John Hemingway – de laatste piloot uit de Battle of Britain – werd vier keer neergehaald, maar bleef vechten

En toen waren er geen. Op maandag overleed op 105-jarige leeftijd John ‘Paddy’ Hemingway, de laatste piloot van de Royal Air Force die tijdens de Battle of Britain de Duitse Luftwaffe een grote nederlaag bezorgde. Premier Winston Churchill eerde Hemingway en zijn kameraden indertijd met de gevleugelde woorden dat nog nooit zoveel mensen zoveel te danken hadden gehad aan zo weinigen. In totaal vlogen er zo’n 2.900 mannen in de RAF in deze periode. „Never in the field of human conflict was so much owed by so many to so few”, zei Churchill. Met de dood van Hemingway is nu de laatste van ‘The Few’ verdwenen.

John Hemingway werd in 1919 geboren in Dublin en nam in 1938 dienst bij de Royal Air Force. Zijn Ierse achtergrond leverde hem de bijnaam ‘Paddy’ op. Hij werd ingedeeld bij 85 Squadron, dat vloog met Hurricane-jachtvliegtuigen. In zijn vrije tijd haastten Hemingway en zijn kameraden zich zo vaak mogelijk naar Londen vanaf hun basis in Essex. In een interview met de The Daily Mail zei hij over zijn leven vóór de oorlog: „Auto’s, meisjes, vliegen – dat was waar we dol op waren.”

Vlakbij een pub

Toen in 1939 de oorlog uitbrak, werd 85 Squadron naar Frankrijk verplaatst. Daar behaalde hij op 10 mei 1940 – de dag dat de Duitsers Nederland, België en Frankrijk binnenvielen– zijn eerste overwinning. Hij schoot een Heinkel 111-bommenwerper neer. De dag erna moest een Dornier 17 eraan geloven. Hemingway werd niet veel later door de luchtafweer neergehaald boven Maastricht, maar voerde een voorbeeldige noodlanding uit en was op 15 mei alweer terug in Engeland. Op de basis was hij inmiddels als vermist opgegeven – al zijn spullen waren al opgeruimd.

Na de val van Frankrijk verlegde nazi-Duitsland zijn aandacht naar het Verenigd Koninkrijk. De Luftwaffe moest de RAF uitschakelen, zodat er daarna een landing kon plaatsvinden. Hemingway’s squadron vloog tijdens deze Slag om Engeland onophoudelijk om dat te voorkomen. Hij werd op 16 en 28 augustus neergehaald door Duitse jagers, maar wist zich telkens te redden met zijn parachute. De eerste keer belandde hij in de Noordzee, de tweede keer in moerassig gebied – maar wel vlakbij een pub.

Omdat hij op grote hoogte zijn toestel had moeten verlaten, had Hemingway last van zijn oren. De penibele situatie waarin de RAF verkeerde – elke piloot was hard nodig – zorgde er echter voor dat hij twee dagen later alweer moest vliegen. Bijna dagelijks belandde hij in dogfights met Duitse jagers. Daarover zei hij later in een interview: „Je bent met zijn tweeën. Aan het eind is één van de twee dood. Je dacht: zorg ervoor dat jij dat niet bent.”

Onderscheiding

In 1941 werd 85 Squadron uitgerust met speciale jagers om ’s nachts te kunnen vliegen. Hemingway wist nog een aantal vijandelijke toestellen te beschadigen, maar moest in mei opnieuw zijn parachute gebruiken, toen zijn instrumenten ermee ophielden. Bij de sprong raakte hij de staart van zijn toestel en brak een aantal vingers. Daardoor trok hij te laat aan het koord van zijn reddend scherm, dat maar deels open ging. Gelukkig brak een boom zijn val.

Hemingway werd voor zijn daden onderscheiden met het Distinguished Flying Cross. Toen hij die onderscheiding in Londen ging ophalen, kwam het toestel dat hem een lift gaf niet van de grond en belandde in het bos aan het eind van de startbaan. ‘Paddy’ overleefde ook deze crash.

Hij vervulde hierna diverse functies aan de grond, tot hij in 1945 het bevel kreeg over een squadron Spitfires. Bij een aanval op een Duitse colonne in de buurt van Ravenna in Italië werd Hemingway neergeschoten, voor de vierde keer. Hij moest springen en klopte eenmaal op de grond aan bij een boerderij. „Ik zei: ‘Me English’. Ze schoten niet op me. In plaats daarvan verstopten ze me in een gat in de grond en gaven me een fles wijn en een kip.”

Hemingway bleef na de oorlog tot 1969 in de RAF. Hij trouwde, kreeg drie kinderen en verhuisde in 2011 terug naar Ierland. De Britse premier Starmer bedankte Hemingway vandaag op X. „Zijn moed, en die van alle RAF-piloten, hielp WWII te beëindigen en verzekerde onze vrijheid.”

Hemingway zelf kon weinig met dat soort loftuitingen, zoals veel van zijn kameraden. „Ik ben geen grote man. Ik heb gewoon geluk gehad. We deden het werk waarvoor we getraind waren.”

Delen





Mail de redactie