
Motorboten met militanten omcirkelen het vrachtschip. Te horen is spannende filmmuziek en een laatste Mayday-oproep van de Magic Seas. Als toeschouwer kijk je mee over de schouder van mannen met balaclava’s en kalasjnikovs. Ze rennen over het dek en bestormen een verlaten brug. Drones filmen de gaten die in de romp zijn geslagen. Het schip begint te zinken, eerst langzaam en dan heel snel – totdat het geheel onder water verdwijnt. In een gelikt filmpje leggen de Houthi’s alles vast.
Na een half jaar de commerciële scheepvaart op de Rode Zee met rust te hebben gelaten, hervatten de Houthi’s, de rebellengroep uit Jemen, deze week hun aanvallen op vrachtverkeer. Na zondag de Magic Seas tot zinken te hebben gebracht, volgde woensdag het bulkschip de Eternity C. De doeltreffendheid van de aanvallen valt op: binnen een week lieten de Houthi’s net zoveel schepen zinken als gedurende heel vorig jaar.
Alle bemanningsleden van het eerste schip wisten te ontkomen, van de Eternity C kwamen vier opvarenden om het leven bij de aanval. Elf opvarenden werden donderdagmiddag nog vermist, een deel van hen is vermoedelijk door de Houthi’s gegijzeld. De tien overige bemanningsleden zijn door andere schepen uit water gehaald, sommigen hadden toen al bijna twee etmalen in zee doorgebracht.
Staakt-het-vuren
De Houthi’s vallen sinds het begin van de Gaza-oorlog in 2023 schepen op de Rode Zee aan. Ze deden dat naar eigen zeggen om Israël te dwingen de oorlog te beëindigen en meer hulpgoederen de kuststrook binnen te laten. De Houthi’s zeggen dat ze deze week de Magic Seas en de Eternity C. aanvielen omdat ze onderweg naar Israël waren of toebehoorden aan een rederij die gebruikmaakt van Israëlische havens.
Onduidelijk is wat de hernieuwde aanvallen betekenen voor het staakt-het-vuren dat de rebellengroep in mei sloot met de Verenigde Staten. Dat bestand volgde op een 52 dagen durende Amerikaanse bombardementscampagne.
Dat de Houthi’s na het sluiten van het staakt-het-vuren raketten bleven afvuren op bondgenoot Israël, leek voor Trump geen bezwaar te vormen. Maar aangezien de VS eerder stelden dat hun bestand met de Houthi’s ook de scheepvaart in de Rode Zee beschermt, is de vraag hoe ze zullen reageren.
De aanvallen van de Houthi’s verstoren de wereldhandel. Zo’n 30 procent van de containervaart maakt gebruik van de Rode Zee en het aansluitende Suezkanaal. Door de aanvallen worden schepen gedwongen de langere route rond Kaap de Goede Hoop te nemen. Zelfs vóór de aanvallen van deze week lag het scheepsverkeer op slechts 40 procent van het niveau van 2023.
Sjeik vermoord
De hernieuwde aanvallen van de Houthi’s dienen meerdere doelen, zegt Jemen-expert Ibrahim Jalal – zowel binnenlands als op het internationale toneel. „Zo leiden de aanvallen de aandacht af van de moord op sjeik Saleh Hantous”, een bekende imam die tot grote woede in Jemen vorige week door Houthi-militanten in zijn huis werd vermoord.
Daarnaast gebruiken de Houthi’s de aanvallen om hun bondgenoot Iran te steunen, zegt Jalal. Mogelijk vinden er binnenkort nieuwe onderhandelingen plaats tussen de VS en Iran over het Iraanse atoomprogramma en sanctieverlichting. Met hun acties laten de Houthi’s zien dat Iran, ondanks de zware klappen die het vorige maand opliep in de oorlog met Israël, in staat blijft om via de Houthi’s de scheepvaart in de Rode Zee te ontregelen.
Dat de Houthi’s precies dit moment aangrijpen om na een half jaar weer koopvaardijschepen aan te vallen, komt volgens Jalal ook door ontwikkelingen in de Gaza-oorlog. In de onderhandelingen over een wapenstilstand tussen Israël en Hamas wordt voortgang geboekt. „Als daar inderdaad een staakt-het-vuren uit voortkomt, hopen de Houthi’s daar een politieke overwinning uit te slepen door te claimen dat ze daaraan hebben bijgedragen.”
