
Veel managers en ondernemers volgen graag de laatste trends. Best nuttig. Tegelijkertijd hebben veel dingen die mensen willen en doen een tijdloos karakter. Volgens Jeff Bezos, de oprichter en eindbaas van Amazon, moeten we daarom juist de vraag stellen: „Wat gaat er níét veranderen in de komende vijf tot tien jaar?”
Jaren investeren
In een interview zei Bezos dat het doorgaans jaren van zorg, aandacht en investeren kost voor een nieuwe onderneming serieus winst gaat maken. Daarom is het slim je belangrijkste strategische keuzes te baseren op wat niet of slechts traag verandert. Bezos: „Als je je strategie daarentegen vooral baseert op meer vluchtige zaken – wie je concurrenten zijn, welke technologieën beschikbaar zijn, enzovoort – zul je je strategie voortdurend moeten bijstellen, omdat die zaken zo snel veranderen.”
Ik las Bezos’ les voor het eerst in een LinkedIn-post, een paar weken geleden en vond zijn focus op de lange termijn een verademing in deze grillige, chaotische tijden. Natuurlijk kun je ook op de korte termijn wel iets bereiken. Dingen kapotmaken, dat kan bijvoorbeeld best wel snel. Dat geldt privé, op je werk en ook op het internationale politieke toneel. Maar iets nieuws en waardevols opbouwen, iets dat over tien of twintig jaar ook nog floreert, dat is andere koek. Daarbij is het essentieel dat je je keuzes baseert op Bezos’ vraag: wat verandert niet?
Sterk verhaal
Als jonge journalist schreef ik voor het eerst over Bezos toen Amazon werd gelanceerd, dertig jaar geleden. Het blijft een sterk verhaal. Jeff en zijn toenmalige echtgenote MacKenzie zagen al heel vroeg de mogelijkheden van verkoop op internet. Beiden zegden in 1994 hun baan op Wall Street op en verhuisden naar de omgeving van Seattle, dichtbij een van de grootste distributiecentra voor boeken in de VS, om vanuit hun garage ‘Earth’s Biggest Bookstore’ te starten. Amazon was een langetermijnproject. Pas na negen jaar investeren en verbreden naar vele andere productcategorieën, was 2003 het eerste winstgevende boekjaar. Nu doet Amazon veel meer dan e-commerce. Het bedrijf is onder meer actief in clouddiensten, supermarkten, streaming, filmproductie en AI. Bezos bezit daarnaast onder meer het bedrijf Blue Origin, actief in ruimtevaart, en de op twee na grootste krant van de VS, The Washington Post.
Tragisch
Ik heb veel respect voor Bezos’ zakelijke inzicht, maar je zou hem wat meer morele ambitie gunnen. Hij kwam regelmatig negatief in het nieuws door de slechte betaling en behandeling van Amazon-medewerkers en zijn gebrek aan aandacht voor duurzaamheid. Ook zorgelijk is zijn ingrijpen in de inhoud van The Washington Post om een wit voetje te halen bij Donald Trump. Bezos vetode vorig jaar de steun van de krant voor Kamala Harris en beperkte vorige maand de vrijheid van de opinieredactie.
Het botst op tragische wijze met Bezos’ eigen verstandige les. De waardering voor basale deugden – zoals anderen behandelen zoals je zelf behandeld wilt worden, en een beetje ruggengraat tonen – gaat al flink wat eeuwen mee. Dat lijkt me nou typisch iets wat niet zal veranderen in de komende vijf tot tien jaar.
