N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
ZAP De familie Meiland is terug: met een boek, een scheurkalender én een nieuwe serie. Alle elementen voor een nieuw seizoen zijn er.
Alles gaat gewoon door hè, of herhaalt zich, zo kun je het ook zeggen. De familie Meiland heeft weer een vervallen pension aangeschaft – in Nederland dit keer – dat ze met veel herrie, wijn en geklaag zullen verbouwen. Ze zoeken ook een nieuwe huishoudster, liefst zo een als Nadège, die ze in dienst hadden toen ze nog een Frans chateau tot hotel verbouwden. En ze nemen misschien twee nieuwe honden. Kortom, alle oude elementen zijn aanwezig voor een nieuw seizoen. Aflevering één begon maandag.
In al die jaren Meiland-tv is er weinig veranderd aan Erica en Martien en hun dochters Maxime en Montana. Tegenwoordig wonen ze na een paar binnenlandse verhuizingen in Noordwijk. Maxime is getrouwd, dat hebben we allemaal uitgebreid op televisie kunnen zien. Vader Martien begon een bedrijfje in sjaals. Maxime begon een bedrijf in kinderkleren en doekte het weer op. Moeder Erica is raadslid geworden van de gemeenteraad voor de lokale Partij voor de Inwoners, dat heeft vast ook niemand gemist.
Even denken, wat valt er verder te melden? Martien en Erica hadden ieder al een eigen boek uit bij de door Erica opgerichte uitgeverij. Van Martien werden er (naar eigen zeggen) 150.000 exemplaren verkocht, van Erica 75.000. De biografie van Maxime verschijnt volgende maand. Zondag was ze met haar moeder te gast bij Humberto op zondag, die opmerkte dat 27 best jong was voor een biografie. De ondertitel luidt: Misbruikt, ontspoord en nu…. gelukkig, dus dat belooft wat. Daarenboven is er voor het jaar 2023 een scheurkalender verkrijgbaar, met elke dag een „exclusieve foto van het dagelijks leven van de familie en honden”. En eind dit jaar volgt nog een achter-de-schermenboek over hun tv-programma.
Ik kan de lezersbrief zelf al wel tikken, met daarin de klacht waarom een „kwaliteitskrant als NRC” zich verwaardigt aandacht te besteden aan zoiets „onbenulligs” als het zoveelste seizoen van Chateau Meiland. Het antwoord op die brief zal ik ook vast geven: omdat die familie een fenomeen is waar niemand omheen kan, ik ook niet. We kijken naar ze, we lezen over ze, er wordt van ze gesmuld. Het zal mij benieuwen of de kijkcijfers van vandaag of morgen dat ook weer zeggen.
Het is even een stap, van Meiland naar de dramatische documentaire L’amour la mort (KRO-NCRV). Ik zeg dramatisch, maar je kunt het ook theatraal noemen, poëtisch, barok of overdreven wat Ramón Gieling doet in deze „levendige bespiegeling over liefde en verlies”. Liefde en dood liggen in elkaars verlengde, is de stelling. Liefde geeft het leven zin, het verlies ervan doet leven instorten.
De Vlaamse psychiater Dirk de Wachter zet de toon met volzinnen over hoe „obsessioneel, gevaarlijk en suïcidaal” liefde kan zijn, waarna portretten volgen van mensen die hun grote liefde (bijna) verloren. Mohamed el Bachiri uit Molenbeek verloor zijn vrouw Loubna in 2016 bij de aanslagen in Brussel. Michel Guillot verzorgt thuis zijn zwaar dementerende geliefde Stan. We zien een cardioloog die onderzoek doet naar het gebroken-hartsyndroom en een klinisch psycholoog die meet hoe het brein reageert op afwijzing in de liefde. Dit alles wordt afgewisseld met opera-achtige intermezzo’s waarin mythologische scènes worden nagebootst.
Was dit de opmaat naar het verhaal dat Gieling echt vertellen wil? Dat van zijn broer Wim en zijn geliefde Mieke, die ontredderd achterbleef toen hij omkwam bij de brand waaruit hij haar wilde redden. Voor háár liefdesverlies was ruimte noch aandacht, maar nu, in deze film, legt Gieling de vroegere liefde van zijn broer op de (pijn)bank. Is deze film een lang antwoord op de vraag hoe door te leven na verlies? Maar wat is het antwoord dan? Door de veelheid aan vertelling en verbeelding hoorde ik het niet meer.