Een medisch vliegtuig met zes mensen aan boord is kort na het opstijgen neergestort in de buurt van een winkelcentrum in de Amerikaanse stad Philadelphia. Het vliegtuig explodeerde bij de crash, waardoor verschillende huizen vlam hebben gevat.
Zaterdagochtend is nog niet duidelijk hoe de crash heeft kunnen gebeuren en of er slachtoffers zijn gevallen. Het bedrijf van het vliegtuig stelt dat de bemanning zeer ervaren was en er ook aan het toestel zelf niks mankeerde. Mogelijk zorgde de regen voor minder goed zicht.
Aan boord bevonden zich naast de vierkoppige bemanning een moeder en haar kind. Jet Rescue Air Ambulance, het bedrijf dat het vliegtuig beheerde, meldde in een verklaring: „Op dit moment kunnen we niet bevestigen of er overlevenden zijn.”
Ook is het nog onduidelijk of er dodelijke slachtoffers op de grond zijn gevallen. Wel is bekend dat ten minste zes mensen in het ziekenhuis zijn behandeld voor verwondingen.
Waar lag het aan? Niet aan de muzikanten, die hun partijen met verve speelden. Niet aan de overtuigingsdrang van zanger Camil Meiresonne en niet aan de afgewogen opstelling en belichting waardoor een mooi schaduwpatroon ontstond. Toch werd het debuut van het Haagse Son Mieux in Ziggo Dome, Amsterdam, op vrijdagavond, niet de triomf die mogelijk leek.
Het populaire Son Mieux speelt op vele festivals en in concertzalen, en ook door heel Europa. Hun nummers, die vaak neigen naar discopop, zijn stuwend, hebben een weelderige klank en kregen een hoogwaardige constructie, met uitstapjes naar saxofoon- of percussie-solo’s. Van Son Mieux is bekend dat ze hun grote concerten, zoals in Afas Live, Amsterdam, in 2023, zorgvuldig vormgeven. In Afas was ‘kleur’ de inspiratie, een verwijzing naar hun doorbraakhit ‘Multicolor’ (2022), en werd de discosfeer onderstreept met glitter en glamour.
Nu, bij de eerste avond van twee uitverkochte concerten in Ziggo Dome, waren de muzikanten goeddeels in het zwart gekleed en was het podium vaak donker. Het optreden opende met het a capella ‘Will pt.1’ terwijl de bandleden langzaam zichtbaar werden, breed opgesteld op het toneel. De schemer was mooi geheimzinnig. Daarna was de presentatie een tijdlang statisch. De muzikanten speelden geconcentreerd, Meiresonne bleef op zijn plaats, en zelfs het wervelende ‘1992’ kreeg weinig elan. Pas toen Meiresonne zich tijdens ‘Nothing’ waagde tot halverwege de grote Y-vormige catwalk die vanaf het podium de zaal insteekt, ontstond er dynamiek.
Son Mieux in Ziggo Dome. Foto Andreas Terlaak
‘Verdeeldheid’
Even later staat hij daar, in zijn eentje, gevangen in een lichtbundel, als op zijn eigen eiland. Tegen het publiek praat hij over ‘verdeeldheid’ en hoe muziek mensen kan samenbrengen. Het is een subtiel moment, en verrassend als vier strijkers naast hem opdoemen, en violiste Maud Akkermans bij ‘Heavy Water’ een mooie tegenpartij komt zingen.
Het concert is opgebouwd rond het inmiddels bekende repertoire van de eerste twee albums van de groep, en een reeks singles. De nieuwste twee singles, ‘Have a Little Faith’ en ‘Free for Another Day’, klinken bedaard en breken zo met de eerdere stijl.
Al wordt het publiek steeds uitbundiger, de band heeft gekozen voor soberheid en ernst, die maar met moeite worden afgeschud. Het nieuwe ‘Have a Little Faith’ biedt een mooie instrumentatie van verweven gitaargetokkel maar de melodie is vlak. Zo zwenkt Son Mieux op deze avond tussen de nieuwe, ingetogen stijl en de dansknallers die ze ook in het repertoire hebben. De band lijkt zichzelf tegen te houden.
Tot ver in het optreden is Meiresonne hard aan het werk om de zaal op te porren. Pas als een 12-koppig koor op het toneel verschijnt ter ondersteuning van het onweerstaanbaar opzwepende ‘This Is The Moment’, en ook het zittende publiek is opgestaan, bewegen zanger en muzikanten spontaan over het podium, waarbij gitarist Niels de Maa als een derwisj rondjes draait. Dan verspreiden de koorleden zich losjes over het podium, en doet Meiresonne wat hij even tevoren in een liedtekst beloofde: ‘I will dance like nobody’s watching’.
Het Noorse schip Silver Dania, met een volledig Russische bemanning, is zaterdag weer vrijgegeven door de Noorse politie nadat het aanvankelijk werd verdacht van betrokkenheid bij de beschadiging van een onderzeese glasvezelkabel die Letland verbindt met Zweden in de Oostzee afgelopen weekend.
Volgens de Noorse politie zou er geen direct bewijs zijn dat het schip direct te maken heeft met de schade. „Het onderzoek wordt voortgezet, maar we zien geen reden om het schip nog langer in Tromsø vast te houden,” zei Ronny Jørgensen, advocaat van de politie van Tromsø volgens persbureau AP.
Het schip werd donderdagavond gestopt en vrijdagochtend naar de haven naar Noorwegen gebracht voor inspectie. Dit was op verzoek van de Letse autoriteiten en na een uitspraak van een Noorse rechtbank. Het schip voer met een Noorse vlag tussen de Russische steden Sint-Petersburg en Moermansk.
Vrijdag hingen de onderhandelingen over een nieuwe Belgische regering nog urenlang aan een zijden draadje. Maar vlak voor het verstrijken van zijn formateursopdracht, bood formateur Bart De Wever, leider van de Nieuw-Vlaamse Alliantie het landelijke bestuursplan aan koning Filip. Met dit bereikte akkoord over een nieuwe federale regering is de verkiezingsuitkomst van 9 juni eindelijk bezegeld.
Hiermee is geschiedenis geschreven. Voor het eerst krijgt de zogenoemde ‘Arizona-coalitie’ federale bestuursmacht: een regering op nationaal niveau. De coalitie bestaat uit de conservatieve Vlaams-nationalisten van N-VA, de Franstalige liberalen (MR), de Vlaamse christendemocraten (CD&V), de Franstalige centrumpartij Les Engagés en de Vlaamse socialisten Vooruit.
De samenwerking wordt Coalitie Arizona genoemd als zinspeling op de politieke kleuren van de regeringspartijen, die gelijk zijn aan de kleuren in de vlag van de Amerikaanse staat Arizona: geel, oranje, blauw en rood. De partijen houden dit weekend al ‘toetredingscongressen’ waarbij de leden van de partijen zich kunnen uitspreken over de regeringsdeelname. Vooruit doet dat deze zaterdag, de andere partijen zondag.
Samen hebben de partijen 81 zetels en daarmee een ruime meerderheid in de 150-koppige Kamer. De aanstaande regeringspartijen weerspiegelen de huidige besturen in de Vlaamse regering (bestaande uit N-VA, Vooruit en CD&V) en die in het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap (met MR en Les Engagés als coalitiepartners). Maar écht elkaars taal spreken doen ze niet. In 2019-2020 strandde een eerdere poging om een regering te vormen met de Arizona-coalitie.
Te veel linkse cadeaus
„De formatie verdient geen applaus”, zegt Carl Devos, hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit Gent. Een gevoel van „opluchting” overheerst nu het voorbij is. Maar Devos heeft ook grote zorgen: „De groep is geen ploeg geworden: dat maakt de stabiliteit van het nieuwe kabinet onzeker.”
In de recente onderhandelingsmarathons, die opliepen tot wel 32 uur, bleven dezelfde grote sociaal-economische thema’s maandenlang onderwerp van discussie. De knelpunten? De hervorming van de pensioenen, de werkloosheidsuitkeringen en het belastingstelsel. Ook over migratie werd getwist, en in de laatste uren ging het nog over abortus, waar er sterk tegengestelde visies zijn tussen CV&V en N-VA enerzijds en MR en Vooruit anderzijds.
Vrijdagmiddag wees MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez de compromistekst af. Er zaten nog te veel linkse cadeaus in, was de teneur bij de Franstalige liberalen. Vooruit, de enige uitgesproken linkse partij in de coalitie, kent een socialistische achterban die veel van de plannen juist te rechts vindt.
De cijfers missen geloofwaardigheid: elke begrotingscontrole kan tot een crisis leiden
Bezuinigingen
België heeft net als andere Europese landen extra geld nodig voor defensie en veiligheid – en moet daarnaast flink besparen. Het Belgische bruto binnenlands product (bbp) bedroeg 585 miljard euro in 2023, met een gezamenlijk overheidstekort van 27 miljard euro. Die schuld, 4,6 procent van het bbp, is te hoog, vindt de EU.
„Het is vijf over twaalf, de kelder is ondergelopen”, stelt politicoloog Devos. De benodigde sociaal-economische hervormingen blijven volgens hem al uit sinds de jaren negentig. Voor de Europese Commissie is de maat vol. In 2030 moet het huidige begrotingstekort van België zijn teruggedrongen naar 3 procent van het bbp.
Om dat te bereiken moet er zo’n 23 miljard euro worden bezuinigd. De centrale hervormingsplannen, die te boek staan als de ‘supernota’, zorgden de afgelopen weken voor nationale protesten. Onder meer in het openbaar vervoer en het onderwijs werd gestaakt, bang en boos over ‘pensioenroof’.
In de nieuwe plannen gaat er minder pensioen naar wie stopt met werken voor de wettelijke pensioenleeftijd. De leeftijdsgrens voor pensioen wordt in bepaalde beroepsgroepen opgetrokken en het ambtenarenpensioen – het zogenoemde ‘gunstregime’ – wordt afgebouwd. Loonkosten voor bedrijven worden verminderd.
Op de arbeidsmarkt wordt meer ingezet op flexibiliteit en het terugdringen van het aantal mensen in de langdurige ziektewet. De ‘sterkste schouders’ moeten bovendien meer gaan dragen. Beleggers die meer dan 10.000 euro per jaar verdienen aan aandelen moeten 10 procent ‘meerwaardebelasting’ betalen over beursgenoteerde aandelen en andere financiële activa. Wie een aanzienlijk belang in een niet-beursgenoteerde onderneming verkoopt, wordt belast vanaf een meerwaarde van 1 miljoen euro. Tussen 1 en 10 miljoen euro stijgt de belasting trapsgewijs tot 10 procent. Daarboven geldt een tarief van 10 procent.
Het begrotingswerk is volgens hoogleraar Devos „de achilleshiel van Arizona”. Dat wordt beaamd door Dave Sinardet, politicoloog aan de Vrije Universiteit van Brussel: „In de supernota wordt er gegoocheld met terugverdieneffecten. Het is overduidelijk dat die er niet allemaal gaan zijn.” Devos: „De cijfers missen geloofwaardigheid: elke begrotingscontrole kan tot een crisis leiden”.
Lees ook
Hemelbestormer De Wever wil laatste kans aangrijpen
Ultieme Belgenmop
De wereldrecordhouder formaties – België zat al eens 541 dagen zonder missionaire regering in 2010-2011 – staat volgens Devos voor een „zware opdracht”. Hij waarschuwt voor een „semantische veldslag” nu het akkoord er is, waarbij elke partij op zijn eigen manier uitleg geeft aan de inhoud van het akkoord.
Duidelijkheid over de exacte portefuilleverdeling is er nog niet. Al is het zeker dat formateur Bart De Wever de sleutel van ‘Wetstraat 16’ in handen krijgt, het Belgische equivalent van het Torentje, gelegen in Brussel. Daarmee krijgt België voor het eerst in haar geschiedenis een Vlaams-nationalistische premier, die de splitsing van het land in de partijstatuten heeft staan.
„De ultieme Belgenmop”, zegt politicoloog Devos daarover. Maar, voegt hij toe: „Veel N-VA-kiezers steunen de partij omwille van de boodschap dat het land gesaneerd moet worden, niet omwille van de Vlaams-nationalistische agenda.” Hij lacht, refererend naar de Belgische surrealistisch kunstschilder René Magritte: „Het is ‘Ceci n’est pas une pipe’ ten voeten uit”.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127488827-400430.jpg|https://images.nrc.nl/HZ1NJ3eTBFk4tReTGH88THeRzII=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127488827-400430.jpg|https://images.nrc.nl/6bGjBcS2zBCxvks2D--C53KJZHM=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127488827-400430.jpg)
