Bij grootschalige anti-overheidsbetogingen in Kenia zijn maandag zeker elf mensen om het leven gekomen. Dat meldt persbureau Reuters. In de hoofdstad Nairobi gingen duizenden mensen de straat op, waarna de politie hard ingreep. Tientallen demonstranten raakten gewond.
De politie opende volgens Reuters het vuur op een menigte demonstranten. De directeur van een ziekenhuis zegt tegen het persbureau dat twee demonstranten overleden aan hun schotwonden. Eerder op de dag zette de politie traangas in om een menigte demonstranten uit elkaar te drijven.
Het is al langer onrustig in het Oost-Afrikaanse land. De woede richtte zich aanvankelijk op de omstreden begrotingswet en bezuinigingsmaatregelen die de regering van president William Ruto ruim een jaar geleden aankondigde, maar draait inmiddels vooral om repressie, buitengerechtelijke executies en het verdwijnen van activisten.
Albert Ojwang
De protesten laaiden de laatste weken op na de dood van de 31-jarige blogger Albert Ojwang, die op 8 juni door de politie werd opgepakt nadat hij kritiek had geuit op een hoge politiechef. Twee dagen later overleed hij. Zijn dood leidde vorige maand tot massale betogingen, die de regering beantwoordde met grof politiegeweld. Negentien mensen kwamen om.
Het is maandag ook nog eens 35 jaar na Saba Saba, toen tegenstanders van president Daniel Arap de straat opgingen om te demonstreren voor een meerpartijendemocratie. Daarmee heeft 7 juli een symbolische status als de dag waarop Kenia haar lange geschiedenis van verzet tegen politiegeweld en armoede herdenkt.
De Nederlandse ambassade in het land waarschuwt dat die herdenkingen kunnen uitlopen op geweld en adviseert Nederlanders om reisadviezen goed te volgen. „De veiligheidssituatie kan onvoorspelbaar zijn”, aldus de ambassade.
Lees ook
Kenia’s protestgeneratie kraakt, maar breekt niet: ‘Verandering is onvermijdelijk’
De Belgische politie heeft in de eerste zes maanden van dit jaar een recordaantal vermoedelijke drugsuithalers in het havengebied van Antwerpen gearresteerd. In totaal gaat het om 168 gearresteerden, onder wie een opvallend groot aandeel Nederlanders, aldus de Belgische Federale Politie: naast 57 Belgen arresteerde de scheepsvaartpolitie 83 Nederlanders.
Samen met de haven van Rotterdam, is Antwerpen de belangrijkste poort voor cocaïnesmokkel van voornamelijk Latijns-Amerika naar West-Europa. Hoewel het vaak om jonge mensen gaat, spelen uithalers een belangrijke rol in deze keten.
Voor een paar duizend euro breken zij in op het havengebied om illegale drugs uit containers te halen. Volgens de Belgische politie rekruteren criminele organisaties bewust kwetsbare jongeren om deze riskante klussen op te pakken. Onder de gearresteerden waren 37 minderjarigen, van wie 22 afkomstig uit Nederland.
Het aantal keren dat er vorig jaar drugs gevonden werd in Antwerpen is toegenomen ten opzichte van eerdere jaren, en toch is de totale hoeveelheid onderschepte cocaïne opnieuw sterk afgenomen. Ging het in het eerste halfjaar van 2023 nog om recordhoeveelheid van meer dan 43.000 kilo, is dat nu slechts 16.000 kilo. De Belgische politie vermoedt dat criminele organisaties geraffineerder te werk gaan. Mogelijk verschepen de organisaties hun drugs in kleinere hoeveelheden, om risico’s te spreiden.
Lees ook
Deze ‘drugsoorlog’ is geen Vlaams onderonsje – Nederlanders spelen prominente rol
Negen van de tien partijen in de gemeenteraad van Zwolle stemden maandagavond voor de komst van een azc. De lokale Swollwacht, de enige partij die tegen stemde, was niet per se tegen een azc, maar wilde de opvang kleinschaliger regelen. Een welhaast unaniem besluit, kortom, van een democratisch gekozen, lokale regering. Goed nieuws, zou je zeggen.
Toch liet Nieuwsuur (NPO 2) in een korte reportage iets anders zien. Het enige raadslid dat aan het woord kwam was Evelina Bijleveld van Swollwacht, en de enige buurtbewoner een vrouw met „grote zorgen”, die insprak in de vergadering. „Mijn kinderen [kunnen] straks niet vrij en onbezorgd opgroeien in hun eigen buurt.” Ook het deel van de publieke tribune dat luidruchtig opstapte tijdens de vergadering van de gemeenteraad, kreeg veel zendtijd.
Natuurlijk, Geert Wilders was vanuit Den Haag als een dolle stier naar Zwolle gestormd om de menigte voor het stadhuis op te jutten, en op te roepen om het besluit van de gemeenteraad niet te accepteren. Logisch om daar verslag van te doen, maar journalistieke objectiviteit is echt iets anders dan alleen de ophef in beeld brengen. Nu mag Wilders zijn campagne via Nieuwsuur uitrollen. Dat lijkt me na de rellen in Coevorden van vorige week toch niet de bedoeling. Die gemeente kon de veiligheid van veertien minderjarige meisjes, gevlucht uit oorlogsgebied, niet garanderen. Een regering op onrechtmatig wijze (bijvoorbeeld met geweld) dwingen om een handeling te verrichten, is volgens de definitie van de Europese Unie een vorm van terrorisme.
Gelukkig werd er wel gelachen in safaripark de Beekse Bergen bij De Oranjezomer (SBS), waar VVD-leider Dilan Yesilgöz aan tafel zat. Of ze zaterdag bij festival Gelderpop was geweest. Douwe Bob had daar namelijk voor het eerst opgetreden sinds Yesilgöz hem van pure Jodenhaat had beschuldigd. Er werd een filmpje getoond van het optreden. „Zullen we het vandaag over leuke dingen hebben?”, zei hij tegen het publiek. „Genoeg drama, jongens!”
Tot tien tellen
Die opdracht nam de immer gezellige presentator Thomas van Groningen, die het stokje van Johnny de Mol overnam, uiterst serieus. „Kunt u tot tien tellen?”, vroeg Van Groningen aan Yesilgöz. „Zeker. Zeker. Ik kan zeker tot tien tellen. Ik ben niet voor niks minister van Justitie en Veiligheid geweest. Ik heb mijn werk altijd goed gedaan. En af en toe is het ongepolijst en ziet het er zo uit. […] Maar je hebt ook mensen nodig die staan voor onze manier van leven. En het ook zien als er iets onder druk staat. Maar dan heb je ook verantwoordelijkheid, en die trek ik mij aan, om het op een goede manier te brengen, en dat heb ik nu niet gedaan.”
Vervolgens ging de leider van de partij met steeds minder zetels in de peilingen verder over het steeds erger wordende antisemitisme, dat volgens Yesilgöz vooral zit „bij extreemlinks, extreemrechts en delen van de islamitische gemeenschap”. En dus: „Je moet voorkomen dat dat soort antidemocratisch gedachtengoed via buitenlandse televisie of hele conservatieve imams ons land binnenkomt. Ik heb een heleboel dingen al voor elkaar kunnen krijgen in het kader van het aanpakken van Jodenhaat, maar ik zou willen dat we één stap verder gaan en onze vrijheden nog meer gaan beschermen.” Welke vrijheden, en van wie, had Van Groningen kunnen vragen. Maar hij richtte zich tot Noa Vahle, de dochter van Linda de Mol, die om onverklaarbare redenen de hele avond ver weg in haar eentje aan een lege bar zat: „Noa, is dit te veel Buitenhof wat ik nu doe?”
„Een tikkie”, reageerde Vahle met een knipoog. „Formule 1 doen?”
„Max kan goed op regen, toch?”
Daarna ging het nog over F-35’s naar Polen, over bezuinigingen en de NAVO-top, en toen liep er een giraffe achter de studio langs. „Ingehaald door Henri Bontenbal”, merkte Van Groningen ineens op. „Tja, dat kan”, zei Yesilgöz. Geen woord over Netanyahu, die die nacht met Trump in het Witte Huis over Gaza zou spreken. Maar wel: genoeg drama jongens. Genoeg drama.
De Amerikaanse president Donald Trump heeft maandag bij het ontvangen van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in Washington gezegd hoopvol te zijn over een staakt-het-vuren in Gaza en dat er vooruitgang is geboekt met het omstreden plan om Palestijnen buiten Gaza te vestigen, melden internationale persbureaus.
Netanyahu zei voorafgaand aan een diner met Trump in het Witte Huis tegen journalisten dat de VS en Israël samenwerken met andere landen die Palestijnen „een betere toekomst” willen geven.
„Als mensen willen blijven kunnen ze blijven, maar als ze weg willen dan moeten ze in staat worden gesteld weg te gaan”, zei hij. „We werken nauw samen met de Verenigde Staten bij het zoeken van landen die willen realiseren wat ze altijd zeggen, namelijk dat ze Palestijnen een beter toekomst willen geven. Ik denk dat we bijna een aantal landen hebben gevonden.”
President Trump zei dat er „veel medewerking is van landen rond Israël” en dat er daarom „iets goeds gaat gebeuren”. Eerder dit jaar kwam Trump al met zijn omstreden idee om Palestijnen te hervestigen en van de Gazastrook „de Rivièra van het Midden-Oosten” te maken.
Inwoners van Gaza keerden zich fel tegen het plan en zeiden hun huizen nooit te gaan verlaten en mensenrechtenorganisaties veroordeelden het als „etnische zuivering”. Israël heeft sinds oktober 2023 naar schatting zo’n 56.000 Palestijnen gedood in de Gazastrook.
Trump ‘hoopvol’ over wapenstilstand
Terwijl Trump en Netanyahu elkaar ontmoeten in Washington, voert een Israëlische delegatie indirecte onderhandelingen met Hamas over een mogelijk staakt-het-vuren en vrijlating van Israëlische gijzelaars.
Trump zei hoopvol te zijn over een wapenstilstand en dat de gesprekken daarover „heel goed” verlopen. Palestijnse bronnen meldden zondag nog aan persbureau Reuters dat de onderhandelingen niets opleverden, maar Trump antwoordde op een vraag van een journalist wat een vredesdeal in Gaza nog in de weg staat: „Ik denk niet dat er een impasse is, ik denk dat alles heel goed gaat.”
Lees ook deze analyse
Trump wil een ‘big deal’ in het Midden-Oosten – maar de Palestijnen mogen niet meepraten
Over wat er dan concreet „heel goed” zou gaan en of er overeenstemming in zicht is over grote struikelblokken als de terugtrekking van Israëlische troepen, humanitaire hulp en het al dan niet voort mogen bestaan van Hamas, zei Trump niks.
Netanyahu zei maandag „altijd controle” te willen houden over de Gazastrook.
Protesten tegen Israël
Tijdens het bezoek van Netanyahu verzamelden zich buiten het Witte Huis honderden demonstranten, meldt Reuters. Die zwaaiden met Palestijnse vlaggen en spandoeken met leuzen als „Stop met het bewapenen van Israël” en „Zeg nee tegen genocide”.
Protest tegen Netanyahu in Washington.
Foto Brendan Smialowski / AFP
Ze riepen ook op tot het arresteren van Netanyahu en verwezen daarbij naar het arrestatiebevel van het Internationale Strafhof tegen hem vanwege oorlogsmisdaden in Gaza.
Gesprekken met Iran
Trump zei maandag ook dat zijn vertegenwoordigers van zijn regering binnenkort een ontmoeting zullen hebben met Iran. „We hebben gesprekken met Iran geagendeerd en ze willen praten”, zei hij voorafgaand aan zijn diner met Netanyahu. „Ze hebben een flinke tik gehad.”
Volgens zijn Midden-Oostengezant Steve Witkoff zal die ontmoeting ergens volgende week plaatsvinden.
Trump zei ook dat hij op enig moment de sancties tegen Iran zou willen opheffen. „Ik zou het geweldig vinden om die sancties, op het juiste moment, weg te kunnen nemen.”
Nobelprijs voor de Vrede
Netanyahu heeft Trump voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede, zo werd ook duidelijk tijdens zijn bezoek aan Washington. Op onder meer door Fox News verspreide beelden is te zien dat Netanyahu Trump tijdens hun diner een brief overhandigde met de nominatie.
Lees ook deze column
Jodenhaat in de gangen van het Pentagon
Volgens Netanyahu bewerkstelligt Trump op dit moment „in het ene na het andere land” vrede, maar vooralsnog is er ondanks intensieve Amerikaanse bemoeienis zowel in Oekraïne als in Gaza nog volop oorlog en nauwelijks uitzicht op duurzame vrede.
„Wauw, bedankt”, reageerde Trump op de brief. „Vooral van jou afkomstig is dit zeer betekenisvol”. Trump heeft meerdere malen laten weten dat hij graag de Nobelprijs voor de Vrede zou ontvangen. Het Noorse Nobelcomité beslist daarover.
