Voor links is migratiebeperking geen taboe meer, Timmermans spreekt van ‘koerswijziging’

Minder migratie was lang een exclusieve wens van rechts, maar ook op links verschuift nu het denken. Zo schaarde GroenLinks-PvdA zich woensdag in een Kamerdebat achter de conclusies uit het rapport van de staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050, die stelt dat „matiging van migratie noodzakelijk is” om de welvaart in Nederland op lange termijn te behouden. Voor GroenLinks-PvdA is migratiebeperking geen taboe meer, óók van asielmigratie niet, benadrukte partijleider Frans Timmermans, die sprak van een „koerswijziging”.

Volgens Timmermans had het rapport tot veel discussie in de fractie geleid. Sinds het verschijnen ervan begin vorig jaar heeft GroenLinks-PvdA er vier keer uitgebreid over gepraat. Met name asiel ligt in de fractie „extra gevoelig”, zei Timmermans. „Omdat de framing van rechts is dat alle problemen door asielzoekers komen, daar gaan we niet in mee. Maar dat mag niet tot de conclusie leiden dat er helemaal geen problemen rond asiel zijn. Ik ben trots dat de hele fractie nu dit hele rapport omarmt.”


Lees ook

Staatscommissie Demografie: beperken migratie nodig om welvaart te behouden

Een plek met tijdelijke woningen voor arbeidsmigranten in de Limburgse gemeente Horst.

Het ‘omarmen’ van het rapport houdt in dat ook GroenLinks-PvdA nu vindt dat de regering moet werken met ‘bandbreedtes’ wat betreft het aantal migranten dat per jaar naar Nederland kan komen. De commissie adviseert om per migratietype (asiel, arbeidsmigratie, studiemigratie) richtgetallen af te spreken, wat „de nodige richting en rust” in de politieke discussie kan brengen. De commissie adviseert te streven naar een Nederland met 19 à 20 miljoen inwoners in 2050, wat betekent dat het migratiesaldo fors lager zou moeten komen te liggen dan de afgelopen jaren.

Asielmigratie

Om dat te bereiken wil GroenLinks-PvdA – zoals ook al in het verkiezingsprogramma stond – vooral arbeidsmigratie beperken, met afstand de grootste groep. Timmermans bepleitte in het debat bijvoorbeeld een verbod op uitzendkrachten in de vleesverwerkende industrie, glas- en tuinbouw en distributiecentra. Zo worden arbeidsmigranten volgens Timmermans minder snel uitgebuit en wordt overlast beperkt. Deze politieke keuzes tussen sectoren maakt het huidige rechtse kabinet niet en zijn wel nodig, zei hij.

Duidelijke keuzes maakt GroenLinks-PvdA bij asiel nog altijd niet, was het verwijt van rechts. „Ik hoor die spannende koerswijziging nog niet”, zei VVD-Kamerlid Bente Becker plagerig. „Hij vindt dat het asielprobleem alleen in Europa moet worden opgelost”, was haar verwijt aan Timmermans, die in het debat zei dat hij „andere oplossingen heeft” dan de wetsvoorstellen die minister Marjolein Faber (PVV) voor het kerstreces naar de Kamer wil sturen.


Lees ook

De belangrijkste ‘asielnoodmaatregelen’ op een rij. Hoe nieuw én hoe haalbaar zijn ze?

Marjolein Faber, minister van Asiel en Migratie (PVV), voorafgaand aan de wekelijkse ministerraad op het Catshuis.

De maatregelen die het kabinet wil, zoals het afschaffen van de permanente verblijfsvergunning en het beperken van de rechtsbijstand, zijn volgens Timmermans vooral voorbeelden van „mensen pesten”. „De gedachte dat mensen niet meer naar Nederland komen als je ze het leven hier ellendig maakt, daar geloof ik gewoon niet in, nog los van dat het onmenselijke politiek is.”

Wat wil GroenLinks-PvdA dan wél doen om asiel te beperken? Timmermans hamerde vooral op het belang van Europese afspraken, zoals het versterken van de bewaking van de buitengrenzen en het sneller terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Ook is GroenLinks-PvdA niet tegen migratiedeals met Afrikaanse landen, benadrukte Timmermans, hoewel hij de „verschrikkelijke” deal van de Europese Commissie met de Tunesische regering blijft afwijzen. „Mensen in de woestijn laten creperen daar moeten we niet aan meewerken.” Maar deals met landen als Marokko en Algerije, waarbij mensenrechten wel worden gerespecteerd, vindt hij te verdedigen.

Papieren tijger

Door de nieuwe opstelling van GroenLinks-PvdA ontstaat er in de Kamer een breder front dat beperking van migratie wil. Maar de politieke daadkracht blijft achter. Minister Faber moet nog met haar asielwetgeving komen, en het kabinet liet dinsdag in een Kamerbrief weten dat het „de opties voor het cijfermatig sturen op verschillende vormen van migratie” nog niet volledig in beeld heeft. Volgend jaar komen er nieuwe onderzoeken, het kabinet denkt aan een jaarlijkse monitor, volgens NSC-minister Eddy van Hijum een soort „stand van de demografie”.

Het leidde tot verzuchting in de Kamer. BBB-leider Caroline van der Plas vreest „een papieren tijger”. Maar volgens Van Hijum is het meer dan dat. „Voor het eerst zegt een kabinet dat er beleid ontwikkeld gaat worden op basis van inzichten in de demografische ontwikkeling.”


Lees ook

‘Nederland is al een van de kleinste en drukste landen, we kunnen zo niet doorgaan’

Drukte bij de pontjes in Amsterdam.