieuws. En hetzelfde geldt voor de film die ermee verkocht wordt: Anyone But You, een film zó standaard, zó bekend, dat je ’m zou kunnen samenstellen uit fragmenten van romkoms uit de jaren nul.

En toch: het wérkt. Heel goed zelfs. Anyone But You koerst af op een zeer winstgevende recette. Sociale media en filmpublicaties – óók respectabele – staan vol met achterklap: is er een affaire? Is Gleeney een ding? Gek genoeg is dat niet ondanks, maar dankzíj de voorspelbaarheid.

De romkom

Films als Anyone But You waren meubilair in het Hollywood van de jaren negentig en de jaren nul. Vaak losjes gebaseerd op sprookjes of Shakespeare (écht), ontmoetten twee van de knapste mensen op aarde elkaar op een klunzige manier. Er is direct een ‘vonk’. De romantiek is explosief. Er bestaat geen andere liefde dan liefde op het eerste gezicht. Maar dan gaat er iets mis. Misverstanden, moeders beledigd, katten overreden. Kunnen ze hun verschillen wegpoetsen? De liefde kiezen?

Een decennium later werd de romkom doodverklaard. Christopher Orr schreef in 2013 in opinietijger The Atlantic dat het genre, „na een decennia van geld printen” wegkwijnde. Flops stapelden zich op. De kwaliteit zakte in. Van zomerliefde tot winterdepressie. Waar bleef de volgende Annie Hall, When Harry Met Sally, zelfs How to Lose a Guy in Ten Days?

De trend zette door. En vrijwel elke filmpublicatie schreef tot heden over de dood van de romkom. Scott Meslow vat de verklaringen in zijn romkom-exposé From Hollywood With Love samen. Een neerwaartse spiraal: de gevestigde romkomsterren waren te oud, nieuwe sterren hadden geen interesse, filmgangers kenden het riedeltje wel, films flopten, studio’s begonnen romkoms riskant te vinden en richtten zich op franchises – iets met superhelden, dat uit te bouwen was tot filmisch universum. Wat ook niet hielp volgens Meslow: dat journalisten het genre keer op keer doodverklaarden. Wat de romkom de das om deed, was het geloof dat de das al om was.

Was de romkom echt dood? Niet echt, al brak hij wel een been of twee. Er brak een ander tijdperk aan. Die van de ‘specifieke romkom’, in plaats van de one-size-fits-all films als Anyone But You. De verantwoordelijke: Netflix. Nooit eerder had een bedrijf zo veel data, was het zo goed in staat in te spelen op de verlangens van kijkers. En in 2017 merkte Netflix dat kijkers wel degelijk behoefte hadden aan romkoms. ‘Oude’ films werden namelijk eindeloos gekeken. Én herkeken. Want welke type films kijkt men vaker dan de romkom? Love Actually met Kerst, Pretty Woman na een relatiebreuk. Netflix produceerde romkom na romkom. Drie delen The Kissing Booth, drie delen To All the Boys I’ve Loved Before. Snelle romkom-franchises, zwijmelend en verfrissend ironieloos, gemaakt voor een specifiek publiek, één demografie. Ook de marketing was specifiek. Elke kijker kreeg de poster die het best bij hem paste.

Grote filmstudio’s maakten natuurlijk nog de sporadische romkom. Vaak werden óók die films echter gericht op een specifieke bevolkingsgroep. Neem de senioren-romkom. Of de actie-romkom, waarin sterren gangsters, dino’s of ninja’s bevechten en daarna pas verliefd worden. Daarnaast zetten ze in op een ander subgenre: de ‘veredelde romkom’. Bros, Crazy Rich Asians, Palm Springs of The Big Sick. Films die geen geldmachines waren, maar waarmee studio’s wel prijzen konden winnen.

In 2023 was het landschap gefragmenteerd. De romkom was verre van dood. Integendeel: zowat elke kijker had een eigen liefdesverhaal.

Ordinair

Maar nu, om 2024 mee af te trappen, keert met Anyone But You de brede romkom terug. Het superheldengenre is nu aan zijn doodverklaring toe (getuige de vele flops van 2023 en de teruglopende verkoopcijfers van spandex). Er is ruimte ontstaan in Hollywood. Niet alleen voor Barbie, Oppenheimer en The Super Mario Bros. Movie, maar ook voor de traditionele romkom.

En halleluja. Het is thuiskomen. Nee, Anyone But You is geen Annie Hall, maar wel een zeer kundig gemaakte jaren-nul-stijl romkom. De film is gebaseerd op Shakespeares Much Ado About Nothing, maar laat dat je niet tegenhouden. De film draait om sexy, onhandige liefde onder factor-60-zonnestralen.

Ben en Bea hebben een onvergetelijke eerste date. Maar dan glipt zij weg, en zegt hij wat onaardige dingen. Twee harten gebroken. Dan blijkt Bens beste vriendin met Bea’s zus te trouwen. Ben en Bea moeten doen alsof ze een koppel zijn om de bruiloft niet te verpesten.

Dom maar zalig. Er is een groot budget voor zonbadende Australische locaties. De grapjes werken zeker 70 procent van de tijd. De sterren zijn bovenmenselijk knap en hebben een ondermenselijk vetpercentage.

Maar de reden dat het echt werkt, is dat het zo ouderwets en knullig voelt. Het is niet in een Netflix-lab gemaakt om de behoeften van één doelgroep te bevredigen. Je identificeert je met niemand in de parade van rijke, probleemloze knappe mensen. En juist dat maakt het voor iedereen. Een collectieve ervaring. Waar alle media, consumenten en achterklap in de westerse wereld aan meedoen.

Uiteindelijk komen Bea en Ben samen. Will they or won’t they? In de film, natuurlijk: they will. Het voelt als vanouds.

https://www.youtube.com/watch?v=F1T63YjQ17A