‘Kom tot inkeer’, zegt Frans Timmermans tegen Dilan Yesilgöz, met nadruk op elk woord

VVD-leider Dilan Yesilgöz doet haar kin een beetje omhoog. Ze heeft, zegt ze tegen Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA, „geen enkele spijt” dat ze „dit rechtse kabinet” in was gegaan. „Het was mijn enige kans om beleid voor elkaar te krijgen waar PvdA-GroenLinks nóóit voor te vinden zou zijn.”

Yesilgöz staat achter de katheder in de grote zaal van de Tweede Kamer, in het debat van woensdag over de val van het kabinet-Schoof. Timmermans staat bij de interruptiemicrofoon, Yesilgöz kijkt hem nauwelijks aan. Met ‘beleid’ bedoelt ze de maatregelen tegen asiel en migratie, precies waarom de PVV een dag eerder uit de coalitie met VVD, NSC en BBB is gestapt. Ook met „dit rechtse kabinet” is er van dat beleid dus niets terechtgekomen, en Timmermans vindt dat ze het ten onrechte „bejubelt” en „niets heeft bereikt voor Nederland”.

„Helemaal niets”, zegt Yesilgöz met een lachje, „zou nog altijd beter zijn geweest dan de plannen die de heer Timmermans voor Nederland heeft.” De VVD’ers roffelen op hun bankjes, ze lachen hard.

Timmermans kijkt Yesilgöz ook nauwelijks aan. Met nadruk op elk woord zegt hij: „Kom.. tot.. inkeer.” Hij wil van haar horen dat ze „never nooit meer met Wilders in zee” gaat.

Iederéén wil het van haar weten. Bij de vorige verkiezingen had de VVD onder haar leiding voor het eerst in tien jaar tijd de mogelijkheid van regeren met de PVV open gelaten. Die partij was daarna gaan stijgen in de peilingen en won. Maar ook de VVD vindt Geert Wilders nu een ‘wegloper’. Je zou dus kunnen zeggen: Yesilgöz heeft zich in de vorige verkiezingscampagne vergist.

Iedereen wil van Yesilgöz horen dat ze ‘never nooit meer met Wilders in zee’ gaat

Het zou logisch zijn, is het idee bij veel fractievoorzitters, dat ze dat onder ogen ziet en het niet nóg eens doet. Maar Yesilgöz wil daar niets over zeggen. Over die beslissing van toen herhaalt ze steeds dat het haar gaat om democratie, om het serieus nemen van de kiezer. Wat later in het debat zegt ze dat ze erover gaat „nadenken”. En: „Het zal een zwaar besluit zijn.”

Voor de zaal is duidelijk: de VVD zoekt een ánder moment om ermee te komen en dat dan zo te brengen dat het in de campagne goed zou kunnen uitpakken. En dus niet als antwoord op een vraag van Timmermans.

Timmermans, zegt Yesilgöz, wil alleen maar ánderen de schuld geven. „Ook de kiezer, alsof die verkeerd heeft gestemd.” Ze vindt dat „een arrogantie die gewoon niet te beschrijven is”.

‘Geen seconde spijt’

CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat ze met die manier van doen „de verhoudingen” in de Tweede Kamer „verziekt”. Na de verkiezingen, is zijn voorspelling, zal de VVD ook met Timmermans moeten gaan praten.

Het hele debat is duidelijk: de verkiezingscampagne is deze woensdag begonnen. Wilders weet dat hij de schuld krijgt van de val. In de grote zaal zegt hij: „Ik weet dat heel veel mensen boos zijn. Iedereen hier leest de krant en kijkt tv. Maar ik heb er geen seconde spijt van.”

De Telegraaf had woensdagochtend op de voorpagina een grote foto van Wilders, tegen een zwarte achtergrond en met de tekst ‘GEFAALD, rechtse kiezer blijft berooid achter’. Voor PVV, VVD en BBB is dat een belangrijke krant, met lezers die zij graag als kiezers hebben.

De campagne van BBB begint die middag buiten de debatzaal. Nieuwsuur vraagt vicepremier en minister van Wonen Mona Keijzer (BBB) of zij lijsttrekker zou willen worden van haar partij. Ze wil er geen antwoord op geven. „Ik heb één ding in mijn leven geleerd, je moet nooit nee zeggen. Voor hetzelfde geld vragen ze het me volgende week.”

In hetzelfde fragment zegt Caroline van der Plas, die de partij heeft opgericht, dat zij al aan het bestuur heeft laten weten dat ze opnieuw lijsttrekker wil worden. Ze is zichtbaar verbaasd door de woorden van Keijzer. Over haar gaat in Den Haag nu rond dat ze ook minister van Asiel en Migratie wil worden, in de plaats van PVV’er Marjolein Faber, die net als alle andere PVV-bewindslieden is afgetreden. Het zou de aandacht op haar vestigen, asiel en migratie zal zo goed als zeker ook nu weer een belangrijk campagnethema worden. In de Haagse politiek betekent ‘iets niet uitsluiten’ bijna altijd hetzelfde als ‘ja’.

Stoelpoten

In de rokershoek zegt Van der Plas dat ze het filmpje heeft teruggekeken en niet hoort dat Keijzer het echt wil en dus aan haar stoelpoten zaagt. Ze zegt ook dat de leden erover gaan. „En uit onderzoek blijkt dat het draagvlak voor mij nog steeds heel groot is onder onze eigen achterban.”

BBB staat in de peilingen nu op zo’n twee zetels. Een lijsttrekkersstrijd betekent vaak ruzie en gedoe, waar kiezers niet van houden.

Het hele debat is duidelijk: de verkiezingscampagne is nu begonnen

In het debat over de val van zijn kabinet krijgt demissionair premier Dick Schoof, partijloos, nauwelijks vragen. Hij zegt dat de onrustige tijd, internationaal, om „besluitvaardigheid” vraagt. Met de ministers en staatssecretarissen die zijn overgebleven is hij van plan om „Nederland verder te brengen”.

Veel tijd zal hij daar niet meer voor hebben, de hele Tweede Kamer wil zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen. De Kiesraad geeft woensdag aan het eind van de middag als advies om die te houden op woensdag 29 oktober. Daar beslist het demissionaire kabinet over.

Delen





Mail de redactie