Voedsel, water, medische hulp: In Gaza raakt alles op. Dit weekend presenteerde Israël een plan om noodhulp te leveren, maar tegelijkertijd kondigden ze óók aan hun militair offensief uit te breiden. Redacteur Derk Walters vertelt hoe Israël voedselhulp inzet als onderdeel van hun militaire strategie.
Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].
Zanger Douwe Bob heeft zondag last-minute besloten om toch niet op te treden tijdens Jom Ha Voetbal, een jaarlijkse familiedag voor Joodse (groot)ouders en (klein)kinderen in Amsterdam. De artiest was naar eigen zeggen niet gediend van een „zionistische poster en pamfletten” op het terrein. De zanger is tegen zionisme, verklaarde hij.
Jom Ha Voetbal (‘Dag van het Voetbal’) wordt sinds 1980 georganiseerd, onder meer om Nederlandse Joden met een liberale en orthodoxe achtergrond samen te brengen. De 44ste editie vond plaats op het sportpark van voetbalclub AFC in Amsterdam-Zuid. Zowel jeugd- als seniorenteams kwamen in actie.
De zanger ging naar eigen zeggen „juist nu” op het boekingsverzoek in, omdat hij wil „verbinden”. Maar dat kon hij na het zien van de poster, schrijft hij op Facebook, niet langer aan zichzelf verkopen: „Ik vind het schandalig dat een kinderfeestje wordt gehijackt [gekaapt] door politieke organisaties”.
Tegen De Telegraaf zegt een woordvoerder van Jom Ha Voetbal, die anoniem wil blijven om veiligheidsredenen, dat de posters bij een informatiekraam van een externe organisatie werden getoond. „Het woord ‘zionisme’ wordt niet altijd even goed uitgelegd. Hij viel over de posters bij een liberale Joodse jeugdvereniging, een organisatie die vele verschillende Joodse en Joods voelende leden telt.”
Op basis van niet-geverifieerde foto’s op sociale media lijkt het te gaan om Netzer Nederland, naar eigen zeggen een „progressieve Joodse jongerenbeweging” uit Amsterdam die volgens de eigen website staat voor een „democratische en pluriforme Joodse Staat”. Netzer legt zionisme uit als het recht van het Joodse volk op „zelfbeschikking” in een „eigen Joodse Staat”. Uit de verklaring van Douwe Bob is niet op te maken of hij inderdaad aansloeg op de posters van Netzer.
Yesilgöz
Op sociale media is veel te doen om de gebeurtenis. Onder meer VVD-leider Dilan Yesilgöz-Zegerius deelt een X-bericht van Telegraaf-opiniemaker Wierd Duk die een vergelijking maakt met het Britse festival Glastonbury waar punkduo Bob Vylan anti-Israëlleuzen scandeerde.
„Tachtig jaar na “Dit nooit weer” gebeurt het weer. Dagelijks. In Amsterdam”, schrijft Yesilgöz. „Kinderen wordt een optreden geweigerd om wie ze zijn: Joods. Het zal het nieuws niet eens halen. Zó gewoon is Jodenhaat geworden. Pure haat, in het volle zicht.”
Ook Eddo Verdoner, de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, spreekt zich op X uit tegen het besluit van Douwe Bob. „Het uitsluiten van de Joodse gemeenschap voor culturele uitingen is een zorgelijke stap in een klimaat, dat medemenselijkheid en gelijkwaardigheid inruilt voor polarisatie en verlies van de ander, die recht voor je staat”, aldus Verdoner.
Op Facebook verwerpt Douwe Bob de aantijgingen. Hij heeft naar eigen zeggen vijf jaar een relatie gehad met „een joodse” en voelt zich als Amsterdammer „verbonden met het joodse volk”. Ook zegt hij de organisatie niks te verwijten. Volgens de zanger werd hij na zijn afmelding „geduwd” en „uitgescholden”.
Ten minste tweehonderd bevrijdde ‘cyberslaven’ zitten nog vast in het grensgebied tussen Thailand en Myanmar. Dat zegt het Karen National Army dat zegt hen te voorzien van eten, drinken en medische zorg.
Het zou gaan om burgers uit Vietnam, China, de Filipijnen en Indonesië die gedwongen werden mensen telefonisch en online op te lichten vanuit zogenoemde scamcentra in Myanmar. Dat gebeurt onder meer door via datingapps mensen te verleiden om in crypto te investeren. Ze maken dan aanvankelijk een beetje winst wat hen ertoe moet brengen grote sommen geld over te maken.
Thailand heeft begin dit jaar de levering van elektriciteit, internet en brandstof aan vijf grensgebieden in Myanmar stopgezet in een poging oplichtingscentra daar te ontwrichten. Het leidde tot de ontmanteling van een groot deel van deze centra waarbij volgens de KNA zo’n achtduizend mensen met een buitenlandse nationaliteit vrijkwamen. Een deel van hen slaagt er niet in naar hun land van herkomst terug te keren omdat ze geen papieren en geen geld hebben. Ze leven noodgedwongen onder erbarmelijke omstandigheden in Myanmar, waar de bevolking sinds 2021 wordt onderdrukt door een militaire junta.
Lees ook
Honderden mensen in de Filippijnen gedwongen tot oplichting – in dit stadje wist de burgemeester ervan
„We geven deze mensen voedsel en medische hulp”, zei KNA-woordvoerder Naing Maung Zaw eerder deze week tegen persbureau Reuters. In het verleden verleende KNA juist bescherming aan de oplichtingscentra. Maar de groep, die toen nog Karen Border Guard Force heette, is van kant gewisseld en helpt nu bij de aanpak van de criminele netwerken.
Volgens de Thaise premier Paetongtarn Shinawatra heeft de stopzetting van de stroomvoorziening richting Myanmar geleid tot verplaatsing van de oplichtingscentra naar Cambodja. Amnesty International concludeerde donderdag in een rapport dat de Cambodjaanse regering bewust signalen negeert van mensenhandel die leidt tot opsluiting in de oplichtingscentra. Volgens Amnesty zijn er ten minste 53 van dit soort centra in Cambodja. Slachtoffers vertelden Amnesty-onderzoekers dat ze zijn mishandeld, onder meer met elektrische schokken, en werden opgesloten in donkere ruimtes. Ook kinderen werden slachtoffer.
Premier Shinawatra kondigde afgelopen week aan ook de levering van stroom aan grensstreken in Cambodja te zullen staken, om de criminele activiteiten daar te dwarsbomen.
Laatdunkend
In dit geval dient de elektriciteitsstop ook een ander doel. De positie van Paetongtarn hangt in Thailand aan een zijden draadje sinds een grensconflict met Cambodja, waarbij een Cambodjaanse militair is doodgeschoten. Thailand en Cambodja bestoken elkaar sindsdien met maatregelen. Zo heeft Cambodja het vertonen van Thaise films en series verboden en importeert het geen fruit meer uit het buurland. Thailand heeft de grenscontroles verscherpt en voegt daar nu de dreiging met het stopzetten van stroomleveranties aan toe.
De problemen voor de Thaise premier ontstonden nadat een telefoontje met de oud-premier van Cambodja, Hun Sen, over het grensconflict uitlekte. Daarin liet de Thaise premier zich laatdunkend uit over een generaal van het eigen Thaise leger.
Na een proces van zeven weken vonden afgelopen donderdag en vrijdag de slotpleidooien plaats in de rechtszaak tegen Sean ‘Diddy’ Combs. De muziekmagnaat werd door de openbaar aanklager in New York van vijf strafbare feiten beschuldigd: één aanklacht van criminele samenzwering en vier aanklachten rondom gedwongen seksueel misbruik. Voor zijn beruchte seksfeesten, die ‘freak-offs’ of ‘wild king nights’ werden genoemd, zou Combs zich schuldig hebben gemaakt aan twee gevallen van mensenhandel en twee gevallen van het vervoeren van personen voor prostitutie. Combs pleitte onschuldig. Bij een veroordeling hangt hem een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd. Maandag gaat de jury in beraad, een uitspraak wordt in de loop van de week verwacht. Een overzicht van een zeer mediagenieke rechtszaak.
De RICO-wet
Met Amerikaans gevoel voor show opende aanklager Christy Slavik haar pleidooi met de woorden: „Voor het publiek was hij Puff Daddy of Diddy, een cultureel icoon, een zakenman, larger than life. Maar er was ook een andere kant aan hem – een kant die een criminele onderneming runde.” Honderden stukken bewijsmateriaal en 34 getuigenissen moesten de jury er de afgelopen weken van overtuigen dat Combs niet zomaar de mensen om hem heen misbruikte, uitbuitte, bedreigde en afperste, maar dat hij aan het hoofd stond van een criminele organisatie.
De aanklager doet een beroep op de zogeheten RICO-wet (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act uit 1970). Onder deze wet hoeft de aanklager niet ieder individueel feit te bewijzen, maar volstaat het om te laten zien dat Combs betrokken is bij ‘racketeering activity’: het plegen van minimaal twee misdrijven in een lijst van 35 soorten overtredingen, waaronder ontvoering, afpersing, brandstichting, drugshandel, omkoping, fraude en witwassen. Als iemand herhaaldelijk zulke daden pleegt en die in verband kunnen worden gebracht met een criminele organisatie, kan hij worden aangeklaagd onder de RICO-wet. De wet is dus bedoeld om georganiseerde misdaad effectiever aan te kunnen pakken. Met name voor de maffia betekende dat in de laatste decennia van de vorige eeuw slecht nieuws.
Mensen demonstreren buiten de rechtbank voor de vrijlating van Sean ‘Diddy’ Combs, met t-shirts waar ‘Free Diddy’ op staat. Foto EPA/Sarah Yenesel
De aanklager
Slavik stelde in haar 5,5 uur durende slotpleidooi van donderdag dat Combs’ opereerde door middel van een piramidevormige organisatie van medewerkers. De meest loyale bovenaan, zoals zijn voormalige stafchef Kristina Khorram, zijn hoofd beveiliging Faheem Muhammad en bodyguard Damion Butler, en daaronder de zogenoemde voetsoldaten: veelal jonge assistenten met ambities in de showbizz. Deze piramideorganisatie zou Combs’ wandaden onder de pet houden, zijn drugs vervoeren, sekswerkers laten invliegen, slachtoffers in de gaten houden, bewaken en afluisteren, en getuigen beïnvloeden en bewijsmateriaal verdoezelen.
Zo kocht Combs voor 100.000 dollar de beveiligingsbeelden van een hotel op, waarop te zien is hoe hij zijn ex-vriendin Cassie Ventura mishandelt en aan haar haren over de gang sleept, terug naar een seksfeest dat daar aan de gang zou zijn. Ook beschuldigde collega-muzikant Kid Cudi, die eveneens een relatie had met Ventura, Combs van gewelddadig gedrag. Volgens Cudi stak Combs zijn auto in brand uit woede over zijn relatie met Ventura, brak hij bij hem in en verwondde hij zijn hond. Andere getuigen, onder wie oud-medewerkers en exen, illustreerden een beeld van een man die methodisch te werk ging in zijn misbruik, altijd de controle had en kalm bleef. Ook, en juist, als hij woedend was. Een man die alles in het teken stelde van zichzelf en zijn seksuele fantasieën.
De verdediging
Volgens de verdediging, onder leiding van Marc Agnifilo, zou Combs geen criminele organisatie hebben geleid, maar had hij hooguit een entourage zoals iedere andere beroemdheid. Geen van de vermeende medeplichtigen is aangeklaagd en er zou dus geen bewijs zijn voor overtreding van de RICO-wet. De verdediging riep gedurende het proces overigens geen eigen getuigen op, maar koos ervoor de getuigen van het OM aan een kruisverhoor te onderwerpen. Ook Combs zelf getuigde niet.
De strategie was enerzijds om de aanklager te beschuldigen van het voeren van een mediageniek nepproces, en anderzijds om de aanklachten te ‘verkleinen’ door die terug te brengen tot losse incidenten. Ja, hij mishandelde meerdere vrouwen, maar daarvoor staat hij niet terecht. Ja, hij organiseerde seksfeesten, maar mét instemming van alle deelnemers. Ja, hij liet sekswerkers invliegen, maar dat is geen mensenhandel met prostitutiedoeleinden, omdat Combs hen niet voor de seks betaalde. De sekswerkers zouden zélf (onbetaalde) seks hebben gewild omdat ze gevoelens kregen voor Cassie Ventura. Kortom, het enige bewijs dat de aanklagers hebben, volgens de verdediging, is het private seksleven van Combs.
Marc Agnifilo, advocaat van Sean Combs, arriveert bij de rechtbank in New York, afgelopen mei. Foto Aristide Economopoulos/The Washington Post/Getty Images
Om dat punt kracht bij te zetten, kwam Agnifilo met de klassieke verdediging van machtige mannen in het nauw: de vrouwen die naar voren zijn gekomen, zouden uit zijn op geld en faam. „Als je een winnaar zou moeten aanwijzen in dit hele verhaal, is het moeilijk om niet voor Cassie te kiezen”, zei de advocaat, doelend op de in november 2023 getroffen schikking van 20 miljoen dollar tussen Ventura en Combs. Ook ridiculiseerde Agnifilo de vondst van zo’n duizend flessen glijmiddel van het merk Astroglide tijdens een huiszoeking door de FBI: „Dozen Astroglide van de straat gehaald. Poeh! Ik voel me nu al beter.” Opvallend: rapper Kanye ‘Ye’ West bracht op de dag van het slotpleidooi een muziekalbum uit samen met de zoon van Combs. Een van de tracks heet ‘Diddy Free’. Volgens de meeste commentatoren is de kans dat die wens uitkomt niet heel groot, al zal veroordeling op basis van de RICO-wet lastig worden wegens gebrek aan hard, concreet bewijs voor de criminele organisatie.