Emiraten willen gevluchte jonge vrouwen terughalen uit Nederland: ‘Je kunt breken met je familie, maar laten ze je wel gaan?’

Twee achttienjarige vrouwen die asiel hebben aangevraagd in Nederland worden actief gezocht door de Verenigde Arabische Emiraten. De familie wil hen terughalen en wordt daarbij geholpen door de ambassade van de Golfstaat. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.

De ambassadeur van de Emiraten, Ameirah AlHefeiti, oefent druk uit op de Nederlandse autoriteiten om in contact te komen met de vrouwen, die verblijven in een asielzoekerscentrum. De ambassadeur heeft opvangorgaan COA in een brief verzocht om een persoonlijk onderhoud waarin de vrouwen zouden moeten uitleggen waarom ze vluchtten.

In een reactie aan NRC noemt de ambassadeur haar brief „een privékwestie”. Nadere toelichting wil ze niet geven.

Onze dochter zit in het laatste jaar van haar opleiding en deed het heel goed op school

Het is, volgens het COA en de politie, hoogst ongebruikelijk dat een buitenlandse staat zich mengt in asielzaken van eigen onderdanen. Het COA laat weten dat het „incidenteel” signalen hierover ontvangt. Het opvangorgaan, dat vanwege de privacy niet op de zaak kan ingaan, zegt nooit mee te werken aan dergelijke verzoeken. „Wij verstrekken zonder instemming geen informatie aan derden over onze bewoners. Niet aan familieleden en zeker niet aan buitenlandse mogendheden vanwaar de mensen zijn gevlucht.”

Terughalen

De achttienjarige vrouwen kwamen een aantal maanden geleden naar Nederland. Ze hebben direct bescherming aangevraagd en willen niets meer met hun familie te maken hebben.

„Onze dochter zit in het laatste jaar van haar opleiding en deed het heel goed op school”, zo licht een van de vaders vanuit Dubai telefonisch toe. „Daarna moet ze naar de universiteit.” Volgens hem loopt zijn dochter geen gevaar in haar thuisland. Hij heeft drie keer het COA benaderd om haar te spreken te krijgen, zegt hij. „Maar ze reageren niet.” Vervolgens heeft hij de ambassade ingeschakeld.

Ook reisde de vader met zijn vrouw naar Nederland om hun dochter op te sporen. In een maand zijn ze langs diverse azc’s getrokken. Via online bankafschriften hebben ze haar locatie achterhaald en haar bij een azc opgezocht, vertelt de vader. Hun dochter wilde niet meekomen. De beveiliging moest eraan te pas komen om de vader van het terrein te verwijderen. „Ze zeiden dat ik opgepakt zou worden als ik niet wegging.”

Inmiddels keerden de ouders terug naar de Emiraten, maar het lijkt alsof ze het terughalen van hun dochter nog niet definitief hebben opgegeven. „Misschien komen we volgende maand terug naar Nederland.”

Eer

Janine Janssen is deskundige bij het Landelijk Expertise Centrum Eer Gerelateerd Geweld van de politie. Als medewerker van de politie doet Janssen geen uitspraken over concrete zaken, maar ze ziet wel vaker dat slachtoffers van eergerelateerd geweld in Nederland worden gezocht door buitenlandse familieleden. „Het gaat dan bijvoorbeeld om vrouwen die voor een partner gekozen hebben die niet door de familie wordt geaccepteerd.”

Door te vertrekken naar het buitenland, kan een vrouw een familieplan doorkruisen, zegt Janssen. „Je kunt breken met de familie, maar de vraag is: laten ze jou gaan? Misschien is de vrouw uitgehuwelijkt. Wanneer ze dat dwarsboomt, zet zij de familie voor gek. Dan kan iemand afreizen ‘om orde op zaken’ te stellen.”

Janssen komt „sporadisch” zaken tegen waarbij mensen een beroep doen op de eigen overheid om zo’n conflict op te lossen. „Maar dat een ambassade zich met de zaak bemoeit, daar heb ik niet direct andere voorbeelden van. Het kan iets zeggen over de connecties van deze families.”

Plotseling meldde zich een onbekende man bij ons op kantoor en stelde allerlei vragen

De angst om teruggehaald te worden door familie is enorm, zegt Emir Belatoui van de stichting Secret Garden, die sinds 2008 lhbti-vluchtelingen helpt. Sommige vrouwen veranderen hun naam zodra ze de Nederlandse nationaliteit hebben, vertelt hij. „Ze duiken onder om een ander leven te kunnen leiden.”

Een enkele keer hoorde Belatoui dat een buitenlandse ambassade zich er ook in mengde. Zoals een paar jaar terug toen hij een homoseksuele man uit Koeweit hielp. „Plotseling meldde zich een onbekende man bij ons op kantoor en begon allerlei vragen te stellen”, zegt Belatoui. „Hij bleek te werken voor de Koeweitse ambassade.”

Zoom in

Risico

De Emiraten gelden als relatief ‘tolerant’ in de Golfregio: vrouwen krijgen steeds meer rechten, maar volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch blijft de situatie problematisch. Zo mogen vrouwen nog altijd worden ‘gedisciplineerd’ door hun mannelijke ‘voogd’ en kan seks buiten het huwelijk worden bestraft. Lhbti’ers lopen daarnaast het risico lange gevangenisstraffen te krijgen.

Jaarlijks ontvluchten honderd tot tweehonderd mensen de Emiraten om asiel aan te vragen in een westers land, in 2024 ging het om een vijftal asielzoekers – zo blijkt uit cijfers van de Verenigde Naties. Het bekendste voorbeeld is prinses Latifa al Maktoum, de dochter van de emir uit Dubai die in 2018 probeerde te ontsnappen over zee. Haar zeiljacht werd bestormd door commando’s die haar terughaalden.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet reageren op vragen over de twee vrouwen uit de Emiraten, „vanwege de privacy en veiligheid van personen”.

Delen





Mail de redactie