„Ik ben uiteraard van mening dat we onmiddellijk moeten reageren als de Verenigde Staten doorgaan met hun heffingenlogica. We moeten de strijd niet opgeven voordat we hem hebben gevoerd.”
Aan de journalisten in Straatsburg maakt Jordan Bardella graag iets duidelijk. Hij mag dan net zo hard als de rest van radicaal-rechts Europa gejuicht hebben toen Donald Trump de Amerikaanse verkiezingen won, in deze handelsoorlog hoeft Trump niet op zijn steun te rekenen.
De Trump-bewondering is ver weg op de persconferentie van de Patriotten voor Europa, het verbond van radicaal-rechtse partijen in het Europees Parlement. Maar Bardella (29), die al vaak is genoemd als topkandidaat voor een Frans presidentschap, is niet alleen. Naast hem staat Kinga Gál, vicepresident van de Patriotten en lid van Viktor Orbáns partij, Fidesz. De Hongaarse politicus kijkt strak langs Bardella heen, alsof ze plots geen woord Frans verstaat.
De opperbeste stemming in het radicaal-rechtse Europese kamp is nog niet verdwenen. Er zijn overal verkiezingen gewonnen, het beleid schuift ook in Brussel stilaan maar merkbaar naar rechts op en met Trump zit een politicus in het Witte Huis die veel van de rechts-radicale ideeën deelt.
Maar de door hem ontketende handelsoorlog dwingt de radicaalrechtse partijen nu tot een lastige keuze: Trump blijven steunen, of de Europese Unie omarmen als de beste manier om een weg uit het conflict te vinden.
Forse schade
Voor Bardella is het simpel: de EU moet terugslaan, en snel ook, bijvoorbeeld door heffingen voor Amerikaanse techbedrijven in te voeren.
„Wij pleiten ook voor importheffingen, met name voor China. Uiteraard zijn in zulke gevallen heffingen noodzakelijk”, zegt hij buiten de perszaal tegen NRC. „Maar, en hier heb ik een verschil van mening met de Amerikaanse president, zo’n heffing moet wel intelligent zijn, met chirurgische precisie.” De heffingen die Trump tot nu toe aankondigde, vervolgt hij, zijn „nogal lukraak”.
Zo expliciet is lang niet iedereen in Bardella’s Europese fractie. De Hongaarse premier Orbán houdt zich deze dagen stil, net als Gál, en valt Trump niet af.
Nicola Procaccini, Europarlementariër voor Fratelli d’Italia en vertrouweling van premier Meloni, vertelde vorige maand aan NRC dat hij wel „enig begrip” had voor de bezwaren vanuit de VS over de regels en heffingen van de EU. De PVV volgt in Europa tussen deze partijen een middenweg. Als de Europarlementariërs dinsdag debatteren over de te volgen strategie in het handelsconflict, strooit Sebastian Kruis met complimenten voor Maros Sefcovic, de Eurocommissaris voor Handel. De PVV’er prijst hem uitbundig „voor zijn inzet om de handelsrelatie tussen de EU en de VS te verbeteren”.
Goede wil
In het debat kwam Sefcovic, de man die namens de Europese Commissie onderhandelt met het Witte Huis, met nieuwe cijfers. Bij elkaar opgeteld dreigen de reeds ingevoerde en de aangekondigde heffingen van Trump straks 97 procent van alle goederenexport uit de EU naar de VS te treffen. Die goederen hebben een exportwaarde van 549 miljard euro.
Volgens bronnen van Politico en Bloomberg bereidt de EU inmiddels nieuwe tegenheffingen voor, die omgekeerd Amerikaanse exportgoederen ter waarde van 100 miljard euro zullen raken. Dat zou bijna vier keer zoveel zijn als in een eerder aangekondigd EU-pakket. Dat pakket had in april moeten ingaan, maar werd op het nippertje door de EU uitgesteld, als teken van goede wil.
Het is een feit, zegt PVV’er Kruis als hem de vraag wordt voorgelegd: de EU heeft het conflict tot nu toe goed aangepakt. Vooralsnog dan. „Nieuwe heffingen vind ik geen goed idee. We moeten zo snel mogelijk terug naar deëscalatie. En wij proberen daarbij constructief te zijn.”
Lees ook
Lees ook: Opeens zit de PVV in het defensief: Wilders neemt onduidelijke positie in na botsing Trump en Zelensky
Om die reden ziet Kruis ook veel in het Europese voorstel om de heffingen op auto’s en andere industriële goederen naar nul terug te brengen. „Wij willen die nul procent ook breder trekken dan industriële producten. We willen zo snel mogelijk gaan voor echte vrijhandel.”
Zo’n nultarief voor de VS zou ook moeten gelden voor de landbouw, zegt Kruis desgevraagd. In de Tweede Kamer is de PVV, net als coalitiepartners BBB en NSC, doorgaans zeer kritisch over vrijhandelsakkoorden. De Fransen, en niet alleen Bardella, zijn in Europa niet enthousiast over zo’n koers. Dat deert hem weinig, zegt Kruis. „Met alle respect: de Fransen worden om alles boos.”
