Hoe de Democraten het mentale verval van Joe Biden in de doofpot stopten

Joe Biden was compleet de weg kwijt. Tijdens zijn desastreuze debat met Donald Trump, nog geen jaar geleden, oogde de zittende Amerikaanse president niet alleen fysiek gammel. Hij was broos, had holle ogen en zijn mond hing open wanneer hij niet aan het woord was. Zodra hij dat wel was, mompelde hij onverstaanbare en vaak incoherente onzin. Zijn geestelijke aftakeling werd pijnlijk zichtbaar voor de hele wereld. Hoe was het mogelijk dat deze man de Verenigde Staten bestierde? Hoe kon het dat deze 81-jarige dacht nóg vier jaar president te kunnen zijn?

Uit opinieonderzoek bleek al dat kiezers Biden te oud vonden, dat ze sceptisch waren over zijn tweede ronde. Toch stond het grote publiek perplex toen duidelijk werd hoe belabberd de president eraan toe was. Enkele naaste medewerkers, leden van zijn kabinet, Democratische parlementariërs en donateurs waren niet verbaasd. Voor hen was dit geen ontmaskering. Zij hadden hem achter gesloten deuren al vaker zo – en nog erger – gezien. Allemaal zwegen ze daarover, ze „rationaliseerden hun stilte” en waren „medeplichtige handlangers”, schrijven twee prominente Amerikaanse journalisten nu in Original Sin. President Biden’s Decline, Its Cover-Up, and His Disastrous Choice to Run Again. Niemand durfde opa zijn autosleutels af te nemen, terwijl iedereen wist dat hij een gevaar op de weg was.


Lees ook

Lees ook: Terwijl Biden zijn kop in het zand stak, liepen prominente Democraten blindelings het electorale ravijn in

Te lang doen directe medewerkers en zijn familie alsof het prima gaat president Joe Biden (hier in januari van dit jaar). Foto Leigh Vogel/EPA/Pool

Jake Tapper (gezicht van de zender CNN) en Alex Thompson (politiek verslaggever van nieuwssite Axios) zijn erin geslaagd een spectaculair boek te publiceren over de verkiezingen van 2024 waar de naam Donald Trump nauwelijks in voorkomt. Ze wijden ruim driehonderd vlot geschreven en onthullende pagina’s volledig aan het verval van Biden én de doofpot binnen de Democratische Partij. „De erfzonde is Bidens beslissing om te gaan voor herverkiezing – gevolgd door agressieve pogingen zijn cognitieve aftakeling te verbergen.”

Politburo

Original Sin brengt nooit eerder gepubliceerde details aan het licht over hoe krakkemikkig Biden al tijdens de (door de coronapandemie beperkte) verkiezingscampagne van 2020 was. Hoe de juridische problemen van zijn enige nog levende zoon, de drugsverslaafde Hunter, hem vanaf begin 2023 verder mentaal verzwakken. Hoe de president en zijn entourage in de mythe blijven geloven dat alleen hij in staat zou zijn Donald Trump opnieuw te verslaan. Hoe zijn familie en een Politburo van naaste adviseurs zijn aftakeling verborgen houden door ministers en Congresleden bij hem weg te houden. En hoe de steeds verder geïsoleerde president zijn grip op de werkelijkheid verliest.

Tapper en Thompson schetsen dat Biden ook achter de schermen geen gezelschap kan toespreken zonder voor te lezen van een autocue. Hij haalt ministers uit zijn eigen kabinet door elkaar en herkent de acteur George Clooney, een cruciale figuur in Democratische fondsenwerving, niet. Hij is nog slechts in staat om halve dagen te werken en heeft eigenlijk een rolstoel nodig. Een klein gezelschap vertrouwelingen maakt ondertussen de dienst uit. „Vijf mensen bestuurden het land en Joe Biden was op z’n best een senior lid van de raad van bestuur”, aldus een anonieme ingewijde.

De kracht van het boek zit in de reconstructie van Bidens aftakeling, de scènes waarin de mensen om hem heen die bewust negeren, en de paleisintriges. De omertà werd, zo schrijven de journalisten, nog niet doorbroken nadat Biden zich enkele weken na het rampzalige debat toch had teruggetrokken uit de verkiezingsrace. Democraten gingen pas praten nadat zijn vervanger Kamala Harris van Trump had verloren en ze Biden, zijn familieleden en zijn Politburo de schuld van die ramp konden geven.

Tapper en Thompson spraken tweehonderd mensen voor hun boek. Uit vrees voor hun verdere carrière blijven ze bijna allemaal anoniem. De herkomst van de meest schokkende citaten is daarom onduidelijk.

Verwijten

Er is meer kritiek op het boek. Volgens sommige Democraten zou elke journalistieke inspanning nu gericht zou moeten zijn op hoe Donald Trump de Amerikaanse democratie en rechtsstaat afbreekt. Maar om Trumps comeback te kunnen duiden is het belangrijk de zwakte van zijn tegenstanders tot op het bot te ontleden. En het is belangrijk om aan de hand van boeken als deze Bidens presidentschap en nalatenschap te wegen.

Met name Tapper wordt ook verweten dat hij zelf deel uitmaakte van de doofpot en zijn publiek niet vertelde wat hij met eigen ogen zag. De CNN-presentator interviewde Biden een paar keer en leidde het fatale debat, waarover hij nu pas details deelt. Het ongemak van de media toont hoe zwaar gepolariseerd die zijn in de VS. Verslaggeving over Bidens neergang tijdens de campagne, in The Wall Street Journal, werd afgedaan als een rechtse complottheorie. Beelden van Biden die de weg kwijt was als deepfakes.


Lees ook

Lees ook: Het lukt de Democraten niet eensgezind op te trekken tegen Trump

De Democratische afgevaardigde Jill Tokuda, in roze, houdt een protestbord omhoog tijdens de toespraak van Donald Trump in het Congres.

De auteurs zijn er niet in geslaagd te achterhalen wat Bidens eigen gedachtegang was – of wat daarvan over was. Tapper en Thompson geven wel erg veel ruimte aan de eenzijdige interpretaties van verschillende partijprominenten die denken dat hun druk op de president, na het debat, uiteindelijk doorslaggevend is geweest voor zijn terugtrekking. Ook bieden ze een schare aan Democraten, wier relevantie niet altijd duidelijk wordt, ruim gelegenheid om hun eigen straatjes schoon te vegen. Zo worden in het boek ook nog conflicten uitgevochten over het migratiebeleid onder Biden.

Toch komt niemand er echt goed vanaf. Original Sin is een boek zonder helden. Maar met een heldere groep schurken. Er wordt vooral veel geprojecteerd op de familieleden van Biden, zijn vrouw en zoon voorop, en zijn meest loyale medewerkers, die alleen maar hun eigenbelang zouden hebben nagestreefd. First lady Jill Biden wordt afgeschilderd als een ijdele Lady Macbeth. Hunter als manipulator die zijn vader emotioneel chanteert. De leden van het Politburo – Mike Donilon, Steve Ricchetti, Bruce Reed en in mindere mate Ron Klain, Annie Tomasini en Anthony Bernal (ook in de VS geen bekende namen) – kunnen op geen enkel begrip rekenen. Er zijn geen grijstinten in hun karakters.

De erfzonde is voor de meeste Democraten onvergeeflijk omdat Bidens hoogmoed Trump juist terug in het zadel hielp. In het boek wordt afgerekend met de mensen die actief Bidens toestand verborgen. Maar de last van de zonde wordt vrijwel exclusief afgeschoven op degenen die met de oud-president uit de politiek zijn verdwenen.

Actieve prominenten

Zo blijven nog actieve partijprominenten ongeschonden. Leden van het Huis van Afgevaardigden werden pas dapper toen na het debat hun eigen herverkiezing kwetsbaar werd en hun geldschieters zuiniger. Democratische senatoren spraken zich pas tegen Biden uit toen hun meerderheid op het spel stond.

Uit het boek wordt duidelijk dat Biden, ondanks zijn wetgevende successen, de geschiedenis ingaat als een gefaalde president die zijn eigen partij de vernieling in hielp omdat hij zijn ouderdom ontkende. Thompson en Tapper beloven in het voorwoord dat hun reconstructie lessen biedt over „cognitieve dissonantie, groepsdenken, moed, lafheid en patriottisme”. Daarmee lijken ze te verwijzen naar de gedweeë volgelingen van Trump en het gebrek aan realiteitszin in de Republikeinse Partij. Maar hun boek maakt duidelijk dat de catharsis van de Democraten een jaar na het Biden-debacle ook nog niet voltooid is.