Britten trekken nog niet massaal hun paspoort om porno te kunnen kijken

Online diensten in het Verenigd Koninkrijk hebben afgelopen week leeftijdschecks ingevoerd om te voorkomen dat minderjarigen porno te zien krijgen. De aloude knop „ik ben 18+” is niet meer genoeg, de Britse mediatoezichthouder Ofcom eist nu grondigere controles, op straffe van miljoenenboetes. De regels gelden voor alle platforms waarop porno is te zien, ook datingapps en sociale media als X.

Vergelijkbare regels zijn ook elders in opkomst. Australië, verschillende Amerikaanse staten en de EU willen dat voor de onlinewereld dezelfde regels gaan gelden als vroeger in de videotheek. Minder duidelijk zijn de voorschriften over hóe leeftijdscontroles uitgevoerd moeten worden.

Ofcom is de afgelopen jaren vakbeurzen afgegaan om over de aankomende Britse regels te vertellen. Dat leidde tot een stekelige sfeer in vergaderzaaltjes: pornosites zitten niet te wachten op een verplichting die bezoekers kan wegjagen. Toch zocht Ofcom de dialoog op: het wilde horen welke obstakels de industrie zag en het toezicht flexibel inrichten zodat bedrijven een oplossing kunnen zoeken die voor hen werkt.

Die flexibiliteit blijkt anderhalf jaar later uit de vele controlemethoden die Ofcom goedkeurt. Checks via de bank of creditcard zijn prima. Een ander voorbeeld is de selfiecheck: gebruikers moeten daarbij hun gezicht tonen en de software op basis daarvan een leeftijdsinschatting laten maken.

Aylo, het bedrijf achter Pornhub en andere grote pornosites, is opvallend positief over de Britse aanpak. Het noemt de methoden die Ofcom voorschrijft „minder ingrijpend” dan wat er in andere landen wordt geëist.

Toch kan er bij die controlevormen genoeg misgaan, bleek dezelfde week bij de Amerikaanse app Tea, waarop vrouwen hun datingervaringen met mannen delen. De app werd gehackt, 13.000 selfies en foto’s van ID-bewijzen kwamen op straat te liggen.

App voor ‘mannen-shaming’ gehackt, 13.000 selfies en ID’s op straat

Veel Britten staan dan ook niet te springen om een foto van hun paspoort naar een pornoplatform te sturen. Een officiële petitie om de wet te schrappen is al bijna een half miljoen keer getekend. Elke dag worden er nu zo’n vijf miljoen leeftijdschecks uitgevoerd, schrijft The Guardian. Het aantal pornokijkers ligt vermoedelijk veel malen hoger. De controles zijn dan ook makkelijk te omzeilen door via een VPN-dienst te doen alsof je in een land zit zonder checkwet.

„Je kunt hier lessen uit trekken”, zegt Bart Jacobs, hoogleraar computerbeveiliging en privacy aan de Radboud Universiteit over de Britse situatie. „Als overheden er niet strak bovenop zitten, wordt het een zooitje.”

De Europese Commissie lanceerde half juli een prototype van een app waarmee burgers hun leeftijd kunnen verifiëren. Vijf lidstaten gaan daar binnenkort mee experimenteren. De Europese aanpak is in elk geval anders dan die in de Angelsaksische landen: niet overlaten aan de markt, maar als overheid een verificatiedienst aanbieden waarbij de privacy gewaarborgd blijft. Logisch, vindt de hoogleraar. „Je paspoort wordt toch ook niet door een bedrijf uitgegeven?”