De tweede inauguratie van Donald Trump had de dag moeten zijn dat zijn kiezers Washington overnamen. Dat een massa ‘Make-America-Great-Again’– petjes het park voor het Capitool rood zou kleuren. Maar als Trumps toespraak maandag iets na 12 uur ’s middags plaatselijke tijd begint, staan er slechts een paar honderd fans, op honderden meters van het parlementsgebouw. Allemaal met hun nekken gebogen als verwelkte bloemen, gekluisterd aan hun telefoonscherm. De petjes zijn vervangen door warme mutsen. De hoofdstad kleurt wit van de sneeuw.
Debby McCoy (57) heeft zondagnacht in haar auto geslapen, „om bij dit historische moment te zijn”. Maar ze was er net als de meeste Trumpfans niet in geslaagd om hem zondagavond te zien spreken in een basketbalstadion. „De rij was eindeloos.” En ze vangt ook deze dag geen glimp van hem op. De inauguratie vindt binnen plaats in heel besloten gezelschap. Zijn gewone kiezers staan in de kou.
Het is -7 graden Celsius in Washington: bevroren-tenen-koud met een lipbarstende wind en knieontwrichtende gladheid. Geen weer om lang buiten te zijn, ondanks de heldere lucht en de zonneschijn. Nog tijdens de toespraak vindt McCoy, gewikkeld in een dikke witte sjaal, het mooi geweest en schuifelt ze richting de horeca. Onderweg schreeuwt ze tegen een nondescript kantoorgebouw van de federale overheid. „Bureaucraten, maak dat jullie wegkomen. You’re fired! Hij is terug – met wraak.”
Trump is terug. En hoe. In zijn eerste rede als president schetste hij een donker beeld van het huidige Amerika. „Mijn verkiezing is een mandaat om het verraad dat hebben plaatsgevonden volledig en totaal terug te draaien en mensen hun geloof, hun rijkdom, hun democratie en hun vrijheid terug te geven. Vanaf dit moment is de neergang van Amerika voorbij.”
Al tijdens zijn speech stuurt het Witte Huis een lijst met decreten rond die hij dezelfde dag zal ondertekenen. Deze zijn vooral gericht op het uitzetten van illegaal binnengekomen immigranten, het terugdraaien van klimaatmaatregelen en een offensief tegen „radicale genderideologie”.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/20220312/web-2101BUI_bijemilie3.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2025/01/20220322/web-2101BUI_bijemilie2.jpg)
Supporters van Trump volgen op hun telefoon de inauguratie van Donald Trump.
Foto’s: Jim Vondruska/Getty Images/AFP, Daniel Cole/AP
En Trump staat dit keer niet alleen. In 2016 was zijn winst een – voor velen onaangename – verrassing en hield het Republikeinse establishment hem op afstand wanneer hij niet direct diens agenda van lage belastingen en conservatieve rechtersbenoemingen diende. In 2021 vertrok hij als een paria: verliezer van de verkiezingen en veroorzaker van de bestorming van het Capitool waar hij nu wordt beëdigd. Nu is hij herrezen met een veel overtuigender verkiezingszege, maar vooral een gedienstige Republikeinse Partij en politieke en financiële steun van belangrijke techmiljardairs die aan de knoppen van de publieke opinie zitten.
Die entourage viert dagenlang feest in Washington. De beste hotels kosten zeker duizend dollar per nacht. Villa’s, restaurants en balzalen zijn afgehuurd voor besloten feesten. Trumps kabinet telt meer miljardairs dan ooit. Makelaars melden een tekort in het absolute luxesegment van de woningmarkt nu die naar de hoofdstad verhuizen.
McCoy haalt haar schouders op over het verschil tussen de inauguratie-ervaring van de mensen die Trump financieel steunen en de kiezers die hem aan de macht hielpen. „Ja, ik ben teleurgesteld dat de ceremonie niet buiten is en we allemaal kunnen samenkomen. Maar dan had ik helemaal achteraan gestaan in plaats van hier met zicht op het Capitool”, zegt ze. „En dan hadden ze ons gewone mensen ook heus niet binnengelaten op hun sjieke feestjes.”
Washington is en blijft een ‘blauwe’ stad: 90 procent van de inwoners stemde in november op Kamala Harris. Sommige Trumphaters hebben afgesproken de dag van de inauguratie volledig in het zwart gekleed door te brengen. Maar er is nauwelijks sprake van protest tegen of frictie met het Trumpleger dat in de hoofdstad is neergestreken. Waar Democratische kiezers in 2017 verdrietig afscheid namen van Barack Obama, is er weinig rouw dat Joe Biden het Witte Huis verlaat. Het helpt zijn populariteit niet dat zijn laatste daad op weg naar de uitgang het beschermen van zijn eigen familie tegen mogelijke vervolging door Trumps ministerie van Justitie was.
„Ga je echt met die pet de straat op. Dit is DC”, zei Alex Kinsey (23) uit St. Louis toen hij en Josh Walgreen (23) uit Chicago ’s ochtends hun hotel verlieten. „Maar we hebben geen problemen gehad”, zegt Walgreen, die ondanks de kou een dun jasje aanheeft en zijn rode MAGA-pet draagt. „Ik ben blij dat iedereen normaal met elkaar omgaat. Op sociale media wordt onenigheid altijd uitvergroot, maar nu we hier zijn, valt het erg mee.”
Zelfs hun hotelkosten zijn te doen. Misschien omdat mensen die vrijdag hoorden dat de inzegeningsceremonie verplaatst was hadden geannuleerd, konden ze een hotel in de buurt van het Witte Huis krijgen voor iets meer dan 300 dollar per nacht. Maar ze zien teleurstellend weinig van de Republikeinse festiviteiten. Zondag stonden ze acht-en-een-half uur tevergeefs in de rij om een Trump-evenement bij te wonen, dus doen ze deze dag niet eens een poging.
Na alle ceremonies moet Trump opschieten met zijn beleid, vindt Walgreen. „Want er is overal zo’n onvrede dat de Democraten binnen twee jaar alweer de tussentijdse verkiezingen kunnen winnen. Dan is ons feest weer voorbij.”
