Opinie | Maak een einde aan deze Middeleeuwse gevangenhouding

Aziatische horecaondernemers en brancheorganisaties die de staat voor de rechter hadden gesleept vanwege bureaucratische hindernissen om Aziatische koks naar Nederland te halen, hebben woensdag van de rechtbank in Den Haag slecht nieuws gekregen. De rechtbank stelt in de bodemprocedure dat de Aziatische horecasector aan het verkeerde adres is: ondernemers kunnen namelijk voor individuele gevallen bij de bestuursrechter terecht. Daarom kan de civiele rechter in Den Haag de zaak niet inhoudelijk behandelen, is het oordeel.

Begin april stapten de brancheverenigingen en eigenaren van Aziatische restaurants naar de rechter. Zij voelen zich benadeeld door het afschaffen van het zogenoemde ‘wokakkoord’. Voorheen mochten Aziatische restaurants gespecialiseerde koks uit de betreffende landen laten overkomen, zoals Thailand, Vietnam en China, met versoepelde afspraken. Per 1 juli vorig jaar werd het wokakkoord officieel afgeschaft: de overheid wil de regels voor alle horecaondernemers in Nederland gelijktrekken. Wat meespeelde in de afschaffing was een kritisch Arbeidsinspectierapport uit 2022, dat meerdere gevallen van misbruik van het wokakkoord vaststelde: uitbuiting, vervalste papieren, zelfs mensensmokkel.

Aziatische restaurants in Nederland zijn nu verplicht om eerst zeker drie maanden personeel te werven binnen Europa. Ook mogen zij bepaalde functie-eisen, zoals werkervaring in de betreffende keuken of kennis van de taal en cultuur, niet meer opnemen in vacatures voor nieuwe koks. Want, zo zegt het UWV, dat de werkvergunningen verstrekt, elke Europese kok kan binnen drie tot zes maanden worden opgeleid tot gespecialiseerde kok in de Aziatische keuken.

Daar trokken de brancheorganisaties de grens: zij vinden dat onrealistisch en vrezen voor de kwaliteit van de sector. „Wij pleiten niet voor de uitzonderingspositie”, zei directeur van de Vereniging Chinese-Aziatische Horeca Ondernemers (VCHO), Lipin Lin, eerder tegen NRC. „We willen wél de functie-eisen kunnen stellen aan gevraagd personeel.”

Aantoonbare schade

Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is het nog altijd mogelijk om koks uit Azië te laten overkomen, mits restauranteigenaren aantonen dat er eerst voldoende is gezocht naar personeel in Nederland en de Europese Unie. In de praktijk is sinds het afschaffen van de regeling geen enkele aanvraag of verlenging van een vergunning goedgekeurd, bevestigt ook het UWV.

De rechtbank in Den Haag oordeelde woensdag dat individuele horecaondernemers de mogelijkheid hebben om naar de bestuursrechter te stappen als ze bezwaar willen maken tegen het niet verstrekken van een vergunning. „Dat is wettelijk zo geregeld”, voegt een woordvoerder van de rechtbank toe. „Daar kan een civiele rechter niet tussen komen.”

In een eerste reactie op de uitspraak van de rechtbank zegt een van de ondernemers, voorzitter Paul van der Helm van de brancheorganisatie voor Thaise restaurants, „teleurgesteld” te zijn.

„De rechter verwijst ons door naar de bestuursrechter. Probleem daarvan is dat je daar pas terechtkunt als je als individueel bedrijf aantoonbare schade hebt.” Van der Helm stelt dat de sector al schade heeft geleden, zoals kapitaalverlies omdat een restaurant vanwege personeelstekort zijn openingstijden moet aanpassen. Daarnaast zegt hij dat een procedure veel tijd in beslag neemt. „Dan kan het zijn dat een bedrijf al zijn deuren heeft moeten sluiten, voordat er een uitspraak komt.”

De brancheorganisaties gaan zich beraden op vervolgstappen, zegt Van der Helm. „Waarbij wordt nagedacht over hoger beroep. Maar ook het hervatten van de gesprekken met het ministerie van SZW en het UWV staat hoog op onze lijst.”

Delen

Mail de redactie

KLM is van plan om vanaf 31 mei weer naar de Israëlische stad Tel Aviv te vliegen, ondanks zorgen van KLM-personeel. Zij zijn onder meer bezorgd vanwege een recente raketaanval op de luchthaven Ben-Gurion, waar KLM weer naartoe wil vliegen. Dat laat de Vereniging Nederlands Cabinepersoneel (VNC) woensdag weten aan NRC.

Elf maanden geleden staakte KLM vluchten naar Tel Aviv, omdat de luchtvaartmaatschappij de situatie te onveilig vond. Daar denkt KLM nu anders over.

Toch deden meerdere KLM-personeelsleden melding bij de VNC. Dat heeft onder meer te maken met de inslag van een ballistische raket bij de luchthaven, waarbij zeker zes mensen gewond raakten. De aanval werd opgeëist door de Jemenitische Houthi’s.

Vakbondsvoorzitter Chris van Elswijk noemt het „opmerkelijk” dat KLM haar vluchten naar Tel Aviv wil hervatten. Andere luchtvaartmaatschappijen besloten na de Houthi-aanval juist om hun vluchten op te schorten. Desondanks vertrouwt Van Elswijk erop dat KLM de beslissing heeft genomen op basis van „de juiste informatie”.

Van Elswijk benadrukt dat de VNC de meldingen serieus neemt en adviseert personeel om eerst met hun leidinggevende te praten. „We zijn benieuwd of KLM open staat voor deze zorgen en maatwerk kan toepassen in deze situatie. Dat zal komende weken moeten blijken”, aldus Van Elswijk.

Oranje reisadvies

Voor het grootste deel van Israël geldt vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken een oranje reisadvies, oftewel: alleen gaan als het noodzakelijk is. Voor een deel van de grensgebieden geldt een rood reisadvies.

Onder meer Lufthansa (waar ook ITA en Brussels Airlines onder vallen) besloot na de aanval op 4 mei de vluchten weer op te schorten tot 18 mei. Lufthansa heeft nog niet besloten of de vluchten daarna worden hervat, schrijft persbureau Reuters.

Andere luchtvaartmaatschappijen, zoals British Airways, United Airlines en Delta Airlines, schrapten de vluchten tot half juni. Easyjet zou 1 juni weer vliegen, maar besloot haar vluchten te schrappen tot en met het einde van die maand.

Delen

Mail de redactie