Opinie | De fusie van GroenLinks en PvdA versnellen: onnodig

Posted on June 11, 2025 by admin

Het leek zo simpel voor de grootste oppositiepartij: tegenover de chaos van de gesneuvelde regering-Wilders een beetje eensgezindheid etaleren. Niet dus. Terwijl vorige week het strovuur binnen de radicaal-rechtse coalitie bleef opflakkeren, zagen de sociaal-democraten van Rood Vooruit, dat onder auspiciën van kortstondig PvdA-leider Ad Melkert ijvert tegen samengaan van PvdA en GroenLinks, hun kans schoon om weer eens te dreigen met een interne scheuring. Mochten de leden besluiten tot fusie, dan „is er de volgende dag een nieuwe Partij van de Arbeid”, waarschuwde Reshma Roopram, voormalig PvdA-wethouder in Barendrecht, vijf dagen na de val van het kabinet op een bijeenkomst van Rood Vooruit. De vijftig aanwezigen, grotendeels sociaal-democraten met meer verleden dan toekomst in de politiek, reageerden volgens NRC enthousiast.

Na afloop schrok Melkert zich een hoedje. Hij belde deze krant om het dreigement van een notariële toelichting te voorzien. Er ligt geen concreet plan klaar, bezwoer hij. Roopram stuurde haar geestverwanten in allerijl vanuit de auto een voicemail waarin ze benadrukte dat er alleen een nieuwe partij opstaat áls de sociaal-democratische beginselen niet zijn geborgd.

Regiefoutje? Misschien. Maar hooguit qua vorm. Rood Vooruit is al maanden bezig barrières tegen de samenwerking op te werpen. De meeste moties die Melkert c.s. voor het PvdA-congres volgende week zaterdag hebben ingediend, zijn daarop gericht. „Visie in plaats van fusie” heet die strategie.

De breuk in de radicaal-rechtse coalitie heeft daarin geen verandering gebracht. Rood Vooruit blijft zich keren tegen „bundeling van steun op links” en vertrouwt op een „loopplank naar kiezers in het midden en op rechts”. Oud-wethouder Rob Oudkerk zei twee dagen na Wilders’ vertrek bij een van de vele televisieprogramma’s van De Telegraaf: „Ga die fusie even in de ijskast stoppen.” En een dag later stelde ex-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet bij Café Kockelmann, een van de andere outlets van De Telegraaf: „Ik had verwacht, met deze val van het kabinet, dat ze die fusie on hold zouden zetten. […] Ik heb het gevoel dat je je verhuizing plant op de dag dat je uitgerekend bent. Dat is niet handig.”

Rood Vooruit is verkikkerd op letterrijm en beeldspraak, maar de metafoor van Verbeet was raak. Bevangen door enthousiasme over de tussentijdse verkiezingen, toonden de besturen van beide partijen zich vorige week ineens onverhoeds daadkrachtig. Vrijdag kregen de ruim honderdduizend leden van PvdA en GroenLinks (samen worden ze veruit de grootste partij van Nederland) een stembiljet in de bus voor een intern referendum. Vrij naar generaal De Gaulle – de redder van de democratie in Frankrijk die gek was op referenda omdat je die makkelijker kon winnen dan parlementsverkiezingen – mochten de leden nog voor de beslissende ledenvergaderingen van 21 juni maar liefst twee vragen beantwoorden: een over een gezamenlijke kandidatenlijst en programma, en een over de fusie als organisatorisch sluitstuk.

Vanwaar die versnelling? Anders dan ten tijde van De Gaulle, die met zijn rug tegen de muur stond, is dat ene weekje voor de linkse samenwerking helemaal niet cruciaal. Tot nu toe steunt vier vijfde van de leden de weg naar fusie. Rood Vooruit is geen machtsfactor geworden. De initiatiefgroep is afgebrokkeld, de bijeenkomsten worden allengs slechter bezocht en Melkert of Oudkerk zou met een eigen DS’25 de kiesdrempel ternauwernood halen.

Waarom dan toch de congressen reduceren tot een campagne-evenement en de leden niet het volle pond geven? Binnen de PvdA leven er immers wel degelijk twijfels over het tempo (niet over de richting). Denk aan oud-partijvoorzitter Max van den Berg en geestverwanten.

Congressen kopen weliswaar geen straaljagers, zoals PvdA-minister Henk Vredeling een weerspannige ledenvergadering ooit voorhield, maar met hun koppelverkoop hebben de besturen van PvdA en GroenLinks de interne partijdemocratie onnodig belast. Een valse start.

Hubert Smeets is journalist en historicus. Hij schrijft om de week op deze plaats een column.

Tel Aviv blikt terug op nacht vol harde knallen. ‘Israël is verdeeld, maar over Iran is er consensus’

admin
June 14, 2025
0

Op een stepje zoeft een vrouw door de vrijwel verlaten straten in het centrum van Tel Aviv. Auto’s staan geparkeerd langs de huizen. In het schaduwrijke Dubnov-parkje, te midden van een woonwijk, is het relatief druk: er slingeren kinderen op een schommel terwijl ouders toekijken. Een kiosk verkoopt koffie, broodjes en zoetigheden.

Een groepje bevriende buurtbewoners staat met elkaar te praten rond een stenen bank langs het park. Ze komen elkaar wel vaker tegen hier, maar zijn nu blijven hangen om de gebeurtenissen van de afgelopen nacht met elkaar door te nemen. En er is verder toch niet veel te doen in de stad, waar vrijwel alles dicht is.

In de nacht van vrijdag op zaterdag zette Iran een tegenaanval in op Israël, volgend op Israëls aanvallen op Iran sinds donderdagnacht, die nog steeds voortduren. In Israël werden de meeste raketten onderschept door de luchtafweer, en beschikken veel gebouwen over schuilkelders, maar kwamen er drie mensen om en raakten er tientallen gewond door inslagen. „Het was heel beangstigend. We hebben geen veilige kamer in ons huis en moesten met onze kinderen twee minuten lopen naar een publieke schuilkelder”, zegt de 53-jarige Ori, die met vrouw Michal (54), zoon Amitai (18) en hondje op de bank zit.

„De knallen waren heel hard en we voelden de muren trillen”, zegt een andere vrouw met lang zwart haar, volledig in het zwart gekleed. Michal vertelt dat er al sinds vrijdagochtend wordt gehamsterd in supermarkten.

Een man wordt behandeld aan een tijdens de aanval opgelopen wond.

Foto JOHN WESSELS

Voor de aanvallen die Israël donderdagnacht begon op Iran, waarbij militaire leiders en burgers, onder wie wetenschappers, werden gedood, is onder de buurtbewoners veel steun. „Israël is verdeeld, maar er is consensus over de noodzaak van een aanval op Iran”, zegt een 55-jarige man met kort bruingrijs haar, in korte broek en sportschoenen, die net als veel andere buurtbewoners niet met zijn naam in de krant wil.

Gekke dictatuur

Dat Israël reeds over kernwapens beschikt, zoals algemeen wordt aangenomen, is volgens hem niet relevant. „Wij zijn veel rationeler. Iran is een gekke dictatuur bestuurd door religieuze leiders.” En de extreemrechtse religieuze ministers in Israël, Bezalel Smotrich en Itamar Ben-Gvir? „Wij beschikken over checks and balances, met het hoofd van het leger en de geheime diensten.”

Ook volgens Michal is er in Israël consensus over de aanval op Iran. „Ik twijfel alleen of de timing goed was. Als de geheime diensten de juiste informatie hadden, dan wel, maar ik vraag me bij [premier] Netanyahu af of hij op basis daarvan een besluit heeft genomen. En ik maak me er zorgen over dat er geen strategie is voor hoe dit ook weer kan eindigen.”

Dat Israël zijn aanvallen op Iran moet voortzetten, is volgens de buren evident. „Als er een duidelijk plan is voor de verwoesting van het nucleaire programma in Iran, dan kan de bevolking hier daarmee leven,” zegt Michals man Ori. „We hebben geen probleem met de bevolking in Iran”, vult Michal aan.

Een familie neemt teneergeslagen de schade op.

Foto John Wessels

De knallen waren in deze buurt de afgelopen nacht extra hard, vertelt het groepje. Op enkele honderden meters van het parkje ligt, in het hart van Tel Aviv en tussen woonwijken, de ‘Kirya’, een grote en zwaarbeveiligde stedelijke militaire basis. Het is een voor de hand liggend militair doelwit tijdens de Iraanse tegenaanval van die nacht ervoor.

Michal toont op haar telefoon een filmpje van de vorige nacht, waarop volgens haar te zien is hoe het luchtafweersysteem op de Kirya-basis in werking is, maar er even later alsnog een raket inslaat. In Israelische media valt er niets over dergelijke inslagen lezen, vanwege de militaire censuur.

Naast de Kirya, op de Begin-weg, zijn normaliter op zaterdagvond demonstraties, voor de gijzelaars in Gaza en tegen de regering. Nu is er daar een raketinslag geweest, vertellen de buurtbewoners, die zelf ook iedere zaterdag de straat op gaan. Door familieleden van gijzelaars is aangekondigd dat er niet gedemonstreerd zal worden.

Airbnb huren

Vanwege de nabijheid van de Kirya in hun wijk, overweegt Michal een Airbnb te huren voor de komende dagen elders in Israël. Ze is vooral bezorgd om haar achttienjarige zoon Amitai, een lange jongen met bruin haar die naast haar op de bank ligt. „Een vriend van mijn zoon verbleef vannacht op een plek waar een raket is ingeslagen.”

Verderop in het park blijkt de overeenstemming in Israël over de noodzaak van de aanval op Iran minder absoluut. Studenten Daniel (23) en Maya (23), een koppel dat een wandelingetje maakt, kijken elkaar twijfelend aan. Daniel, die computerwetenschappen studeert, maakt zich weliswaar ook zorgen over het Iraanse nucleaire programma, maar zegt te twijfelen over de aanval die is gedaan. „Het openen van nog een front in de oorlog is niet de juiste benadering”, zegt zijn vriendin Maya – korte broek met sandalen, tatoeage op haar been – die een studie film afrondt. „Ik vertrouw ook de motieven van onze politici niet. Het is meer een politieke stap, dan een verdediging van het Israëlische volk. Netanyahu wil op zijn zetel blijven zitten.”

Man schiet Democratische politici neer, afgevaardigde Minnesota en haar man komen om het leven

admin
June 14, 2025
0

In de Amerikaanse staat Minnesota heeft een man twee Democratische politici en hun partners in hun woningen beschoten. Dat laat de lokale gouverneur Tim Walz tijdens een persconferentie op zaterdag weten. De politie spreekt van een aanval met een politiek motief.

De Amerikaanse politicus Melissa Hortman en haar partner zijn om het leven gekomen bij de aanval. De Democratische senator van Minnesota John Hoffman en zijn vrouw, die ook in hun woning werden aangevallen, hebben de schoten overleefd. Beiden liggen na operaties in het ziekenhuis te herstellen. Volgens Walz gaat het om dezelfde schutter.

Het lokale politiekorps is in samenwerking met de FBI een zoektocht begonnen naar de dader. De bewoners van de staat Minnesota worden gewaarschuwd dat de man zich mogelijk voordoet als een agent.

„Als er iemand aanbelt en zich voordoet als een politieagent, doe dan een paar dingen: Ten eerste, bel het noodnummer en bevestig dat de agent daar hoort te zijn. Als het daadwerkelijk een politieagent is, kan de meldkamer dat bevestigen”, aldus Mark Bruley, politiechef van Brooklyn Park, in een toespraak tot de gemeenschap.

Manifest

Om twee uur in de nacht werd de politie van Minnesota opgeroepen naar het huis van senator Hoffman, wegens meldingen van schoten in de woning. Daar werd het echtpaar aangetroffen en direct naar het ziekenhuis gebracht, vertelde Drew Evans, hoofd van het Bureau of Criminal Apprehension van Minnesota, aan CNN.

Rond half vier ‘s nachts reed er een team van agenten naar het huis van afgevaardigde Melissa Hortman om te controleren of zij veilig was. Bij aankomst stond daar een politieauto op de oprit met zwaailichten aan en wat leek op een politieagent voor de deur. Die persoon opende onmiddellijk het vuur, aldus Evans, waarna er een vuurgevecht plaatsvond, waarbij de verdachte wist te ontsnappen.

In een aangetroffen voertuig buiten de woning van Hortman is een manifest aangetroffen dat „veel wetgevers en andere ambtenaren” identificeert als doelwit, aldus Bruley. „We hebben onmiddellijk waarschuwingen naar de staat gestuurd, die daarop actie heeft ondernomen om hen te waarschuwen en waar nodig beveiliging te bieden,” zei de chef.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft inmiddels op de aanval gereageerd: „Dergelijk vreselijk geweld zal niet worden getolereerd in de Verenigde Staten. God zegene de geweldige mensen van Minnesota, een werkelijk geweldige plek!”

Even was het Binnenhof open voor bezoek

admin
June 14, 2025
0

Stoffige bende. Het lijkt op het eerste gezicht heel even een veehal, zanderige vloer, fel licht, het vee misschien net weg. Of een concerthal voor aanvang: linten klaar, dranghekken in positie. De plenaire zaal van de Tweede Kamer in het parlementsgebouw op het Binnenhof is gestript. Het vale, mintgroenige tapijt is weg. De blauwe zetels overgebracht naar de Bezuidenhoutseweg even verderop in Den Haag, waar het parlement huist tot de renovatie van het Binnenhof voorbij is.

De zaal is leeg, al sinds 2021. Er zijn wel mensen die de zaal in de tussentijd hebben gezien: de bouwlieden, projectleiders, Splinter Chabot (voor de NPO-serie Ondertussen aan de Hofvijver). Maar voor de meeste mensen is de zaal tot nader orde verdwenen.

Zaterdag ging de Binnenhofbouwplaats even open. Het was de Dag van de Bouw. Die is voor de rest van bouwend Nederland op 21 juni, maar Den Haag loopt voor vanwege de aankomende NAVO-top. Bezoekers liepen onder begeleiding door gebouwen van de Eerste Kamer, de Tweede Kamer en het ministerie van Algemene Zaken.

Bezoekers in zomerse kleding tijdens openstelling van het Binnenhof.

Als je in de Trêveszaal naar boven kijkt, zie je de plafondschildering uit 1698 van Theodoor van der Schuer, een Haagse schilder die vooral werkte met plafonds en schoorstenen.

Foto Bart Maat

Bezoekers in de Trêveszaal tijdens openstelling van het Binnenhof voor de Dag van de Bouw.

De Trêveszaal uit 1697 was de vaste vergaderruimte van de ministerraad. Het is, in tegenstelling tot de vergaderzaal van de Tweede Kamer, een ruimte waar bezoek zeldzaam is. Zo ongeveer waar de mensen zaterdag stonden, stond een lange tafel. Als de tafel er nu nog zou staan, zou ‘ie tot buiten het frame van de foto reiken. Aan het midden van de lange zijde van de tafel zat de premier, met zijn gezicht naar de ramen. Om hem heen: de ministers. En daar weer omheen: geschilderde portretten van stadhouders.

Die portretten zijn de zaal uit. Dat is eerder gebeurd, rond 1880, toen het Binnenhof ook een grote renovatie onderging, zo ontdekte het Rijksvastgoedbedrijf. Nu staan de schilderijen in depots, tot ze terug kunnen

Bezoekers in de oude zaal van de Tweede Kamer, de parlementszaal werd tot 1992 gebruikt.

Op de pilasters in de oude zaal van de Tweede Kamer (of spreken we inmiddels van ‘vorige oude zaal’?) is wat informatie geplakt. De zaal was in gebruik tot 1992, er hadden groene bankjes gestaan die nog tegenover elkaar waren opgesteld, als in het Britse Lagerhuis, in plaats van in een halve cirkel.

De bezoekers zien een foto van hoe het was kort voor de huidige verbouwing. Groot tapijt, met dertig gekleurde blokken. Grote lichtarmaturen die de ruimte de Moderne Tijd in hielpen.

Bezoekers in de wandelgangen rondom de plenaire zaal, in de nieuwbouw aan het Binnenhof uit 1992.

Foto’s Bart Maat

De bedoeling van architect Pi de Bruijn, de man die het parlementsgebouw ontwierp dat in 1992 in gebruik werd genomen aan het Binnenhof, was dat het een beetje transparant moest zijn. Vanaf buiten, had hij bedacht, moesten mensen naar binnen kunnen kijken, zo de wandelgangen in turen, zien wie wat besprak, met wie.

De komende jaren zullen de gesprekken in de wandelgangen nog gaan over bedrading, isolatie, installeringen, ventilatie. Maar ook deze verbouwing zal eindig zijn.

Related Posts