Kabinet gaat maximumsnelheid op het fietspad onderzoeken, maar een helmplicht blijft vooralsnog uit

Posted on by admin

Dat íéts moet gebeuren, staat buiten kijf: ruim een derde van alle verkeersdoden was vorig jaar een fietser. En in het jaar daarvoor was zelfs ruim twee derde van alle ernstig gewonden fietser. Dat waren vooral ouderen. „Er is al jaren sprake van een zorgelijke ontwikkeling van het aantal verkeersslachtoffers onder fietsers”, schrijft de nieuwe, demissionaire minister Robert Tieman (Infrastructuur, BBB) in het donderdag verschenen Meerjarenplan Fietsveiligheid 2025-2029.

En dus kondigt de minister maatregelen aan die gemeenten de komende jaren kunnen nemen. Bijvoorbeeld de snelheidsverschillen op het fietspad verkleinen door snelle elektrische fietsen te verplaatsen naar de rijbaan. En door een snelheidslimiet in te stellen op het fietspad.

Dat gemeenten bij wijze van proef een maximumsnelheid voor fietsers mogen instellen, verheugt de Amsterdamse wethouder Melanie van der Horst (D66). „Daar hebben we grote behoefte aan”, zegt ze. Met name op drukke kruispunten en in parken, zoals het Vondelpark, wordt veel te hard gefietst, vooral op opgevoerde elektrische fietsen zoals fatbikes. „We hebben weleens zestig kilometer per uur gemeten.”

Dat een snelheidslimiet effect kan sorteren, wordt bewezen door de verlaging van de maximumsnelheid voor auto’s, in delen van de stad, naar dertig kilometer per uur. Dat heeft geleid tot een daling van 11 procent van het aantal ongelukken met motorvoertuigen. De wethouder denkt aan een fietslimiet van 20 of 25 kilometer per uur, afhankelijk van de locatie.


Lees ook

Meer ongelukken door snelle stekkerfietsen en drukte op de fietspaden

De Amsterdamse Marnixstraat, kruising Elandsgracht, van bovenaf. Het aantal fietsongevallen in Nederland stijgt.

Wielrenners

Wel zitten aan zo’n snelheidslimiet haken en ogen: zo weten veel fietsers niet precies hoe hard ze rijden en zouden snelheidsmeters verplicht moeten worden. Bovendien is de vraag of de limiet „handhaafbaar” is, stelt het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).

Van der Horst benadrukt dat in andere delen van de stad de limiet vooral níét moet worden ingesteld, bijvoorbeeld in het buitengebied waar wielrenners rijden. Ook mogen forensen niet worden getroffen door de snelheidsbeperking, want „het is natuurlijk veel beter dat mensen uit Zaandam naar Amsterdam komen met de fiets dan met de auto”.

We hebben weleens een fietser gemeten die zestig kilometer per uur reed

Hoe goed bedoeld de nota van minister Tieman ook is, deze is hooguit een eerste stap naar concreet beleid. Om te beginnen ontbreken omstreden maatregelen zoals een helmplicht. „Het dragen van een fietshelm vermindert de kans op ernstig hersenletsel met 60 procent en op dodelijk hersenletsel met 71 procent”, staat er. Maar aangezien voor een helmplicht geen politiek draagvlak bestaat, wil de minister het gebruik slechts „stimuleren” door „de aandacht, het aanbod en de aantrekkingskracht te vergroten”. Zodat over tien jaar 25 procent van alle fietsers een helm draagt. Twee jaar geleden deed 4 procent dat.

Maar wat vooral aan het beleid ontbreekt, zeggen critici, is aandacht voor een betere infrastructuur voor fietsers, zoals fietspaden opknappen en verbreden en rijbanen tussen auto’s en fietsen scheiden. „Het is geen slecht plan, maar dit gaat het verschil niet maken”, zegt Esther van Garderen, de directeur van de Fietsersbond. „Het is flankerend beleid. Ik noem het gefröbel in de marge.”

Opvoeren

Meer ruimte maken voor fietsers vereist vele miljoenen méér. En meer heil verwacht Van Garderen van een limiet voor dertig kilometer per uur voor auto’s, in meer delen van de steden. Ook pleit ze voor een totaalverbod op opgevoerde elektrische fietsen, niet alleen op het verkopen van opvoersetjes. „Maar als je dat ter sprake brengt, is het oorverdovend stil.”

Wethouder Van der Horst zegt eveneens dat „te weinig” geld naar een veilige infrastructuur gaat. „Laten we focussen op maatregelen die de kans dat je als fietser valt klein maken, in plaats van een fietshelm te verplichten.”

Ook SWOV meent dat meer geld nodig is om effectieve infrastructurele maatregelen te kunnen treffen, aldus een woordvoerder. „De meeste veiligheidswinst is te behalen als de fietsinfrastructuur veiliger wordt gemaakt: geen paaltjes en andere obstakels, kwalitatief goed stroef wegdek, veilige bermen en vrijliggende fietspaden als de limiet voor auto’s vijftig kilometer per uur is. En als dat niet kan: dan de limiet naar dertig kilometer per uur.”


Lees ook

Past de helm in ons fietslandje?

Illustratie Cyprian Koscielniak

Related Posts

Luisterverhaal op zondag: Vitamine-infusen zijn populair in het Verenigd Koninkrijk – maar hebben ze nut?

Vitamine-infusen zijn populair in het Verenigd Koninkrijk. Is het gezond? „Tien keer de benodigde hoeveelheid maakt je niet fitter.”

Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected]

Gast:
Annemarie Kas
Stem:
Nienke Brinkhuis
Redactie:
Rogier van ‘t Hek
Montage:
Jan Paul de Bondt
Foto:
Justin Griffiths-Williams
Coördinatie:
Elze van Driel


Amanda Anisimova leek in de Wimbledon-finale tegen Iga Swiatek in een ‘nachtmerrie’ beland: 6-0 en 6-0

Amanda Anisimova stuitert zo’n tien seconden met de bal, als ze met haar rug naar de baan staat. Ze pakt een moment rust op het centercourt van Wimbledon, zaterdag laat in de middag. Ze ademt diep. Praat zich moed in. Net heeft ze weer een rally verloren van Iga Swiatek, een forehand landt zeker een meter achter de baseline. Direct erna schudt Anisimova haar hoofd.

De druk van Swiatek (24) is verzengend. Haar services, groundstrokes, returns en volleys zijn zo zuiver, hard en scherp, dat Anisimova (23) nauwelijks tijd krijgt. En ook geen ritme. Dat ze erg zenuwachtig is in haar eerste grandslamfinale, helpt haar spel evenmin. 6-0 en 2-0 staat ze achter, 15-gelijk op eigen service. Als ze de finale nog wil omdraaien, hoe ingewikkeld dat scenario ook is, moet daar nu een begin mee worden gemaakt.

Dus niet meteen weer een dubbele break achter komen, zoals in de eerste set gebeurde. Swiatek staat al klaar om de service van Anisimova te ontvangen. De Poolse, vijfvoudig grandslamkampioen, wil het tempo hoog houden om in haar onoverwinnelijke roes te blijven. Daar waar Anisimova juist probeert de tijd even stil te zetten.

Amanda Anisimova kwam geen moment in haar ritme. Foto Henry Nicholls / AFP

Mentale gezondheid

Zoals ze twee jaar geleden ook een pauze nam van het tennis om aan haar mentale gezondheid te werken. „Het is ondraaglijk geworden om aan tennistoernooien deel te nemen”, schreef ze in mei 2023 op Instagram. De burn-out, zoals ze het noemde, bouwde zich in de jaren daarvoor op. Anisimova, dochter van Russische ouders die voor haar geboorte naar de Verenigde Staten emigreerden, gold als een supertalent. In 2019, op haar zeventiende, haalde ze de halve finale van Roland Garros.

Het overlijden van haar vader Konstantin – in augustus 2019 na een hartaanval, kort voor de achttiende verjaardag van Anisimova – veranderde veel. Hij was lang haar hoofdcoach, nadat moeder Olga in de eerste jaren de beginselen van tennis had bijgebracht. „Dit is duidelijk het moeilijkste wat me ooit is overkomen, en ik praat er eigenlijk met niemand over”, zei Anisimova in 2020 in The New York Times.

De finale duurde minder dan een uur. Foto Henry Nicholls / AFP

Tijdens haar onderbreking ging ze op vakantie, bezocht vrienden, volgde een semester op de universiteit en begon met schilderen. „Wat ik heb geleerd, is om eerlijk naar jezelf te luisteren, naar je intuïtie en naar wat je lichaam je vertelt”, zei ze afgelopen week in Londen. Acht maanden duurde haar tennispauze, voor ze begin 2024 terugkeerde op de tour als nummer 373 van de wereld.

Datzelfde jaar verloor ze nog in de kwalificatie voor Wimbledon. Maar gaandeweg werden de resultaten beter. Begin dit jaar won ze een sterk bezet toernooi in Doha, recentelijk was ze finalist op een voorbereidingstoernooi op gras. Op Wimbledon zelf maakte ze indruk met haar harde, vlakke slagen, met name in een schitterend gevecht in de halve finale tegen Aryna Sabalenka, de nummer één van de wereld. Misschien wel de wedstrijd van het toernooi.

Afstraffing dreigt

Maar nu in de finale tegen Swiatek lijkt ze wel in een „nachtmerrie” te zijn beland, zegt commentator en oud-speler John McEnroe op de BBC. Swiatek – eigenlijk een gravelspecialist, ze won Roland Garros vier keer – speelt dit toernooi tennis van een andere orde. In de halve finale versloeg ze Belinda Bencic met 6-2 en 6-0.

Zo’n afstraffing dreigt nu ook. Daarom probeert Anisimova even te recupereren, als ze serveert bij 0-2 en 15-15 in de tweede set. Eigenlijk doet ze alles goed bij het volgende punt. Uitstekende eerste service, dan een forehand diep in de backhandhoek van Swiatek. Die redt met een hoge bal terug, Anisimova neemt in één keer uit de lucht, wat technisch lastig is. De twijfel in haar forehand is onmiskenbaar – voluit of niet? Ze slaat laag in het net. En buigt dan moedeloos voorover.

De aarzeling van Anisimova steekt scherp af bij de onverstoorbaarheid van Swiatek. De Poolse pept zichzelf bij 6-0 en 4-0 nog op alsof een cruciaal punt wacht. „Alles klikt”, zegt McEnroe bij de BBC. Ze speelt met veel agressie en tegelijk ook controle. Bijna als een machine, zo consciëntieus. Daar waar ze voorheen veel moeite had op gras, op Wimbledon kwam ze nooit verder dan de kwartfinale.

Twijfel over integriteit

Aan die superioriteit ging ook bij Swiatek een moeilijke periode vooraf. Mede door een dopingschorsing raakte ze haar eerste plek op de wereldranglijst kwijt. Vorig najaar mocht ze een maand niet spelen – ze miste drie toernooien – omdat ze positief had getest op de verboden substantie trimetazidine. Swiatek ging met succes in beroep: de dopinginstantie in het tennis vond het aannemelijk dat er sprake was van een vervuild middel – melatonine – waar sporen van trimetazidine in zat.

Hoewel de overtreding als niet opzettelijk werd beoordeeld, vond Swiatek de onzekerheid over de uitspraak en de twijfel over haar integriteit moeilijk. „Het was verschrikkelijk”, zei ze in januari in de podcast Tennis Insider Club. Swiatek, van zichzelf vrij ingetogen, vreesde dat mensen een negatief beeld van haar zouden blijven houden en zich tegen haar zouden keren.

Swiatek slaat een service – ze kreeg de hele wedstrijd geen breakpoint tegen. Foto Kirill Kudryavtsev / AFP

Ze won geen toernooi meer na de schorsing – haar laatste titel was Roland Garros vorig jaar. Nu serveert Swiatek al na 57 minuten voor de Wimbledon-titel, voor een zeldzame 6-0 en 6-0 in een grandslamfinale. Steffi Graf deed dat in 1988 voor het laatst op Roland Garros tegen Natasha Zvereva. Op Wimbledon gaat dit terug tot 1911, toen Dorothea Lambert Chambers met zo’n ‘double bagel’ Dora Boothby versloeg – nog ver voor het proftijdperk.

Zelfs McEnroe is er even stil van op de BBC, wanneer Swiatek met een backhandwinner de partij beslist. 6-0, 6-0. Maar het meest indrukwekkende applaus is voor Anisimova, wanneer zij in tranen haar moeder op de tribune bedankt. „Zij is de meest onbaatzuchtige persoon die ik ken, ze heeft er alles aan gedaan om mij op dit punt in mijn leven te brengen.”


Britse politie pakt meer dan 70 sympathisanten van verboden actiegroep Palestine Action op

Ruim een week nadat de Britse regering de activistengroep Palestine Action heeft verboden, hebben de Britse autoriteiten zaterdag meer dan zeventig personen opgepakt die vermoedelijk hun steun betuigden aan de groep. Britse media schrijven dat die steunbetuigingen plaatsvonden tijdens protesten in Londen, Cardiff en Manchester. Actievoerders hadden borden meegenomen met daarop de tekst ‘Ik ben tegen genocide, ik steun Palestine Action’.

In Londen werden 41 personen gearresteerd vanwege steunbetuigingen aan de verboden groep. Eén persoon werd opgepakt voor mishandeling. Het protest werd georganiseerd door de actiegroep Defend Our Juries. Vorig weekend werden in Londen al 29 mensen opgepakt bij een vergelijkbaar protest. In Manchester werden 16 demonstranten opgepakt, in Cardiff ging het om 13 personen.

Het Britse parlement stemde ruim een week geleden in met een wetswijziging waardoor Palestine Action voortaan wordt beschouwd als terroristische organisatie, en daarom voortaan verboden is. In het Britse Lagerhuis stemden 385 parlementariërs voor, en 26 tegen de voorgestelde aanpassing van de terrorismewetgeving. Wie nu nog lid wordt van Palestine Action of steun verleent aan een actie van de groep, riskeert een vervolging en in uiterste geval 14 jaar celstraf.

‘Orwelliaanse maatregel’

Palestine Action, ook actief in Nederland, voert sinds 2020 acties uit, vooral tegen de wapenindustrie. Meermaals hebben de actievoerders kantoren beklad en fabrieken bezet. De acties gaan volgens Labour-staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Dan Jarvis te ver, vooral omdat de schade soms hoge kosten met zich meebrengt.

Medestanders spraken na het verbod over een „Orwelliaanse” maatregel en hadden acties aangekondigd op meerdere plekken in het Verenigd Koninkrijk. Critici en mensenrechtenorganisaties zeggen daarnaast het verbod op Palestine Action binnen een bredere trend in het Verenigd Koninkrijk past van criminalisering van solidariteit met de Palestijnen.