Nog geen vier jaar geleden was biotechbedrijf Galapagos met een beurswaarde van 16 miljard euro een van de lievelingen van beleggers. De Nederlands-Belgische onderneming had een veelbelovende positie op de markt voor reumamedicijnen. Verschillende tegenslagen bij markttoelating in de VS deden die verwachtingen verschrompelen. Galapagos is nu nog slechts 1,8 miljard euro waard.
Daarom gaat het roer om. Woensdag kondigde het aan onder meer de Amsterdamse beurs genoteerde bedrijf aan zich op te splitsen. Galapagos focust zich binnenkort alleen op celtherapie in de oncologie terwijl het nieuwe SpinCo zich richt op medicijnen op het gebied van „oncologie, immunologie en virologie”.
Het krijgt daarvoor een bruidsschat mee van 2,45 miljard euro. Dat bedrag zegt meteen iets over hoe slecht Galapagos op dit moment presteert: het heeft twee keer zoveel geld in kas als dat het op de beurs waard is. Beleggers geloven kortom al enige tijd niet dat het bedrijf zinvolle dingen gaat doen met het geld dat het heeft.
Lees ook
Biotechbedrijf Galapagos ziet verlies toenemen
Het is de bedoeling dat SpinCo met de 2,45 miljard euro op overnamepad gaat om kleinere innovatieve biotechbedrijven in te lijven. Voor Galapagos blijft 500 miljoen euro achter in kas. SpinCo moet een notering krijgen bij beursuitbater Euronext. In welk land dat gaat gebeuren, is nog onbekend. Beleggers in Galapagos krijgen voor de hoeveelheid stukken die ze al bezitten evenveel aandelen in de nieuwe onderneming.
Als gevolg van de reorganisatie verdwijnen er ook driehonderd banen – ongeveer 40 procent van het totale personeelsbestand. Een belangrijk deel van de ontslagen valt volgens Galapagos in België. Ook wordt een fabriek in Frankrijk gesloten. Of een onderzoekslocatie in Leiden wordt geraakt, is nog niet duidelijk.
Galapagos verlost van Gilead
Galapagos bestaat al 25 jaar en boekte in de tweede helft van het vorige decennium enkele successen in Europa met het reumamedicijn Jyseleca. In de zomer van 2021 bleek echter dat het middel geen toegang kreeg tot de Amerikaanse markt vanwege zorgen over de gevolgen voor de vruchtbaarheid bij mannen. Een studie naar een medicijn tegen idiopathische longfibrose werd enkele jaren terug stopgezet vanwege bijwerkingen.
Het leidde de afgelopen jaren tot slechte financiële resultaten voor Galapagos. Over 2023 resulteerde een operationeel verlies van 88 miljoen euro.
Het biotechbedrijf verlegde onder leiding van de in 2022 aangetreden topman Paul Stoffels daarom de focus naar innovatieve CAR-T-celtherapie voor kankerpatiënten. Twee jaar geleden nam het daarvoor al twee kleinere bedrijven over. Zo werkt Galapagos aan een methode om patiënten met onder meer lymfeklierkanker sneller en efficiënter te kunnen voorzien van CAR-T-cellen. Dat zijn genetisch aangepaste witte bloedcellen van de patiënt zelf die kankercellen kunnen aanvallen.
Lees ook
Galapagos neemt twee bedrijven over die bezig zijn met celtherapie voor kankerpatiënten
Deze behandelingen blijven nu bij Galagapos. Het voordeel daarvan is dat het bevrijd is van het juk van de Amerikaanse concurrent Gilead. In 2019 sloot voormalig topman Onno van de Stolpe een overeenkomst met Gilead om het Nederlands-Belgische bedrijf zelfstandig te houden. De Amerikanen staken 4,5 miljard euro in Galapagos met de belofte om tien jaar lang geen overnamepoging te doen.
Gilead kreeg daarvoor in ruil toegang tot de onderzoeksprogramma’s van Galapagos en ook de verkooprechten op geneesmiddelen in de VS. Die overeenkomst begon steeds meer te knellen. Afgelopen augustus gaf de Amerikaanse medische toezichthouder FDA toestemming voor het testen van Galapagos’ experimentele productiemethode voor celtherapieën tegen kanker. Een belangrijke ontwikkeling voor het bedrijf omdat de prijzen op de Amerikaanse markt voor dat soort medicijnen vaak hoger liggen.
Lees ook
Wint Paul Stoffels het vertrouwen in Galapagos terug?
Bij de splitsing nu zijn afspraken gemaakt met Gilead dat de overeenkomst gaat gelden voor de medicijnen die het ontwikkelt via door SpinCo overgenomen bedrijven. Galapagos heeft daardoor meer bewegingsvrijheid om zich volledig te richten op de celtherapie zonder zich aan de afspraken met Gilead te hoeven houden.
In een toelichting woensdagmiddag zei topman Stoffels dat de nieuwe situatie „meer flexibiliteit geeft”. „Als we overnamedeals sloten moesten die ook in de overeenkomst met Gilead passen. Galapagos kan zich nu focussen op de eigen ontwikkeling.” De afsplitsing moet halverwege 2025 zijn afgerond.
