N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Reportage
Rechtszaak „Ik ben een soldaat”, zegt Quincy Promes kort na de nachtelijke steekpartij in een telefoongesprek met zijn vader. Het slachtoffer – zijn neef – „heeft geluk gehad”.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data97544364-3b922d.jpg)
Foto Peter Morrison/AP
Onder enorme belangstelling behandelde de rechtbank Amsterdam vrijdag de strafzaak tegen voetballer Quincy Promes (31) die vijftig keer in het Nederlands Elftal speelde. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) heeft een woeste Promes zijn neef op 25 juli 2020 na afloop van een familiefeest in een loods in Abcoude in het been gestoken. Dat is zware mishandeling, stelt het OM, waarvoor Promes tot twee jaar celstraf veroordeeld dient te worden.
„Ook al zal zijn voetbalcarrière hieronder lijden: alleen een onvoorwaardelijke gevangenisstraf doet recht aan wat hij heeft gedaan”, stelde de officier van justitie. Zij benadrukte dat Promes als profvoetballer een „een voorbeeld voor veel volwassenen en kinderen” is. Tegen die achtergrond is het volgens het OM des te kwalijker dat Promes tot nog toe geen spijt en berouw toonde.
Ondanks een eerdere toezegging via zijn advocaat Robert Malewicz was de voetballer niet aanwezig. Zijn contract met voetbalclub Spartak Moskou zou in gevaar komen als hij zich in Nederland meldt omdat hij dan gearresteerd zou worden. Promes wordt namelijk ook nog in een andere strafzaak verdacht van betrokkenheid bij drugssmokkel, iets wat hij pertinent ontkent.
In politieverhoren ontkende Promes ook zijn betrokkenheid bij de steekpartij. De rechtbank Amsterdam en officier van justitie lazen vrijdag echter afgeluisterde telefoongesprekken voor die het tegendeel lijken te tonen. „Ik ben een soldaat”, zegt Quincy Promes kort na de nachtelijke steekpartij in een telefoongesprek met zijn vader. „Ik mikte helemaal niet in zijn been. Ik wou in zijn nek doen.” Het slachtoffer – zijn neef – „heeft geluk gehad”.
Naast meerdere gesprekken waarin Promes over het steken spreekt doet hij ook het motief uit de doeken: de vermeende diefstal van sieraden bij zijn tante door het slachtoffer in 2016. „Mijn loyaliteit is naar mijn tante. Wie van haar pikt maak ik af.”
Zware mishandeling
Bij de steekpartij scheurde het slachtoffer de pattellapees in zijn knie. Het OM vervolgde Promes desondanks voor alle denkbare toepasselijke juridische varianten, in zwaarte variërend van poging tot moord tot ‘eenvoudige’ mishandeling. De poging tot moord kwam op de tenlastelegging terecht nadat de advocaat van het slachtoffer Yehudi Moszkowizc daartoe een juridische procedure begon. Vrijdag stelde het OM echter dat een poging tot moord niet bewezen kan worden omdat geen sprake is van een vooropgezet plan. Ook poging tot doodslag acht het OM niet bewezen. Ondanks wat Promes allemaal op tapgesprekken zegt, is er onvoldoende bewijs dat het steken was gericht op de dood. En dus komt het OM uit bij zware mishandeling.
Promes’-advocaat Malewich betoogde dat de afgeluisterde tapgesprekken, waar het OM vanwege een ander onderzoek beschikt, niet in de strafzaak van Promes gebruikt mogen worden, onder meer omdat de rechtmatigheid van die andere afluisteroperatie door hem niet te controleren valt. Zonder die tapgesprekken blijft een strafdossier vol tegenstrijdige verklaringen over en daaruit blijkt volgens Malewich „onvoldoende dat cliënt degene is die heeft gestoken”. Promes, die geen strafblad heeft, moet dus worden vrijgesproken.
In een afzonderlijke civiele zaak werd Promes reeds veroordeeld tot het vergoeden van de schade van zijn neef. Tegen die uitspraak loopt hoger beroep. Ook moet de precieze schade nog worden vastgesteld. Die zou volgens Moszkowicz en zijn cliënt bijna 1 miljoen euro bedragen. De neef lijdt vanwege het steekincident aan PTSS en kan zijn werk als vloerlegger niet meer uitvoeren. Zijn zus las vrijdag namens hem een slachtofferverklaring waarin hij afstand neemt van mensen die hem als „geldwolf, leugenaar en misgunnende neef” neerzetten. Vanwege zijn letsel kan hij tot zijn verdriet niet meer bij het voetbal van zijn zoontje helpen.
Promes (31), tevens eigenaar van kledingmerk QP en rapper, speelde vijftig interlands voor het Nederlands elftal. Hij ging in 2021 ondanks de verdenking mee naar het EK onder toenmalig bondscoach Frank de Boer, maar raakte onder diens opvolger Louis van Gaal alsnog zijn plek in de selectie kwijt. Van Gaal stelde „spelers die verwikkeld zijn in zulke zaken” niet te selecteren.
Ten tijde van het steekincident speelde hij bij Ajax dat hem in 2019 voor bijna 16 miljoen overnam van Sevilla. Twee maanden na zijn arrestatie in december 2020 en kortstondige detentie verkocht Ajax de spits aan Spartak Moskou voor 8,5 miljoen. Bij die club maakte Promes eerder furore en is hij opnieuw succesvol: vorig jaar werd Promes uitgeroepen tot Russisch voetballer van het jaar en op dit moment is hij met 14 goals topscoorder van de Premjer-Liga.
