Een universiteit mag een ten onrechte verleende doctorsgraad intrekken, ook al is die bevoegdheid niet wettelijk geregeld. Dat blijkt uit de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State in het hoger beroep van een Griekse econometrist tegen het intrekken van zijn doctorstitel door Wageningen University.
De Griekse onderzoeker promoveerde in 2017 in Wageningen op een historisch onderzoek naar de invloed van extreme weersomstandigheden op de economische ontwikkeling van Britse koloniën ten zuiden van de Sahara. Negen maanden na de verdediging van zijn proefschrift werd hij door zijn promotoren en een voormalige collega-promovendus beschuldigd van datamanipulatie.
De Wageningse en landelijke integriteitscommissies die de beschuldigingen onderzochten, kwamen tot de conclusie dat de dataset die de voormalige promovendus samenstelde, aanmerkelijk afweek van de originele data in de Britse koloniale archieven. De Wageningse universiteit besloot daarop de doctorsgraad in te trekken.
Lees ook
Hoe een Wageningse doctor ten val werd gebracht over zijn eigen proefschrift
Ten onrechte verleend
Dat een wettelijke regeling voor het intrekken van een doctorstitel ontbreekt, staat volgens de bestuursrechters van de Raad van State de intrekking ervan niet in de weg. Het college van promoties dat de doctorstitels toekent, kan een ten onrechte verleende graad ook weer intrekken, mits de onregelmatigheden die na de promotie aan het licht zijn gekomen, zorgvuldig zijn onderzocht.
Uit de rapporten van deskundigen die zijn geraadpleegd door het college van promoties, blijkt volgens de Raad van State dat er relevante verschillen zitten tussen de gebruikte data in het proefschrift van de Griekse onderzoeker en de data in de orginele bronnen. Omdat de onderzoeker die verschillen niet heeft toegelicht in zijn proefschrift en later ook niet heeft verantwoord, is vast komen te staan dat hij de wetenschappelijke integriteit heeft geschonden, aldus de bestuursrechters. Als dat voorafgaand aan de promotie bekend was geweest, zou de doctorsgraad niet zijn verleend.
Ik ben geen Bashar al-Assad-kenner, maar ik ben in zijn goede tijd wel in het National Museum in Damascus geweest waar het bestaan van Bashar al-Assad in meerdere ruimtes werd gevierd. Het was in 2006 en hij moet toen al wel meedogenloos zijn geweest want onze reisleidster bleef bij alle felrealistische schilderwerken ongevraagd maar doorhameren op de prettige kanten van ’s mans karakter, terwijl haar gezicht een ander verhaal vertelde.
Op het moment van schrijven zijn er massagraven geopend waar naar schatting 100- tot 150.000 tegenstanders van zijn regime in liggen. Volgens omwonenden reden de koelwagens met lijken af en aan.
Mijn broer is slechtziend, bijna blind. Hij gaf me ooit de tip, geen aanrader overigens want het is in de praktijk niet te doen, om bij een eerste kennismaking met iemand de ogen te sluiten. Aan de stem zou je veel beter kunnen horen of iemand een lul of trut is. Hoed u voor de eerste indruk, iedereen kent wel een wolf in schaapskleren.
Ik heb de afgelopen dagen naar de geweldige BBC-documentaireserie House of Assad gekeken, over de familie Assad die Syrië runde als haar eigen bedrijf. De focus ligt op de nu naar Rusland uitgeweken ex-dictator en zijn vrouw, die antwoord geeft op de vraag hoe ze zo zijn geworden. Ze komen op de archiefbeelden over als beminnelijke, vriendelijke mensen. Een onhandige, slissende oogarts, een stoethaspel. Zijn vrouw Asma – door Vogue in 2011 tot „woestijnroos” gedoopt – sprak over hem als „iemand bij wie je altijd terechtkunt”. Het was nooit de bedoeling dat hij president werd. Er zitten beelden in van de begintijd, op bezoek bij koningin Elizabeth, tegen wie hij schutterig vertelde dat hij in zijn Londense tijd gebruikmaakte van een metrohalte in de buurt van het paleis. Je denkt geen seconde: hier staan een massamoordenaar en zijn al even meedogenloze vrouw, maar het beest moet er toen al in gezeten hebben.
Het is niets nieuws, in de Tweede Wereldoorlog barstte het van vriendelijke nazi’s. Albert Speer overleefde op karakter de Neurenberger processen, over Konrad Gemmeker, de commandant van Westerbork, werd gezegd dat hij de Joden niet naar Polen trapte, hij lachte ze naar Polen.
Aardige mensen, knappe mensen, vriendelijke mensen en fatsoenlijke mensen kunnen net zo goed een onmens zijn. Andersom is het overigens niet zo, mensen die eruitzien als meedogenloze beulen zijn meestal gewoon ook meedogenloze beulen.
In de praktijk valt het nooit mee.
Marcel van Roosmalen schrijft op maandag en donderdag een column.
Baanwielrenner Harrie Lavreysen en atlete Sifan Hassan zijn woensdagavond tijdens het NOC*NSF Sportgala verkozen tot Sportman en -vrouw van het Jaar. Lavreysen versloeg de andere genomineerden: wielrenner Mathieu van der Poel, Formule 1-coureur Max Verstappen en atleet Abdi Nageeye. Hassan won van roeister Karolien Florijn, zeilster Marit Bouwmeester, zwemster Sharon van Rouwendaal en atlete Femke Bol.
Lavreysen beleefde een droomjaar. Tijdens de Olympische Spelen in Parijs won de baanwielrenner drie gouden medailles. Door winst op de teamsprint, sprint en keirin, kroonde hij zich tot de succesvolste Nederlandse deelnemer aan de Olympische Zomerspelen ooit. Op de Spelen van Tokio won Lavreysen ook al twee gouden en een bronzen medaille.
Voor Hassan, die er dit jaar als eerste Nederlandse vrouw met een olympische gouden medaille op de marathon vandoor ging, is 2024 ook een bijzonder jaar. In Parijs won ze daarnaast ook twee bronzen medailles. Op zowel de 5.000 als de 10.000 meter behaalde Hassan een derde plek. Nooit eerder won een atlete op de drie langste atletiekonderdelen een medaille tijdens de Spelen. Een prestatie die haar eerder deze maand al tot eerste Nederlandse Wereldatlete van het Jaar kroonde.
Lees ook
Olympische odyssee van Sifan Hassan eindigt met historisch goud op de marathon. ‘Dit voelt als 42 medailles’
Tijdens het Sportgala konden topsporters hun stem uitbrengen op individuele sporters. Coaches konden stemmen in de categorie Sportcoach van het jaar. Deze stemmen telden voor 50 procent mee. De stem van een vakjury telde voor de andere helft.
Meer winnaars
De prijs voor Sportploeg van het Jaar komt op naam van de 3×3-basketballers die in Parijs goud wonnen. Met de beslissende worp in de laatste seconde van de finale trok Worthy de Jong tegen gastland Frankrijk de overwinning over de streep. Zijn tweepunter bracht de stand op 18-17, wat leidde tot een historische gouden basketbalmedaille. De ploeg nam het op tegen de gemengde estafetteploeg 4×400 meter atletiek, en de teamsprinters bij het baanwielrennen. Beide teams pakten in Parijs ook goud. Vorig jaar won de estafetteploeg bij de vrouwen op de 4×400 Sportploeg van Jaar.
Eelco Meenhorst, roeicoach, mocht woensdag de titel Sportcoach van het Jaar op zijn naam schrijven. Hij prolongeerde daarmee zijn prijs. Vorig jaar won hij die vanwege de gouden WK-zomer in Belgrado. De andere genomineerden waren hockeybondscoach Jeroen Delmee en atletiektrainer Laurent Meuwly.
Ook bij de parasporters werden prijzen uitgereikt. De rolstoelbasketbalsters wonnen voor het tweede jaar op rij de titel van Parasportploeg van het Jaar. De prijs voor Parasportman van het Jaar ging naar paratriatleet en handbiker Jetze Plat, die drie keer goud won op de Paralympische Spelen in Parijs. Bij de vrouwen won Fleur Jong. De para-atlete won goud bij het verspringen met een sprong van 6,53 meter.
Sporttalent van het Jaar is schaatsster Angel Daleman. De 17-jarige brak dit jaar door op de langebaan en bij het shorttracken. De FBK-Carrièreprijs, voor sporters met een memorabele carrière, ging naar Ruud Gullit. Na Johan Cruijff en Edwin van der Sar is hij de derde voetballer die er met de oeuvreprijs vandoor ging.
Dinsdag heeft de Eerste Kamer gestemd voor het afschaffen van de salderingsregeling in 2027. Daarmee komt de (te) succesvolle regeling, die van Nederland een echt zonnepanelenparadijs maakte, definitief ten einde.
Met de salderingsregeling konden eigenaren van zonnepanelen opgewekte stroom die zij zelf niet gebruikten en terugleverden aan het net, aan het eind van het jaar wegstrepen tegen de elektriciteit die zij hadden afgenomen van het energiebedrijf op momenten dat de zon niet scheen. Daarmee moesten zonnepanelen aantrekkelijker worden door de kortere terugverdientijd. En dat werkte: de regeling zorgde voor een enorme boost in zonne-energie. Inmiddels liggen er op bijna drie miljoen woningen zonnepanelen.
Maar de regeling ging aan haar eigen succes ten onder. Inmiddels liggen er zo veel zonnepanelen op Nederlandse daken, dat het net tijdens piekuren overbelast raakt. Daarnaast leveren eigenaren hun overtollige zonne-energie vaak terug aan het net op momenten dat de tarieven laag zijn. De energie die de bedrijven volgens de regeling op een later moment moeten teruggeven aan hun klanten, is vaak juist ingekocht tegen een hogere prijs. De extra kosten die energiebedrijven daardoor maken, vragen zij weer (deels) terug via terugleverkosten: kosten die consumenten betalen voor het terugleveren van stroom.
Sommige experts en politici riepen al jaren dat de salderingsregeling weg moest, maar het beleid bleef lang zwalken. Nu is dan toch besloten tot afschaffing.
1. Wat betekent de afschaffing voor consumenten?
Vanaf 2027 mogen zonnepaneeleigenaren eigen stroom niet meer verrekenen. Wel ontvangen zij een vergoeding van tenminste 50 procent van de kale marktprijs voor stroom (zonder belastingen) die hun energieleverancier rekent. Over twee jaar zal het dus flink gaan lonen om eigen stroom zoveel mogelijk te verbruiken. Het kabinet hoopt met het afschaffen van de salderingsregeling de overbelasting van het stroomnet (‘netcongestie’) te verlichten.
Door het afschaffen van de salderingsregeling worden zonnepanelen minder rendabel. Waar de terugverdientijd eerst zo’n acht jaar was, heeft een zonnepaneelbezitter die 30 procent van zijn stroom zelf verbruikt nu twaalf tot zeventien jaar nodig om zijn investering terug te verdienen, berekenden onderzoeksbureaus CE Delft en TNO. De staat was aan de regeling jaarlijks zo’n 600 miljoen euro kwijt.
Volgens een berekening van vergelijkingssite Independer is een gemiddeld huishouden met zonnepanelen vanaf 2027 zo’n 200 euro per jaar meer kwijt aan elektriciteit dan nu. Maar daarmee blijven zonnepanelen nog steeds een goede investering.
2. Wat zijn de gevolgen voor zonnepaneelbedrijven?
Door zwabberend overheidsbeleid, en de daardoor ontstane onduidelijkheid over de terugverdientijd, loopt de vraag naar zonnepanelen al lange tijd sterk terug. Afgelopen zomer becijferde branchevereniging Techniek Nederland dat het aantal verleende opdrachten in de zonnepanelenmarkt met 95 procent was teruggelopen in tien maanden.
Dat voelden ze ook bij zonnepanelenbedrijven BY Projects en Solarbox. Zij moesten uiteindelijk zelfs stoppen door „sterk teruglopende orders”. „Dat het nodig is om de salderingsregeling af te schaffen, snap ik wel”, zegt Wouter van den Heuvel, directeur van Solarbox. „Maar het is problematisch dat klanten lange tijd niet weten waar ze aan toe zijn.”
Ook nu duidelijk is dat de salderingsregeling verdwijnt, zijn er nog veel vragen volgens de directeur. „Bijvoorbeeld wat er in de plaats komt van de salderingsregeling. Sophie Hermans had het over een redelijke vergoeding voor teruggeleverde zonnestroom, ook nog na 2027. Wat een redelijke vergoeding is, en voor wie die redelijk gaat zijn, is totaal onduidelijk.”
In het wetsvoorstel voor de afschaffing wordt het begrip ‘redelijke terugleververgoeding’ niet verder gedefinieerd. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) moet hierop gaan toezien. Dat er geen algeheel verbod komt op het berekenen van terugleverkosten, zorgt ook voor onzekerheid over de opbrengsten van zonnepanelen. Of de vraag naar panelen nu weer zal aantrekken valt nog te bezien.
3. Is dit een klap voor de energietransitie?
Als het om aantallen zonnepanelen per inwoner gaat, is Nederland dankzij de salderingsregeling al lang en breed wereldkampioen. Wat dat betreft is de regeling een daverend succes geweest – en je zou denken dat je wel gek moeten zijn om deze af te schaffen. Hoe meer panelen, hoe beter. Toch?
Opmerkelijk genoeg denken zelfs de grootste voorstanders van zonne-energie daar anders over. Zij waarschuwden juist dat nog langer doorgaan (de subsidieregeling bestaat al twintig jaar) averechts zou werken voor de energietransitie. De branchevereniging voor de zonne-energiesector zei dinsdag „blij” te zijn dat de regeling verdwijnt.
Omdat al die zonnepanelen vaak energie opwekken op momenten dat er weinig vraag is naar stroom – namelijk overdag – en die stroom dan weer teruggeleverd wordt, raakt het stroomnet geregeld overbelast. De verstopping van het net zit verdere verduurzamingsinitiatieven in de weg: er is geen plek meer voor nieuwe aansluitingen op het net.
Volgens voorstanders van het afschaffen moet de focus voortaan liggen op het stimuleren van meer eigen verbruik. De meeste zonnepanelenbezitters gebruiken maar 30 procent van hun stroom zelf. Door meer zonnestroom zelf te gebruiken, ontstaat weer meer ruimte op het net en dus voor verdere verduurzaming.
Hoewel de terugverdientijd van zonnepanelen door de afschaffing langer wordt, blijven ze een goede investering. Dat komt onder andere doordat zonnepanelen steeds goedkoper worden. En sommige mensen gebruiken panelen niet alleen voor de portemonnee, maar voornamelijk voor het klimaat.
